خبر و خبرنگاری واژه هایی فراتر از کلمه

خبرگزاری مهر-گروه استاها: ۱۷ مرداد در حالی در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز خبرنگار ثبت شده است که به صورت رسمی از بسیاری از مزایا و شاخص ها محروم هستند.

وجود برداشت های مختلف از حوزه اطلاع رسانی و گردش آزاد اطلاعات همواره چالش هایی را برای خبرنگاران فراهم کرده است، مدیرانی که رسانه ای هستند و مدیرانی که از رسانه ها فرار می کنند و زیاد تمایل ندارند فعالیتشان رسانه ای شود.

وقتی صبحت از خبرنگاری و خبر می شود شاید خیلی ها خبر و اطلاع رسانی را تنها وجه خبرنگاری تصور می کنند در حالی که  جستجو و تحلیل در موضوعات و رخدادها و تلاش برای رسیدن به واقعیت ها رسالت بزرگ و اساسی خبرنگاران است.

رنج ها و ناملایمات حرفه خبرنگاری را می توان به جان خرید اگر وجدانی آگاه، گام هایی مستحکم و روحیه ای آرمان خواه و دیگر دوستی داشته باشید. روز خبرنگار انسان هایی را در ذهن به تصویر می کشد که می بایست نمونه ای بی نظیر در اخلاق مداری، تعهد، سخت کوشی، همزاد پنداری، ایستادگی در برابر ظلم و غیره و غیره باشند.

زشت و زیبا،سرما و گرما، دور و نزدیک، همه، زمانی رنگ می بازد که دغدغه اطلاع رسانی و کسب خبر درست برای یک خبرنگار اولویت نخست می شود و با همه سختی ها و دشوارها برای رسیدن به حقیقت گام برمی دارد.

حوزه اطلاع رسانی در استان زنجان طی یک دهه گذشته به لحاظ کمی و کیفی رشد داشته است و با گذر از دوران سنتی به سمت حرفه ای شدن گام برداشته است هر چند در این مسیر هم هنوز نمی توان تعریف واقعی و در خور توجه از اطلاع رسانی حرفه ای در استان زنجان مشاهده کرد.

صاحب امتیاز ومدیر مسئول نشریه منطقه ای آوای میهن می گوید: ۱۷  مرداد در تقویم رسمی ایران به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده است تا بار دیگر بر اهمیت و جایگاه فعالان حوزه خبر و اطلاع رسانی و نقش آنها در عرصه های مختلف تاکید بیشتری شود .

رسانه ها توانسته‌اند در راستای ایجاد فضای گفتمان سازی و شفافیت‌گرایی موثر واقع شوند

دکتر فرحناز فتحی می افزاید:رسانه ها به ویژه رسانه‌های مکتوب و مطبوعات بر اساس شواهد تاریخی، در دوران و عرصه‌های مختلف با توجه به شرایط زمانی و موقعیت مکانی، به عنوان پل بین مردم و مسئولان و کارگزاران همواره به نقش آفرینی و کنشگری فعالانه پرداخته وتوانسته‌اند به عنوان یکی از ابزارهای مهم تحقق دموکراسی در راستای ایجاد فضای گفتمان سازی و شفافیت‌گرایی موثر واقع شوند.

وی می گوید: با گذشت زمان و با همه گیر شدن شبکه‌ها و رسانه‌های مجازی، نقش رسانه‌های مکتوب با تغییر مواجه شده لذا برای بقا در عرصه خبر در کنار رسالت اطلاع رسانی، نقش جدیدی در قالب مفهوم پردازی و تحلیل محوری را باید تجربه کنند تا در قالب های شکلی جدید بتوانند در رقابتی نه چندان برابر با فضاهای خبری مجازی بدون شناسنامه، در راستای جذب مخاطب با محوریت اصل حرفه‌ای‌گری و امانتداری خبری فعالیت کنند.

فتحی  می افزاید: از سوی دیگر در سالهای اخیر که قدرت رسانه‌های بی‌هویت فضای مجازی به برکت خبرنگارنماهای غیرحرفه‌ای یکه تاز افکار و نگرش‌های عامه مردم شده و اصل عقلانیت و حقیقت در انعکاس اخبار قربانی سرعت در جنجال آفرینی به منظور افزایش مخاطب شده است، کار خبرنگاری حرفه‌ای به ویژه در حوزه رسانه های مکتوب و مطبوعات با چالش جدیدی به نام خبرپراکنی مجازی مواجه شده است.

فتحی متذکر می شود:  فعالان مطبوعاتی و خبرنگاران رسانه های مکتوب و مجازی شناسنامه‌دار، بر اساس چارچوب‌های تعیین شده در قانون مطبوعات و رسانه‌های مجازی خود را ملزم به انعکاس حقایق با توجه به امنیت روانی جامعه و به دور از هیجانات مقطعی دانسته و تلاش می‌کنند رسالت حرفه‌ای خود را نه برای سلبریتی شدن و یا گروکشی‌های جناحی و عافیت طلبی فردی بلکه برای ایجاد فضای شفاف گفتگو، تغییر و اصلاح بکار گیرند تا با آگاه سازی در راستای بلوغ فکری جامعه و ارتقاء سطح دانش رسانه‌ای عموم مردم قلم فرسایی کنند. 

صاحب امتیاز ومدیر مسئول نشریه منطقه ای آوای میهن می گوید: در واقع روزنامه‌نگاران، خبرنگاران و عکاسان خبری متعهد، سعی می‌کنند مسیر ناهموار و پرفراز و نشیب رسیدن به حقیقت را با هویت‌بخشی و جان دادن به واژه‌ها و عکس‌های خبری هموار کنند تا حقایق و وقایع لایه‌های مختلف جامعه در چارچوب منشور حرفه‎ای و در قالب اخبار و گزارش به یک مطالعه و مطالبه تبدیل شود.

صاحب امتیاز ومدیر مسئول نشریه منطقه ای آوای میهن می افزاید: رسالت اصلی حوزه خبر که همانا فرهنگ سازی، نظارت، شکل‌گیری و شکل‌دهی افکار عمومی و مطالبه‌گری مدنی و ایجاد فضای شیشه‌ای با استفاده از قدرت نرم واژه‌ها است در فضای مه آلود خبری گم می شود و با سوء تدبیر و یا ناهماهنگی و عدم آشنایی برخی مسئولان و ذی نفعان این حوزه، متاسفانه گاهی به دلیل نبود امنیت حرفه‌ای، عدم حمایت‌های صنفی، عدم تعامل مسئولان در صیانت از حریم خبرنگاری حرفه ای، عدم وجود استراتژی مناسب در حوزه فعالیت‌های رسانه‌ای و به ویژه مطبوعات، ورود شبه خبرنگاران بدون شناسنامه و هویت به ویژه در فضای مجازی، این تعهد و شایستگی در سایه مشکلات مادی با چندین علامت سوال مواجه شده و مهمترین پیامد آن یعنی؛ خاموشی و گوشه گیری، سکوت و یا به حاشیه رانده شدن اجباری فعالان دیرین این عرصه به ویژه در مطبوعات محلی رنگ جدی‌تری به خود می‌گیرد.

جوامعی موفق هستند که برای انجام رسالت رسانه ها با پذیرش نقد این مسیر را هموار می کنند

مدیرمسئول نشریه عصر ملت با بیان اینکه رسالت خبرنگاران و اهالی رسانه آگاهی بخشی به جامعه است و بسیاری از مقدرات جامعه از این مسیر معین می گردد،  می گوید: جوامعی موفق هستند که برای انجام رسالت رسانه ها با پذیرش نقد این مسیر را هموار می کنند.

دکتر علی اکبر شیوخی ادامه می دهد: دست اندکاران و اصحاب قدرت نباید از شفافیت و اطلاع رسانی هراسان باشند و   پذیرش نقد یکی از لوازم همراهی اصحاب قدرت با افکار عمومی است.

وی با بیان اینکه فضای رسانه ای استان زنجان مبتنی بر نقد منصفانه و اخلاق مدار است و البته بسیاری از کسانی که مورد نقد قرار گرفته اند از این مساله استقبال کرده اند، می افزاید: مشکلات جامعه رسانه ای استان زنجان و خبرنگاران ، عکاسان و همه اجزارو ارکان این مهم باید مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.

شیوخی با بیان اینکه خبرنگار نمی تواند عافیت طلب باشد و همین خصیصه احساس مسئولیت یکی از ویژگی های جامعه روبه رشد است، می گوید: خوشبختانه خبرنگاران و اهالی رسانه در استان زنجان به رسالت رسانه ای واقف هستند و مشکلات و تنگناهای روزمره نمی تواند مانع از انجام وظیفه آنان گردد.

بازیابی هویت خبرنگار و کاهش وابستگی آن‌ها به روابط‌عمومی‌ها به جد باید مدنظر باشد

کارشناس ارشد روزنامه نگاری با تاکید بر لزوم توجه به تخصص گرایی در حوزه  خبرنگاری، می گوید: حضور خبرنگارانی مجرب و متخصص در حوزه‌های مختلف اقتصادی، صنعت، معدن، گردشگری، زنان، سلامت و خانواده ضروری است.‌

سولماز شهبازی می افزاید: زمانی که خبرنگاران و روزنامه‌نگاران از تخصص لازم در یک حوزه مانند اقتصاد و صنعت برخوردار نباشند، تحلیل اخبار آن حوزه تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و قطعا در بلندمدت، جامعه را با آسیب جدی مواجه می‌کند.

وی ادامه می دهد: اکنون به خاطر شرایط دشوار حاکم بر رسانه‌ها، خانم‌های شاغل در رسانه بیش از آقایان است، گر چه پست‌ها و سطوح بانوان در رسانه‌ها جای تامل دارد ‌اما همین عدم توازن باعث می‌شود برخی حوزه‌ها که آقایان بیش از بانوان به آن تسلط دارند، مغفول واقع شود.

روزهایی که حتی با سیلی هم صورت سرخ نمی شود و تورم و افزایش روز به روز قیمتها، خط فقر را هر لحظه بالاتر از حقوق و حق التحریر خبرنگاری می برد و احساس فلاکت را به روح و روان خبرنگاران نزدیکتر می کند سردبیر روزنامه صدای زنجان در این خصوص می گوید: حفظ جایگاه پرسشگری و مطالبه گری خبرنگاران مهمترین چالش این روزهای آشفته اقتصادی است.

سمیه میناخانی می افزاید: روزهایی که حتی با سیلی هم صورت سرخ نمی شود و تورم و افزایش روز به روز قیمتها، خط فقر را هر لحظه بالاتر از حقوق و حق التحریر خبرنگاری می برد و احساس فلاکت را به روح و روان خبرنگاران نزدیکتر میکند.

وی ادامه می دهد: لحظه ای غفلت سبب می شود که در دره مهیب عقب نشینی از مطالبه گری سقوط کنی و معاش اندیشی سبب معامله های گاه پیدا و پنهانی می شود که در بهترین حالت به سکوت منجر می شود.

میناخانی عنوان می کند: در این ایام آنانی که حاضر به تن دادن به این اوضاع نیستند آرام و نجیب کنار می کشند و برای همیشه عطای این کار را به لقایش می بخشند.

سردبیر روزنامه صدای زنجان با بیان اینکه آنانی که اهل معامله اند تکلیفشان معلوم است، از اول هم اهل این کار نبودند و اشتباهی سر از این حوزه درآورده اند و حالا به جایگاه اصلی خود بازگشته اند، ادامه می دهد: این عده گام های اشتباهی را هم به یکباره برنداشته اند. ماجرا از همین کارتهای هدیه ۱۰۰ تومنی شروع شده و کار بالا گرفته. حیف که دیگر کسی این موضوع را جدی نمی گیرد.

بی شک خبرنگاران در حوزه های مختلف تنها برای توسعه و تعالی جامعه گام برمی دارند، توسعه ای که بخش مهمی از آن براساس و برمدار رسانه رقم می خورد و فعالان رسانه ای با وجود همه محدودیت ها برای توسعه تلاش گام برمی دارد.