شکاف در 1+5 و به محاق رفتن تندروها/ مذاکرات آتی منتظر راهبرد و ارنج تیم روحانی

 با گذشت چند روز از برگزاری مراسم تحلیف حسن روحانی واکنش ها به مواضع وی در حوزه سیاست خارجی همچنان ادامه دارد اما آنچه مسلم است اجماع نسبی که در گروه 1+5 و برخی طرف های تندروی مخالف ایران به خصوص رژیم صهیونیستی در دوره احمدی نژاد ایجاد شده بود در حال تبدیل به اختلاف و وقوع شکاف است و در حالی که تنها چند روز از آغاز کار دولت روحانی سپری شده به وضوح مشخص است که طیف طراح فشارهای گسترده به ایران به سه دسته تقسیم شده اند برخی همچون آلمان با مواضعی تعدیل شده به استقبال دولت روحانی رفته اند، برخی همچون انگلیس و امریکا و اتحادیه اروپا اقدام به سکوت و اتخاذ مواضه دوپهلو کرده و طیف تندرو همچون رژیم صهیونیستی در قبال مواضع افراطی همیشگی تنها مانده اند.

اظهارات روحانی پیرامون روابط ایران با غرب به سرعت با واکنش کشورهای مختلف مواجه شد به شکلی که مقامات شرکت کننده در اجلاس نیز در مذاکرات دو جانبه خود با مقامات ارشد ایرانی از سخنان روحانی استقبال کردند.

شبکه های بین المللی و منطقه ای مراسم تحلیف حسن روحانی رئیس جمهور یازدهم در مجلس شورای اسلامی ایران را به صورت زنده پخش کردند که می توان الجزیره، بی بی سی عربی، المیادین و المنار شبکه عرب زبان روسیاالیوم ،بی بی سی و الجزیره انگلیسی اشاره کرد.

مهمترین جمله ای که روحانی بر زبان جاری کرد اظهارات او درباره تحریم ها بود زمانی که اظهار کرد: متناسب با رفتار و برخورد طرف‌های مقابل،‌ در جهت بهبود و ارتقای روابط حرکت خواهیم کرد. به صراحت می‌گویم اگر پاسخ مناسب می‌خواهید، نه با زبان تحریم که با زبان تکریم با ایران سخن بگویید. نمی‌توان ملت ایران را با تحریم به تسلیم واداشت‌ و یا به جنگ تهدید کرد. بلکه تنها راه تعامل با ایران، گفت‌وگو از جایگاه برابر، اعتمادسازی متقابل و احترام دوجانبه و کاستن از خصومت‌هاست.

این اظهارات محکم مورد تایید و تشویق نمایندگان مجلس ایران قرار گرفت اما طرفین غربی سعی کردند با مواضعی دیپلماتیک و دو پهلو نسبت به این مواضع سکوت اختیار کنند.

شبكه خبري الجزيره در گزارشي با عنوان "روحاني از غرب مي‌خواهد تحريم‌هاي ايران را رها كند"، اين‌گونه نوشت: رئيس‌جمهور جديد ايران در سخنراني در مراسم تحليف مي‌گويد كه "زبان تحريم" كارايي ندارد.

آسوشيتدپرس نيز عنوان "روحاني، رئيس‌جمهور جديد ايران سوگند ياد كرد" را براي انتشار گزارش خود برگزيد و اين طور گزارش داد: رئيس‌جمهور جديد ايران روز يكشنبه از غرب خواست "زبان تحريم"را در برخورد با جمهوري اسلامي در برنامه هسته‌اي رها كند و ابراز اميدواري كردكه فشار اقتصادي بر مردم كاهش يابد.

سي.بي.اس نيز نوشت روحانی سخنراني‌اش را با پيامي براي آمريكا پايان داد كه مي‌گويد زبان تكريم و نه تحريم كارآمد خواهد بود.

سی ان ان هم با استفاده از عبارت : روحانی جانشین احمدی نژاد جنجالی شد" به مواضع تند رئیس جمهور قبلی ایران اشاره داشت.

کاخ سفید پس از مراسم تحلیف روحانی با صدور بیانیه ای اعلام کرد:"تحلیف روحانی فرصتی برای ایران فراهم می کند تا سریعا در جهت رفع نگرانی های جامعه جهانی از برنامه های هسته ای این کشور اقدام کند. اگر ایران راه حلی صلح آمیز برای مساله هسته ای می خواهد، آمریکا را شریکی حاضر برای این مساله خواهد یافت."

از طرف دیگر مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از سخنان حسن روحانی، رئیس جمهور ی کشورمان در مراسم تحلیف استقبال کرد.

مان در گفتگو با بی بی سی گفت که اگر شک و تردید ها درباره  اهداف برنامه هسته ای ایران بر طرف شود، دلیلی برای وجود تحریم ها نمی ماند.

سخنگوی اشتون درباره اظهارات روز یکشنبه روحانی در مراسم تحلیف ،گفت "ما حرف های رئیس جمهور جدید را شنیدیم و حرف های جالبی بود. ما همیشه به شریکان خود احترام می گذاریم."

سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا  تاکید کرد: "ما بسته ای پیشنهادی به ایران ارائه کرده ایم. الان چند ماه است که این پیشنهادها مطرح شده است. هنگامی که این پیشنهادها مطرح شد زمزمه های مثبتی از طرف مذاکره کننده ایران شنیده شد اما در نهایت ما در مذاکرات پیشرفت چندانی نکردیم."

گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان از اعضای گروه 1+5 نیز با اشاره به سخنرانی حسن روحانی رییس‌جمهور ایران در مراسم تحلیف، اظهار کرد: ما از گفت‌وگو‌های جدی استقبال می‌کنیم.

وی ادامه داد: ما از نزدیک بر رفتار مسوولان ایرانی نظارت می‌کنیم و اگر شواهدی مبنی بر شروع تمایل سازنده برای گفت‌وگو ببینیم وارد عمل خواهیم شد.

با این حال نتانیاهو که اخیرا با اظهاراتی عجولانه در رابطه با یک جمله منتسب به روحانی گاف داده بود باز هم به تکرار ادعاهای قبلی خود پرداخت و گفت:"درست است که رییس جمهور ایران عوض شده اما اهداف حکومت این کشور تغییری نکرده است...هدف حکومت ایران توسعه قابلیت های هسته ای به منظور تولید سلاح هسته ای به هدف محو اسراییل است."

غیر از نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی وزیر خارجه کانادا نیز با صدور بیانیه ای سخیف مواضعی عجیب در خصوص روی کار امدن دولت روحانی اتخاذ کرد که مسئولان سیاست خارجی ایران آن را ناشی از بی اطلاعی و نا آگاهی جان برد از مسائل بین المللی می دانند.

وزیر خارجه کانادا پیشتر و بعد از پیروزی روحانی نیز مدعی شده بود چیزی تغییر نکرده و انتخابات ایران نمایشی است مسئله ای که اعتراضات گسترده ایرانیان و رسانه ها را به دنبال داشت تا جایی که وزیر خارجه کانادا مجبور به عقب نشینی و اصلاح موضع گیری خود شد.

با این حال در همان جلسه تحلیف ، رئیس جمهور مبادرت به معرفی گزینه های پیشنهادی خود برای تصدی وزارتخانه ها کرد که نام ظریف به عنوان وزیر پیشنهادی خارجه نیز بخش دیگری از واکنش های بین المللی را به دنبال داشت.

شبكه خبري بلومبرگ با اشاره به انتخاب ظريف براي سمت وزارت امور خارجه نوشت: "روحاني وزير امورخارجه تحصيل كرده در آمريكا را براي خاتمه دادن به تحريم‌ها انتخاب كرد انتخاب محمد جواد ظريف نشان مي‌دهد كه رئيس‌جمهور جديد ايران مي‌خواهد بن بست 34 ساله ميان جمهوري اسلامي و آمريكا را بشكند".

در اين گزارش به نقل از رايان كروكر، سفير پيشين آمريكا در افغانستان آمده كه بر اساس اين گزارش در مواقع مختلف با ظريف ديدار داشته، آمده است: او وجهه‌اي عالي براي ايران است اما توانش براي هدايت سياست بسته به اين است كه چه اندازه وسعت عمل به او بدهند.

در اين گزارش به نقل از فلينت ليورت، استاد امور بين‌الملل دانشگاه پن استيت درباره كابينه ظريف آمده است كه انتخاب او نشان مي‌دهد درباره معامله با آمريكا جدي است.

اين گزارش به نقل از يك ديپلمات غربي كه به نامش اشاره‌اي نكرد اما تاكيد كرد بارها با ظريف ديدار داشته، درباره انتخاب ظريف نوشت كه اين انتخاب نشان مي‌دهد كه روحاني درباره تعامل با آمريكا جدي است.

بی بی سی نیز با تاکید بر انتخاب محمد جواد ظریف برای پست وزارت خارجه، این اقدام را حرکتی برای تعامل با غرب و به ویژه آمریکا دانست.

در نهایت باید اشاره داشت که نظربایف رئیس جمهور قزاقستان در دیدار با حسن روحانی بر آمادگی کشورش برای میزبانی دور دیگری از مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 تاکید کرد و باید منتظر ماند و دید ایران در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی که خود پیشتر رئیس تیم مذاکره کننده هسته ای بوده با چه راهبرد و ارنجی برای ادامه مذاکرات هسته ای برنامه ریزی خواهد کرد.

مذاکراتی که روحانی در ایام انتخابات ریاست جمهوری نسبت به شکل آن در دوره سعید جلیلی انتقاد جدی داشت به خصوص درباره سطح مذاکرات به صراحت به انتقاد پرداخت به نحوی که با روی کار آمدن او مقامات 1+5 در حال بررسی ارتقای سطح مذاکرات هسته ای به وزیر هستند.