خبرگزاری مهر - گروه استانها: جمعیت یکی از کلید واژه‌هایی است که این روزها توسط کارشناسان اجتماعی، آینده پژوهی و بهداشتی به صورت مکرر تکرار می‌شود و همه آن‌ها به کاهش نرخ رشد جمعیت در ایران و تبعات حاصل اشاره دارند.
کاهش شدید رشد جمعیت باعث شده کارشناسان دو دهه آینده کشور را در خطر ببینند به طوری که در صورت ادامه این روند ایران جزو کشورهای پیر و فرسوده جهان به شمار خواهد رفت.
هرچند مشکلات اقتصادی و معیشتی طی سال‌های اخیر بخشی از عوامل کاهش سرعت رشد جمعیت بوده، اما نباید از کنار مسائل فرهنگی و عدم آگاهی خانواده‌ها از خطرات کم فرزندی گذشت.
از سوی دیگر دولت و مجلس سعی دارند تا با تصویب برخی قوانین حمایتی، خانواده‌ها را به فرزندآوری ترغیب کنند؛ با این حال کارشناسان حوزه بهداشت افزایش تعداد فرزندهای خانواده‌ها را لازم و ضروری می‌دانند و معتقدند عدم اجرای این اتفاق خطرات متعددی برای کشور و سالمندان آینده خواهد داشت.
پنجره جمعیتی کشور به زودی بسته می‌شود
ملیحه سعادتمند، دانشجوی رشته بهداشت خراسان شمالی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: فرزند آوری و افزایش جمعیت برای هر جامعه دارای برهه زمانی خاصی است که اگر آن فرصت از دست رود کشور وارد بحران پیری جمعیت می‌شود و تا سال‌ها با این بحران دست و پنجه نرم خواهد کرد.
وی افزود: خروج از این بحران نیز بسیار سخت‌تر است زیرا زوجین به دلیل نبود نیروی کار کافی در جامعه، شاغل هستند و از سوی دیگر باید بخشی از درآمد خود را از طرق مختلف مانند مالیات یا هزینه کرد برای سالمندان خانه، از دست بدهند.
سعادتمند تصریح کرد: هرگاه بیش از دو سوم جمعیت کشور در سنین فعالیت بالقوه اقتصادی یعنی ۱۵ تا ۶۴ سال باشند، به اصطلاح گفته می‌شود که آن کشور وارد پنجره جمعیتی شده است.
این فعال دانشجویی عنوان کرد: ایران از سال ۱۳۸۵ وارد پنجره جمعیتی شده است و این پنجره به مرور زمان بسته خواهد شد به گونه‌ای که سال ۱۴۲۵ دیگر فرصتی به نام پنجره جمعیتی وجود نخواهد داشت؛ البته اثرات این ماجرا از سال ۱۴۰۵ نیز قابل مشاهده خواهد بود.
وی گفت: بی توجهی به مباحث فرهنگی و عدم آگاهی سازی مردم از خطرات کاهش جمعیت دو عامل اصلی برای وضعیت کنونی است لذا عدم تغییر در سیاست‌ها باعث می‌شود فرصت پنجره جمعیتی را از دست بدهیم و عملاً به کشوری پیر تبدیل شویم.
سال ۱۴۰۵ کمتر از ۳۷ درصد بانوان بارور خواهند بود
رضا فاتحی، کارشناس حوزه جمعیت و استاد دانشگاه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اکنون ایران جزو ۱۱۱ کشور میان سال دنیا است و با همین روند در سال ۱۴۰۵ در تله جمعیتی خواهیم افتاد و به یازدهمین کشور پیر جهان تبدیل خواهیم شد.
وی افزود: اگر روند فعلی ادامه داشته باشد در سال ۱۴۲۰ سومین کشور پیر دنیا خواهیم شد که یک فاجعه محسوب می‌شود؛ در سال ۱۴۸۰ ۶۵ درصد جمعیت افراد بالای ۷۰ سال هستند.
فاتحی تصریح کرد: اکنون ۴۱ میلیون زن در کشور داریم که ۶۳ درصد آنان متولد دهه ۲۰ تا ۶۰ هستند لذا در سال ۱۴۰۵ دیگر توان فرزند آوری نخواهند داشت؛ تنها ۳۷ درصد بانوان باقی می‌مانند که که یک پنجم آنان نابارور قطعی هستند.
وی گفت: اکنون روزانه حداقل هزار سقط جنین در کشور داریم که این عدد سالانه ۳۶۰ نفر می‌شود؛ عددی که چند برابر کشته‌های کرونا است اما هیچکس صدایش در نمی‌آید.
طی سال‌های آتی نیروی نگهداری سالمند وجود ندارد
فاطمه خدا شاهی، فارغ‌التحصیل رشته بهداشت نیز در گفتگو با مهر اظهار کرد: افزایش سالمندی در هر کشور باعث ایجاد هزینه‌های هنگفت به دولت خواهد شد.
وی افزود: لزوم افزایش نیروهای درمانی و بهداشتی، افزایش امکانات پزشکی، افزایش امکانات ویژه سالمندی و… تنها بخش کوچکی از مشکلات کشور خواهد بود؛ علاوه بر آن تأمین نیروی کار بسیار دشوار است.
خدا شاهی تصریح کرد: تأمین نیروی انسانی برای دو دهه آینده حتی در مشاغل غیر خدماتی نیز دشوار است و عملاً کسی تمایل به رشته‌های خدمات پزشکی و درمانی نخواهد داشت؛ به عبارتی دیگر سالمند حتی در صورت داشتن هزینه‌های هنگفت نگهداری، فردی را برای این کار پیدا نخواهد کرد.
وی عنوان کرد: سیاست‌های تشویقی، آگاه سازی، اقناع سازی مردم و تبیین شرایط فعلی و آینده کشور باید توسط رسانه‌ها و علما به شدت گسترش پیدا کند تا طی سال‌های آینده رشد جمعیتی کشور به حد مطلوبی برسد.
یقیناً شرایط جمعیتی کشور در وضعیت خطرناکی قرار دارد که بی توجهی به آن می‌تواند کشور را وارد بحران‌های عظیم کند؛ از این رو مسئولان، فعالان فرهنگی و اجتماعی، کارشناسان بهداشتی و… باید برای این مسئله اقدامات مهم و راهبردی اجرایی کنند.
نظر شما