راه دشوار برای کسب ریاست شورای اروپایی / دوران بلر به سر آمده است

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روزنامه فرانسوی "لوسوار"، پست ریاست شورای اروپایی پست جدیدالتاسیسی در ساختار اتحادیه اروپایی است. 

اروپا ازسال 2009 یک رئیس دائمی خواهد داشت و از هم اکنون نامهایی برای احراز این پست به گوش می رسد .در واقع 27 کشور عضواتحادیه اروپا تصمیم گرفته اند؛ منصب جدیدی را تاسیس کنند که منافع دولتها در ساز وکار واحد اروپایی را نمایندگی خواهد کرد؛ البته این پست حواشی ابهام آلودی نیز دارد.

پست دومی نیز وجود دارد که رئیس جدید آن با شیوه ای نوین انتخاب خواهد شد وآن ریاست کمیسیون اتحادیه اروپاست، "باروسو"  که در حال حاضر این پست را در اختیار دارد یکی از نامزدهای بالقوه برای ابقا دراین پست است، ولی ممکن است فرد دیگری نیز جانشین وی شود.

از پست سومی نیز باید صحبت کرد و آن سمت نماینده عالی در امور خارجه است که ضمنا نایب رئیسی کمیسیون را نیز یدک خواهد کشید.

بنابراین آیا اروپا به یک غول سه سر تبدیل خواهد شد، شاید این طور باشد، ولی باید فعلا منتظر ماند؛ معاهده لیسبون ازاول ژوئیه 2009 و  بعد از انتخابات پارلمان اروپایی اجرایی خواهد شد و سه منصب فوق مورد توجه قرار خواهند گرفت.

"الن لاماسور" نماینده فرانسوی از حزب مردم اروپا اظهار داشته این راه حلی بود که منطق سیاسی آن را حکم می کرد هرچند به نهایی شدن این معاهده زمان زیادی باقی مانده، ولی روی کارآمدن سه شخصیت فوق نظر به ضرورتها و پیچیدگی های اروپا مشکل آفرین خواهد بود وبنابراین شایسته است مقدمات کار از هم اکنون فراهم شود.

سران دولتها از یکسو و خانواده های بزرگ سیاست اروپا ازسوی دیگر چگونه این پستها را بین خود تقسیم خواهند کرد؛ توازن بین کشورهای شمال –جنوب، بزرگ-کوچک و قدیمی-جدید چگونه میسر خواهد بود.

درباره پست کمیسون اروپایی که باروسو ریاست آن را برعهده دارد؛ حزب مردم در موضع قدرت قراردارد و بنابراین احتمال  دارد مجددا خواستار ابقای باروسو دراین سمت شود؛ این گروه سیاسی شاید به فکر احراز پست دائمی شورا نیز بیفتد که دراین زمینه از" یونکر" به عنوان نامزد مطرح نامبرده می شود.

 شاید حزب مردم لازم باشد ازهم اکنون به فکر گزینش یکی از این دو پست باشد، البته موضع رسمی این حزب این است که حق درخواست هردو پست را داراست، ولی واقعیات اروپا چیز دیگری است و این امر دشوار به نظر می رسد.

"فیلیپ بوسکن" رئیس شاخه سوسیالیستهای بلژیکی درپارلمان اروپا دراین زمینه گفته است: آنها حزب مردم یا باید ریاست کمیسیون را بگیرند و یا شورا را و ما فکر می کنیم که نمی توانند همه چیز را در اختیار بگیرند.

هر چند پستهای آتی اروپایی همچنان به دنبال شناسایی اسامی و نامزدهای جدید خواهند بود، ولی  سه نام بیش از سایرین به گوش می رسد: تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس، ژان کلود یونکر نخست وزیر لوکزامبورگ و ورهوفستات نخست وزیر بلژیک .

"پیتر رایدل" وقایع نگار سیاسی "تایمز" درباره شانس بلر می گوید: آن دوره گذشت که بلر می توانست به هر چه دوست دارد دست یابد. اخذ پست ریاست دائمی شورای اروپایی صرفا به طرح ها و یا به حمایت گوردون براون وابسته نیست؛ جنگ عراق همسویی بلر با بوش، فاصله گیری انگلیس از حوزه "یورو شینگن"، تضعیف سارکوزی، احتیاط مرکل در برابر بلر وخصومت چپهای اروپا از جمله عواملی هستند که برشانس بلر دراحراز این پست تاثیر منفی خواهند گذاشت.

 وی می افزاید: خصومت کشورهای کوچک به ویژه بلژیک که دوباره توسط لندن از احراز پست کمیسیون اروپایی دور ماند ونیز اسپانیا ممکن است بلر را از صحنه دور کند، البته برخی امتیازات شخصی او همچون تسلط بالا به زبان فرانسه از نقاط قوت بلر به حساب می آید؛ او زبان ولتر را به کادر آمریکایی ها تدریس می نموده ودوره وکالت را در لندن گذرانده است.

ژان کلود یونکر، از کشوری ظهوریافته که در گذشته روستایی بیش نبوده،13 سال است که نخست وزیری لوکزامبورگ را برعهده دارد و اینک به مرحله ای رسیده که همه لوکزامبورگی ها پست شورای اروپایی را برازنده او می دانند.

یونکر در عین حال رئیس یورو گروپ است و 25 سال تجربه اروپایی دارد و قویا همچون ورهوفستات اعتقاد به اروپای اتحادیه ای دارد.

وی با این حال شاهد ناکامی هایی نیز دراروپا بوده است؛ چشم اندازهای مالی اتحادیه اروپا طی ریاست دوره ای لوکزامبورگ به شکست انجامید و یونکر هر چنداز نامزدهای مطرح است ولی این نبرد تمام شده محسوب نمی شود.

ورهوفستات یک فلامان اروپایی به شمار می رود که از شانسهایی برخوردار است؛ وی یک اروپایی راسخ و شخصیتی با  تجربه است و بعد از انتخابات 2009 از دو فرصت بهره مند خواهد شد. این انگلیسی ها بودند که درسال 2004 راه را بر ریاست ورهوفستات بر کمیسیون اروپایی مسدود کردند و باروسوی پرتغالی به این پست رسید ولی این بار معاهده لیسیبون بازی را به گونه ای دیگر رقم خواهد زد و رئیس کمیسیون با رای پارلمان اروپا انتخاب خواهد شد و لذا حق وتو دیگر جایی نخواهد داشت البته ورهوفستات یک نقطه ضعف دارد وآن هم مربوط به حزب اوست.

 لیبرالها درحال حاضر بعد از محافظه کاران وسوسیالیست سومین خانواده سیاسی در اتحادیه اروپا محسوب می شوند و بنابراین ورهوفستات برای رسیدن به  مقصد باید حمایت یکی از دو حزب دیگر را به دست آورد امکان ائتلاف سوسیالیستها ولیبرالها با هدف ممانعت از محافظه کاران وتلاش برای انتخاب ورهوفستات بر مسند ریاست کمیسیون  با یک اکثریت چپ محتمل است ورهوفستات ضمنا یکی از نامزدهای احراز پست ریاست دائمی شورا نیز به شمار می رود و این رئیس توسط روسای دولتها و کشورها و به طریق اکثریت کیفی انتخاب خواهد شد.

 روزنامه انگلیسی زبان "گاردین" هم نوشت : بلر، شرط به عهده گرفتن ریاست اتحادیه اروپا را دادن قدرت کافی به خود اعلام کرده است.

وی در حال رایزنی با برخی دوستان قدیمی خود است تا بتواند در رقابت برای کسب این مقام جدید پیروز شود.

بلر که اکنون "نماینده کمیته بین المللی چهارجانبه در امور خاورمیانه" است به دوستان خود گفته است هنوز دراین مورد تصمیم قطعی نگرفته است .

"نیکلا سارکوزی" رئیس جمهوری فرانسه و"گوردون براون" نخست وزیر انگلیس، "بلر" را برای این سمت پیشنهاد کرده اند و حامی وی برای کسب آن محسوب می شوند.

تحلیلگران مسائل سیاسی دنباله روی بلر از آمریکا را بزرگترین مانع برای موفقیت وی درکسب مقام ریاست شورای اروپایی عنوان کردند.

یک کارشناس مسائل سیاسی، شانس بلر برای موفقیت در کسب پست ریاست شورای اروپایی را پایین دانست و گفت : بلر به خاطر دنباله روی از آمریکا دراتحادیه اروپا منتقدان جدی دارد .

"مرتضی مکی"،در ادامه با اشاره به حمایت آنجلا مرکل صدراعظم آلمان و نیکلا سارکوزی رئیس جمهورفرانسه از بلر برای کسب این عنوان ابراز عقیده کرد : اگرچه سارکوزی ومرکل تمایلات آمریکایی دارند، اما بیشتر کشورهای اروپایی اکنون دوست دارند اروپا  چهره ای مستقل ازآمریکا نشان دهد .

وی، فردی را برای احراز پست ریاست شورای اروپایی مناسب دانست که چهره ای مردمی و اروپایی داشته باشد خصوصیتی که بلرفاقد آن است .

پیمان لیسبون که پس از رای منفی شهروندان هلندی و فرانسوی در سال 2005 به قانون اساسی اروپا جایگزین این قانون شد؛  با اکثریت قاطع آراء در پارلمان اروپا به تصویب رسید.

 مهمترین بخش عهدنامه لیسبون را باید محدود نمودن حق وتوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا دانست. حق وتوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا  به ویژه پس از گسترش اتحادیه به سوی شرق اتخاذ تصمیم گیریهای مهم در این اتحادیه را عملا فلج کرده بود.

این پیمان بر ارزشهای اساسی اروپا، برابری دموکراتیک، رعایت حقوق اساسی، آزادیهای قومی، دسترسی به عدالت و همبستگی تاکید دارد.

این پیمان همچنین در برگیرنده طرحهایی برای تقویت سیاست خارجی اروپا و طولانی کردن دوره ریاست بر این اتحادیه و در عهدنامه جدید، تصمیم گیری در زمینه های بیشتری با استفاده از رای اکثریت صورت می گیرد.

"پیشنهاد رفرم" و عهدنامه جدید باید پس از امضای سران اتحادیه اروپا، طی سال 2008 مورد تصویب پارلمان های ملی هر 27 کشور رسیده و یا به همه پرسی ملی گذاشته شود و به دنبال آن از اول ژانویه 2009 قدرت اجرایی خواهد یافت.

از آنجا که صدای درخواست برگزاری همه پرسی در برخی کشورهای عضو از هم اکنون بلند شده است این خطر کماکان وجود دارد که اجرای این عهدنامه بار دیگر دچار تاخیر شود.