كارشناسان در گفتگو با مهر : با نيروي نو و سرشار ، به پهنه جهان باز خواهيم گشت

خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : ادبيات خاور ميانه ، مقوله ايست كه شايد در اولين نگاه ، چندان آشنا نباشد ، با اينكه سالها ، بلكه قرنها از ظهور و بروز آن - كه در هر مقطع تاريخي با نوعي اوج و فرود همراه بوده - مي گذرد . در جهان امروز نيز " ادبيات خاورميانه " مي تواند حامل پيام ها و دغدغه هاي بزرگ و پيوند دهنده ملت هاي مسلمان ، روشنفكر و حق مداري باشد كه سابقه فرهنگ و تمدن برخي از آنها از هزاره هاي گذشته نيز فراتر مي رود ... ، آنچه مي خوانيد نظرات جمعي از صاحبان قلم و انديشه در همين زمينه است :

بدون شناسايي عناصر مشترك فرهنگها ، تعامل جهاني ممكن نيست
محمد ميركياني - نويسنده ، گفت : اهل فرهنگ ، بايد با ذخاير فرهنگي خود آشنا شوند ، در حال حاضر متاسفانه بسياري از عناصر فرهنگي ما با زبان و ذخاير فرهنگي آشنايي ندارند و آثار آن نيز پيداست ، مثلا بعضي از مجريان راديو و تلويزيون بسيار كم سواد هستند ...
اين نويسنده در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : ادبيات شرق ، شامل ادبيات كشورهايي مانند ايران ، چين، هند و بخشي از كشورهاي مركزي است كه در مسير جاده ابريشم قرار دارند اما بخشي از خاورميانه را تركيه در بر مي گيرد كه اين كشور ادبياتي متفاوت دارد ، زيرا بخشي از آن به فرهنگ اروپايي اختصاص دارد اما مي توان به ادبيات مشرق زمين اشاره كرد زيرا خصوصيات نزديك به هم دارند و مردماني كه در اين مسير زندگي مي كرده اند فرهنگ مشتركي دارند و وجود فرهنگ مشترك باعث عناصر مشتركي بين اين مردمان مي شود كه مي توان به آنها مردمان مشرق زمين گفت. محمد ميركياني در ادامه يادآور شد : خاورميانه بيشتر تقسيم بندي سياسي دارد تا فرهنگي ، اما در مشرق زمين ويژگي هاي مشترك فرهنگي بسياري وجود دارد كما اينكه در هند زبان فارسي بسيار رايج است يعني فرهنگ ايراني از طريق زبان فارسي رواج پيدا مي كند همچنين در چين نيز اين زبان شناخته شده است و در كشورهايي مانند ازبكستان، جمهوري آذربايجان، تركمنستان و ... كه به نوعي جزء تمدنهاي شرق كهن هستند مثلا نظامي در جمهوري آذربايجان بوده و يا مولوي كه در قونيه تركيه بوده است. ميركياني خاطر نشان ساخت : براي اينكه ادبياتي با عنوان ادبيات خاورميانه را مستقل در جهان مطرح كنيم بايد ابتدا خاورميانه سياسي و خاورميانه فرهنگي را تعريف كنيم و بعد از آن طبيعي است كه حتي بر فرض اگر بخواهيم با ادبيات آلمان و فرانسه هم ادبيات مشتركي را توليد كنيم بايد نقاط مشترك پيدا كنيم و بعد از آن نقاط مشترك به سراغ توليدات فرهنگي مانند تئاتر - سينما - داستان - شعر و ... رفت. وي در ادامه اين مطلب اضافه كرد: مثلا در آثار سعدي اشاره شده كه به فرنگ و يا كشورهاي ديگر سفر كرده و اين نكته نشان مي دهد كه بزرگان ادبيات به كشورهاي مختلف سفر مي كردند ، يعني ابتدا عناصر مشترك را پيدا كرده و بعد به خلق اثر دست مي زدند ... ، ضمن اين كه بايد ديد كه اين توليدات فرهنگي چه مقدار به مردم كمك مي كند يعني مردم خاورميانه به هم نزديك تر شوند و مراودات فرهنگي و اقتصاديشن هم گسترش پيدا كند يعني بايد از توليد اثر فرهنگي مانند ادبيات بهره لازم را ببريم. ميركياني تصريح كرد: شباهت هاي ميان ادبيات عرب و فارسي بسيار است، فارسي دري تركيبي از زبان پهلوي و عربي است و به گفته بسياري از سخن شناسان و ادبيات بزرگ ما، زبان عربي، زبان فارسي را بسيار گسترش داده و عميق كرده و به همان اندازه هم زبان فارسي موثر در گسترش اسلام در سراسر جهان بوده است و اثرات آن نيز مشهود مي باشد، به طوري كه بسياري از ادباي ما هم به فارسي شعر گفته اند و هم به عربي، همين طور بسياري از زبان شناسان عرب هستند كه به زبان فارسي دلبستگي خاص دارند مانند دكتر طه حسين كه زبان شناس عرب است و به زبان فارسي علاقه خاص دارد. به طور كلي زبان فارسي و عربي مثل دو برادرند كه به يكديگر كمك مي كنند و به خاطر وجود ويژگي زايش و زايندگي واژه در زبان فارسي به گسترش اسلام در سطح جهان نيز كمك شده است. وي در ادامه اين مطلب افزود: كارمندان فرهنگي ما كه زمينه ايجاد توليد فكر و فرهنگ هستند، با ذخاير فرهنگ آشنا نيستند و بسياري از دست اندركاران رسانه هاي ملي اهل مطالعه نيستند. تمام كساني كه در حوزه فرهنگ فعال هستند بايد با ذخاير فرهنگي گذشته آشنا باشند و اگر اين طور نباشد توليدات فرهنگي ما با گذشت زمان سطحي و پيش پا افتاده مي شود و از عمق آن كاسته در نتيجه از تاثير گذاريش نيز كاسته خواهد شد. اين نويسنده در پايان گفت و گو با مهر گفت : بايد يكي از دغدغه ها غني كردن فرهنگ گذشته براي كودكان و نوجوانان باشد ، زيرا ذخاير بسياري وجود دارد كه نويسندگان بايد آنها را بيابند و زياد در آثار غير بومي غرق نشوند، نه اينكه بي نياز از آنها باشيم به طوري كه همه ما نيازمند آثار فرهنگي كشورهاي ديگر هستيم و بايد از آنها بهره بگيريم حتي از كشورهاي غربي، زيرا فرهنگ ها به طور كلي يكديگر را كامل مي كنند و فرهنگي بي نياز از فرهنگ هاي ديگر نيست و براي اينكه دنيا بداند كه ما مردمان فرهنگي هستيم بايد فرهنگ هاي خودمان را بشناسيم و با استفاده از ارزشهاي پنهان آنها توليد فكر و فرهنگ كنيم كه بر دنيا نيز تاثير بگذاريم.

شعر خاورميانه در دنيا جايگاه خاصي پيدا كرده است

فرياد شيري ، شاعر و نويسنده كرد ، گفت : توجه به ادبيات خاورميانه و توجه به ادبيات كردي در چند سال اخير با درخشش برخي از چهره هاي اين ابديات همزمان شده است.

شيري در گفت و گو با خبرنگار كتاب مهر، در ادامه گفت : ادبايت كردي معاصر با شكوفايي كه در دو دهه اخير داشته توانسته به اروپا و آمريكا هم راه يابد و به عنوان معرف ادبيات خاورميانه در دنيا عمل كند .

وي در ادامه گفت : در سالهاي اخير رويكرد خوبي در كشور هاي همسايه و خاورميانه به ادبيات كردي صورت گرفته است و اين ادبيات توانسته در اغلب اين كشورها قابليت هاي خود را به نمايش بگذارد .

فرياد شيري در ادامه افزود : در سالهاي اخير شعر و ادبيات كردي به عنوان گونه اي ادبي غير فارسي و خارجي در ايران مطرح شده است و با رويكردي كه برخي از مترجمان و ناشران به اين ادبيات نشان داده اند شعر كردي توانست تاحدود زيادي در ايران معرفي شود .

اين شاعر كرد در ادامه خاطر نشان كرد : ادبيات هم اكنون در دنيا و در سطح كشورهاي اروپايي كه در زمان جنگ ايران و عراق شاعران و نويسندگان كرد در برخي از اين كشورها ساكن بودند مطرح شود وپس از آن توانست به جايگاهي جهاني دست يابد .

وي درباره توجه به ادبيات خاورميانه در ايران گفت : توجه به ادبيات خاورميانه در كشور ما بيشتر متاثر از فضاي نشر كشور است. ناشران ما بيشتر به دنبال انتشار آثاري هستند كه بيش از هرچيز برايشان سود آور باشد؛ پس اگر ادبيات خاورميانه و ادبايت كرد هم برايشان سودي داشته باشد انرا منتشر مي كنند .

شيري درباره موجي كه در انتشار آثار كردي به راه افتاده و رقابت ناشران با يكديگر در انتشار چنين آثاري گفت : در سالهاي قبل ناشران چندان اقبالي به ترجمه و چاپ كتابهاي نويسندگان و ناشران كرد نداشتند و اين بيشتر به مطرح شدن اين ادبايت در سطح جهاني ارتباط دارد .

وي درباره روي خوش نشان ندان ناشران در سالهاي قبل به اين ادبيات گفت : درسالهاي گذشته انتشار كتابي از ادبيات كردي دشواري هايي داشت كه بعد از دوم خرداد و فضايي كه در سطح فرهنگ كشور بوجود آمد اين ادبيات توانست توانايي هاي خود را نشان دهد .

شاعر مجموعه « امضاي تازه مي خواهد اين نام » در ادامه به مهر ، گفت : دليل اصلي اين كه ادبيات كردي در دنيا مطرح شد اين بود كه پس از به قدرت رسيدن دولت جديد در عراق و انتخاب يك رئيس دولت كرد در اين كشور به عنوان رئيس جمهور مردم كشورهاي منطقه و دنيا مي خواهند بيشتر با فكر اين قوم آشنا شوند به اين خاطر شاهد توجه به ادبايت كردي هستيم .

وي خاطر نشان كرد : در سالهاي اخير باتوجه به موقعيات جغرافيايي و قرارگرفتن در منطقه حساس خاورميانه و حوادثي كه پيش آمد ادبايت و شعر خاورميانه در دنيا جايگاه خاصي پيدا كرده است و در كشور ما هم اينگونه بود .

شيري تصريح كرد : مردم جهان در مورد ادبيات اين ملت كنجكاو شده اند و به عنوان نماينده فكري ملت كرد رويكردي به سمت ادبيات كرد نشان دادند و ماهم بايد از فرصت پيش آمده استفاده كنيم و ادبيات خاورميانه را به دنيا نشان دهيم .

ريشه هاي شرقي خود را نمي شناسيم

سيد محمود سجادي - شاعر و منتقد ادبيات ، گفت : " شعر " شعور فرهنگي يك جامعه و درخشش عاطفي يك فرهنگ است ، هر زمان ، شعر خودش را دارد و نمي توان به يك شاعر تحميل كرد كه عقب تر و يا جلوتر از زمان حركت كند و شعر هر دوره ، مطابق با شرايط فرهنگي ، تاريخي و اقتصادي آن دوره است .

اين شاعر و منتقد ادبيات درگفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود: به عنوان " هشدار" ، ازشاعري كه سالها از عمر شاعري اش مي گذرد ؛ مي گويم كه شاعران جوان در ورطه پست مدرنيسم و تامل درمعلق گويي نيافتند و نخواهند كه مكاتب شعري ايران زمين را با اشوب و سيستم هاي شعري غرب تقليد كنيد، به ياد داشته باشيم ما ايراني هستيم و فرهنگ و شعر و شعرمان هم ايراني است لذا ازدست يازيدن به سيستم هايي كه سال ما نيستند و از طريق ترجمه وارد شده اند پرهيز داشته باشيم .

سيد محمود سجادي تصريح كرد : وضعيت شعرامروز اميدوار كننده است ، اما بعضي از شاعران جوان بيش از حد نسبت به مكاتب غربي توجه مي كنند و از پتانسيل شعرهاي خودمان غافل مي شوند به طوري كه ما مي توانيم در ميدان شعر پارسي بتازيم بي آنكه خسته شويم و لنگ بزنيم . چرا ما نبايد ريشه هاي شرقي خود را بشناسيم ؟!

وي افزود : ما با داشتن شاعران بزرگي در دنياي معاصر مانند نيما، اخوان ثالث، شاملو، فروغ و ... همچنين شاعران گذشته مانند سعدي ، حافظ و ... ملاك هاي ارزنده اي داريم كه بتوانيم كماكان شاعر زمان ومكان خودمان باشيم .

سجادي درخصوص تاثير شعر و شاعر در چرخه سياست به مهر گفت : به طور كلي شاعز زن يا مرد در مقابل همه چيز مسئول است ، زن يا مردي كه كلامش داراي مفاهيم ارزشمند و تاثير گذار است لذا نمي توان شعر و شاعر را در تصميم گيريهاي كلان سياسي واجتماعي كشورناديده انگاشت البته بدان مفهوم نيست كه ما شعر را دولتي بكنيم بلكه دولتها بايد براي شاعران و شعر ارزشي بسيار بالا قائل باشند كه در اين صورت شعر در سياست تاثيرگذار است.

وي افزود : شعرنه سياسي ، نه اجتماعي ، نه اقتصادي است ولي درمجموع همه آنها است زيرا عوامل متعددي وانگيزه هاي بي شماري در اين شعر وجود داشته است و شعردر يك كانال حركت نمي كند، شعر پديده اي است كه عوامل متعددي در آن اثر مي گذارند و مولف هاي متعددي دارد . لذا وقتي شعري سروده مي شود و اين چرخه را طي مي كند مي تواند شعر سياسي باشد بي آنكه شعر سياسي بگوييم همچنين شعر مي تواند اقتصادي و اجتماعي باشد بي آنكه شعر اقتصادي و اجتماعي بگوييم. يعني تمام اين عوامل دست به دست هم مي دهند و واژه ها را استخدام مي كنند و به صورت يك شعردر مي آيند كه ممكن است در تمام زمينه هاي ياد شده داراي ارزش باشند اما متعلق به هيچ كدام از آنها هم نباشند.

اين شاعر و منتقد ادبيات با اشاره به ضرورت صعود ادبيات ايران و خاور ميانه به مرزهاي جهاني و بين المللي خاطرنشان ساخت : زبان فارسي بسيار خوب و زيبا و پرقدرت است ، زباني كه در بسياري از زمينه ها حتي در زمينه هاي علمي هم كمبودي ندارند به طوري كه ما مي توانيم به زبان فارسي بگوييم، بنويسيم و حتي درمحاوره نيز از آن استفاده كنيم . شعرهم يكي از عوامل ارتقا دهنده زبان و عامل پويايي و مانايي زبان فارسي است به عنوان مثال شعر فردوسي چقدر توانسته واژگان را بعد از هجوم قدرتهاي خارجي و از بين برنده نگه دارد ، به طوري كه ما زيباترين واژگان فارسي رادر شاهنامه شاهد آن هستيم پس شعر مي تواند درهدف ذكر شده موثر باشد.

وي ياد آور شد : چاپ آثاراوليه شاعران ، جوان گاهي به ضررشان است ، زيرا شاعر جوان در ابتداي سرودن ، تحت تاثير احساسات خود مبادرت به چاپ كتاب مي كند كه شايد اثرش هنوز آن پختگي لازم را به دست نياورده باشد و اين كتاب ملاكي براي قضاوت ديگران است، پس شاعران جوان نبايد در چاپ كتابهاي خود عجله كنند و بعد از چند بارخوانند و مرور كردن و بازنويسي و بازسرايي در شرايط مناسب آثارخود را به چاپ برسانند مثلا وقتي جامعه نسخ مسعود فرزاد را مطالعه مي كنيم مي بينم كه حافظ به چند صورت شعرگفته، در بسياري موارد تصرف كاتبان مطرح نيست، بلكه تغييراتي است كه شخص حافظ بزرگ دراشعارش ايجاد كرده است . بنابراين شعرهاي اين شاعران جوان بعد از بازخواني مجدد بسيار بهتر خواهد بود.

سيد محمود سجادي درپايان ، به مهر گفت : شاعران جوان بايد صبور باشند و شعر را جدي بگيرند به طوري كه شعرجدي ترين كلام فرهنگي است و نبايد از مقوله تفنن با آن برخورد كرد.

محتاج انگيزش دروني هستيم

دكتر محسن پرويز - نويسنده ، گفت : اگر محدوده و مكاني براي نوعي از ادبيات تعيين كنيم ، قاعدتا بايد براي بيشتر افراد در ساير نقاط جهان شناخته شده باشد و سبك و شيوه اي خاص در نگارش آن ديده شود ، تا جايي كه من اطلاع دارم اين اتفاق در خاورميانه نيافتاده است و اساسا ادبيات پراكنده كشورها را نمي توان ادبيات يك ناحيه در نظر گرفت .

اين نويسنده در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : اين كه به شكل دستوري بتوان گفت اهل قلم و نويسندگان مشرق زمين چه طوربايد جايگاه واقعي خود را در سطح جهان پيدا كنند ، امكان پذير نيست و فكر نمي كنم كه با بيانيه و اقدامات خاص حتي در يك جمع غير دولتي يك نوع ادبيات را ايجاد كرد ، شايد بتوان هسته اوليه اي را تشكيل داد كه آن هسته اوليه به مرور زمان بتواند تاثيرگذاري در ادبيات يك منطقه داشته باشد و نهايتا منجر به ايجاد يك تحول شود، اما اينكه اين اقدام في البداهه بتواند كاري انجام دهد حتي در جمع هاي غير دولتي و دولتي امكان پذيرش منتفي است.

دكتر محسن پرويز خاطر نشان ساخت : در خصوص ادبيات عرب نمي توانم به صورت كامل توضيحي دهم چون در اين امر تخصص بايد آشنايي كامل با فرهنگ مختلف عرب زبان داشت كه من اين آشنايي را ندارم اما آنچه به صورت اجمالي مي توانم بگويم، ما به غير از بعضي از كشورهاي خاص عرب زبان مانند مصر در ساير كشورهاي عرب زبان ، عنوان مشهودي به اسم ادبيات خاص آن كشور نمي بينيم مثلا در حوزه خليج فارس و در كشورهاي همسايه ما يعني عراق و عربستان و عملا چيزي به اسم ادبيات ديده نمي شود و در مورد كشورهاي عرب زبان ديگر اطلاعات كافي ندارم كه نظري بدهم.

وي در ادامه اين مطلب يادآور شد : آنچه در ادبيات ملل مختلف متجلي مي شود ، ناشي از رسوم و آيين هاي كهن ، نژاد و مذهب آنهاست و با توجه به مذهب مشتركي كه بين كشور ما و كشورهاي عرب زبان وجود دارد ، اين آيين مشترك ، قطعا تاثيراتي در مورد آثار منتشر شده به جا گذاشته و اگر مورد بررسي قرار گيرد ، اين تاثير قابل مشاهده است.

اين نويسنده تصريح كرد : وقتي ادبيات آمريكاي لاتين مطرح مي شود و نويسندگاني از او به دنيا معرفي مي شوند گذشته از قابليت هاي فردي و توانائيهاي شخصي نويسندگان تابع عوامل بيروني نيز مي باشند كه اين عوامل بيروني در خصوص خاورميانه شكل نگرفته است و طبيعتا با توجه به اينكه مورد حمايت قرار نمي گيرند تجلي پيدا كردن آنها مقداري دشوار است.

وي در ادامه اين مطلب اضافه كرد : نكته مهم ديگر كه در مورد جهاني شدن يك ادبيات موثر است و در شكل گيري آن بخش عمده اي را به عهده دارد ، مربوط به زبان مخاطبان است ، زبان فارسي زبان بين المللي نيست و به جز تعداد كمي از همسايگان ما ، كشوري به زبان فارسي تكلم نمي كند ، با توجه به اين كه ترجمه ما نيز ضعيف است ، نمي توانيم چندان به اين قضيه اميدوار باشيم و در مورد عرب زبانان نيز تا جايي كه من آشنايي دارم ، نويسندگان قابلي به چشم نمي خورند .

دكتر محسن پرويز در پايان گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، گفت : براي اينكه ديد دنيا نسبت به ما عوض شود نمي توان به صورت دستوري كاري از پيش برد ، بلكه محتاج به يك حركت دروني و انگيزش دروني است ، نويسندگان ما در حد قابليت هاي خودشان كارهايي را انجام داده اند و شايد نداشتن استراتژي در آن حركت هاي فرهنگي كه بايد از طرف مسئولان مربوطه پايه ريزي شود ، باعث شده كه ما در اين زمينه ضعف داشته باشيم.

خواه ناخواه به " خويش " باز خواهيم گشت

دكتر ميرجلال الدين كزازي - نويسنده و پژوهشگر ادبيات ، گفت : خاورميانه كه ايران را هم در اين بخش جهان مي يابيم ، يكي از كانونهاي بسيار كهن فرهنگ و فخرآييني در جهان بوده و هست ، از اين روي ادب هم در آن از ديرزمان درخشش داشته و امروز مي توان خاورميانه را يكي از بخشهاي جغرافيايي جهان دانست كه ادب و هنر در آن روايي و گسترش دارد.

اين نويسنده و پژوهشگر ادبيات در گفت وگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : مردمان خاور زمين در اين ساليان روزگار گذار را مي گذرانند و ويژگي روزگار گذار نا استواري ، بيگانگي با خويشتن ، ناتواني از دريافتن خويش ، با فرهنگ درخشان كهن را به گونه اي فرو نهاده ايم اما هنوز فرهنگ نو را به يكبارگي پذيرا نشده ايم.

دكتر ميرجلال الدين كزازي تصريح كرد : روزگاري كه مي گذارنيم ، روزگار برهنگي و بيگانگي است، همه آن كاستي ها و ناتواني هايي كه در پديده هاي فرهنگي با آن روبرو هستيم ، از ديد من به اين نكته بازمي گردد كه ما نمي توانيم از بن مايه هايي كه در فرهنگ دير باز خود داريم به شايستگي بهره بگيريم ، از سوي ديگر هنوز نتوانسته ايم خود را با ويژگي هاي فرهنگ نو كه فرهنگ فناورانه و ابزارمندانه است هماهنگ كنيم، اما اين روزگار چون روزگار گذرا است ، پايدار نخواهد ماند، ما خواه ناخواه به خود باز خواهيم گشت و اين بازگشتن به خويشتن با نگاهي دگرسان همراه خواهد بود و ما در اين بازگشت مي توانيم امروز را به دوري بپيونديم و آينده خويش را برپايه گذشته بنياد كنيم .

دكتر ميرجلال الدين كزازي درادامه خاطرنشان ساخت: در آن هنگام است كه ما اين واماندگي و سستي و خودباختگي را به يكبارگي واخواهيم نهاد و با نيروي نو وسرشار به پهنه جهان باز خواهيم گشت، چون پيشينه فرهنگي ما بسيار مايه داراست با بهره بردن از اين پيشينه فرهنگي اكنون و آينده اي را خواهيم ساخت كه خيره كننده خواهد بود و ادب هم چنان يكي از هنجارها و ويژگيهاي فرهنگي از اين سرانجام و سرنوشت به دور نخواهد بود.

اين نويسنده در پاسخ به سوال خبرنگار مهر ، مبني بر وجود تشابه بين ادبيات فارسي و ادبيات عرب ، گفت : اين به دو زمينه بر مي گردد ، يكي اين است كه به هر روي در ايران پس از اسلام پيوندهايي ميان ادب پارسي و ادب تازي پديده آمده است ، به سخن ديگر ايرانيان در ادب تازي بسيار اثر گذار بوده اند و بسنده است كه با نگاهي به سخنوران تازي زبان مي توان دريافت كه كساني كه در اين زمان به آفرينش دربي پرداخته اند ، پيشنيه آنان ايرانيان است و همين زمينه اي همانند را در ميانه پارسي و ادب تازي پديد مي آورد.

اين نويسنده و پژوهشگر ادبيات تصريح كرد : از ديگر روي آن بر مي گردد به اين سخن كه كشور ما با ديگر كشورهاي خاورميانه و تازي زبان از ديد آن روزگار گذرا همراه و هم سوي است ، اين ويژگي تاريخي مي تواند انگيزه اي باشد براي نزديكي پيوند ميان ادب پارسي و ادب تازي يا هر ادب ديگر كه در چنين روزگاري جاي دارد .

کد خبر 228604