گزارش ويژه "مهر" ؛ روزشمار پرونده هسته اي ايران از توافقنامه پاريس تا مذاكرات اين هفته ژنو

به گزارش خبرگزاري "مهر" ، مذاكرات ايران و اروپا از نشست جمعه 15 آبان فرستادگان تهران ، لندن ، پاريس و برلين در پايتخت فرانسه وارد مرحله تازه اي شد .

"بارون پل فراير فون مالتزان" ، "فرانسوا نيكولو" و نيز "جان ريچارد دالتون" 24 آبان براي دريافت پاسخ ايران درباره مذاكرات پاريس ، در كاخ سعدآباد با حسن روحاني ديدار كردند

اين نشست كه پس از گفتگوهايي فشرده و طولاني به توافقنامه پاريس انجاميد ، سر فصلي در پرونده هسته اي كشورمان شد كه تمامي گفتگوهاي بعدي در آن چارچوب ادامه يافت.

اين جلسه در آن مقطع سومين نشست مستقيم نمايندگان سه كشور اروپايي با فرستادگان ايراني درباره مسير پرونده هسته اي ايران بود.

پس از بازتاب گستره اين نشست در محافل و رسانه هاي داخلي و خارجي ، ايران سرانجام 24 آبان نظر رسمي خود را درباره اين توافقنامه به سفراي سه كشور در تهران اعلام كرد .

دكتر حسن روحاني پس از اين جلسه با "بارون پل فراير فون مالتزان" ، "فرانسوا نيكولو" و نيز "جان ريچارد دالتون" سفراي آلمان، فرانسه و انگلستان ، كه نشست دوم سعدآباد نام گرفت ، تاكيد كرد :  اين جلسه يكي از مراحل نهايي توافق ايران و سه كشور اروپايي بود .

وي با بيان اينكه در اين جلسه آخرين مواضع جمهوري اسلامي ايران درباره موافقتنامه پاريس به اطلاع سه كشور اروپايي رسيد ، درخصوص توافق نهايي گفت : احساس ما اين است كه اروپا در اين مرحله جدي است .

يك روز بعد ، يعني 25 آبان ، دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي متن موافقتنامه ميان ايران و سه كشور اروپايي درباره برنامه هسته اي اش را منتشر كرد :

" دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت هاي فرانسه ‏آلمان و انگلستان باحمايت نماينده عالي اتحاديه اروپا (سه كشور/اتحاديه اروپا) بر تعهدات مندرج در بيانيه 21 اكتبر 2003 تهران تاكيد كردند و تصميم گرفته اند پيشرفت درآينده را بر آن پايه ريزي كنند.

سه كشور/ اتحاديه اروپا وايران تعهد خودبه NPT  را مورد تاكيد مجدد قرار مي دهند.

سه كشور / اتحاديه اروپا و ايران برحقوق ايران بر اساس NPT  كه مطابق با تعهداتش به معاهده و بدون تبعيض اعمال مي شود‏ اذعان مي كنند.

ايران مطابق ماده  دو NPT تاكيد مي كند كه به دنبال دستيابي به سلاح هاي هسته اي نيست ونخواهد بود و خود را به همكاري كامل و شفافيت با آژانس متعهد مي داند . ايران همچنان به صورت داوطلبانه اجراي پروتكل الحاقي را تا زمان تصويب ادامه مي دهد.

به منظور اعتماد بيشتر ايران به طور داوطلبانه تصميم گرفته است كه برنامه تعليق خود را ادامه وتوسعه داده تا شامل تمام فعاليت هاي مربوط به غني سازي و بازفرآوري و مشخصا : توليد و واردات سانتريفوژهاي گازي و قطعات آنها‏، مونتاژ ‏، نصب ،

نمايندگي دائم جمهوري اسلامي ايران در ژنو ، در طبقه ششم اين ساختمان قرار دارد

آزمايش و كار كردن سانتريفوژهاي گازي ، هرگونه اقدام براي جداسازي پلوتونيوم و يا ساخت يا اجراي تاسيسات جداسازي پلوتونيوم و كليه آزمايش ها يا توليد در هر تاسيسات تبديل اورانيوم شود ،آژانس از اين تعليق مطلع خواهد شد و از آن دعوت خواهد شد كه بر آن نظارت و آن را تاييد كند. تعليق به موقع انجام خواهد شد به شكلي كه آژانس بتواند قبل از اجلاس نوامبر شوراي حكام اجراي آن را تاييد نمايد . تعليق زماني كه مذاكرات براي يك توافق مورد قبول دو طرف در خصوص ترتيبات درازمدت پيش مي رود ادامه خواهد يافت.

سه كشور / اتحاديه اروپا اذعان دارند كه اين تعليق يك اقدام داوطلبانه اعتماد ساز است و نه يك الزام حقوقي .

ادامه تعليق مادام كه مذاكرات براي يك توافق بلند مدت در جريان است ، براي استمرار فرايند كلي ، اساسي خواهد بود . در قالب اين تعليق ، سه كشور/ اتحاديه اروپا و ايران توافق كرده اند كه به منظور رسيدن به يك توافق مورد قبول دو طرف در خصوص ترتيبات درازمدت ، مذاكرات خود را آغاز كنند . اين موافقتنامه ضمانت هاي عيني ارائه خواهد داد كه برنامه هسته اي ايران صرفا براي اهداف صلح آميز است و به صورت مساوي تضمين هاي محكم در همكاري هاي هسته اي تكنولوژيكي واقتصادي و تعهدات محكم در موضوعات امنيتي به دست خواهد داد.

يك كميته راهبري تشكيل و گردهم خواهد آمد كه اين مذاكرات را در نيمه اول دسامبر 2004 آغاز نمايد و گروه هاي كاري در زمينه هاي سياسي ، امنيتي ، تكنولوژي و همكاري هسته اي تشكيل خواهد داد تاگزارش پيشرفت از گروه هاي كاري دريافت كرده و نسبت به پيشبرد پروژه ها و يا اقداماتي كه مي توانند قبل از يك توافق كلي به اجرا درآيند، اقدام خواهد كرد.

در قالب توافق حاضر و با توجه به پيشرفتي كه درحل مسائل باقي مانده صورت گرفته است سه كشور/ اتحاديه اروپا از هم اكنون از مدير كل آژانس حمايت مي كنند تا درچارچوب اجراي توافقات پادمان و پروتكل الحاقي چنانچه مقتضي بداند به شوراي حكام گزارش دهد.

نشست كميته راهبري - 23 آذر ماه - نمايندگي انگلستان در بروكسل مقر اتحاديه اروپايي

سه كشور / اتحاديه اروپا از مدير كل آژانس حمايت مي نمايد كه از ايران براي پيوستن به گروه كارشناسي رويكردهاي چند جانبه چرخه سوخت هسته اي دعوت نمايد.

زماني كه تعليق مورد تاييد قرار گيرد مذاكرات با اتحاديه اروپا در موردموافقتنامه تجارت و همكاري از سرگرفته خواهد شد . سه كشور /اتحاديه اروپا از آغاز مذاكرات پيوستن ايران به سازمان تجارت جهاني به طور فعال حمايت خواهند كرد.

صرف نظر از پيشرفت در موضوع هسته اي ، سه كشور/ اتحاديه  اروپا و ايران بر عزم خود براي مبارزه با تروريسم شامل فعاليتهاي القاعده و ساير گروه هاي تروريستي چون MEK( منافقين ) تاكيد مي كنند . آنها همچنين حمايت  مداوم خود را از فرايند سياسي درعراق با هدف ايجاد يك دولت منتخب قانوني مورد تاكيد قرار مي دهند." 

اين مذاكرات از 23 آذر ماه و پس از نشست كميته راهبري توافقنامه جمهوري اسلامي ايران ، انگليس ، فرانسه و آلمان در بروكسل آغاز شد.

در نشست كميته راهبري ، دكتر حسن روحاني ، خاوير سولانا ، جك استراو ، يوشكا فيشر و ميشل بارنيه ، مذاكرات عالي را در سطح وزرا برگزار كردند. آنها همگي بر سقف زماني 3 ماهه و اين نكته كه در جلسه بعدي خود نتايج بدست آمده كميته ها را مرور خواهند كرد ، تاكيد داشتند.

نخستين جلسه كاري بين هيات ايراني با نمايندگان انگليس، آلمان و فرانسه نيز همان شب در بروكسل برگزار شد و در سه زمينه كاري هر يك از سه كشور اروپايي عهده دار مسووليت شدند.

در اين جلسه ، محورهاي مباحثات آتي طرفها و نيز عناوين مباحثاتي كه در آينده بايستي درباره آنها گفتگو صورت پذيرد مورد بررسي قرار گرفت.

بر اين اساس انگليس به عنوان مسوول كميته اقتصادي و تكنولوژيك، آلمان مسوول كميته سياسي و امنيتي و فرانسه مسوول گروه كاري هسته اي معرفي شدند.

پس از تقسيم كار در اين جلسه ، چهار طرف ، گفتگوهاي تخصصي خود را آغاز كردند كه قرار شد به مرور اين گفتگوها عملياتي و نهايي شود.

بعد از آن ، نمايندگان ايران جمعه 27 آذر ماه براي شركت در كارگروه تخصصي هسته اي به عنوان يكي از سه كار گروه توافقات ايران و اروپا به پاريس رفتند  تا بعد از هماهنگي هاي بروكسل اولين دور مذاكرات تخصصي خود را آغاز كنند.

نمايندگي جمهوري فدرال آلمان در ژنو

در آن زمان دو كارگروه همكاري هاي فني و اقتصادي به طرفيت انگليس و همچنين سياسي و امنيتي به طرفيت آلمان زمان دقيق اولين نشست تخصصي خود را قطعي نكرده بودند و با وجود اصرار جمهوري اسلامي ايران ، طرف اروپايي كريسمس و آغاز سال نوي ميلادي را عامل تاخير در تشكيل اين جلسات عنوان كرد.

با آغاز گفتگوهاي سياسي و امنيتي ميان ديپلمات هاي ايران ، انگليس ، فرانسه ، آلمان و نيز نمايندگان سولانا و همچنين كميسيون اروپايي ، اين طرفها اول دي ماه  و به مدت 3 ساعت در ژنو ، كليات مباحث مورد نظر خود را مرور كردند.

در اين نشست ، هيات حاضر صرفا به بحث درباره كليات مباحث سياسي و امنيتي پرداخت ؛ اما گفتگو درباره جزئيات را به جلسه يكماه بعد آن موكول كرد.

كارگروه اقتصادي به دلايلي تا اواخر ديماه نتوانست جلسه اي را مستقل تشكيل دهد ؛ اما اعضا تاكيد كردند براي آنكه روند مذاكرات اقتصادي از 2 كارگروه ديگر عقب نماند ، اين تاخير را در جلسات آتي خود جبران كنند.

پس از اين جلسات ، تمامي گروه هاي كاري هسته اي ، سياسي امنيتي و نيز تكنولژيك و اقتصادي ، از روز دوشنبه 28 ديماه به صورت همزمان در سوئيس تشكيل جلسه دادند.

در اين دور از مذاكرات كه به مدت 2 روز در ژنو مقر اروپايي سازمان ملل متحد جريان داشت ،  كارگروه سياسي 4 ساعت ، اقتصادي 5 ساعت و نيز هسته اي 10 ساعت به طول انجاميد و طرف ايراني و اروپايي مواضع خود درباره جزئيات كاري در 3 كارگروه را مطرح كرده و به بحث پيرامون آنها پرداختند.

دور سوم مذاكرات هسته اي ايران و اروپا نيز پس از چهار روز مذاكره فشرده كارگروه هاي هسته اي ، سياسي ، امنيتي و نيز تكنولژيكي ، اقتصادي ، بعد از ظهر 23 بهمن ماه  در ژنو مقر اروپايي سازمان ملل متحد پايان يافت.  

در اين مذاكرات طولاني كه روز سه شنبه 20 بهمن در كارگروه اقتصادي ، فرداي آن روز در كارگروه سياسي و نيز پنج شنبه و جمعه همان هفته در گروه هسته اي صورت گرفته بود ، طرف ايراني و اروپايي مواضع خود درباره جزئيات كاري در 3 كارگروه را مطرح كرده و به بحث پيرامون آنها پرداختند.

با وجود آنكه در طول اين 4 ماه طرف ايراني  و نيز اروپايي بارها اظهار نظرهاي متفاوتي را در قبال نتايج مذاكرات 3 كارگروه مطرح كردند ؛ اما انتقادات طرف ايراني از هفته اول بهمن شدت بيشتري به خود گرفت.

دكتر روحاني دبير شوراي عالي امنيت ملي ، خرازي وزير امور خارجه ، موسويان رئيس كميسيون سياست خارجي شوراي عالي امنيت ملي و نيز آصفي سخنگوي وزارت امور خارجه در اين مدت "انتقادات" بسياري را عليه لندن ، پاريس و برلين مطرح كردند كه اين ادبيات در هفته هاي اخير ، حتي همزمان با سفر مسوول پرونده هسته اي ايران به فرانسه و آلمان شدت گرفته و به "هشدار" تبديل شد.

به گفته مسئول پرونده هسته اي كشورمان ، جلسه كميته راهبري اين مذاكرات 27 اسفند در ژنو و يا پايتخت يكي از سه كشور اروپايي آلمان، فرانسه و انگليس تشكيل مي شود.

اين تصوير يكي از نشست هاي كميته هسته اي را در نمايندگي فرانسه در حومه ژنو نشان مي دهد

دكتر حسن روحاني دبير شوراي عالي امنيت ملي روز گذشته در گفت وگو با خبرنگار سياسي "مهر" افزود : از امروز مذاكرات گروه كاري سياسي امنيتي آغاز مي شود و در روزهاي بعد نيز گروه هاي كاري هسته اي و اقتصادي تشكيل مي شود و بحث هايي كه در دوره هاي قبلي در اين گروه هاي كاري مطرح بوده، ادامه مي يابد.

وي تصريح كرد : اين دور مذاكرات در گروههاي كاري اهميت بيشتري دارد به اين دليل كه قبل از تشكيل كميته راهبري، آخرين نشست گروههاي كاري در دوره اول سه ماهه است و انتظار اصلي ما از گروه كاري هسته اي است چرا كه مشكل اصلي ما مربوط به اين گروه كاري مي شود.

مسئول پرونده هسته اي كشورمان مشكل ما در گروه كاري هسته اي و معضل اصلي بين ايران و اروپا را مربوط به تعريف تضمين عيني در برنامه هاي هسته اي ايران دانست و گفت : انتظار ما اين است كه در جلسات سه گروه كاري شاهد پيشرفت باشيم و اگر كميته راهبري به اين جمع بندي برسد كه ما در اين سه ماه پيشرفت قابل ملاحظه اي داشتيم، مي توانيم مذاكراتمان را ادامه دهيم اما اگر پيشرفت نباشد، در تصميماتمان تجديد نظر مي كنيم و بطور طبيعي اگر پيشرفتي نباشد بعيد مي دانم كه مذاكرات ما با اروپا ادامه يابد و شرايط جديدي به وجود خواهد آمد.