سید عبدالمجید میردامادی عضو هیئت علمی مرکز پژوهش ادیان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: سنت ادیان الهی سنتی مبتنی بر نشاط و تجدید حیات در عرصه گفتمان تخصصی خود است . نگاهی به سنت تجدید نبوتها که در حقیقت آن پیام آسمانی را به صورت عمیق و گسترده تر با عنایت به نیازمندیهای انسان متمدن بیان می دارد، حکایت از روح نوآوری و زمینه ای برای شکوفایی استعدادهای پنهان آدمی است.
وی افزود: در این جا باید به مفهوم نوآوری و بدعت نگاهی کاملاً متفاوت داشت. زیرا نوآوری بازشناسی و بازنگری اندیشه ها و آموخته و اصلاح آنها براساس اصول و مبانی مکتب و برای ورود به فضایی جدید است به گونه ای که بتوان با رویکرد جدید به بسیاری از سؤالات و مسائل در قالب سلیقه های روز و براساس اصول مذهب پاسخ دهید در حالی که بدعت گونه ای نوآوری بدون مبنا برای دین است که نتیجه آن می تواند خلل در ارزشهای دینی باشد.
میردامادی با تأکید بر اینکه نوآوری در دین باید تابع قواعد دقیق دینی باشد استدلال کرد: نوآوری همانگونه که از مفهوم آن قابل استنباط است امری متغیر و تابع نیازمندی و سلیقه روز است در حالی که دین امری ثابت تلقی می شود. از این رو نمی توان بدعت را پذیرفت اما نوآوری همواره مورد استقبال قرار می گیرد. زیرا نوآوری برای باز شناسی اندیشه ها، اصلاح آموخته ها ، دعوت به تعامل و تضارب آرا و ارائه راهکارها و روشهای جدید برای حاکمیت ارزشها می دانیم.
وی تصریح کرد: اسلام به ویژه مکتب تشیع در سایه اجتهاد وعقلانیت بستری بسیار مناسب برای ارائه نوآوری ها و شکوفایی استعدادهای اسلامی در حوزه سرزمینهای اسلامی است ولی گاه شاهد آن هستیم که در سایه اندیشه نوآوری، دچار بدعت گذاری می شویم که در نهایت شاهد بروز و ظهور فتنه ها، فرقه ها، جمعیتها و گاه حتی قرائتهایی می شویم که در دراز مدت با اساس و مبنای اسلامی مغایرت دارند.
عبدالمجید میردامادی گفت: همانگونه که مسائل نو در جوامع مدرن ظهور و بروز می یابند، ضرورت نگاه نو به آنها نیز مطرح می شود و چنانچه بخواهیم به سؤال انسان مدرن پاسخ دهیم باید این پاسخ تمامی ابعاد زندگی و ویژگی های دنیای مدرن را در برگیرد در غیر این صورت نمی توان پاسخ جامع و کاملی برای آن داشت و ضرورت این امر عنایت به امر نو آوری و حتی نوآوری در بیان و تبلیغ دینی است. توسعه و گسترش دامنه پیام دین یا به عبارتی تبلیغ دینی در ادیان جهان به ویژه درادیان ابراهیمی در سایه قواعد دینی و نوآوری دینی انجام پذیرفت.
وی به عنوان شاهد مثال به برگزاری شورای دوم واتیکان اشاره کرد که طی سالهای 1962 تا 1965 برگزار شد و توانست کلیسا را متقاعد کند تا خط بطلانی بر اندیشه های تاریخی و دگماتیسم خود کشیده و پیروان دیگر ادیان را نیز اهل نجات بداند. این امکان در سایه نوآوری دینی برای خود فراهم آورد که با دیگر ادیان نیز به گفتگو بپردازد و حتی در سایه این گفتگوی دینی تبلیغ و تبشیر کند.
میردامادی همچنین اظهار داشت: آنچه در درون جامعه اسلامی نیز به عنوان تقریب مذاهب اسلامی صورت گرفته، باعث شده فرق اسلامی فارغ از بعضی اختلافات فرعی نوعی انسجام در میان خود ایجاد کرده و در سایه این نوآوری ها نه تنها هیچگونه تعارضی نیز با اصول اسلامی ندارد بلکه می توان به نتایج مثبتی در میان جامعه اسلام بدست آورد.
وی نتیجه گیری کرد: شعار نوآوری و شکوفایی می تواند برای اندیشمندان و متفکران و حتی کارگزاران و سیاستمداران امری حقیقی و واقعی بوده و با تدابیر ملموس و محسوس آنها چون سایر شعارها در قالب نظری به فراموشی سپرده نشود.
نظر شما