به گزارش خبرنگار مهر، دومین نشست "باور به خدا" در ادامه مجموعه نشستهایی در فلسفه دین، پیش از ظهر امروز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با سخنرانی دکتر محمد سعیدی مهر، دکتر هادی صادقی، دکتر سیدحسن حسینی، دکتر آیت الهی و دکتر قاسم پورحسن برگزار شد.
دکتر قاسم پورحسن در این نشست با موضوع "کی یرکگور و باور شورمندانه به خدا" به سخنرانی پرداخت و گفت: کی یر کگور فیلسوف الهی اگزیستانس دهه اول سده نوزدهم است و بسیاری وی را پدر اگزیستانسیالیسم تلقی می کنند. گرچه این گرایش در نیمه قرن نوزدهم به دو شعبه تقسیم شد. یکی شاخه الهی و دیگری شاخه الهادی و کی یر کگور در زمره شاخه الهی است.
وی با بیان اینکه کی یرکگور بیش از آنکه فیلسوف باشد یک متکلم مسیحی است، افزود: او با اینکه متکلم مسیحی است اما حملات تندی به کلیسا و مسیحیت رسمی دارد و از مسیحیت راستین دفاع می‌کند. وی بر این باور است که مسیحیت رسمی با مسیحیت اصلی پیوندی نداشته و بیشتر به ماموران سلطنتی شباهت دارند تا مردان الهی. کی یر کگور تا پایان عمرش به مخالفت با مسیحیت رسمی و کشیشان ادامه داده و به نقد ویرانگر روحانیت مسیحی ادامه می دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، عمده آثار منتشر شده از کی یرکگور را در نقد مسیحیت دانست و گفت: چند مسئله در آرای کی یرکگور در موضوع ایمان شورمندانه و باور به خدا قابل بررسی است. پنج مرحله خودشناسی، مراحل سه گانه زندگی؛ مرحله لذت جویی، مرحله اخلاقی، مرحله دینی و عاشقانه زندگی کردن است.
دکتر پورحسن افزود: در نظر این فیلسوف و متأله زندگی سه مرحله دارد که اکثر انسانها در مرحله اول یعنی لذت جویی به سر می‌برند و باید به مرحله دوم که مرحله اخلاقی است پا بگذارند و مرحله سوم شورمندی و عاشقانه زیستن است و اینجا باور به خدا محقق می شود و در نظر او ایمان با صرف قواعد اخلاقی و مرحله لذت جویی حاصل نمی شود.
وی به مسئله ایمان آفاقی(برهانی) و ایمان انفسی(تجربی) اشاره کرد و گفت: کی یرکگور در کتاب "پاره نوشته های فلسفی" اکثر آرا‌ء خود را در باب تفاوت دو نوع باور آفاقی و انفسی مطرح کرده و به نقد ایمان آفاقی می پردازد. او معتقد است ایمان آفاقی یقین‌آور نیست لذا نمی توان با براهین اثبات کرد که مسیحیت بر حق است یا خیر؟ ضمن اینکه کی یر کگور معتقد است باور انفسی مبتنی بر تأمل در وجود خود می باشد.
وی با بیان اینکه از نظر کی یرکگور، مسیحیت، دینی تاریخی است و نمی‌توان برای اثبات حقانیت یا درستی مسیحیت از شواهد تاریخی بهره برد، افزود: کی یرکگور باور دارد پژوهش و مستندات تاریخی زمانی می توانند یقین‌زا باشند که مشروط به وحیانی بودن کتاب مقدس، سندیت و اعتبار کتب مقدس، وثاقت نویسندگان کتب مقدس، کامل بودن کتب مقدس باشد.
دکتر پورحسن به بحث ایمان در نظر کی یرکگور اشاره کرد و گفت: ایمان یک دلبستگی بی حد و حصر و اصیل است. ایمان به معنی دلبستگی بی حد و حصر به رستگاری ابدی با براهین آفاقی ناسازگار است و براهین آفاقی به ایمان مومن ضربه می زند.
وی در تشریح ایمان شورمندانه در نظر کی یرکگور گفت: این ایمان فراتر از عقل و در تقابل با عقل است و ارزشمندترین و مهمترین ویژگی دین باوری، شورمندی بی حد و حصر است.
این استاد فلسفه تأکید کرد: بر اساس نگاه کی یرکگور هدف مسیحیت راستین این است که در باور به خداوند شدت و قوت شورمندی را به اوج رساند و مسئله اصلی در باور دینی و باور به خدا، ارتباط وجودی انسان با خدا است. ایمان محصول این تغییر و صیرورت و ارتباط وجودی است و این به معنی انتخاب شورمندی بی حد و حصر است. شورمندی یعنی پذیرفتن خطرها و ایثار خود، فرزندان و دنیا برای باور دینی است.
دکتر حسن پور در نقد نظر کی یرکگور، تأکید کرد: ما می توانیم با جمع سه مرحله از مراحل زندگانی به مرحله ایمان برسیم اما در نظر کی یرکگور این سه مستقل هستند و اصلاً قابل جمع نیستند.
نظر شما