"بیدارگری" فرصتی برای بروز توانمندی‌های اسطوره بازیگری است

به گزارش خبرنگار مهر، این فیلم محصول سال 1990 سینمای امریکا و در میان معدود آثار سینمایی مارشال اثری شاخص و درخور توجه است. البته موفقیت اصلی فیلم را باید به حساب نقش پردازی در خور تامل رابرت دنیرو گذاشت که این فیلم را تا سطح یک اثر درخشان و ماندگار در عرصه سینمای جهان بالا برده است.

دنیرو با حضور در این اثر سینمایی بخشی از توانمندی هایش را در ایفای نقش های دشوار به خوبی نشان می دهد. شخصیتی که دچار جمود مغزی است و ویژگی های یک مجسمه را دارد در تحولی که به خاطر درمان به دست می آورد، تبدیل به فردی پرتلاش می شود. حرکت آرام این بازیگر از شخصیتی خفته به انسانی بیدار و زنده و بعد گرفتار شدن در حرکات عصبی بسیار تند و دوباره خموشی و سکون دائمی از جلوه خاصی در این فیلم برخوردار است.

این بازیگر برای نشان دادن حالات شخصیت فقط متکی به حرکات تند دست و پا نیست. بلکه میمیک صورت و بیان احساسات به شکل های مختلف هنگام ارتباط با مادرش، تاکید بر مشکلات بیانی، برقراری ارتباط با حرکات چشم و حتی توجه به جزئی ترین حرکات نقشی که بر عهده دارد، اوج توانایی یک بازیگر حرفه ای را نشان می دهد.

حتی زمانی که این بازیگر بر حرکات بیرونی نقش تاکید دارد از ارائه حالات و احساسات مختلف به وسیله صورت خود غافل نیست. این مسئله در سکانسی که چهار مامور بیمارستان لئوناردو را به بخش برمی گردانند و صورت گریان و برافروخته دنیرو در میان مامورانی که او را احاطه کرده اند به خوبی مشخص است، نمونه ای از توانمندی های این هنرمند را نشان می دهد.

البته جدا از توانایی های این بازیگر در زنده کردن یک نقش پیچیده و دشوار نباید از فیلمنامه محکم اثر غافل شد که شرایط لازم را برای دیده شدن این نقش فراهم کرده است. متن این فیلم را استیون زیلیان بر اساس رمانی از اولیور ساکس به نگارش درآورده است. این داستان که بر اساس واقعیت به نگارش درآمده است، اتفاقی را مورد توجه قرار می دهد که ضمن برخورداری از جذابیت های خاص قرار گرفتن در موقعیتی استثنایی و عجیب در زیرساخت خود به مسئله اهمیت عشق در زندگی و حیات روح، توجه به توانائی هایی خدادادی و نیاز انسان ها به برخورداری از آزادی های فردی اشاره می کند.

هر چند داستان این فیلم درباره معالجه بیماران عجیبی است که به خاطر دلیلی ناشناخته دچار جمود مغزی شده اند و دکتر مالکوم به عنوان انسانی مهربان و مسئول در پی درمان این بیماران است، اما در پایان قصه این دکتر بیشترین تاثیر را از لئوناردو می گیرد. به نحوی که به پیچیدگی روح بشری تاکید می کند و نسبت به همکار پرستار خود اظهار علاقه می کند و با رها کردن پیله تنهایی و گذر از درونگرایی غیرمعمول خود به فکر ازدواج می افتد. فیلم از این طریق بر مسئله اهمیت خانواده و نیاز انسان به ازدواج و حتی بچه دار شدن صحه می گذارد، به گونه ای که هم تاثیرگذار باشد و هم از بیانی نصیحت گونه و مستقیم دور باشد.

در این فیلم نقش دکتر به وسیله رابین ویلیامز به خوبی ارائه شده است و بازی بسیار خوب دیگر بازیگران فیلم از جمله راث نلسون، جان هارد، پنه لوپه آن میلر و آلیس دروموند که نقش بیماران و کادر پرستاری را بازی می کنند، جلوه خاصی به شخصیت دکتر بخشیده است. به گونه ای که مخاطب به خوبی خود را در فضای آسایشگاه روانی می یابد و فضاسازی لازم به وسیله گروه بازیگران به خوبی انجام می شود.

این فیلم سال 1991 نامزد دریافت سه جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین فیلمبرداری و بهترین فیلمنامه شد و عنوان نامزدی دریافت جایزه گلدن گلاب بهترین بازیگر در سال 1991 و نامزدی دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی از آکادمی فیلم ژاپن در سال 1992 را به دست آورد. همچنین موسیقی متن این فیلم یکی از نامزدهای دریافت جایزه گرمی - معتبرترین مراسم جهانی معرفی موسیقی برگزیده - در سال 1992 بود.

در پخش تلویزیونی فیلم سینمایی "بیدارگری" اتفاقی تازه و جالب افتاد. معمولا صحنه های احساسی که بین بازیگران در فیلم های خارجی برقرار می شود حتی اگر در نقش پدر و دختر یا مادر و پسر باشد، مورد حک و اصلاح قرار می گیرد. اما در این فیلم رابطه عمیق احساسی بین لئوناردو و مادرش بدون مشکل پخش شد و همین به خوبی ذهن بیننده را با سطح رابطه این دو شخصیت آشنا کرد. این اتفاق گامی موثر در پخش تلویزیونی فیلم های سینمایی خارجی است. این فیلم شب گذشته (21 آبان) ساعت 22 از شبکه تهران پخش شد.