سطح کره زمین به‌طور کلی به چهار بخش تقسیم می‌شود که عبارت‌اند: از سنگ کره (لیتوسفر)، آب کره (هیدروسفر)، هواکره (اتمسفر) و بیوسفر، بعضی از دانشمندان یخ‌کره را نیز جز این تقسیم‌بندی می‌دانند. هر کدام این بخش‌ها شامل اکوسیستم‌هایی گوناگون هستند که به‌طور کلی محیط زیست را تشکیل می‌دهند.
مفهوم آب‌کُره یا هیدروسفر (Hydrosphere) به عنوان یکی از بخش‌های تشکیل دهنده کره زمین، بیانگر مجموعه آب موجود در زیر، رو و فضای یک سیاره است که مشتمل بر اقیانوس‌ها و دریاها ، دریاچه‌ها ، رودها و بقیه آب‌های سطحی، آب‌های زیرزمینی ، یخچال‌ها و نزولات جوی می‌شود.
دریاها و اقیانوس‌ها به عنوان بخش مهمی از حیات آبی کره زمین، نقش عمده‌ای در حمل و نقل، تأمین انرژی، برخورداری از منابع عظیم معدنی و از همه مهمتر، توازن زیست محیطی ایفا می‌کنند و لذا حفاظت از آنها مانند سایر بخش‌های محیط زیست، از اهمیت بسیاری برخوردار است. لیکن این بخش مانند سایر بخش‌های محیط زیست، به دلیل بهره برداری‌های غیراصولی، مورد تهدید و تخریب جدی قرار گرفته است.
آلودگی حوزه‌های آبی از جمله دریاها و اقیانوس‌ها از جمله موضوعاتی قلمداد می‌شود که همواره موجبات نگرانی دولت‌ها و مردم را فراهم آورده و برای مبارزه با آن لازم است دولت‌ها درسطح ملی و بین‌المللی اقدام و مشارکت نمایند. آلودگی دریا عبارت است از ورود مستقیم یا غیر مستقیم هرگونه ماده یا انرژی به محیط زیست دریایی که منجر به کاهش تولید و همچنین کاهش رشد و نمو جانداران شده و اثرات سو بر سلامت و بهداشت آبزیان و انسان داشته باشد.
بنابراین از آنجایی که آلودگی دریایی تأثیر مستقیمی بر روی زندگی انسان‌ها و دیگر جانداران دارد، همچنین آب‌های دریاها و اقیانوس‌ها علاوه بر تأمین بخشی از زنجیرة غذایی دنیا، قریب به ۹۰ درصد اکسیژن کرة زمین را تأمین می‌کند و در یک کلام، آلودگی آب یعنی صدمه به کرة زمین هوا ساکنان آن، لذا حفاظت از این موهبت الهی، یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی بشمار می‌رود.
در همین راستا از اوایل قرن بیستم تلاش‌های مختلفی برای کنترل آلودگی و حمایت از محیط زیست دریایی صورت پذیرفته است. در ایران نیز سازمان حفاظت محیط زیست براساس تکلیف سند راهبردی فرابخشی محیط زیست در قانون برنامه ششم توسعه، تدوین «برنامه اقدام ملی حفاظت از محیط زیست دریایی کشور» را در دستورکار خود قرار داده است.
درحال حاضر این سازمان به استناد تکلیف مندرج در سند راهبردی فرابخشی محیط زیست و براساس بند (۱) سیاست‌های کلی محیط زیست (ابلاغی مقام معظم رهبری) مبنی بر «مدیریت جامع، هماهنگ و نظامند منابع حیاتی (از قبیل هوا، آب، خاک و تنوع زیستی) مبتنی بر توازن و پایداری زیست بوم به ویژه با افزایش ظرفیت‌ها و توانمندی‌های حقوقی و ساختاری مناسب همراه با رویکرد مشارکت مردمی» برنامه اقدام ملی حفاظت از محیط زیست دریایی کشور را تدوین و به هیئت دولت ارائه نموده است.
گفتنی است این برنامه پیشنهادی مراحل بررسی خود را در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست هیئت دولت طی می‌کند.
نظر شما