به گزارش خبرنگار مهر، برای دیدن جاذبه های رویایی و بی نظیر حیات وحش و پرندگان کافی است به مناطق مختلف مازندران سفری داشته باشید تا با تابلوهای زیبایی از ترین های طبیعت و حیات وحش روبه رو شوید.
دشت ها و تالابهای شالیزاری مازندران مامنی مناسب برای گونه های در معرض خطر و رویایی حیات وحش و پرندگان است که به زمستان گذرانی می کنند و ۸۰ گونه مختلف زمستان گذران با جمعیتی حدود ۶۰۰ هزار قطعه در تالابهای و مناطق مختلف مازندران زیست می کنند.
تک درنای سپید سیبری که چند سالی است در آستانه فصل زمستان مهمان مازندرانیها می شود به گفته کارشناسن محیط زیست حال و روز خوبی دارد و در حال زمستان گذرانی است. این درنای سپید سیبری مورد توجه علاقمندان به طبیعت و پرنده دوستان است و در کنار بیش از ۸۰ گونه پرنده مهاجر و آبزی، زمستان را به در می کند.
کوهستانها و نواحی جنگلی مازندران هم زیست گاه ۶۳ گونه باشکوه پستانداران است که مرال قرمز و زرد از گونه های کمیابی است که در پناهگاه حیات وحش زیست می کنند.
نبض گوزن زرد همچنان می تپد
برای دیدن گونه های نادر و در معرض انقراض مرالها و گوزن زرد ایرانی کافی است که پناهگاه حیات وحش دشت ناز بروید، پناهگاه حیات وحش دشت ناز ساری، مامن گوزن زرد ایرانی است که پس از زادآوری و تکثیر به مناطق مختلف ایران منتقل و پراکنش می شوند تا جلوی انقراض یکی دیگر از گونه ای زیبا و انحصاری حیات وحش در ایران گرفته شود.
اینجا گهواره گوزن زرد ایرانی است و به گفته ناصر مهردادی مدیرکل محیط زیست مازندران، اکنون حدود ۳۸ راس گوزن زرد ایرانی در پناهگاه حیات وحش دشت ناز زیست و زادآوری می کنند.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه گونه گوزن زرد ایرانی تنها در پناهگاه دشت ناز زیست می کند بیان داشت: در دیگر مناطق کشور دیگر گونه ها از جمله گوزن قرمز نگهداری می شود.
تالابها مامن گونه های کمیاب
تالاب های استان مازندران از جمله تالاب بین المللی میانکاله و مجموعه دامگاه های منطقه فریدونکنار به لحاظ شرایط محیطی و قرارگیری در یکی از مسیرهای اصلی مهاجرت پرندگان جزو مهمترین زیستگاه های زمستان گذرانی پرندگان به لحاظ تنوع گونه ها و جمعیت آنان در کشور است.
درنا، چنگر، خوتكا، اردك سرسفید، اردك بلوطی، قو، غاز، باكلان، كشیم ها، حواصیل ها، اگرت ها، پرستوهای دریایی، سلیم ها و كاكایی ها، با طی هزاران كیلومتر از نواحی سردسیر شمالی به تالاب های استان مازندران مهاجرت كرده و نیمی از سال را در این مكان ها سپری می كنند.
حال و روز خوش تک درنای سیبری
تک درنای سپید سیبری سالاهاست که در مازندران صاحبخانه شده و هر زمستان به سایت های تالابی استان سر می زند و به گفته مدیر کل محیط زیست مازندران اکنون حال و روز این پرنده نایاب خوب و خوش است.
وی با بیان اینکه این درنای نادر حدود چهار ماه از سال مهمان استان است یادآور شد: این درنا در مدت اقامتش به تالابهای سرخرود، ازباران و فریدونکنار سر می زند.
اولین باری که درنای سپید سیبری در مازندران دیده شد به ۴۱ سال پیش بر می گردد و از سال ۱۳۵۳ تا سال ۸۷ هر ساله زمستان این پرنده زیبا به استان سفر می کرد تا اینکه در سال ۸۸ درنا با مازندران قهر کرد و دوستداران محیط زیست چشم به راه بازگشت دوباره آن به سایت های تالابی بودند و سرانجام امسال درنا دوباره به آشیانش بازگشت.
درنای مهاجر سیبری آخرین بازمانده از گله غربی درنای سیبری است که هر ساله طی یک تقویم نانوشته و منظم هفته اول آبان مهاجرت خود را از سرزمین جوجه آوری واقع در غرب سیبری به سوی آخرین حدّ جنوبی مهاجرتش که در تالابهای حاشیه جنوبی دریای خزر که شامل اراضی غرقآبی و تالاب های فصلی منطقه فریدونکنار است، آغاز و تا اوایل اسفند در این منطقه به سر می‌برند.
درنا ها دارای ۱۵ گونه مختلف هستند که سه گونه از آنها یعنی درنای فریادکش، درنای تاج قرمز و درنای سفید سیبری به عنوان گونه های در معرض خطر طبقه بندی شده اند. درنای سیبری دارای رقص و آواز با شکوهی بوده و سمبل طول عمر و وفاداری به شمار می روند.
طول عمر درنای سیبری تا ۷۰سال هم می رسد و جفت ها همواره با هم به سر می برند و با از دست رفتن یکی از جفت ها دیگری تا پایان عمر جفتی اختیار نمی کند. پرهای این پرنده کاملا سفید و با شاهپرهای سیاه رنگ، دارای چین پوستی قرمز رنگ در نناحیه پیشانی هستند. پراکنش این گونه تنها در سیبری و آسیاست و دارای سه جمعیت مستقل غربی، مرکزی و شرقی هستند که جمعیت مرکزی آن که از سیبری مرکزی در شمال تا پارک ملی کئولادو در ایالت راجستان هند مهاجرت می کردند و به دلیل شکار بی رویه این پرنده در افغانستان و پاکستان آخرین جفت از آنها در طی سال های ۲۰۰۲ -۲۰۰۱ دیده شده و در حال حاضر از بین رفته اند.
جمعیت غربی درنای سیبری که مسافتی حدود پنج هزار کیلومتر را از سر زمین های وسیع غربی سیبری به سمت تالاب های نارزوم در قزاقستان و تا ذخیره گاه طبیعی آستاراخان روسیه در دهانه رود ولگا، آذربایجان و نهایتاً تا منطقه تیراندازی ممنوع تالاب بین المللی فریدونکنار ادامه می دهد، وضعیت رو به زوالی دارد و در ۶-۵ سال گذشته تنها یک قطعه از آن باقی مانده و کماکان به مهاجرت خود ادامه می دهد.
سفر به دیار قوهای آوازه خوان و فریادکش/ نگران سوء تغذیه قوها نباشید
علاوه بر درنا، هر ساله قوهای فریاد کش و آوازه خوان نیز به مناطق مختلف و سایت های تالابی استان سفر می کنند که هر ساله بالغ بر پنج هزار قو در استان شمارش می شود و بیشتر جمعیت قوها در تالاب شالیزاری سرخرود و روستای ازباران فریدونکنار ماوا می گیرند.
اراضی شالیزاری و تالابی سرخرود مقصد زمستانه قوهای سپید و آوازه خوان است و اما امسال روستای ازباران نیز با حضور پرنگ قوها، رنگ دیگری به خود گرفته است و ازبارانی ها و دوستداران حیات وحش در کنار متولیان محیط زیست برایشان آذوقه می آورند.
ناصر مهردادی مدیرکل محیط زیست مازندران در پاسخ به خبرنگار مهر درباره وضعیت تغذیه قوها می گوید: امسال خوشبختانه وضعیت تغذیه آنان خوب است و علاوه برای تامین غذا از سوی محیط زیست، مردم و دوستداران حیات وحش نیز برایشان آذوقه می آورد.
وضعیت تغذیه امسال قوها درحالی خوب است که اواخر زمستان سال قبل دوستداران حیات وحش در پی سرمای سرد زمستانه نگران سوء تغذیه آنان بودند و مدیرکل محیط زیست مازندران به شوخی می گوید: امسال وضع تغذیه شان خوب است و زیادی خوش به حالشان شده است.
در دیگر پناهگاه های حیات وحش مازندران نیز آوای زوزه و نوای گونه های مختلف جانوری و پستانداران شنیده می شود، گونه های که بسیار نادرو کمیابند اما هنوز در زیستگاههای مازندران نفس می کشند.
علیرضا نوری کجوریان
نظر شما