به گزارش خبرگزاری مهر، نویسنده مطالعات موردی در رابطه با ارتباط اسلام و حقوق بشر انجام داده است. وی در این دسته از مطالعات خود به دنبال بازکاوی ریشه های مفاهیم حقوق بشر در اسناد سده آغازین تاریخ اسلام برآمده است. در این کتاب به بررسی ارتباط فرهنگ اسلامی و حقوق بشر پرداخته شده است.
این کتاب با تکیه بر مجموعه ای از آیات قرآن، اقوال و اعمال و روش پیامبر(ص) و اندیشمندان بزرگ مسلمان در فقه اسلامی و معین نمودن نوع ارتباط آنها با مفاهیم بنیادین حقوق بشر نوشته شده است. در همین راستا بحث در سه محور مطرح شده است:
الف- اثرات ارتباطات تمدن عربی ـ اسلامی با تمدنهای دیگر در عصر فتوحات
ب- نقش اسلام در ایجاد ایده عدالت و برابری بین مردم
ج- اسلام و توسعه حقوق بشر.
در نظر نگارنده تمدن و فرهنگ بشری تلفیقی از جوامع گوناگون است و تمدنها تحت تأثیر یکدیگر هستند و با یکدیگر همپوشانی دارند. با چنین نگرشی نمی توان مفهوم مسلطی از حقوق بشر داشت. در این میان گذر زمان و پرداختن هرچه بیشتر به حقوق بشر در اسناد مختلف به توسعه حقوق بشر منجر خواهد شد.
تطور حقوق بشر در تمدن اسلامی را می توان در مراحل ذیل بررسی کرد:
١- مصدر همه حقوق این است که انسان جانشین خداوند است.
٢-عهدنامه مدینه
٣-اولین بند صحیفه یثرب: «هذا كتاب من محمد النبي (رسول الله) بين المؤمنين والمسلمين من قريش و (أهل) يثرب و من تبعهم فلحق بهم وجاهد معهم. إنهم أمة واحدة من دون الناس»
٤-وثیقه و سند امام علی بن ابیطالب(ع) در سال 93 به مالک اشتر نوشته شده است که از تعیین خلیفه و محبت به رعیت سخن رفته است.
نگارنده معتقد است حقوق بشر را نمی توان جدای از مذهب مطرح کرد. این ادعا از آن روی مطرح گردیده است که بیشتر متون مرتبط با حقوق بشر در حوزه سیاست و مذهب نوشته شده است.
وی یادآور گردیده است که در آثار اندیشمندان بزرگ مسلمان در متونی که به حقوق متقابل حاکم و رعیت می پردازد. سند اصلی این نوشته ها اسناد و احادیث دینی است. آثاری همچون آثار: ابو الحسن محمد بن يوسف العامري (ت991م)، امام ابوحامد غزالي (ت1111م)، ابن ابي اصيبعة (ت1269م)، ابن الطقطقي (ت1309م)و ابن جماعة (ت1332م).
نظر شما