هرکس با هرچه در دست دارد تلاش می‌کند دور و بری‌هایش را به انتخاب آنچه خود «اصلح» و «شایسته» می‌نامد، ترغیب کند. بعد از رسانه‌های ملی و سراسری که امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی قابل توجهی در اختیار دارند، می‌توان گفت رسانه‌های محلی در دوران انتخابات نقش مهمی ایفا می‌کنند.
استان آذربایجان شرقی بعد از تهران بیشتر رسانه را در کشور دارد ۴۹۷رسانه دارای مجوز مشغول فعالیت هستند که از این تعداد ۱۶روزنامه، ۸۱هفته نامه، ۵۱دوهفته نامه، ۷۵ماهنامه، ۱۷۱پایگاه خبری و... به عنوان مهم ترین نشریات مکتوب در این استان به پوشش اتفاقات داخلی استان و نگاه محلی به رویدادهای ملی می پردازند.
همچون تمام نشریات و رسانه های سراسری، در ایام انتخابات رسانه های محلی نیز حال و هوای انتخاباتی به خود می گیرند و طبیعتا هرکدام طبق سیاست های کلی خود، به صورت مستقیم و غیرمستقیم از افراد و احزاب خاص حمایت می کنند.
برای مثال در موضوع انتخابات ریاست جمهوری برخی از رسانه های محلی از طیف اصلاح طلب و حسن روحانی حمایت کردند و برخی دیگر از طیف اصولگرا و سید ابراهیم رئیسی حمایت کردند. آیا این حمایت ها در نظر مردم تغییری ایجاد کرد؟ آیا امروز رسانه ها حاضرند در برابر حمایت های خود نزد مردم پاسخگو باشند؟
تیتر یک ما، مسئله مردم است
کریم جمالی، سردبیر روزنامه سرخاب معتقد است رسانه‌های محلی به ویژه نشریات مکتوب، زمانی می‌توانند تاثیرگذار باشند که با مشکلات مالی و محدودیت‌های فعالیتی مواجه نباشند و بتوانند به تولید محتوا بپردازند.
او در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: معمولا در هر انتخاباتی، رسانه‌ها با توجه به خط فکری و ایدئولوژی که دارند تصمیم می‌گیرند از کدام رویکرد حمایت کنند اما برای مثال در روزنامه ما به‌جای اشخاص و احزاب، اولویت با دغدغه‌ها و مشکلات مردم است و هر طیفی که به مشکلات مردم توجه بیش‌تری داشته باشد، مورد حمایت ما قرار می‌گیرد.
سردبیر روزنامه سرخاب همچنین می‌گوید: رسانه‌های محلی علاوه بر انتخابات در موضوعات مهم روز کشور از جمله برجام تاثیرگذارند اما اغلب به صورت صفر و یک به قضیه نگاه می‌کنند درحالی که ما سعی می‌کنیم نه زیاد خوشبین باشیم و نه زیاد بدبین، بینابین حرکت می‌کنیم.
رسانه ها نباید وابسته باشند
به گفته او در حالت کلی اگر یک رسانه محلی بخواهد مورد اعتماد و تاثیرگذار باشد، باید هم‌سو با مردم و نیازهای آنان به مسائل روز نگاه کند.
کریم جمالی همچنین معتقد است همانطور که رسانه‌ها از مسئولان انتظار دارند نسبت به تصمیمات و اقدامات‌شان پاسخگو باشند، خودشان نیز درباره رویکردهای انتخاباتی‌شان نزد مردم پاسخگو باشند. او می‌گوید: اگر یک رسانه حتی بر انتخاب یک نفر تاثیر گذاشته باشد، باید پاسخگو باشد؛ این یک مسئله اخلاقی و حرفه‌ای است.
سردبیر روزنامه سرخاب یادآور می‌شود: اگر رسانه‌ای خواستار تاثیرگذاری در افکار عمومی است، باید پیش از هرچیزی ساختار خود را اصلاح کند و به افراد و احزاب و گروه‌های خاص وابسته نباشد تا بتواند به رسالت واقعی خود عمل کند.
حاضریم درباره رویکرد خود در انتخابات توضیح بدهیم و پاسخگو باشیم
روزنامه های محلی نه تنها در برابر شخص مورد حمایت خود باید پاسخگو باشند، بلکه باید در قبال برخی تصمیم ها و سیاست های کلی در امور مختلف از جمله امور خارجه که از آن حمایت کرده و در افکار عمومی به آن طرح ها مشروعیت بخشیده اند جوابگو باشند.
وحید خدادادی، سردبیر روزنامه امین معتقد است می‌گوید انتخابات ریاست جمهوری به جهت تعیین تکلیف سرنوشت اجرایی کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است اما موضوعاتی مانند برجام به جهت شرایط خاص کشور اهمیت دو چندانی دارد.
این فعال رسانه‌ای یادآور می‌شود: برخی در حمایت و انتقاد از برجام مرزهای انصاف را درنوردیدند؛ ما در رسانه خود تلاش کردیم تا با ارائه تصویر واقعی از آن در جهت اقناع افکار عمومی حرکت کنیم. در مورد انتخابات ریاست جمهوری هم لازم بود عملکرد گذشته کاندیداها و کارنامه آنان و برنامه های انتخاباتی شان برای مردم روشن شود که این کار به دور از هر نوع حب بغض در این رسانه صورت گرفت.
سردبیر روزنامه امین می‌گوید: رویکرد ما در انتخابات روشن و واضح است و حاضریم در این مورد در خدمت افکار عمومی باشیم. زیرا که معتقدیم جز خیر و صلاح جامعه نخواسته ایم و بر طریق انصاف قلم رانده ایم.
محمد محمدپور، مدیرمسئول روزنامه مهد تمدن هم می‌گوید در رسانه‌های چاپی و مکتوب، تیترهای صفحه اول همیشه به‌ویژه در زمان انتخابات از اهمیت خاصی برخوردار است.
او توضیح می‌دهد: باید گفت رسانه های محلی به سبب تسلط بیشتر بر مولفه های بومی و نقاط ضعف و قوت مناطق می توانند مرجع قابل اعتمادی جهت ارتباط دو سویه میان کاندیداها و رای دهندگان باشند و از این رو نقش آنها را در تصمیم گیری بهتر برای انتخابات بویژه در انتخابات مجلس و شوراها حتی می توان پر رنگ تر از رسانه های سراسری ارزیابی کرد.
محمدپور تشریح می کند: به سبب ضعف های ساختاری و بنیادی حاکم بر رسانه های بومی، چنین رسانه هایی کمتر می توانند دامنه تعریف شده بر فعالیت خود را پوشش دهند. همچنانکه به عقیده بنده، کاهش تیراژ جراید در اثر نوسان های مهلک شاخص های اقتصادی طی دو سال اخیر، شاهدی محکم برای این موضوع است.
رسانه های محلی به سبب تسلط بیشتر بر مولفه های بومی و نقاط ضعف و قوت مناطق می توانند مرجع قابل اعتمادی جهت ارتباط دو سویه میان کاندیداها و رای دهندگان باشند و از این رو نقش آنها را در تصمیم گیری بهتر برای انتخابات بویژه در انتخابات مجلس و شوراها حتی می توان پر رنگ تر از رسانه های سراسری ارزیابی کرد.
او یادآور می‌شود: روزنامه مهد تمدن، به عنوان رسانه ای که بنای خود را بر بررسی غیر جناحی موضوعات سیاسی و اجتماعی نهاده است در موضوعاتی از قبیل آنچه اشاره فرمودید، سعی کرد تا فارغ از آنچه که رسانه های سیاست زده و حزبی به آن می پردازند، تحلیل موضوعات را از دید کارشناسان واقعی امر، به مخاطب خود ارائه کند. از این رو اگر مروری بر رویکرد این روزنامه در مقاطع حساس داشته باشید، تلاش ما را برای دوری از افراط و تفریط ملاحظه خواهید کرد.
به گفته مدیرمسئول روزنامه مهد تمدن طبیعی است که جهت دهی به افکار عمومی، با این نگرش، در بستر زمان به تصمیم گیری دقیق تر شهروندان در موسم هایی مانند انتخابات کمک خواهد کرد. اساسا این عقیده بر «مهد تمدن» حاکم است که فرایند اصلاحات، بیش از هر ابزار دیگری به ارتقای آگاهی های اجتماعیبستگی دارد و طبیعتا رسانه ها را باید مهمترین بازیگران این فضا دانست.
او توضیح می دهد: واقعیت این است که در شرایط فعلی، رسانه ها آنچنان که باید، برای ارتباط با مخاطبات و عرضه افکار صاحبنظران فراغت بال ندارند. این محدودیت ها به سبب آنچه پیشتر اشاره شد، برای رسانه های محلی سنگین تر است. بنابراین معتقدم که نمی توان رسانه ها را به سبب «آنچه نمی توانند بیان کنند» مورد بازخواست قرار داد.
«در عین حال آنچه که امروز و در مقطع پیش از انتخابات ضروری می دانیم، این است که همکاران ما فارغ از گرایش سیاسی شان می باید اهمیت حضور اثر گذار مردم را در پای صندوق های رای تبیین کنند. به عقیده ما این که نام چه کسی از صندوق رای بیرون می آید، در درجه دوم اهمیت قرار دارد. طبیعتا اگر در مقطعی انتخاب مردم کارایی لازم را نداشت، قانون اساسی پیش بینی لازم را برای اصلاح مسیر در انتخابات های بعدی کرده است. اما قهر از صندوق رای، یک پرتگاهِ مهلک در مسیر توسعه و دموکراسی به شمار می رود و حاصل آن حاکمیت اقلیت بر اکثریت خواهد بود!» این را هم محمدپور اضافه می کند.
تا دوماه دیگر انتخابات مجلس شورای اسلامی در ایران برگزار می شود. کاندیداهای انتخابات این روزها و شاید از ماه ها قبل سعی می کنند به وسیله پیشنهاداتی رسانه های محلی را که در انتخابات مجلس بیش تر از رسانه های سراسری تاثیرگذارند به خود نزدیک کنند. در این میان شاید مرور کتاب هایی همچون «اخلاق رسانه ای» برای همه خبرنگاران و مدیران رسانه ضروری باشد.
نظر شما