شکست «روی مور» در انتخابات سنا؛ «نه» به فساد اخلاقی مقامات آمریکا

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- شبنم شکوهی: انتخابات حساس و در عین حال پرحاشیه سه شنبه گذشته در ایالت آلابامای آمریکا که برای تصاحب کرسی این ایالت در مجلس سنا برگزار شد، با پیروزی دور از انتظار «داگ جونز» نامزد دموکرات به پایان رسید.

پیروزی دموکراتها در این رقابت که ظرف ۲۵ سال گذشته (از ۱۹۹۲ تاکنون) در این ایالت جنوبی و به شدت جمهوریخواه آمریکا بی سابقه بود، گویای نکاتی قابل تأمل پیرامون روند سیاسی کنونی در آمریکا و نویددهنده شکل گیری یک جریان سیاسی جدید است که هرچند الزاماً با دموکراتها میانه خوشی ندارد؛ اما در نهایت می تواند به نفعِ آنان و به زیان حزب رقیب در تعیین سرنوشت انتخابات آتی مجلس سنا (میان دوره ای ۲۰۱۸) و حتی ریاست جمهوری (۲۰۲۰) نقش کلیدی ایفاء نماید. برای درک بهتر فرآیندهای دخیل در شکل گیری این پیروزی، لازم است ابتدا نگاهی بیاندازیم به بافت جمعیتی، نژادی، مذهبی و سیاسی ایالت آلاباما ظرف یکصد سال گذشته. 

 ایالت آلاباما واقع در جنوب شرقی آمریکا با جمعیتی بالغ بر ۴,۸۵۸,۹۷۹ نفر (۲۰۱۵) ۲۴اُمین ایالت پرجمعیت آمریکاست که ۶۸.۵ درصد جمعیت آن را سفیدپوستان و ۲۶.۲ درصد را سیاهپوستان یا آمریکائیان آفریقایی تبار تشکیل می دهند.

این ایالت با ۸۶ درصد جمعیت مسیحی (۷۸ درصد پروتستان، ۷ درصد کاتولیک و یک درصد مورمون) درست در میانه «کمربند انجیلی» (Bible Belt) قرار دارد؛ منطقه ای با جمعیتی محافظه کار و پروتستان مسیحی که عمدتاً سنتی- روستایی و پایبند به ارزشهای دینی و خانوادگی بوده، از مخالفان سرسخت سقط جنین و ازدواج همجنسگرایان به شمار می روند و هنوز نشانه هایی از تبعیض نژادی علیه سیاه پوستان در این منطقه مشاهده می شود.

به لحاظ تاریخی نیز رشد نگرش‌های لیبرالیستی در دوران ریاست جمهوری «جان اِف. کندی» و «لیندون جانسون» تحت عنوان «جامعه بزرگ» (Great Society) و همچنین برنامه‌های جسورانه «بیل کلینتون» نظیر آزادی همجنسگرایی در ارتش به ظهور و تقویت هویت دینی در ایالت‌های جنوبی آمریکا از جمله آلاباما دامن زد؛ تا جایی که این ایالت هم اکنون یکی از مذهبی ترین ایالات آمریکاست که حدود ۵۸ درصد از ساکنان آن به طور مرتب در مراسم کلیسا شرکت می کنند.

از نظر بافت سیاسی، به رغم رشد صنایع و مراکز شهری در این ایالت در بازه زمانی ۱۹۰۱ تا دهه ۱۹۶۰ میلادی منافع روستائیان سفیدپوست عملاً بر تصمیم گیریهای مجالس ایالتی سایه می افکند و در مقابل، طبقه شهرنشین و آمریکائیان آفریقایی تبار از حق داشتن نمایندگانی برای حمایت از منافع خود در مجالس ایالتی محروم بودند.

افزون بر این، ایالت آلاباما با محروم ساختن آمریکائیان آفریقایی تبار از حق رأی دهی در سال ۱۹۰۱، رسماً به عضویت یک بلوک رأی گیری موسوم به «جنوب یکپارچه» یا «بلوک جنوبی» (Solid South/Southern Bloc) درآمد. این بلوک که متشکل از ایالاتی واقع در جنوب آمریکا بود، اساساً در راستای منافع دموکراتها فعالیت کرده و رأی می داد؛ بطوری که پیروزی یک نامزد در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات به مثابه پیروزی قطعی وی در انتخابات نهایی بود. به همین ترتیب، تمام مقامات ایالتی، محلی و سیاستمداران فدرال و منتخب ایالتهای واقع در این بلوک نیز از میان دموکراتها انتخاب می شدند.

تحت سیطره این بلوک رأی گیری، قریب به ۱۰۰ سال نتایج انتخابات محلی و ایالتی در آلاباما در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات مشخص می شد و عملاً در این ایالت سیستم تک حزبی برقرار بود. اما از اواسط قرن بیستم به ویژه پس از تصویب «قانون حقوق رأی گیری» (the Voting Rights Act) در سال ۱۹۶۵ و اعطای حق رأی دهی به سیاهپوستان در این ایالت، گروه کثیری از آمریکائیان آفریقایی تبار به حزب دموکرات پیوستند. همزمان با این تحولات، یک فرآیند تجدید سازمان در دو حزب مهم سیاسی آمریکا به وقوع پیوست که طی آن، سفیدپوستان محافظه کار این بار به سوی حزب جمهوریخواه گرایش پیدا کردند و تا سال ۲۰۰۰ میلادی اکثریت جمعیت سفیدپوست آلاباما به این حزب پیوستند. از آن زمان تاکنون، مناطقی با اکثریت جمعیت سفیدپوست در آلاباما در انتخابات فدرال، ایالتی و محلی عموماً به نامزدهای جمهوریخواه رأی می دهند؛ بطوری که در سال ۲۰۱۱ جمهوریخواهان توانستند برای نخستین بار ظرف ۱۳۶ سال گذشته کنترل هر دو مجلس نمایندگان و سنای ایالتی را در آلاباما در دست گیرند. در مقابل، اکثریت آمریکائیان آفریقایی تبار ساکن در این ایالت نیز آرای خود را به نفع نامزدهای دموکرات به صندوق می اندازند.

حال پس از آشنایی مختصر با مختصات جمعیتی- سیاسی ایالت جمهوریخواه آلاباما، به معرفی دو نامزد انتخابات اخیر در این ایالت می پردازیم.

نامزد دموکرات انتخابات سنا در آلاباما: داگ جونز (Doug Jones)

ایالت جمهوریخواه آلاباما بعد از گذشت ۲۵ سال با ۴۹.۹ درصد آراء، یک نامزد دموکرات را برای تصدی کرسی این ایالت در مجلس سنا انتخاب کرد: «داگ جونز» وکیل دعاوی سابق در حوزه حقوق مدنی که سابقه بازجویی و پیگرد قانونی اعضای جنبش «کو کلاکس کلان» (Ku Klux Klan-KKK) (گروه نژادپرست و معتقد به برتری نژاد سفید) را در کارنامه خود دارد.

حتی پیش از طرح اتهامات فساد اخلاقی علیه رقیبِ جمهوریخواهش، داگ جونز برخلاف عموم دموکراتها به داشتن دیدگاههای مسیحی بنیادگرا و راست افراطی در زمینه ازدواج همجنسگرایان و سقط جنین مشهور بود. وی که همچون روی مور یک شخصیت شناخته شده در آلاباما است، در مقام بازپرس و دادستان پیشین آمریکا در شهر بیرمنگام پرونده های دو تن از اعضای گروه نژادپرست کو کلاکس کلان- «توماس ادوین بلنتون جونیور» و «بابی فرانک چری»- را تحت پیگرد قضایی قرار داد؛ که در نهایت هر دوی آنها در سال ۲۰۰۱ به قتل چهار دختر بچه سیاهپوست در بمب گذاری سال ۱۹۶۳ در خیابان شانزدهم کلیسای باپتیست شهر بیرمنگام محکوم شدند. موفقیت داگ جونز در دفاع از حقوق آمریکائیان آفریقایی تبار در ایالتی که به داشتن سیاستهای تبعیض آمیز علیه سیاهپوستان شهره است، از او در نزد این گروه نژادی چهره ای محبوب ساخت.

داگ جونز همچنین در جریان مبارزات انتخاباتی خود با حفظ فاصله ای منطقی از حزب دموکرات و پرهیز از نزدیکی بسیار زیاد به رهبری این حزب در کنگره، کوشید تا نظر مساعد دموکراتهای محافظه کار و رأی دهندگان مستقل را به خود جلب نماید و با اجتناب از گفتگو درباره اتهامات مطروحه علیه مور، تمرکز شعارهای انتخاباتی خود را بر روی موضوعاتی همچون اشتغال و خدمات درمانی قرار داد.

هرچند داگ جونز از همان ابتدای این رقابت انتخاباتی، کاندیدای قدرتمندی بشمار می رفت؛ اما حزب دموکرات آمریکا در مورد شانس پیروزی وی در برابر روی مور آنهم در ایالتی به شدت جمهوریخواه مردد بود. از دیدگاه دموکراتها، موفقیت نامزد این حزب درکسب آراء از سرتاسر این ایالت، تا حد زیادی منوط به مشارکت بالای سیاه پوستان در انتخابات و کسب آرای دستکم بخشی از جمعیت بسیار محافظه کار و سفید پوست این ایالت بود. اما پیشینه داگ جونز دموکرات به عنوان فردی «قاطع و سرسخت دربرابر مجرمان» علی الخصوص در برابر مجرمانی بدنام در حوزه حقوق مدنی با اعطای جایگاهی معتدل و در عین حال منطقی به وی، او را به عنوان خوش اقبال ترین نامزد دموکرات برای رقابت در این عرصه مطرح ساخت.

در این میان نیز بخت با داگ جونز یار بود: با طرح اتهامات فساد اخلاقی علیه روی مور و قرار گرفتن او در صدر عناوین خبری، سیل کمکهای مالی دموکراتها و کمیته های عالی اقدام سیاسی و همینطور اهداء کنندگان برون ایالتی به کارزار انتخاباتی جونز روانه شد و بدین ترتیب وی توانست در مدت ۸ ماه (از ماه مه تاکنون) ۱۱.۵ میلیون دلار- بیش از دو برابر روی مور با ۵.۲ میلیون دلار- کمک مالی جمع آوری کند.

درصد آرای داگ جونز بر مبنای جنسیت و نژاد رأی دهندگان

 طبق نتایج نظرسنجی سی اِن اِن در حوزه های رأی گیری، اکثریت رأی دهندگان به داگ جونز را زنان (۵۷ درصد) تشکیل می دادند. نکته قابل توجه آن است که نسبت آرای زنان به داگ جونز بر حسب نژاد متفاوت بود: ۹۸ درصد از زنان سیاهپوست و ۳۴ درصد از زنان سفیدپوست به وی رأی موافق دادند. (در واقع، نامزد منتخب دو سوم از زنان سفید پوست فردی نبود جز قاضی روی مور متهم به فساد اخلاقی!)

از سوی دیگر، علی رغم آنکه آرای مردان به داگ جونز در مقایسه با زنان کمتر بود (۴۴ درصد)؛ اما بر حسب نژاد، اکثریت قاطعی از مردان سیاهپوست (۹۳ درصد) آرای خود را به نفع این نامزد دموکرات و البته سفیدپوست به صندوقهای رأی انداختند.

هرچند این آمارها نشاندهنده جهشی قابل توجه در میزان مشارکت رأی دهندگان سیاهپوست در ایالت آلاباماست- و به دموکراتها این نکته را گوشزد می کند که به پایگاه اصلی خود در ایالات جمهوریخواه (یعنی زنان سیاهپوست) توجه بیشتری مبذول نمایند، مشارکت بالای سیاهپوستان در این انتخابات با توجه به بافت جمعیتی و نژادی این ایالت، به تنهایی نمی تواند دلیل پیروزی این نامزد دموکرات باشد.

نامزد جمهوریخواه انتخابات سنا در آلاباما: روی مور (Roy Moor)

بازنده انتخابات سنای آلاباما یک وکیل، سیاستمدار و قاضی سابق آمریکایی است که به داشتن دیدگاههای سیاسی راست افراطی و همچنین مرتبط دانستن بلایای طبیعی با رواج همجنسگرایی، سقط جنین و افول دینداری در آمریکا، مشهور است. وی به عنوان نمونه تمام عیار یک اسلام ستیز در واکنش به انتخاب «کیث الیسون» (Keith Ellison)- نخستین نماینده مسلمان در کنگره آمریکا از ایالت مینه سوتا- خواهان ممنوعیت راهیابی مسلمانان به کنگره شد و ادعا کرد به دلیل آنکه مسلمانان قادر به ادای سوگند نیستند، باید از حضور آنان در کنگره جلوگیری کرد!

به دنبال انتصاب «جف سشنز» (Jeff Sessions) سناتور پیشین ایالت آلاباما به سمت دادستان کل آمریکا در فوریه ۲۰۱۷، کرسی وی در سنا بلاتصدی ماند. به رغم اختلافات فراوان میان اردوگاههای مختلف حزب جمهوریخواه (محافظه کاران، رهبری سنا، جناح پوپولیست ترامپ) برای معرفی یک نامزد جهت تصدی این پست، روی مور توانست در انتخابات مقدماتی با غلبه بر «لوتر استرینج» (Luther Strange)، به عنوان نامزد نهایی به انتخابات ۱۲اُم سپتامبر راه یابد. رئیس جمهور «دونالد ترامپ» (Donald Trump) نیز در تماسی تلفنی با مور در روز چهارم دسامبر- یکهفته پیش از انتخابات- از نامزدی وی در این رقابتها حمایت کرد.

اما در میانه رقابت‌های انتخاباتی برای تصاحب کرسی سنای ایالت آلاباما، روی مور با اتهام فساد اخلاقی از سوی چند زن روبرو شد. این زنان مدعی شدند که در دوران نوجوانی خود توسط مور مورد آزار و یا تجاوز جنسی قرار گرفته اند.

اما روی مور با رد تمام این اتهامات، آنها را بخشی از تلاش مخالفانش در هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات برای خارج ساختن وی از گود انتخابات دانست. ستاد انتخاباتی مور هم در بیانیه‌ای با اشاره به زندگی مشترک ۳۳ ساله او با همسرش که حاصل آن، چهار فرزند است؛ مدعی شد که «اگر این اتهامات حقیقت داشت، باید مدتها پیش مطرح می شد».

به رغم انتشار تکذیبیه های مور و بیانیه هایی در حمایت از او، برخی از رهبران حزب جمهوریخواه به طور علنی خواستار کناره‌گیری او از این انتخابات شدند و حتی تهدید کردند که در صورت پیروزی روی مور در انتخابات ایالت آلاباما، با ارائه پرونده او به کمیته اخلاقی، مانع از ورود وی به کنگره خواهند شد. در این میان، اظهارات «ایوانکا ترامپ» (Ivanka Trump) فرزند ارشد و مشاور رئیس جمهور آمریکا علیه روی مور و بازتاب آن در برنامه های تبلیغاتی تلویزیونی در برافروختن آتش خشم جمهوریخواهان مذهبی علیه مور بی تأثیر نبود: «جهنم جایگاه ابدی افرادی است که کودکان را طعمه امیال و هواهای نفسانی خود می سازند. هیچگونه دلیل محکمه پسندی نمی بینم که باعث شود در صحت اظهارات قربانیان تردید کنم».

درصد آرای روی مور بر مبنای جنسیت و نژاد رأی دهندگان

در نهایت، نتایج انتخابات دوازدهم دسامبر برای این نامزد جمهوریخواه به این ترتیب رقم خورد: وی با اختلافی بسیار اندک (تنها ۱.۵ درصد آراء) نتیجه را به رقیب دموکرات خود واگذار کرد. (۴۹.۹% در برابر ۴۸.۴%)

گفتنی است که اکثریت رأی دهندگان به روی مور را مردان (۵۵ درصد)  تشکیل می دادند که در این میان، ۷۳ درصد از مردان سفیدپوست (در برابر تنها ۷ درصد از مردان سیاهپوست) به نفع روی مور رأی دادند. آرای زنان آلاباما در حمایت از این نامزد جمهوریخواه نیز برحسب نژاد متفاوت بود: آرای نزدیک به دو سوم زنان سفید پوست (۶۶ درصد) در برابر آرای تنها ۲ درصد از زنان سیاهپوست.

دلایل شکست روی مور در تصاحب «کرسی امن سنا»

برای شکست دور از انتظار و البته عبرت آموز روی مور می توان دلایلی چند برشمرد که از نظر نگارنده، به ترتیب اهمیت و تأثیرگذاری عبارتند از:

۱) متهم شدن روی مور به فساد اخلاقی: طرح اتهامات فساد اخلاقی علیه قاضی مور به عنوان فردی صاحب نام و دارای جایگاه برجسته اجتماعی در ایالتی با بیشترین جمعیت مذهبی بنیادگرا، از یکسو سبب خشم و انصراف گروهی از جمهوریخواهان متعصب از رأی دهی به این نامزد شد و در مقابل، شهروندانی از طبقات مورد تبعیض جامعه- به ویژه زنان سیاهپوست- را به حمایت از رقیب وی تشویق کرد.

این اتهامات فساد اخلاقی جمهوریخواهان ساکن در واشنگتن را نیز شوکه و وحشت زده ساخت. در حالی که «کمیته ملی جمهوریخواهان» و «کمیته سنای ملی جمهوریخواهان» روابط خود را با کارزار انتخاباتی مور قطع کرده بودند، سناتور «میچ مک کانل» (Mitch McConnell) رهبر اکثریت سنا و سایر جمهوریخواهان از مور خواستند که از رقابتها کناره گیری کند. در پشت صحنه چند سناریوی ممکن مطرح شد؛ از جمله جایگزین کردن مور با یک نامزد نوشتنی (Write- in Candidate)، یا متقاعد کردن فرماندار آلاباما به عقب انداختن انتخابات. اما به رغم تلاش فراوان مک کانل برای معرفی سشنز به عنوان یک نامزد احتمالی، این سناریوها به سرعت شکست خورد.

۲) انفعال و عدم اقدام به موقع جمهوریخواهان برای خروج از گردابِ اتهامات مور: با طرح اتهامات اخلاقی مشابه علیه سناتور «ال فرانکن» دموکرات در روز ۱۶ اُم نوامبر برخی از جمهوریخواهان به سرعت متقاعد شدند (یا بهتر است بگوئیم امیدوار شدند) که چشم انداز انتخابات تغییر خواهد کرد. در این میان، «بیل استپین» مدیر سیاسی کاخ سفید این رسوایی اخلاقی در اردوگاه رقیب را به منزله یک نقطه قابل اتکاء مطرح ساخت: «اتهام ال فرانکن گفتمان را متفاوت می سازد، افکار عمومی را بطور چشمگیری تغییر می دهد و در را برای مور باز می کند. بدین ترتیب، بحث در خصوص فساد اخلاقی بحثی دوحزبی خواهد بود و نه صرفاً مربوط به حزب جمهوریخواه».

از سوی دیگر، تیم سیاسی رئیس جمهور آمریکا نیز امیدوار بود که «اتهامات مطروحه علیه مور، توطئه ای است که رأی دهندگان آلاباما فریب آن را نخواهند خورد». نمونه این خوش بینی افراطی را می توان در اظهارات «سارا سندرز» (Sarah Sanders) سخنگوی کاخ سفید به خوبی مشاهده کرد زمانی که مدعی شد به رغم طرح اتهامات فساد اخلاقی علیه ترامپ، «مردم آمریکا با انتخاب وی به مقام ریاست جمهوری، به نوعی به این اتهامات پاسخ داده اند!»

افزون بر این محاسبات غلط انتخاباتی و خوش بینی افراطی جمهوریخواهان، غیبت نسبتاً طولانی ترامپ از کاخ سفید به دلیل سفرش به قاره آسیا و عدم ارائه رهنمودی مشخص از سوی وی، جمهوریخواهان را بیش از پیش منفعل و مستأصل ساخت.

۳) نرخ بالای مشارکت آمریکائیان آفریقایی تبار به نفع نامزد دموکرات: زنان و مردان سیاهپوست آلابامایی در این انتخابات بالاترین نرخ مشارکت انتخاباتی این گروه نژادی را رقم زدند. جونز با کسب آرای ۹۵ درصد از آمریکائیان آفریقایی تبار- به همراه ۲۷ درصد از آرای سفیدپوستان- توانست بر برتری روی مور در کسب اکثریت آراء از مناطق سفیدپوست روستایی غلبه کند. در واقع، این مهمترین نمایش قدرت سیاسی سیاهپوستان در این منطقه از زمان راهپیمایی های صلح آمیز «سلما به مونتگمری» در سال ۱۹۶۵ به رهبری «مارتین لوترکینگ» (Martin Luther King) بود.

البته نباید از نظر دور داشت که کمپین تلفنی «باراک اوباما» (Barak Obama) رئیس جمهور پیشین آمریکا یکروز مانده به انتخابات که با هدف جلب آرای سیاهپوستان و ترغیب دموکراتها به رفتن به پای صندوقهای رأی صورت گرفت، در این پیروزی بی تأثیر نبوده است. اوباما در تلاش برای افزایش مشارکت سیاهپوستان در این انتخابات حساس با معرفی داگ جونز به عنوان «مبارز راه برابری و پیشرفت»- اشاره تلویحی به برابری سیاهپوستان و سفیدپوستان- از رأی دهندگان خواست که به نفع این نامزد دموکرات رأی دهند.

۴) رأی منفی ۲۲ هزار جمهوریخواه آلاباما به روی مور: به رغم عدم اعلام «نامزد نوشتنی» از سوی حزب جمهوریخواه، حدود ۲۲ هزار تن از رأی دهندگان آلاباما نام یک جمهوریخواه دیگر را در برگه های رأی خود درج کردند که برابری این شمار آرای باطله با اختلاف آراء میان مور و جونز، می تواند گویای دلیل شکست مور در این انتخابات باشد.

 ۵) اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام از سوی فرماندار آلاباما: رقابت برای تصاحب کرسی ایالت آلاباما در مجلس سنای آمریکا با انتصاب «جف سشنز» سناتور این ایالت به سمت دادستان کل آمریکا در فوریه ۲۰۱۷ آغاز شد. با این انتخاب، کرسی سشنز بلاتصدی ماند و درنتیجه، فرماندار ایالت آلاباما در ماه آوریل از برگزاری یک انتخابات زودهنگام برای تعیین جانشین سشنز خبر داد. اعلام این انتخابات زودهنگام نخستین گام از مجموعه گامهای اشتباه و پیش بینی های نادرستی بود که یکی از سخت ترین شکستهای سیاسی حزب جمهوریخواه را طی سالیان اخیر در این ایالت رقم زد. به گفته «جاش هلمز» (Josh Holmes) رئیس پیشین ستاد سناتور مک کانل، «برگزاری این انتخابات زودهنگام ضرورتی نداشت».

۶) عدم اتفاق نظر میان جمهوریخواهان برای معرفی نامزد اصلح در این انتخابات: لازم به ذکر است که قاضی مور نخستین انتخاب حزب جمهوریخواه آمریکا برای رقابت در این انتخابات نبود. محافظه کاران بانفوذ در حمایت از نماینده «مو بروکز» (Mo Brooks) ائتلاف کردند و سناتور مک کانل و کمیته ملی حزب جمهوریخواه سنا نیز حامی «لوتر استرینج» (Luther Strange) بودند. اما «استیو بانون» (Steve Bannon) و جناح پوپولیست ترامپ در حزب جمهوریخواه نیز در تلاش برای تضعیف جایگاه سناتور مک کانل در سنا، از نامزدی روی مور حمایت کردند. در نهایت، پس از غلبه مور بر استرینج در انتخابات مقدماتی، مک کانل و ترامپ وی را به عنوان نامزد نهایی این انتخابات پذیرفتند.

پیامدهای احتمالی این شکست برای حزب جمهوریخواه آمریکا

اکنون با خروج کرسی آلاباما از سیطره جمهوریخواهان، تداوم سلطه این حزب بر مجلس سنا و به تبع آن، موفقیت در پیشبرد سیاستها و لوایح موردنظرشان بیش از گذشته با تردید همراه است: از آنجا که «لوتر استرینج» در سمت سناتور موقت و جانشین جف سشنز تا ژانویه ۲۰۱۸ در سنا حضور دارد، حزب جمهوریخواه برای تصویب لایحه کاهش مالیاتی و هرگونه قطعنامه مربوط به بودجه تنها یک ماه زمان در اختیار دارد؛ اما پس از آن، امکان کسب آرای موافق برای لوایح مورد نظر این حزب به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.

در انتخابات میان دوره ای کنگره (۲۰۱۸) نیز جمهوریخواهان با توجه به اختلاف اندک کرسیهای خود با دموکراتها (۵۱ در برابر ۴۹) مجال کمتری برای ریسک دارند و در مقابل، شانس حزب رقیب برای کسب اکثریت سنا افزایش یافته است. جمهوریخواهان بیم آن دارند که از دست دادن اکثریت در سنا، طرح استیضاح ترامپ را با قوت بیشتری مطرح ساخته و بدین ترتیب، سکان اداره امور در کنگره و به دنبال آن، کاخ سفید را یکی پس از دیگری به رقیب خود واگذار نمایند.

حال با تکیه زدن داگ جونز بر کرسی سنا، جمهوریخواهان طاقت از دست دادن تنها یک کرسی را خواهند داشت: با تقسیم مساوی کرسی ها میان دو حزب، «مایک پنس» (Mike Pence) معاون رئیس جمهور آمریکا و رئیس مجلس سنا از حق «رأی تعیین کننده» (Casting Vote) برخوردار خواهد شد و این تنها و آخرین امید جمهوریخواهان برای تن ندادن به طرحها و لوایح پیشنهادی دموکراتهاست.

همانطور که «کیث ویلیامز» ۴۳ ساله فعال اجتماعی و یک آمریکائی آفریقایی تبار در پیام تبریک خود بابت پیروزی داگ جونز خطاب به ملت آمریکا گفت که «جنبشی مترقی در حال حرکت به سمت جلوست»، دموکراتها با احتساب پیروزی نامزدهای خود در ایالات ویرجینیا و نیوجرسی در انتخابات ماه نوامبر، به شکل گیری یک موج ضد ترامپ در انتخابات آتی امیدوار شده اند.

استراتژیستهای حزب جمهوریخواه اکنون بیم آن دارند که این حزب تا انتخابات ۲۰۱۸ و حتی پس از آن در باتلاق این شکست باقی بماند. این رقابت نافرجام به همان اندازه که برای مور مأیوس کننده بود، درس عبرتی برای جمهوریخواهان مستقر در واشنگتن نیز به شمار می رفت. همانطور که «استیون لا» (Steven Law) معاون پیشین وزیر کار  آمریکا می گوید: «شکست تلخ امروز این حقیقت را به ما یادآور شد که کیفیت نامزد انتخاباتی است که سرنوشت انتخابات را تعیین می کند و نه محل رقابت».

تأثیر منفی شکست مور بر اعتبار و آینده سیاسی رئیس جمهور آمریکا

شکست دور از انتظار جمهوریخواهان در ایالت آلاباما، ضربه ای سخت بر اعتبار و آینده سیاسی ترامپ وارد ساخت: رئیس جمهوری که به رغم متهم شدن روی مور به فساد اخلاقی، یک هفته مانده به انتخابات با ارسال پیامهای توئیتری، صدور بیانیه های رسمی و حتی حضور در یک گردهمایی انتخاباتی در این ایالت، از نامزدی وی حمایت کرد؛ آنهم در شرایطی که شماری از اعضای برجسته حزب جمهوریخواه می کوشیدند از مور فاصله بگیرند.

ناتوانی مور در کسب آرای اکثریت در ایالتی که ظرف ۲۵ سال گذشته بطور پیاپی به نامزدهای جمهوریخواه رأی داده است، حاوی یک پیام مهم به رئیس جمهور آمریکا بود: «فساد اخلاقی مقامات بلندپایه قابل اغماض نیست». با توجه به طرح اتهامات مشابه علیه شخص ترامپ، این مسئله می تواند چشم انداز موفقیت رئیس جمهور کنونی را در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا (۲۰۲۰) با تردیدهای جدی مواجه سازد.

«کوری گاردنر» رئیس «کمیته ملی جمهوریخواهان سنا» نیز در ارتباط با نتایج این انتخابات گفت: «نتایج انتخابات کاملاً روشن کرد که مردم آلاباما روی مور را برای خدمت در سنا فردی مناسب نمی دانند».

تا زمان برگزاری انتخابات میان دوره ای کنگره، احتمال اتخاذ تصمیمات جسورانه تر از سوی ترامپ برای تحقق وعده های انتخاباتی خود وجود دارد؛ اما پیش بینی می شود که جمهوریخواهان کنگره از ترس پرداختن بهایی سنگین برای این همراهی و از دست دادن کرسیهای بیشتر در سنا، از همکاری با ترامپ سرباز زنند. افزون بر این، شکست مور رئیس جمهور آمریکا را با چالشی دیگر مواجه می کند: پرسشهای اساسی که جمهوریخواهان در خصوص استراتژی سیاسی کلان ترامپ برای انتخابات ۲۰۱۸ مطرح خواهند کرد.

این شکست انتخاباتی همچنین به منزله شکست تلاشهای استیو بانون و جناح پوپولیست ترامپ برای تضعیف جایگاه سناتور مک کانل در سنا است. پیش بینی می شود که با عزم متحدان بانون برای ادامه مبارزه با مک کانل در انتخابات میان دوره ای، نبرد در درون حزب جمهوریخواه شریرانه تر شود.

سناتور مک کانل نیز برای دفاع و اعلام حمایت خود از نامزدی روی مور، از طرف اعطاءکنندگان کمک مالی و گروههای وفادار به حزب جمهوریخواه تحت فشار مضاعف قرار خواهد گرفت.

در نهایت هر سه اردوگاه حزب جمهوریخواه چاره ای ندارند جز پذیرش این شکست تاریخی آنهم برای یک کرسی کاملاً امن سنا. به گفته جاش هلمز، «اگر جمهوریخواهان در ایالت جمهوریخواهی مانند آلاباما شکست خوردند، پس شکست آنان در جاهای دیگر چندان دور از ذهن نیست».