نگین سبز شمال فارس آب ندارد/ برداشت بی رویه از چاه‌ها

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: شاید آن روز که نام یک بلوار شهر قادرآباد را «آب» نهادند کمتر کسی فکر می‌کرد روزگاری همین آب دغدغه اصلی مردم این شهر شود.

قادرآباد یا پارسه مرکز بخش مشهد مرغاب شهرستان خرم‌بید است که عمده جمعیت بیش از ۱۷ هزار نفری آن کشاورزی، دامداری و البته باغداری را پیشه خود کرده و از این راه ارتزاق می‌کنند. این شهر که به واسطه قرار گرفتن در ارتفاعات سرسبز زاگرس، وجود مراتع، تنوع گردشگری، چشمه سارها و رودخانه‌ها به «نگین سبز شمال فارس» مشهور بوده است این روزها به دلیل خشک شدن چاه‌های آب شرب با مشکل رو به رو شده، به طوری که مدتی است با جیره‌بندی آب مشکل اهالی این شهر دوچندان شده است.

گرچه در دو دهه پیش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) کشاورزی ایران را مورد مطالعه قرار داد و در گزارش خود توصیه به ممانعت از توسعه سطح زیرکشت و ارتقاء راندمان آب در زراعت و باغبانی کرده اما با وجود این پیش‌بینی‌ها و تاکیدات متخصصان مبنی بر عدم گسترش کشاورزی همچنان شاهد افزایش سطح زیر کشت در بیشتر شهرهای استان هستیم که نتیجه آن وجود دشت‌های ممنوعه و فوق بحرانی شدن برخی از آنها است.

شیوه نادرست آبیاری درختان

یک شهروند قادرآبادی می‌گوید: اغلب اهالی این شهر به شغل باغداری مشغول بوده و میوه‌های چون سیب، هلو، زردآلو، انگور، گردو، بادام و غیره در باغ‌های قادرآباد به ثمر می‌نشیند.

«علی براتی» که معتقد است مردم در مصرف آب دقت نداشته و رعایت صرفه‌جویی را نمی‌کنند، به شیوه نادرست آبیاری باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی توسط باغداران و کشاورزان اشاره می‌کند و اظهار می‌کند: در بسیاری موارد به شیوه غرقابی اقدام به آبیاری درختان می‌شود که آن نیز در شرایط خشکسالی امروز شیوه مناسبی نیست.

به باور این شهروند قادرآبادی کشاورزان در این زمینه نیازمند  آموزش هستند و چنانچه این رویه ادامه پیدا کند، دیگر آبی برای کشاورزی باقی نمی‌ماند.

استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری درختان و اصلاح الگوی کشت روش‌های در نظر گرفته شده کارشناسان کشاورزی برای جلوگیری از مصرف بی‌روبه آب است، روشی که همواره مورد تاکید قرار گرفته اما باید به فرهنگ میان کشاورزان تبدیل شود.

برداشت بی‌رویه از چاه‌های آب

یک کارشناس کشاورزی می‌گوید: استفاده نامطلوب و برداشت‌های غیرمجاز منابع آب زیر زمینی سبب شده بسیاری از چاه‌ها به افت شدید آب دچار و به مرور از مدار خارج شوند.

«آرمان کریمی» ادامه می‌دهد: شاید درک کمبود آب برای افرادی که به شغل کشاورزی مشغول هستند غیر قابل باور باشد اما باید توجه کرد که بحران آب نه شعار بلکه یک واقعیت است که جامعه را با مشکل رو به رو کرده و تداوم آن فاجعه تاسف باری را رقم می‌زند.

وی به افت شدید سطح آب‌های زیر زمینی در قادرآباد اشاره می‌کند که یک ماه است مسئولان را ناچار به جیره بندی آب کرده و راهی به جز کاهش میزان برداشت و جلوگیری از حفر غیرقانونی چاه‌ها نیست.

کریمی معتقد است دولت باید با پرداخت تسهیلات کافی و مناسب برای تغییر شیوه سنتی آبیاری غرقابی به تحت فشار و بارانی به کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی کمک کند.

وی همچنین به تعداد بسیار چاه‌های غیر مجاز و برداشت بی‌رویه از چاه‌های مجاز اشاره می‌کند و آن را عامل دیگر در هدر رفت و خشک شدن چاه‌ها می‌داند که باید از روند حفر چاه‌های جدید و مسلوب کردن چاه‌های غیر مجاز توسط متولیان اقدام جدی شود.

خشک شدن چاه‌ها و عدم تامین آب آشامیدنی مردم قادرآباد

این عوامل دست به دست هم داده تا نگین سبز شمال فارس امروز با معضل نبود آب مواجه شود به نحوی که از تعداد ۴ حلقه چاه تامین آب شرب این شهر تعداد۳  چاه به ‌علت افت شدید سطح آب‌های زیر زمینی یا مشکلات تاسیساتی از مدار تامین آب خارج و تنها یک چاه آن هم با کیفیت نامناسب آب مورد نیاز اهالی قادرآباد را تامین کند.

 شهروند دیگر قادرآبادی با اشاره به این که جیره ‌بندی و کیفیت نامناسب آب در شهر قادرآباد سبب کلافگی و نارضایتی مردم شده ‌است، می‌گوید: گویا مشکلات این شهر در اولویت بودجه‌های استان نیست و مردم قادرآباد جزو شهروندان درجه چندم به حساب می‌آیند.

«جواد علیان» می‌افزاید: مردم در بعضی اوقات شاهد جاری شدن آب گل ‌آلود در آب شهر هستند و به علت آلودگی و کیفیت نامناسب آب ناچار به خرید آب معدنی برای تامین نیاز خود می‌شوند.

 هر چند گاهی چاه آب شهرداری قادرآباد در مدار تامین آب قرار می‌گیرد اما نیاز شهرداری به آب این چاه و هزینه‌های آن مانع از دسترسی همیشگی مردم شده ‌است.

تلاش برای بر طرف شدن مشکل آب آشامیدنی

 بخشدار قادرآباد نیز به جیره ‌بندی آب این شهر اشاره می‌کند و می‌گوید: این مشکل از ابتدای سال برای ماه‌های مهر و آبان پیش‌بینی و به مسئولان استان گوشزد شده ‌بود.

مجید جمالی طلب همچنین اظهار می‌کند که این مشکل در شورای تامین آب استان مطرح و تقاضای تامین اعتبار کف ‌شکنی و افزایش عمق چاه برای دسترسی به آب آشامیدنی مناسب شده است.

اگرچه تا حدودی این مشکل با احیای دوباره چاه‌ها در حال مرتفع شدن است اما آنچه برای دوام زندگی در شهرهای کوچک لازم است تصمیم جدی برای جلوگیری از مصرف بی‌رویه و برداشت غیرمجاز از چاه‌های قانونی و جلوگیری از حفر چاه‌های غیر قانونی است.

لزوم استفاده از ظرفیت ویژه گردشگری

قرار گرفتن قادرآباد در نزدیکی مجموعه باستانی پاسارگاد و قرار گرفتن در مسیر مجموعه تخت جمشید و نقش رستم، این شهر را در زمره نقاط گردشگر پذیر فارس قرار داده که هر ساله پذیرای گردشگران بسیار از سراسر کشور و حتی خارج کشور است.

همچنین پارک کوهستانی سرآسیاب در شمال این شهر نیز از زیباترین پارک‌های کوهستانی شمال فارس به حساب می‌آید که این منطقه را مستعد پیشرفت در زمینه توریسم و فعالیت‌های وابسته آن قرار داده است. می‌طلبد مسئولان امر با توجه به ظرفیت ویژه گردشگری در این منطقه زمینه اقتصاد گردشگری را مهیا کرده تا با استفاده از این قابلیت منحصر به فرد از متکی بودن کسب و کار مردم قادرآباد به کشاورزی که نتیجه آن قحطی آب است جلوگیری شود.