کانونهای مستعد سالک در مشهد شناسایی شد/عزم جدی مسئولان برای مقابله

به گزارش خبرنگار مهر، به منظور مقابله با بیماری سالک دستگاههای متولی از جمله شهرداری، مرکز بهداشت و فرمانداری با افزایش نظارتها و از بین بردن کانونهای آلوده تلاش می کنند تا از شیوع این بیماری خطرناک جلوگیری کنند.

این بیماری از دیر باز در کشور به صورت بومی وجود داشته و در بسیاری از مناطق خراسان رضوی و شهر مشهد نیز بیشتر مشاهده می شود.

رتبه ششم خراسان رضوی در زمینه ابتلاء به سالک

به گفته کارشناسان بهداشت، بیشترین پراکندگی و میزان ابتلاء به بیماری سالک مربوط به شمال شرق کشور از جمله خراسان رضوی بوده و این استان رتبه ششم را در بین تمامی استان های کشور در زمینه ابتلاء به این بیماری به خود اختصاص داده است.

بر اساس این گزارش، از مجموع مبتلایان به بیماری سالک در استان خراسان رضوی حدود 55.22 درصد فقط در شهر مشهد مشاهده شده و این امر گویای آن است که این شهر یکی از مناطق پر خطر از نظر بیماری سالک در خراسان رضوی محسوب می شود.

همچنین میزان پراکندگی این بیماری در سطح شهر مشهد متفاوت بوده، به گونه ای که در مناطق آب و برق، شهرک ابوذر، خواجه ربیع و حجت، 43.35 درصد از کل بیماران به سالک را به خود اختصاص داده اند.

171 میلیارد تومان برای مقابله با سالک

مدیر نظارت و برنامه ریزی بر خدمات شهری شهرداری مشهد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از 20اردیبهشت ماه؛ طرح مبارزه با سالک در مشهد توسط مسئولان خدمات شهری آغاز شده است.

حمید رضا باقری با بیان اینکه مقابله با سالک به عنوان یک اولویت شهری مطرح شده و معاونت خدمات شهری دائما برای مبارزه با این بیماری در حال برنامه ریزی است، افزود: سال جاری با برنامه ریزی ها و تعاملات انجام شده 171.5 میلیارد تومان اعتبار مستقیم برای بحث مبارزه با سالک قرار داده شده است.

وی افزود: هم اکنون نصب پرده، آهک پاشی و سم پاشی در مناطق حساس،اطلاع رسانی، پاکسازی کال ها و کانال ها و لایروبی کانال ها از جمله اقدامات صورت گرفته برای مقابله با بیماری سالک است.

وی تصریح کرد: در سه ماهه نخست سال جاری بیش از 85 هزار آهک مصرف، 105 هزار اصله درخت سم پاشی، 1700 دام جمع آوری و 24 مورد از اماکن متروکه تخریب شده اند.

وی با تاکید بر اینکه در مناطق 2 و 9 و مناطق حاشیه شهر سالک بیشتر از سایر نقاط شهر است، افزود: تجمع آب و فاضلاب، نخاله های ساختمانی و سگ های ولگرد  از عوامل بیماری سالک است.

جمع آوری 800 سگ ولگرد

وی از جمع آوری 800 سگ های ولگرد در سه ماهه اول سال جاری خبر داد و افزود: به طور متوسط هر سال بین 8 هزار تا 9 هزار سگ از سطح شهر جمع آوری می شود.

وی بیان کرد: مطابق آمارها در 5 سال گذشته از 8 هزار بیماری سالک در سال 84 به کمتر از هزار بیماری رسیده ایم.

وی با تاکید بر اینکه بحث زباله ها می تواند منبع آلودگی و بیماری سالک باشد، افزود: در سه ماهه اول سال جاری 18 هزار گاری حمل زباله شستشو شده است.

شناسایی 315 کانون مستعد در مشهد

معاون خدمات شهری شهرداری مشهد گفت: در اردیبهشت ماه 315 کانون مستعد بیماری سالک در مشهد؛ از سوی مرکز بهداشت مشخص شده و دراین راستا از سوی شهرداری اقدامات ویژه ای صورت گرفته است.

خلیل الله کاظمی اظهارکرد: 315 کانون سالک شامل مکان های انباشت زباله، مسیر فاضلاب، انباشت نخاله‌های ساختمانی، کال های غیر بهسازی شده، ساختمان‌های مخروبه، نماهای ساختمانی بهسازی نشده و زمین‌های وسیع رها شده در سطح شهر مشهد شناسایی و برای بهسازی به شهرداری معرفی شده است.

وی ادامه داد: 45 نوع فعالیت در خصوص رفع بیماری سالک از سوی شهرداری مشهد انجام شده است.

کاظمی بیان داشت: به همین منظور اعتبارمناسبی به 13 منطقه شهری مشهد اختصاص یافته است.

جمع آوری 1700راس دام

معاون خدمات شهری شهرداری مشهد اظهار کرد: از آغاز طرح مبارزه با بیماری سالک 24 مورد از اماکن متروکه تخریب و 1700 دام نیز از سطح شهر مشهد جمع آوری شده اند.

وی با بیان اینکه سگ های ولگرد نیز یکی از عوامل شیوع بیماری سالک هستند گفت: سالک شایعترین بیماری مشترک بین انسان و حیوان به شمار می رود که در مناطق شهری از سگ و در مناطق روستایی از موش صحرایی و از طریق پشه خاکی به انسان منتقل می شود.

کاظمی بیان کرد: از فعالیت های صورت گرفته برای مقابله با بیماری سالک می توان به نصب بنرهای اطلاع رسانی،آهک پاشی مخازن زباله و کال ها،لایروبی کانال ها و جوی های سطح شهر اشاره کرد.

وی ادامه داد: پاکسازی زمین های بایر، جمع آوری خاک و نخاله های موجود، راه اندازی تیم گشت زنی، شناسایی و جمع آوری انبار ضایعات، صدور اخطاریه به منظور پیگیری جمع آوری مراکز احتمالی نگهداری فروش دام زنده و جمع آوری سگ های ولگرد از دیگر اقدامات انجام شده در خصوص مهار بیماری سالک است.

وی تصریح کرد: ریختن نخاله های ساختمانی در معابر توسط شهروندان باعث تشدید بیماری سالک می شود، که شهروندان نیز باید مطابق استانداردهای تعریف شده از سوی شهرداری رفتاری متناسب را ارئه دهند.

گسترش سالک در مناطق 2 و 9 مشهد

وی با اشاره به موقعیت ویژه برخی مناطق اظهارکرد: پاکسازی مناطق حاشیه شهر، وجود زمین های بدون حصار و مقابله با تخلیه خاک و نخاله در حاشیه اراضی به عنوان یکی از مهمترین اولویت های مسئولان شهری قرار گرفته است.

وی با اشاره به مکان های پرخطر تصریح کرد: برخی محدوده های واقع در مناطق 9 و 2 به دلیل گسترش این بیماری از جمله مکان هایی است که تیم های عملیاتی مناطق به صورت ویژه اقدام به حذف کانون سالک می کنند.

جمع آوری نخاله های ساختمانی از راهکارهای مقابله با بیماری سالک

محمد رضا جویا با بیان اینکه در شیوع سالک پشه، انسان بیمار و محیط سه عاملی هستند که نقش اساسی داشته افزود: در این بیماری از زمان گزش پشه تا بروز زخم های سالک بین چند هفته تا چند ماه طول می کشد.

وی افزود: تعداد مبتلایان به سالک در این استان طی سال گذشته افزون بر سه هزار و 280 نفر گزارش شده که حدود دو هزار و 130 نفر از این تعداد مربوط به شهر مشهد هستند.

وی گفت: در یک محیط مستعد مانند محل وجود نخاله های ساختمانی و دفع غیر بهداشتی زباله ها، پشه سالک امکان رشد می یابد و از سوی دیگر با بودن یک انسان مبتلا به سالک، پشه می تواند این بیماری را از شخص بیمار به شخص سالم منتقل کند.

وی با اشاره به راهکارهای مقابله با سالک بیان کرد: جمع آوری نخاله های ساختمانی، دفع بهداشتی زباله ها و جمع آوری فاضلاب از راهکارهای مقابله با بیماری سالک است.

گسترش اطلاع رسانی در خصوص راهکارهای پیشگیری و کنترل سالک، تهیه ویژه‌ نامه سالک در روزنامه‌های محلی، افزایش مراکز کیایوتراپی و آهک پاشی در مناطق آلوده توسط شهرداری از اقداماتی است که سال جاری برای مقابله با بیماری سالک صورت گرفته است.

وی با اشاره به برنامه های پیشگیرانه بیان کرد: با اجرای طرح های پیشگیرانه از جمله پوشاندن زخم در صورت ابتلا ، پوشیدن لباسهای آستین بلند در مکانهای باز و در زمان خواب و پاکسازی مکانهای مستعد شیوع بیماری می تواند از انتشار این بیماری جلوگیری کند.

وی در خصوص این بیماری توضیح داد: این بیماری در آغاز به صورت یک برجستگی کوچک بوده  به تدریج بزرگ شده و به صورت زخم در می‌آید.

وی ادامه داد: زخم‌ها خود به ‌خود طی مدت شش ماه تا یک سال بهبود می‌یابد و پس از درمان کامل محل ضایعه به صورت یک جوشگاه باقی می‌ماند و به غیر از یک فرورفتگی ساده، عارضه‌ دیگری برای فرد ندارد.

اجرای برنامه های آموزشی

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اجرای برنامه های آموزشی، توسعه خدمات بهداشتی و درمانی و  مشارکت بین بخشی در پاکسازی مناطق بیماری زا از جمله دلایل کاهش میزان ابتلا به بیماری سالک است.

رضا سعیدی تصریح کرد: به دنبال شناسایی مناطق آلوده به سالک در مشهد با همکاری شهرداری، اقدامات موثری به منظور جلوگیری از رشد پشه از طریق جمع آوری بهداشتی زباله و نیز ساماندهی نخاله های ساختمانی که محل مناسبی برای تکثیر پشه وعامل بیماری سالک بوده انجام شده است.

وی افزود: بروشورهای آموزشی مختلفی نیز با هدف آگاهی بخشی شهروندان در زمینه پیشگیری و درمان سالک توزیع شده که نحوه انتقال بیماری، پیشگیری از گزش پشه و طریقه پوشاندن زخم ها بعد از ابتلا از جمله مطالب و مباحث این بروشورها است.

سعیدی بیان کرد: در فصول بهار و تابستان میزان گزش پشه خاکی افزایش می یابد و بروز بیماری در سالک شهری دو ماه پس از گزش و در سالک روستایی چهار هفته پس از گزش مشاهده می شود.

دستگاه های بهداشتی برای مقابله با بیماری سالک غفلت نکنند

نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در زمینه مقابله با بیماری سالک نباید سهل انگاری کرد زیرا در صورت غفلت و کم توجهی مسئولین، مبتلایان به این بیماری باید هزینه های گزافی را بپردازند.

امیر حسین قاضی زاده ادامه داد: مسؤولیت کنترل بیماری سالک بر عهده دستگاه های بهداشتی، شهری و فرمانداری است و آنها در این راستا مسئول هستند.

وی با تاکید بر اینکه برای مقابله با بیماری سالک باید اقدامات پیشگیرانه را در دستور کار قرار داد، افزود: وقتی در حوزه پیشگیری درست عمل نشود افراد جامعه به جای اقدامهای کم هزینه پیشگیرانه، باید هزینه های گزافی را بپردازند.

وی تاکید کرد: با جمع آوری فاضلاب ها، نخاله های ساختمانی، سگهای ولگرد و سمپاشی مناطق آلوده می توان با بیماری سالک مقابله کرد که در این راستا شهرداری می تواند اقدامات گسترده ای را انجام دهد.

یک متخصص پوست نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سالک بیماری عفونی پوستی بدون درد و تب است که ضایعه آن حدود یک سال طول می کشد و سپس بهبود می یابد، و جای زخم بر جای می گذارد.

مرضیه مه لقاء اظهار کرد: این بیماری از دیر باز در ایران به صورت بومی وجود داشته ودر بسیاری از مناطق استان خراسان رضوی این بیماری بیشتر مشاهده می شود.

وی با بیان این مطلب که عامل ایجاد سالک لیشمانیا نامیده می شود که یک موجود تک سلولی است، افزود: لیشمانیا در بدن موش زندگی می کند، یک نوع پشه بسیار کوچک به نام پشه خاکی موش را می گزند و این انگل وارد بدن پشه می شود.

وی ادامه داد: این پشه کوچک که قدرت پرواز زیادی هم ندارد چنانچه شخصی را نیش بزند، این موجود تک سلولی یعنی لیشمانیا وارد پوست شخص شده و بیماری سالک را به وجود می آورد.

وی با بیان اینکه سالک خشک یا نوع شهری در بهار و اوایل تابستان شیوع دارد، افزود: ابتدا محل گزش پشه خاکی، به صورت یک برجستگی کوچک روی پوست است ولی بعد به صورت زخم در آمده که قطر آن به چند سانتیمتر هم ممکن است برسد.

مشهد از جمله کانون های شناخته شده بیماری سالک

وی تصریح کرد: بیماریهای مشترک بین انسان و دام، از جمله سالک، در سالهای اخیر در مشهد روند رو به رشدی داشته است.

وی عامل اصلی بیماری سالک را نیش پشه خاکی آلوده عنوان کرد و اظهار داشت: عامل انتقال این بیماری در شهر مشهد، افزایش تعداد پشه های ناقل بیماری در محیط، عدم دفع مستمر زباله ها، جمع کردن کودهای حیوانی در منازل روستایی، وجود ساختمان های قدیمی، خانه های خالی از سکونت، ساختمان های نیمه کاره و زندگی در کنار آن، از جمله کانون های مهم این بیماری محسوب می شود.

وی اظهار کرد: شهرستان های مشهد، یزد، شیراز، کرمان و تهران قدیم به عنوان مناطق شهری و روستاهای اصفهان گنبد، بم، ایلام، خوزستان، فسا، جهرم، اردکان و منطقه ای از رفسنجان از جمله کانون های مهم و شناخته شده این بیماری است.

...........................

گزارش: مرضیه صاحبی