به گزارش خبرنگار مهر، در ادامه سلسله کارگاه های مرکز نظریه پردازی کارگاه توسعه نیافتگی: مسئله، مشکل با ارائه محمدجواد صافیان گروه فلسفه دانشگاه اصفهان در این دانشگاه برگزار شد.
وی در این کارگاه گفت: توسعه نیافتگی یکی از صورتبندی های ممکن وضعیت کنونی ماست. وضعیت کنونی ما تحت عناوین دیگری از قبیل عقب افتادگی، غرب زدگی، انحطاط، امتناع تفکر، انقلاب، و.... نیز صورتبندی شده است.
وی افزود: اطلاق هریک از این عناوین بر یک وضعیت تاریخی ( و در بحث ما وضعیت تاریخی ایران معاصر) مبتنی بر پیش فرض های خاصی است. آنچه چنین اطلاقی را مجاز و قابل دفاع می کند، تجربه ای است که در بن آن صورت بندی قرار دارد و آن را پشتیبانی می نماید. آنچه به چنین تجربه ای اعتبار می بخشد ویژگی بیناسوبژکتیو بودن و معطوف بودن به زندگی انسان هایی است که این عناوین بر آنها اطلاق می شود، البته باید در نظر داشت که هر نام واجد کارکردی دوگانه است.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش اظهارداشت: از سویی آشکارکننده مسمی است و از سوی دیگر آن را پنهان و چه بسا سرکوب می نماید، لذا هنگامی که فی المثل از وضعیت تاریخی کنونی تحت عنوان توسعه نیافتگی یاد می کنیم، گرچه این نام یا عنوان می تواند آشکار کننده وجهی از این وضعیت باشد اما بی تردید وجوه و جنبه هایی از آن را نیز پنهان یا حتی سرکوب می کند، البته از این امر گریزی نیست اما تذکر به کارکرد متناقض نامیدن می تواند از یکجانبه گرایی در تحلیل و مطلق انگاری در توصیف تا حدود زیادی ممانعت به عمل آورد.
این محقق و نویسنده کشورمان تصریح کرد: به نظر می رسد اطلاق عنوان توسعه نیافتگی بر وضعیت کنونی می تواند وجوه و جنبه هایی از وضعیت را آشکار کند، زیرا بر تجربه های زیسته فراوانی مبتنی است که اگر آن تجربه ها که تجربه های معضلات وافر زندگی هرروزه است به خوبی صورت بندی شود و به تعبیری به مسئله تبدیل گردد، نشانه هایی از راههای برون رفت از مشکل نیز آشکار می شود و چه بسا بتوان بر مشکل غلبه کرد، اما نکته مهم این است که نشان چنین تحربه هایی را کجا بجوئیم.
صافیان با بیان اینکه همه ما با مشکل های فراوانی در زندگی روزمره در حمل و نقل شهری، آلودگی هوا، آسیب های زیست محیطی، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، آزادی های فردی و اجتماعی، و دهها مورد دیگر دست به گریبان هستیم و آنها را به جان می آزمائیم، اظهار کرد: اما بسیاری از ما تجربه های چندان روشنی از مشکل و نیز توان کافی برای بیان آن نداریم، اما در میان ما کسانی هستند که مشکل را بیشتر، سریع‌تر، شفاف‌تر و ژرفتر از دیگران درمی‌یابند و توان والایی در اظهار و به زبان آوردن آن دارند، آنان شاعران و نویسندگان و هنرمندان اند. در شعر و نثر (داستان و رمان و نمایشنامه و ...) و فیلم معاصر ما نمونه‌های شایان توجهی از تجربه هایی وجود دارد که گرچه به این نام نامیده نشده اند ولی می توان از آنها تحت عنوان تجربه های توسعه نیافتگی نام برد.
وی در پایان سخنانش گفت: در این مقال به برخی از این تجربه ها اشاره می شود و با نشان دادن اینکه این تجربه ها بهترین اشکال بیان مشکل هستند، تلاش می شود راهی برای تبدیل مشکل (توسعه نیافتگی) به مسئله توسئه نیافتگی پیشنهاد شود.
نظر شما