به گزارش خبرگزاری مهر، سمینار نسخه شناسی فارسی از سوی انستیتو ایرانشناسی (Iranistik) وابسته به فرهنگستان علوم اتریش و با همکاری مرکز پژوهش میراث مکتوب از کشورمان، نامه بهارستان، کتابخانه ملی اتریش و آرشیو دولتی اتریش در وین افتتاح شد.
سمینار نسخه شناسی فارسی با شرکت دهها تن از اساتید و پژوهشگران و نسخه شناسان زبان فارسی از کشورهای مختلف جهان از جمله ایران، روسیه، هلند، فرانسه، انگلستان، تاجیکستان و اتریش و با حضور رایزن فرهنگی کشورمان در وین در فرهنگستان علوم اتریش دوشنبه هفته جاری (اول مهرماه) تشکیل و با سخنان کوتاه پروفسور فراگنر رئیس انستیتو ایران شناسی افتتاح شد.
پروفسور فراگنر رئیس انستیتو ایران شناسی ضمن خوشامدگویی به میهمانان به ضرورت و اهمیت موضوع نسخ خطی پرداخت و اظهار داشت: با همکاری و مشارکت مرکز پژوهشی و میراث مکتوب در ایران موفق به انجام این همایش شدهایم و طبق برنامه سمینار بعدی در کشور ایران برگزار خواهد شد.
وی در ادامه به قدیمیترین نسخه خطی فارسی به نام "الابنیه عن حقائق الادویه" نوشته ابوموفق هروی در سال 447 هجری قمری اشاره کرد که در حال حاضر در کتابخانه ملی وین موجود میباشد.
فراگنر در پایان سخنان خود از دست اندرکاران این گردهمایی در وین تشکر و قدردانی کرد.
اولین سخنران این همایش دکتر ایرج افشار محقق و استاد برجسته ایران شناسی و کتابشناسی بود که با عنوان "نگاه پانورامیک به کدیکولوژی نسخههای خطی فارسی" به سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: به طور پانورامیک نسبت به آنچه در نسخه شناسی امروز ایران اهمیت دارد نگاهی افکندهام ناظر بر این که چه باید کرد که ضمن دربرداشتن فوائد فهرست نویسی برای محققان قلمرو متنشناسی هم مفید باشد.
وی افزود: دست یافتن به چنان افقی که تمام جوانب مربوط به نسخهشناسی را دربرگیرد با توجه به آن که نسخههای خطی فارسی از حیث زمانی درست شامل هزار سال میشود و از حیث جغرافیایی با تنوعهای گوناگون اقلیمی، جامعه شناختی، هنری و حتی نژادی آمیخته است دگرگونیهای خط و نشان و آرایهها مرا برآن میدارد که بیشتر به این سه مقوله بپردازم و با تکیه بر تجربههای دیداری خود عرض کنم که کدام مباحث اهمیتی بیش تواند داشت.
دکتر ایرج افشار خاطرنشان کرد: اصولا از نسخه شناسی دوگونه فایده عمده به دست میآید یکی همان تاریخیابی قطعی کتابت نسخه است یا قرینهای برای تعیین قدمت نسخه و بالمآل نشان دادن میزان اهمیت آن اما ترتیب اصولی آن بیشتر مربوط میشود به اخذ و استخراج خود ضوابط و قواعد و نشانههایی که هر نسخه به نوعی واجد اطلاعات تازه تواند بود.
وی اضافه کرد: از طریق نسخه شناسی میتوان تنوع کاغذها، خطها و ضبط حروف را شناخت و همچنین تنوع علائم، آرایهها، جلدها و تنوع مالکیتها و آسیبهای رسیده به آن و بالاخره تاریخ سیر نسخهها را که از اقلیمی به اقلیم دیگر رفته است.
در ادامه این مراسم "اکبر ایرانی" رئیس مرکز پژوهش میراث مکتوب نیز با عنوان "اهمیت چاپ فاکسیمیله از لحاظ ضوابط نسخه شناسی و شناخت متن برای تصحیح متون فارسی"، نادر مطلبی کاشانی از نامه بهارستان تهران با عنوان "آداب رنگین نویسی در نسخههای خطی"، صادق آصف آگاه از مجمع ذخائر اسلامی قم با عنوان "بازسازی کتابخانههای کهن قاجاری بر اساس شهرها" و فرانسیس ریشارد از دانشگاه پاریس با عنوان "شهرها و نقش آن در شناخت نسخ خطی فارسی" به سخنرانی پرداختند.
این سمینار تا روز جمعه هفته جاری (5 مهرماه) به مدت پنج روز ادامه خواهد یافت و 14 تن از اساتید و کارشناسان برجسته متون خطی از ایران در این سمینار شرکت دارند.


نظر شما