با آثار استاد شهناز می شود زندگی کرد/ شیوه استاد باید ادامه یابد

سعید مزدک که سال ها شاگرد استاد شهناز بوده، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: برای متوجه شدن شیوه خاص استاد شهناز، باید آثار او را بشنویم، وقتی شهناز ساز می زد، جمله های موسیقیایی در آثار او از هم تفکیک شده و مشخص بود و در آن ها داستانی روایت می شد.

وی افزود: آثار شهناز با مناسب خوانی های استاد تاج تناسب داشت، ساز او پیام خاص خود را داشت و شهناز، نوازندگی ساز تار را به اوج رساند و به همین دلیل باید مکتب نوازندگی او را ادامه داد.

مزدک بیان داشت: کسانی که چندین سال به نواختن ساز تار پرداخته اند و به آن تسلط دارند، می توانند یک مکتب نواختن ساز تار اعم از مکتب فرهنگ شریف، مکتب لطفی، مکتب علیزاده و مکتب شهناز را انتخاب کنند.

وی اضافه کرد: شیوه نوازندگی شهناز، خاص و با بقیه متفاوت است، چرا که مکتب نوازندگی زمانی به وجود می آید که یک استاد، شیوه نوازندگی منحصر به خود داشته باشد، شیوه استاد شهناز هم ویژه خودش بود و برای درک آثار او و تفاوت شیوه نوازندگی اش با دیگران باید آثارش را شنید و نمی توان با کلام، شیوه متفاوت او را توصیف کرد.

این استاد ساز بیان داشت: در جمله بندی های تار نوازی شهناز مثل شعر حافظ، جمله ها در کنار هم قرار می گیرند و همدیگر را کامل می کنند و در نتیجه ساز او روایت داشت.

وی ادامه داد: اساتید کمی هستند که بتوانند شیوه استاد شهناز را انتقال دهند، من از سال 58 به آموزش ساز تار پرداخته ام و با شیوه های نوازندگی اساتید مختلف در ساز تار آشنا هستم و به همین دلیل این شیوه ها را به شاگردانم یاد می دهم تا خودشان شیوه مورد نظر خود را انتخاب کنند.

مزدک گفت: حتی دیده ام که برخی افراد، شاگردان اساتید مختلف تار با تکنیک های تند و تیز بوده اند، اما با این وجود به شیوه شهناز هم اهمیت می دهند و سعی می کنند به سبک او هم کار کنند.

وی افزود: من سر کلاس و در کنسرت هایم سعی می کنم شیوه شهناز را انتقال دهم. 34 سال است در مکتب شهناز کار می کنم و شاگردانی در این مکتب تربیت کرده ام. شیوه شهناز جاودان است و ما هم سعی می کنیم مکتب او را منتقل کنیم.

این استاد تار اظهار داشت: من ابتدا شاگرد استاد علی خان ساغری بودم، اما زمانی که می خواستم به سمت چیزی فراتر از کتاب و نت بروم، نزد استاد شهناز تلمذ کردم.

وی اضافه کرد: استاد شهناز در مکتب موسیقی اصفهان کار می کرد در این مکتب، باید ساز و آواز به دنبال هم باشند و آن چه خوانده می شود، توسط ساز جواب داده شود، به طوری که ساز و آواز باهم مانوس شوند.

مزدک بیان داشت: افرادی که می خواهند در این مکتب کار کنند، باید آثار اساتیدی چون تاج، ادیب خوانساری، علی اکبر خان نوروزی، کسایی، شهناز و مرحوم برازنده را گوش دهند تا متوجه شوند که در آثار آن ها ساز و آواز از هم جدا نیست.

وی ادامه داد: باید آثار این اساتید را با دقت گوش کنیم و اگر کسی بخواهد می تواند با پشتکار و دقت زیاد و پس از سال ها کار، مانند استاد شهناز سبک جدیدی ایجاد کند.

این استاد موسیقی خاطرنشان کرد: اکثرا افراد به دنبال راحت طلبی هستند و به فکر ایجاد یک مکتب جدید نیستند و از طرف دیگر، ایجاد مکتب به لطف خدا امکان پذیر است.

وی گفت: ما باید راه اساتیدی چون استاد شهناز را ادامه و آموزش دهیم. از طرف دیگر، مکتب استاد شهناز اکنون در بین جوانان طرفدار زیادی دارد و حتی شاگردان اساتید دیگر هم به کار کردن به شیوه او می پردازند و از این شیوه تاثیر می گیرند.

مزدک با بیان این که توصیف شیوه کار شهناز با چند کلمه امکان ندارد، افزود: من به رایج کردن شیوه استاد شهناز در خارج از مرزهای ایران هم پرداخته ام و در رادیوی انگلستان به شیوه مکتب استاد شهناز اجرا کرده ام که این اجرا موجب شد جوانان انگلیسی شناخت جدیدی از ساز تار پیدا کنند.

وی بیان داشت: در چند سال اخیر تلاش زیادی نشده تا شیوه اساتیدی چون استاد شهناز منتقل شود، اما ما 2 سال پیش بزرگداشت استاد شهناز و اجرای آثار او و سال گذشته هم بزرگداشت استاد کسایی را در هنرسرای خورشید اصفهان برگزار کردیم.

این تارنواز درباره امکان تکرار حلقه ثلاثه استاد تاج، استاد کسایی و استاد شهناز در مکتب موسیقی اصفهان نیز اظهار داشت: در حال حاضر هم حلقه های مشابه در اصفهان داریم و بسیاری معتقدند دونوازی های تار و نی من و استاد حسن منصوری به نوعی تکرار دونوازی های تار و نی استاد شهناز و استاد کسایی است.

وی اضافه کرد: اعضای حلقه ثلاثه با همدیگر یکدل و هماهنگ بودند و حرف ساز و صدای هم را مثل گل و بلبل می فهمیدند و من و استاد منصوری هم سعی کردیم در دونوازی های خود این کار را بکنیم و در مواردی هم به آن ها تشبیه شدیم، گرچه راه زیادی مانده تا ما به آن ها برسیم.

گفتنی است سعید مزدک، آموزش موسیقی را از سال 1352 نزد استاد علی خان ساغری شروع کرد. وی از سال 58 به تدریس ساز تار پرداخت و از 14 سالگی نیز در یک ارکستر سی نفره ساز می نواخت.

وی شاگرد اساتیدی چون منصور سینکی، سیروس ساغری، شاه زیدی، طاهرزاده و ملک مقصودی هم بوده و از جمله کارهای او می توان به اجرای موسیقی در آلمان با همکاری امید قبادی و حسن منصوری اشاره کرد.