۱۵ آبان ۱۳۹۰، ۸:۵۳

"راه آبی ابریشم" حاصل یک کار گروهی/ شخصیت سیاه در فیلم نداریم

"راه آبی ابریشم" حاصل یک کار گروهی/ شخصیت سیاه در فیلم نداریم

محمد بزرگ‌نیا نویسنده و کارگردان "راه آبی ابریشم" ساخت این پروژه را حاصل یک کار گروهی دانست و تاکید کرد از شروع کار تصمیم گرفتند در این فیلم شخصیت مطلق سیاه نداشته و تمام شخصیتهای خاکستری در فیلم محق باشند.

به گزارش خبرنگار مهر، حسن بشکوفه و محمد بزرگ‌نیا پیش از تولید "راه آبی ابریشم" در فیلم "جایی برای زندگی" نیز با یکدیگر همکاری کردند. البته چند مستند ساخته بزرگ‌نیا نیز از سوی این تهیه‌کننده تولید شده است. در بخش دوم گفتگو خبرگزاری مهر با کارگردان، نویسنده، تهیه‌کننده و بازیگر "راه آبی ابریشم" درباره طرح اولیه فیلمنامه این فیلم، شخصیت پردازی‌ها، انتخاب بازیگران و عوامل صحبت شده است.

خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر:* شما و بزرگ‌نیا همکاران بسیار خوبی برای ساخت یک پروژه تاریخی و سنگین هستید. زیرا در "مدار صفر درجه" و کشتی آنجلیکا" ثابت کردید که ساختار و چگونگی ساخت چنین آثاری را می شناسید. از این رو بهترین ترکیب به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده "راه آبی ابریشم" هستید. طرح ابتدایی فیلم چگونه شکل گرفت.

محمد بزرگ نیا: این طرحی بود که از زمان ساخت "کشتی آنجلیکا" با آن برخورد کرده بودم. زمانی که تحقیقات این پروژه را انجام می‌دادم با موضوع اولین سفر ایرانیان به چین و آغاز سفرهای این چنینی برخورد کردم و همیشه هم معتقد بودم چنین طرحی ظرفیت نمایشی خوبی دارد.

در همان زمان برای تحقیقات، کتاب های زیادی مطالعه می‌کردیم. به طور نمونه " تاریخ دریانوردی ایرانیان" کار اسماعیل رائین. در این کتاب به کتاب دیگری به عنوان "شگفتیهای جهان باستان" که نسخه اصلی آن در یکی از کتابخانه‌های پاریس است و ما کپی آن را در کتابخانه ملی داریم، اشاره شده است.

در آن کتاب خاطرات تعدادی ناخدا و دریانورد درباره سفرهای طولانی که شامل سفر به سواحل آفریقا، هند و آنهایی که جسارت بیشتری داشتند تا چین، مطالبی وجود داشت، البته نه به صورت سفرنامه؛ بلکه به طور مثال در کتاب عنوان شده بود که در منطقه‌ای به عنوان دیباجات، واحد پول چیست؟ چه رفتارهای اجتماعی دارند و یا در چین چه اتفاقی شکل می گیرد و گمرک چین چگونه است.

با استناد به این مکتوبات مشخص بود سفری از بندر سیراف درخلیج فارس تا بندر خانفو در چین با همین کشتی های بادبانی برای اولین بار انجام گرفته و این مسیر تجاری باز شده است. این یک فکر اولیه بود که در همان زمان در حد یک طرح یک صفحه‌ای باقی ماند.

* پس دغدغه "راه آبی ابریشم" را از همان زمان داشتید؟

- بزرگ نیا: همیشه فکر می‌کردم این موضوع جالبی است و اگر شرایط تولید آن فراهم شود قطعاً آن را می سازم. تا اینکه در زمان مدیریت آقای جعفری‌جلوه در شبکه اول در جلسه‌ای که مربوط به موضوع دیگری بود این طرح مطرح شد و این همزمان بود با ادعاهای پوچ کشورهای همسایه درباره هویت پارسی خلیج فارس.

من در همان زمان طرح را پیشنهاد دادم وعنوان کردم اگر وارد چنین پروژه‌ای شویم بدون شعار می‌توانیم بر هویت ایرانی خلیج فارس تآکید کنیم و بخشی از تاریخ پر افتخاردریانوردی ایرانیان را تصویر کنیم. طرح برای ساخت یک مجموعه تلویزیونی تصویب شد و قرار شد آقای بشکوفه که در همان زمان درگیر تدارکات "مدار صفر درجه" بودند، تهیه‌کنندگی کار را به عهده بگیرند. حدود 20 قسمت به صورت سینابس نوشته شده بود که با رفتن آقای جعفری‌جلوه از مدیریت شبکه اول سیما به معاونت سینمایی ساختن سریال منتفی شد و طرح بایگانی شد.

دوباره بعد از مدتی در ملاقاتی با ایشان، از من خواستند در صورت امکان طرح را به یک فیلم سینمایی تبدیل کنم که من هم پذیرفتم و کار با تشکیل یک گروه چهار نفره تحقیقاتی دوباره شروع شد.

تحقیقات به صورت میدانی و کتابخانه‌ای انجام شد و حدود 1000 فیش در ارتباط با تمام مسائل دریانوردی ایرانیان جمع‌آوری کردیم، نه تنها در آن دوره خاصی که در فیلم مطرح می‌شود، بلکه 100 سال قبل و بعد از آن مورد بررسی قرار گرفت و در این اتباط سفر نامه‌هایی که اشاره‌ای به دریا داشت هم مطالعه شد.

* چقدر برای تحقیقات فیلمنامه زمان صرف کردید؟

- بزرگ نیا: حدود یک سال و نیم تا دو سال این مرحله طول کشید تا ما به سیناپس یک فیلم سینمایی رسیدیم که بعد به فیلمنامه تبدیل شد. بازنویسی نهایی بعد از دیدن لوکیشن‌ها و ارزیابی امکانات تولیدی در داخل و خارج از ایران انجام گرفت و در نهایت به فیلمنامه‌ای رسیدیم که "راه آبی ابریشم" از آن ساخته شد.

* آیا مشاورانی هم در بخش نگارش فیلمنامه داشتید؟

- بزرگ‌نیا: در مرحله نگارش مشاوری نداشتم، اما بعد از اتمام کار چند دوست و همکار، فیلمنامه را خواندند و پیشنهادهایی دادند که آنچه را پسندیدم در فیلمنامه اعمال کردم.

* شما در شرایطی تهیه‌کنندگی پروژه "راه آبی ابریشم" را بر عهده گرفتید که شاید تازه از ساخت "مدار صفر درجه" فاصله گرفته بودید و قطعا از سختی‌های کارهای این چنینی در سینما با خبر بودید.

- بشکوفه: این به نوعی ادامه کارهای سریال‌سازی من در تلویزیون بود. بعد از چند کار، رسیدیم به "ناخدای سیراف" که قرار بود بزرگ‌نیا کار کند. من با ایشان دوستی و رفاقت دیرینه‌ای در تلویزیون دارم. در چند فیلم مستند که وی ساخته من  به عنوان تهیه‌کننده حضور داشتم. فیلم سینمایی "جایی برای زندگی" هم این پیوند را بیشتر کرده بود. با توانایی ایشان از قبل آشنایی داشتم و از این بخش خیالم راحت بود.

ما به هر حال بعد از 40 سال تجربه در این کار، چون دغدغه مالی نداشتیم، سراغ ساخت این پروژه رفتیم. ما  کارمندی زندگی کردیم و هنوز هم می‌توانیم اینگونه زندگی کنیم. بیشتر دغدغه ما عشق به کار است و اینکه حاصل کار ما اثری شود تا بتوانیم سرمان را بالا بگیریم.

لازمه چنین شرایطی این است که به سراغ کارهای دشوار و سخت‌تر برویم. هر شخصی حاضر نیست تن به چنین کارهای بدهد و یا 5 سال عمر خود را صرف یک فیلم کند. ما چون گروه خوبی در اختیار داشتیم و ارتباط خوبی با بزرگ نیا از قبل برقرار کرده بودم. خیلی راغب شدم، "راه آبی ابریشم" را به سرانجام برسانم.

در حال حاضر بیشتر ما باید از تجربه‌هایمان استفاده کنیم و کاری انجام دهیم که در کنار آن تعدادی از جوانان آموزش ببینند. فکر می‌کنم روال درست این است. آموزشی که ما دیده بودیم همان شیوه اوستا - شاگردی است. که به عقیده من یکی از شیوه‌های مناسب در آموزش محسوب می‌شود. ما پله پله کار را یاد گرفتیم و به قابلیت‌هایی دست یافتیم. این موضوع به ما توانی داده تا بتوانیم یک کار به این بزرگی را انجام دهیم.

اگر بزرگ‌نیا به عنوان کارگردان دغدغه مدیر تولید، منشی صحنه، طراح گریم و ... را بداند راحت‌تر می‌شود، کار کرد. تا اینکه آدمی از گرد راه رسیده و مدعی است. از طرفی حاضر هم نیست از تجارب دیگران، استفاده کند. با این ترکیب معلوم است که برخی پروژه‌های ما بعد از شش ماه متوقف می‌شوند.

به هر حال پروژه "راه آبی ابریشم" از نقطه‌ای که شروع شده تا نقطه پایان هیچ مشکلی نداشته است. اگر هم مشکلی بوده به خاطر شرایط سختی‌های کار بوده است. این اتفاقی است که در کارهای سخت کمتر شکل می‌گیرد. شاید در یک فیلم 45 روزه افراد یکدیگر تحمل کنند، ولی برای یک کاری که حدود دو سال ساخت آن طول می‌کشد، کار راحتی نیست. من واقعا از همه سپاسگذارم.

* شما در این فیلم با یکی از ستاره‌های جوان سینما ایران (بهرام رادان) کار کردید که می‌توانست در زمان ساخت این پروژه، با چند فیلم دیگر همکاری کنند ولی تمام هم و غم خود را برای "راه آبی ابریشم" گذاشت.

- بشکوفه: بله. بهرام رادان دقیقاً در خدمت کار بود. رفتار و نظم این بازیگر ستودنی است. من چنین تصوری نداشتم. به هر حال در این حرفه حرف بسیار است، اما در عمل دیدم چقدر وی بازیگر همراهی است. کافی است جایگاه افراد مشخص شود و هر شخصی در فراخور همین جایگاه، حرمتش حفظ شود. رادان، ارجمند و سایر بازیگران حس کردند این حرمت وجود دارد.

من آنچه که در توانم بود در اختیار پروژه گذاشتم. اگر کاستی وجود دارد، باید بدانید دیگر بیشتر از آن نمی‌توانستم توان بگذارم.  بزرگ‌نیا نیز از همین توان به بهترین شکل استفاده کرده است. قرار ما این بود که من بازوی ایشان باشم تا کار خود را به بهترین شکل انجام دهد.

- بزرگ‌نیا: اینگونه کارها را نمی‌توان حاصل تلاش یک فرد دانست. این کار برآیند یک کار گروهی است. اگر شانس داشته باشیم که این گروه حرفه‌ای، دوست و صمیمی باشند اتفاق خوبی شکل می‌گیرد. خوشبختانه این اتفاق در "راه آبی ابریشم" افتاد. ما یک گروه منسجم، علاقمند و خلاق داشتیم.

تاکنون ما در ایران چنین تولیدی نداشته‌ایم. کار تازه‌ای بود و چنین پروژه‌هایی، سختی خاص خود را دارد به ویژه بر روی آب، آقای بشکوفه با تمام توان ایستاد و بقیه گروه نیز انرژی خوبی گذاشتند. اگر جایی در فیلم کاستی دیده می‌شود، به خود من بر می‌گردد. چون بیش از این دانش و توان نداشتم.

* شما بعد از تمام مراحل تحقیقات به مستنداتی دست پیدا کردید که نشان از تاریخ دریانوردی در ایران است. چطور به این خط داستان رسیدید؟ و شخصیت پردازی‌ها شکل گرفت. چقدر از این بخش از ذهن و تخیل شما نشأت می‌گیرد؟ به طور نمونه وارد کردن قصه "ماهورا".

- بزرگ نیا: متأسفانه منابع مکتوب و تصویری ما از این دوره تاریخی خاص خیلی کم است. ما فقط می‌دانستیم که 1000 سال پیش سفری از بندر سیراف ایران شروع و در بند خانفوی  چین به پایان رسیده است.

البته قطعا این راهم می‌دانستیم که در کشتی ناخدا، ره نامه نویس، دیده بان، دکل بان و ..... وجود دارد. ولی ترکیب داستانی این فیلم زائیده تخیل و ذهنیت من است. این سفرنامه باید جذابیتی برای مخاطب می‌داشت. در غیر این صورت  باید از این تحقیقات مستند می‌ساختیم. وقتی وارد کار داستانی می‌شویم. باید متن دراماتیزه می‌شد و عواملی شکل می‌گرفت تا  کنش‌ها و واکنش‌هایی در قصه شکل می گرفت. در آن زمان خریدن کنیز و همراه کردن آنان با خود برای بعضی از ناخدایان امری عادی بود.

- بشکوفه: در کشتی رها شده هندی هم که در فیلم دیده می شود، ما با یک جسد زن ومرد کنار هم روبرو می‌شویم.

- بزرگ نیا: ماهورا  به شکل یک کنیز وارد قصه شد تا درامی شکل بگیرد. شخصیت ماهورا در فیلم یک بار تاریخی هم به همراه می‌آورد. زیرا ادعا می‌کند که از نواده‌های یعقوب لیث است. مسئله چپاول،غارت و تجاوزرا در سواحل جنوب مطرح می‌کند. آن سالها در یورش‌ها نخستین غنیمت‌هایی که گرفته می شد، برده و کنیز بود. زنان، کودکان و جوانان را به عنوان برده و کنیز می‌گرفتند. به جز این رمانس فیلم با حضور ماهورا ساخته می‌شود.

*شخصیت پردازی‌های این فیلم به گونه‌ای است که سفید و یا خاکستری است و ما شخصیت سیاه یا کاملاً منفی در "راه آبی ابریشم" نمی‌بینیم. این در اصل برگرفته از گذشته و تاریخ سرزمین ایران است که افراد بدین گونه زندگی می‌کردند و شخصیت‌های منفی در آنها دیده نمی‌شود. در جامعه فعلی ما چنین افرادی کمتر دیده می شوند.

- بزرگ‌نیا: این مسئله‌ای که شما درباره حضور چنین افرادی در گذشته عنوان می‌کردید، کاملاً صحیح است. اما از طرف دیگر به سلیقه من هم برمی‌گردد. نویسنده تصمیم می‌گیرد تا چه بخشی از طیف سیاهی را ببیند. به طور نمونه تا انتهای این نقطه حرکت کند و یا طیف‌های میانه را برای آنها در نظر بگیرد.

ما از آغاز تصمیم گرفتیم در این فیلم شخصیت مطلق سیاه نداشته باشیم. تمام شخصیت‌های خاکستری ما در فیلم برای کنش یا واکنشی که نشان می‌دهند محق هستند. آنها در حماسه یا عمل قهرمانانه‌ای که در فیلم شکل می‌گیرد نیز سهیم هستند.

در شکلی از فیلمنامه قهرمان فیلم هدف و نیازی دارد که به سوی آن پیش می‌رود ولی شخصیت‌های منفی مانع از رسیدن او به هدف می‌شوند و با او به مقابله بر می‌خیزند در این فیلم شخصیت‌ها در مقابل یکدیگر نیستند، بلکه در کنار یکدیگرند اما خوی و خصلت‌های آنها با یکدیگر تفاوت دارد.

ناخدا سلیمان با توجه به سن و سال، تجربه و تبحری که دارد به یک اصولی پایبند است و اعتقاداتی دارد. شما در طول این فیلم اعتقادات وی را می‌بینید که درباره زن، انتخاب افراد و...اعمال می‌کند. ناخدا ادریس هم به اصولی اعتقاد دارد. وقتی ناخدا سلیمان در صحنه‌ای به وی می‌گوید که دیگر دنبال من نیا چون زنی در کشتی داری. می‌گوید دریا مال تو نیست، من هم می‌توانم این راه را ادامه دهم.

این شخصیت‌ها در تقابل با اهداف قصه حرکت نمی‌کنند، اینها در رقابت با هم در رسیدن به هدف حرکت می‌کنند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که شخصیت منفی سیاه نداشته باشیم. در نوع شخصیت پردازی‌ها به گونه‌ای عمل کردیم که مخاطب به شخصیت‌های خاکستری هم حق بدهد.

این در بخش موسیقی فیلم هم اعمال شده است. به طور نمونه در صحنه مرگ مرداس در فیلم از همان ساز نی استفاده می‌شود که در ایران در زمان حرکت کاروان استفاده کردیم. با این انتخاب قصد داشتیم مخاطب را به مبدا ماجرا برگردانیم. یعنی گروهی با هم برای رسیدن به هدفی حرکت کردند، اما در راه تلفاتی نیز داده‌اند.

ناخدا ادریس در صحنه جنگ نشان می‌دهد که اهل فرار نیست و جان خودرا در دفاع از کشتی از دست می‌دهد، مرداس نیز بعد از مرگ ناخدا ادریس این حق را دارد که ناخدای کشتی شود و ماهورا در اختیار او قرار گیرد. اما رفتارهای وی به گونه‌ای است که با اصول و عقاید ناخدا سلیمان سازگارنیست وسلیمان شاذان را به ناخدایی انتخاب می کند.

*انتخاب عوامل تولید و پشت دوربین این فیلم چیدمان درستی دارد. طراح صحنه و لباس، مدیر فیلمبرداری، طراح گریم و.. در کنار بازیگران برای به هدف رسیدن این پروژه نقش مهمی دارند.

- بشکوفه: سهم عمده و توفیق این فیلم انتخاب عوامل است. که اگر درست انجام شود، ما با روند درستی حرکت می‌کنیم. همین انتخاب عوامل چند فاکتور دارد. یکی نوع کار است. تولید فیلمی مانند "راه آبی ابریشم" افراد خاص خود را می‌طلبد. کار سخت و دشوار آدم عاشق و حرفه‌ای می‌خواهد که حقوق بگیر نیستند. شخصی نمی‌آید برای مسئله مالی درگیر چنین فیلم‌هایی شود و باید دغدغه داشته باشد.

مورد بعدی قابلیت‌های افراد است. من شاید یکی از خصوصیاتم رفیق بازی در این حرفه باشد. اما این رفاقتها با توجه به قابلیت‌های افراد و نیاز کار همراه می‌شود. ممکن است 10 فیلمبردار دیگر باشند که کار بدخشانی را انجام می‌دهند. اما این هماهنگ شدن وی با بزرگ نیا برای من اهمیت داشت. از طرف دیگرمدیر فیلمبرداری که بتواند روی آب دوام بیاورد، نکته مهمی بود. شاید من به غیر از بدخشانی با شخص دیگری نمی‌توانستم موافقت کنم.

پروین صفری طراح صحنه و لباس که نقش عمده‌ای در این فیلم دارند. دکورهای بخش‌های ایران و حتی خارج از کشور با ظرافت‌های خاصی ساخته شده است. ساخت صحنه‌های مربوط به جزیره ناشناس و... از ویژگی‌های این کار است. انرژی که من از ایشان دیدم قابل احترام است.

شاید کسی باور نکند که صحنه‌های داخلی آن جزیره ناشناس در استودیو ساخته شده و صحنه‌های خارجی مربوط به پارکی بوده که ما آن را به دهکده بومیان تبدیل کردیم. تمام این استودیوها در خارج از کشور قرار دارد. در صحنه‌های مربوط به چین هم وضعیت همین بود. در انتخاب لباسهای این افراد دقت و وسواس خاصی دیده می‌شود.

کار "راه آبی ابریشم" خشن است، اما یک سلیقه زنانه خوبی در آن دیده می‌شود. انتخاب پروین صفری که توانست به تلطیف فضای فیلم کمک کند، یکی از انتخاب‌های درست این فیلم است. زیرا حس می‌کردیم که این فیلم به چنین روحیه‌ای نیاز دارد.

مصطفی احمدی دستیار و برنامه‌ریز کارگردان، از جمله عواملی است که کار با خارج از کشور کار کرده و اینگونه فضاها را خوب می‌شناسد.

زاهدی فر، مدیر تولید فیلم هم سالها با هم همکاری کردیم. وی این توانایی را دارد که چنین گروه بزرگی را هماهنگ کند و آنها را در آرامش باشند. در مورد انتخاب بازیگران هم ما ساعتها با یکدیگر فکر کردیم تا به این ترکیب مناسب رسیدیم.

*برای گرفتن صحنه‌های خارج از کشور از مشاوره افراد این حرفه در همان کشورها نیز استفاده کردید؟

-بشکوفه: بله، در چین ما از یکی از بهترین طراحان بهره گرفتیم که تا کنون در پروژه‌های مهم تاریخی حضور داشتند، که ما از ایشان کمک گرفتیم. در تایلند یک جوان بسیار خوش ذوق هنرمندی بود که خیلی کمک کرد.اما باز هدایت از طرف مدیر هنری ما بود.

-بزرگ نیا: امروزه حضور اینترنت کمک بزرگی به ما می‌کند. به راحتی می‌توان درباره تایخچه کشورهای دیگر جستجو کرد و اطلاعاتی به دست آورد. درباره اکثر کشورها اطلاعات نسبتآ کاملی در فضای اینترنت وجود دارد. پروین صفری خیلی از اطلاعات را از همین طریق به دست آورد. در گریم هم آقای ملکان مطالعات زیادی انجام داد و اطلاعات بسیاری از طریق اینترنت به دست آورد .

* شما برای تمام بازیگران خارج از کشور لباس طراحی کردید؟

- بشکوفه: بله، ما برای تمام بازیگران لباس دوختیم و همه در همان کشور ماند. چون ما در کشور خودمان جایی برای نگه داشتن چنین وسایلی نداریم.

* در ساختن چنین فضاهایی مانند صحنه‌های مربوط به جزیره ناشناخته، آیا فیلمی دیده بودید که از آن الهام گرفته باشید؟

بزرگ نیا: من فیلم زیاد می‌بینم. اینکه چنین صحنه‌هایی با همین مختصات دیده باشم، یادم نمی‌آید. تقریبا در تمام فیلم‌هایی که بحث سفر به مناطق ناشناخته و بحث اکتشاف است، شما قطعا با چنین مناطقی روبرو می‌شوید. مهم نوع نگاه شما است. ما این اطلاعات را از فیلم‌ها به دست نیاوردیم، بلکه از راه تحقیقات به این فضاها رسیدیم.

در بانکوک با نگاهی به مجموعه‌ای از ساختمان‌های تاریخی و المانهای گذشته، یک شهرک توریستی ساخته‌اند که ما از آنها در سکانس‌های ملاقات با ملکه دیباجات و عروسی استفاده کردیم. در چین هم همانطور که می‌دانید شهر ممنوعه تاریخی وجود دارد. اما بعد از فیلم "آخرین امپراطور" برتولوچی، دیگر دولت چین اجازه فیلمبرداری در این منطقه را نمی‌دهد. اما درست شبیه همین شهر را در جای دیگری ساخته است. این شهرک سینمایی متعلق به تلویزیون چین است که ما در فیلم از آن برای سکانس پایانی و ملاقات با حاکم خانفو استفاده کردیم.

* در انتخاب بازیگران چطور به این ترکیب رسیدید؟

- بزرگ نیا: من در تمام فیلم‌هایم از حضور آقای انتظامی بهره برده‌ام. در فیلم "کشتی آنجلیکا" در خدمت داریوش ارجمند بودم. با کیانیان در "جایی برای زندگی" به عنوان مسئول انتخاب بازیگران همکاری داشتم. پیام دهکردی هم با بشکوفه در "مدار صفر درجه" پیش از این همکاری کرده بود. از طرف دیگر ما نیاز به یک ستاره و یا چهره در فیلم داشتیم، بهرام رادان به دلیل موقعیتی که در سینمای ایران داشت، انتخاب مناسبی بود. پگاه آهنگرانی هم بسیار انتخاب بجایی بود.

برای چنین کاری باید یک گروه حرفه‌ای انتخاب می‌کردیم که دغدغه وعلاقه‌ای به کار داشته باشند. زیرا کار کردن بر روی کشتی بسیار سخت است. ظاهر زیبایی دارد اما به سرعت روی تعادل افراد اثر می‌گذارد. به غیر از سختی خطرهای بی‌شماری هم چون افتادن به دریا گروه را تهدید می‌کند به ویژه درصحنه‌های حادثه‌ای و پر جنب وجوش چون طوفان و جنگ. یکی از دلایلی که این فیلم به سرانجام رسید حضور یک گروه حرفه‌ای علاقمند بود.

*بحثی که در ارتباط با فیلم در جشنواره فجر مطرح شد این بود که چرا شخصیت‌های خارجی این فیلم باید فارسی صحبت می‌کردند. چرا از زیرنویس استفاده نکردید؟

-بزرگ نیا: بله، امکان زیرنویس داشتیم. اما زیرنویس حواس بیننده را پرت می‌کند. نیمی از گفتگوهای فیلم باید زیر نویس می‌شد برای ملکه دیباجات، صحنه‌های مربوط به آقای انتظامی، حاکم جزیره ناشناس و حاکم خانفو. اما دقت کنید ملکه دیباجات باید به زبانی صحبت می‌کرد که متعلق به هزار سال پیش آن منطقه بود که هیچکس اطلاع درستی از این گویش نداشت، یا حاکم جزیره نا شناس و یا حاکم خانفو.

دسترسی به این گویش‌های متعدد متعلق به هزار سال پیش امکان پذیر نبود، ما زبان فارسی را برای ارتباط بهتر با مخاطب انتخاب کردیم. شما فیلم "آواتار" را قطعا دیده‌اید. انسان‌نماهایی در این فیلم وجود دارند که در سیاره‌ای دیگر زندگی می‌کنند. آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا این افراد به زبان انگلیسی صحبت می کنند؟!.انتخاب زبان هم چون دیگرعوامل وابزار بیانی در سینما قرادادی است میان فیلمساز و مخاطب.

- بشکوفه: ما صحنه‌های مختلفی را در خارج از کشور فیلمبرداری کردیم. به همین دلیل با زبان‌های مختلفی روبرو هستیم. این حجم زیرنویس‌های زبانهای مختلف، مخاطب را خسته می‌کرد. صحنه‌ای که آقای انتظامی بازی می‌کنند باید به عربی دوبله می‌شد و به نظر من اگر چنین اتفاقی می‌افتاد زیبایی ایفای نقش ایشان به خوبی دیده نمی‌شد.

* بازیگران خارجی چطور انتخاب شدند؟

- بزرگ نیا: بازیگران خارجی از میان بازیگران تایلندی و چینی انتخاب شدند. این افراد به زبان مادری خود صحبت می‌کردند اما در نوع بیان و لحن از آنها خواسته می‌شد تا حد توان به زبان قدیمی منطقه خود نزدیک شوند.

* این فیلم به این جهت که نشان دهنده تاریخ و گذشته فرهنگی و اصیل ایرانی ما است می‌تواند نکات مهم و ارزشمندی برای دانش آموزان و نوجوانان داشته باشد. از این جهت اگر با آموزش و پرورش وارد مذاکره شوید، می‌توانید سانس‌هایی را هم برای نمایش به آنها اختصاص دهید و یا نمایش‌ها و جلسات نقد و بررسی در دانشگاهها برگزار کنید.

- بشکوفه: برای این کار برنامه‌هایی داریم. چندین جلسه نقد و گفتگو در فرهنگسراها گذاشته‌ایم و برای نمایش در دانشگاه‌ها در حال برنامه‌ریزی هستیم. در هر صورت برای فیلمی که فضا و زمان و مکان آن برای تماشاگر ایرانی ناشناخته است و شکل و شمایل تولیدات روتین سینمای ایران را ندارد باید مدت‌ها قبل از اکران جهت معرفی و بسترسازی جهت دیدن فیلم اقدام می‌شد که متآسفانه انجام نشد، حتی تا به امروز که پایان هفته دوم نمایش است به جز چند تابلو که یک شرکت تجاری در اختیار فیلم قرار داده است فیلم مطلقاً تبلیغات شهری ندارد.

* چه برنامه‌ای برای اکران فیلم در خارج از کشور دارید؟

- بشکوفه: ما اقداماتی را برای نمایش فیلم در خارج از کشور انجام داده‌ایم و در حال گفتگو با خریداران هستیم. 
 
------------------
 
گفتگو: بیتا موسوی
کد خبر 1453322

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha