خبرگزاري مهر: شوراي امنيت در مورد كشوري با شرايط ايران معمولا يا احتمالا چگونه تصميمي مي گيرد ؟
خرم : ماده 40 فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد مي گويد اگر شوراي امنيت تصميمي گرفت و كشور متهم به آن عمل نكرد شورا مي تواند برخورد كند.
ماده 41 تصريح مي كند كه شوراي امنيت مي تواند روابط اقتصادي آن كشور را با جهان از طرق دريايي ؛ هوايي ، راه آهن ، مخابرات ، راديويي و تلوزيوني و روابط ديپلماتيك قطع كند .
شوراي امينت همين كار را پس از قضيه لاكربي درمورد ليبي انجام داد و دبير كل سازمان ملل آن دستور را براي وزارت امور خارجه همه كشورها فرستاد.
منشور سازمان ملل مي گويد « اگر شورا مشاهده كند كه اين كارها موثر واقع نمي شود مي تواند نيروي نظامي از زمين ، دريا و هوا عليه آن كشور بكار ببرد تا صلح و امنيت بين المللي را باز گرداند » .
پيروي از قطعنامه هاي شوراي امنيت مصرح درفصل هفتم منشور سازمان ملل براي همه اعضا چه موافقان و چه مخالفان اجباري است .
اگرچنين پرونده اي به شوراي امنيت برود نخستين كاري كه مي كنند احتمالا مدلي است كه براي عراق پياده شد يعني دستور مي دهند بازرسان بين المللي وارد ايران شوند و تمام دستگاه هاي مربوط به غني سازي را صورتجلسه و منهدم كنند و به شوراي امنيت گزارش دهند .
فعلا همه دستگاه هاو توان موجود متعلق به ايران است و فقط تعليق فعاليت آن را از ما خواسته اند ، وقتي پرونده در شوراي امنيت مطرح شد قبل از اينكه ما را محاصره نظامي هوايي و دريايي و و يا اقتصادي وسياسي كنند همه آنها طبق ليست جمع آوري خواهد شد و ديگر متعلق به ما نخواهد بود. اين يك احتمال جدي است كه بايد در نظر داشت .
بارها كارشناسان و تحليلگران ايراني گفتند تا زماني كه فهرست فعاليت ها و اطلاعات آژانس درباره ايران كامل نشود هيچ اقدام جدي عليه ايران نميتواند صورت گيرد ، اما ظاهرا اين اطلاعات كامل شده است .
خبرگزاري مهر: شما معتقديد احساس شوراي حكام يعني احساس شوراي امنيت و مي گوئيد برغير قانوني بودن تصميم شوراي حكام و قطعنامه تاكيد نداشته باشيم و بدانيم آمريكا و اروپا براي طرح موضوع ايران درشوراي امنيت نيازي به قطعنامه شوراي حكام و تحويل گرفتن پرونده از اين شورا ندارند و بر اين اساس نتيجه مي گيريد كه بيشتر از دو ماه ديگر مالك دستگاه هاي سانتريفيوژ نيستيم . آيا راه حلي براي اجتناب ازاين مسير وجود دارد؟
خرم : با مسيرطي شده راه حلي كه مي تواند پيش روي ايران باشد ارائه پيشنهاد تعليق مدت دار است وگرنه تعليق دائم تحميل مي شود. ايران بايد از اين دوماه فرصت استفاده كند .
به نظر من بايد خود را آماده كنيم براي اينكه به شوراي حكام بگوييم تعليق را براي 6 ماه يا يك سال به خاطر جلب اعتماد شما مي پذيريم بي كم و كاست ، به عبارت ديگر هديه را خودمان بدهيم . ما نبايد بگذاريم شرايط تحميلي " تسليم كامل " يا " مقابله كامل " در اين ضرب الاجل برما حاكم شود . همانطور كه ملت و حكومت اجماع دارند حفظ تكنولوژي هسته اي براي ما ضرورت است . لذابايستي بن بست را شكست زيرا در هردوانتخاب ( تسليم كامل يا مقابله كامل ) ممكن است از داشتن اين تكنولوژي هسته اي محروم شويم .
يك پيشنهاد اين است كه با كمك غير متعهدها ، چين ، روسيه و اروپايي ها با شوراي حكام به توافق برسيم كه status quo بدون هرگونه دخل و تصرف از سوي ما ( يعني تعليق غني سازي ) و از سوي آنها ( عدم اجراي ضرب الاجل قطعنامه ) بمدت يك سال حفظ شود .
خبرگزاري مهر: اروپا آن چنان كه به صراحت اعلام كرده است خواستار توقف كامل چرخه سوخت ايران است ، فشار آمريكا بيش از پيش ادامه دارد و ضمنا قرار است در بهار 2005 طرح آمريكا مبني بر ممنوعيت آغاز فعاليت در زمينه چرخه سوخت در كشورهاي فاقد اين تكنولوژي به راي شوراي حكام گذاشته شود . آيا اتحاديه اروپايي يا شوراي حكام پيشنهاد تعليق مدت دار ايران را خواهند پذيرفت؟
خرم : با اين فرمول مشمول تصميم بهار 2005 نمي شويم ، اگر تعليق دائمي شود مشمول مي شويم ولي اگر مدت دار تعليق كنيم چنين نمي شود. پذيرش پيشنهادات ايران از طرف اروپا هم بسيار مشكل شده است اما امكان آن هنوز وجود دارد .
اروپا و ساير كشورهاي جهان به غير از آمريكا همواره مي خواهند مسائل را بصورت مسالمت آميز حل كنند و از جمله ايران را متقاعد كنند كه در مذاكرات ، فعاليت هاي چرخه سوخت هسته اي را كنار بگذارد چون نمي خواهند استفاده از زور و فشار امريكا در اين ميدان سابقه شود . بنا براين اگر ايران به اروپايي ها بگويد " درك مي كنم كه اعتمادتان جلب نشده و اقناع نشده ايد ، پس يك سال چرخه سوخت را به حال تعليق كامل درمي اوريم ، نه ما تخطي مي كنيم و نه شما اقدام كنيد. ما دراين يك سال گفتگو و اعتماد سازي مي كنيم تا شما را مطمئن كنيم . نياز به زمان داريم و شما هم با توجه به اينكه هيچ مدركي دال بر انحراف ما از مسير صلح آميز نداريد هيچ اقدامي نكنيد ." اين تنها راه باقي ماندن قضيه درچارچوب آژانس است .
اروپايي ها اين را سخت مي پذيرند . اين را اگر پارسال مي گفتيم راحت تر مي پذيرفتند اما حالا هم چون در چارچوب ان پي تي هيچ دادگاهي نمي تواند ايران را محكوم كند غرب براي هدفش مشكل دارد اما آنچه من برآن تاكيد دارم اين است كه احساس خطر براي صلح و امنيت بين المللي دنيايي است جداي از اين و در يد قدرت شوراي امنيت قرار مي گيرد .
خبرگزاري مهر: يعني راه اروپا از آمريكا جدا است ؟
خرم : متاسفانه ازآغازتبليغ شد راه اروپا از آمريكا جدا است ؛ راهي كه اشتباه در پيش گرفته شد وانرژي كشور را همراه خود كشاند و تحليل برد ، فكر نمي كنم امروز ديگر كسي مانده باشد كه جرات كند بگويد آمريكا و اروپا درقضيه هسته اي ايران از هم جدا هستند اما يك چيز مسلم است ، اروپا جنگ طلب نيست و منافعش را در دور ماندن دست آمريكا از ايران مي بيند اما درعين حال در اركستر آمريكا مي نوازد چرا كه قدرت نظامي و اقتصادي آمريكا را ندارد .
آمريكا و كشورهاي هسته اي ، به علل اقتصادي، پرستيژي ، حفظ قدرت و ايفاي نقش در صحنه جهاني تلاش مي كنند كشورهاي غير هسته اي را از داشتن تكنولوژي چرخه سوخت محروم كنند تا غير دوستان دسترسي به تكنولوژي صلح آميز هسته اي نداشته باشند.
پس روش آنها يك روش كاملا تبعيض آميز است اما ما بايد بپذيريم كه جهان بر پايه تبعيض استوار است و نه عدالت . اين را بايد مفروض بگيريم و ببينيم چگونه مي توانيم منافعمان را با اين قوانين تبعيض آميزبه حداكثر برسانيم نه اينكه تمام انرژيمان را صرف اين كنيم كه ثابت كنيم جهان تبعيض آميز است ، عادلانه نيست اين فرض شده است تمام جهان اين فرض را دارند و در مورد آن ترديد ندارند .
مي دانيم نسبت به جمهوري اسلامي ايران در ان پي تي تبعيض آميز عمل مي شود و حق كشي مي شود ولي آيا ايران مي تواند با اين ساختار تبعيض آميز مقابله كند در اين يك سال ديديم كه نمي شود پس بايد با قوانين ناقص هم كار كنيم هرجا كه توانستيم فشار بياوريم و تبعيض را برطرف كنيم ولي اگر نتوانستيم معطل نشويم و منافع خود را هموار كنيم ، اين يك پيام جهاني است .
زماني كه براساس بند يك و دو ان پي تي تعهد كرديم كه قبول داريم ازهسته اي شدن به معناي تسليحاتي محروم شويم در بند چهار ما به ازايش را گرفتيم و آن اين است كه بتوانيم از تكنولوژي صلح آميز هسته اي بهره مند شويم . درمقابل كشورهاي داراي سلاح هسته اي موظف شدند به ما كمك تكنولوژيك و هسته اي بدهند تا اتم در خدمت صلح ترويج پيدا كند .
در سال 1970(1351) مهر تائيد مجلس وقت ايران پاي اين قرار داد خورد و ما در انقلاب سال 79 (1357) گفتيم كه تمام قرار دادهاي رژيم سابق را قبول داريم . ازهمان زمان يك بال قرار داد شكست و حقوق ملي ايران نقض شد . حالا امروز شوراي حكام آژانس حكمي صادر مي كند كه به ما مي گويد نمي توانيم از بخشي از توان خود نيزاستفاده كنيم و بر اين اساس بخشي از حاكميت ملي ما را نيز نقض مي كند .
ما بايد بر اين نكات در جهان تاكيد كنيم. ما بايد پيش تراين كار را مي كرديم .
رابطه ما با آژانس بين المللي انرژي اتمي در قالب "ان پي تي " است ، ما به "ان پي تي " پيوسته ايم و گفته ايم اتم در برابر صلح مي خواهيم ، آژانس براي اينكه بتواند حق قيموميتش را بر ما ثابت كند اول بايد "ان پي تي" را حفظ كند . اگر خود تيشه به ريشه "ان پي تي " بزند مسلم است اعضا ارزشي براي آن قائل نخواهند بود.
ما "ان پي تي" را با تمام خصوصياتش مي پذيريم وآژانس نيز تنها مي تواند در صورت انحراف از آن از كشورها ايراد بگيرد. فعاليت هاي هسته اي ايران در اصفهان و نطنز كاملا در قالب ان پي تي است واگر آژانس نتواند غير قانوني بودن فعاليت ها را ثابت كند حقي بر ما ندارد.
اما يك موضوع ديگر هم هست كه بايد بطور جدي به آن توجه كرد اين روزها تلاش مي شود اعلام شود كه تكنولوژي هسته اي ايران كاملا بومي است وبدون نيازبه ديگران هم مي توانيم آن را ادامه دهيم . اين طور نيست ما ناگزير از كمك ديگران هستيم و دربرخي موارد نيز كه خود مي توانيم توليد كنيم به صرفه اقتصادي نيست . يا توليد آن سالها طول مي كشد .
لذا نبايد با يك تصميم ، كاملا راه را بر كمك كشورها ببنديم . ما اعلام كرديم بخشي ازآنچه داريم از بازار سياه خريداري شده است ادامه اين مسير ممكن نيست .
ما در دنيا تبليغ كرده ايم كه هسته اي شده ايم درحالي كه اگر همه درهاي بين المللي را بروي ما ببندند با رشد تكنولوژي جهاني به تدريج توان هسته اي ما افول مي كند. بر اين اساس نبايد زياده روي كنيم .
اين قطعنامه ازهرجهت حاكميت ملي ما را نقض كرده است اما بايد توجه داشت كه هر تصميم نابجا مي تواند وضعيت را وخيم تر كند .
خبرگزاري مهر: درنشست اخيرشوراي حكام موضوع فعاليتهاي مخفيانه كره جنوبي مطرح شد ، تحليل شما درمقايسه وضعيت ايران و اين كشور چيست ؟
خرم : كره جنوبي سالها مخفيانه اورانيوم غني كرد و به صراحت و وضوح قوانين آژانس و ان پي تي را نقض كرد. ايران هيچگاه از "ان پي تي" انحراف نداشته و فقط سال گذشته اعلام شد در برخي اطلاع رساني ها قصور داشته است . امروز بازرسان در كره جنوبي هستند ، درنشست اخير نه آمريكايي ها حساسيت نشان دادند و نه آژانس و بي سرو صدا مسئله مسكوت ماند و به تحقيق واگذار شد .
نكته اينجاست كه درنظام جهاني بحث صلاحيت در قالب تعريف آمريكا جايگاه ويژه اي دارد . بزرگترين هژمون امروز دنيا مي گويد هركه با ما نيست برماست . من به عنوان يك غول ظاهر شده ام اگر مي توانيد به ميدان بياييد و اگر نه بايد در چارچوب من كار كنيد. فرق ما با كره جنوبي اين است كه كره جنوبي جزو اركستر است و ما نيستيم .
اين است كه مي بينيم كره جنوبي به كلي قواعد را نقض كرده و همه چيز آرام است و در مقابل همه براي ايران بدون هيچ گونه تخلف طبل جنگ مي زنند .
نتيجه آن مي شود كه امروز ظلمي عظيم درحق صنعت و تكنولوژي هسته اي ما در پرتو اختلافات سياسي و خصمانه آمريكا و ايران شكل گيرد .
مسلما زحماتي كه هموطنان و دانشمندان ما كشيده اند اگر سايه روابط خصمانه آمريكا و ايران نبود بي ترديد در جهان بهتر مي درخشيد .
خبرگزاري مهر: پس شما حل روابط خصمانه با آمريكا را راه پيشرفت هسته اي مي دانيد .
خرم : من معتقدم به جاي آن كه مسائل هسته اي را واسطه روابط خصمانه قرار دهيم بايد مسائل خصمانه را حل كنيم تا اين تكنولوژي و توانايي لطمه نخورد . در شرايط حاضر شايد ضربه اي تاريخي به صنعت هسته اي ايران وارد شود چرا كه هميشه فرصت براي پيشرفت هسته اي نيست .
اين بدان معنا نيست كه قطعنامه را بپذيريم ، بلكه بايد قيمتش را بدانيم . ارزيابي سود و هزينه كنيم تادرست تصميم بگيريم . و با آن تصميم فرصت دستيابي آمريكا و اروپا به اهدافشان را از بين ببريم .
خبرگزاري مهر: فكر مي كنيد شرايط داخلي را براي عملي شدن پيشنهاد شما مهيا است؟
خرم : به هرحال زمان تصميم گيري دركشورما كوتاه است. بايد منافع حزبي ، ديدگاه هاي شخصي ، دلهره ها، شعارها وشكوه ها را كنار گذاشته وتصميمي بگيريم كه در تاريخ ايران بماند و بهترين تصميم باشد. در عين حال بايد به پشتوانه مردمي نيز توجه كنيم و رضايت ملت را با خود داشته باشيم ، دراين صورت است كه هرتصميمي را مي توانيم به پشتوانه ملت بگيريم .
تصميماتي وجود دارد كه در تاريخ هر ملت تصميمي ملي محسوب مي شود ، تصميمي كه امروز بايد بگيريم از اين نوع تصميمات است از نوع انتخابات مجلس و رياست جمهوري نيست ، چيزي است ملي و تاريخي ، ممكن است امروز به اهميت تاريخي آن پي نبريم ولي سالهاي بعد اين موضوع برهمه آشكار خواهد شد.
نظر شما