دکتر سید محمد ثقفی در مورد اینکه در روزگار مدرن متفکران ما چقدر اسیر و گرفتار مدرنیته شدهاند به خبرنگار مهر گفت: مدرنیته یا تجدد گرایی تحولی بود که به دنبال تحولات قبلی اروپا از جمله اصلاح دینی، رنسانس و انقلاب صنعتی بوجود آمد و مدرنیته حاصل این سه تحول عمده اروپاییان بود.
وی افزود: مدرنیته جامعه را از نظر پیشرفت در چاپ و ماشین آلات تغییر و چهره زندگی در اروپا را عوض کرد. طبیعی است که این تحول یکجا باقی نماند و به کشورهای دیگر هم سرایت کرد. از جمله به مصر و عثمانی و ایران راه یافت. در ایران کتابهایی که در آن عصر از طریق سفرنامهها و میرزا صالح شیرازی در مجلات و روزنامهها پدید آمد مدرنیته را وارد کشور کرد و در نظام سیاسی و اجتماعی ایران با تأسیس دارالفنون توسط استادان اروپایی این دانشگاه مدرنیته از طریق تکنیک و فن در ایران رواج یافت.
ثقفی در مورد اینکه تب مدرنیته به چه شکل در ایران ظهور و بروز پیدا کرد گفت: مدرنیته یک پروژه نبود بلکه یک پروسه بود و ما چه بخواهیم و نخواهیم همه کشورها را فرا گرفت . روسیه مصر و ایران که روشنفکران فراماسونر داشتند مدرنیته را در غذا، لباس ، ساختمان و... وارد کردند. این سبب شد که یک حالت دوگانگی بین سنت و مدرنیته در کشور بوجود بیاید و در نتیجه مدرنیته در عمق کشور جا نگرفت چنانچه بعضی روشنفکرن میگفتند که از نوک مو تا ناخن پا باید غربی شد.
این محقق و پژوهشگر حوزه جامعه شناسی دین در ادامه تصریح کرد: دوگانگی بین سنت و آداب و رسوم سنتی و فرهنگ اصیل اسلامی و مشرق زمین با مدرنیته پدید آمد که اگر مدرنیته را مساوی با غربی شدن نمیگرفتیم این دوگانگی بوجود نمیآمد و فقط پیشرفتهای صنعتی و علمی را از اروپاییان اخذ میکردیم.
ثقفی در مورد تبعات منفی این اسارت هم گفت: مدرنیته دو چهره داشت یکی ایجاد دانشگاه و کارخانه و خیابان و تکنولوژی بود و دیگر قشر روشنفکر و تکنو کرات که وابسته به بیگانگان بودند را در خود بوجود آورد. استعمار نتیجه مدرنیته بود و گرفتن اصالت و اعتماد به نفس از کشورهای توسعه نیافته ارمغان مدرنیته است.
وی در پایان یادآورشد: امروز هم استعمار به بهانه دموکراسی بر منابع نفتی و معدنی کشورهای خاورمیانه احاطه یافته که موج بیداری اسلامی در این کشورها نتیجه این استیلا است.
نظر شما