ایرج پارسینژاد درباره این مجموعه به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر مشغول تدوین دو جلد پایانی از این مجموعه هستم که به دو منتقد ادبی عبدالحسین زرین کوب و محمدرضا شفیعی کدکنی می پردازد.
وی ادامه داد: گردآوری منابع و ماخذ و نگارش یادداشتها با توجه به نظریات و مطالب گوناگونی که درباره این دو چهره ادبی موجود است کاری است زمانبر و فکر می کنم این دو جلد تا دو سال دیگر نهایی و به ناشر تحویل داده شود. مسیر مطالعه، پژوهش و نگارش مطالب کتابها بدین گونه است که مطالب مختلف را در حوزه نفی و اثبات گردآوری کرده و پس از مطالعه آنها را در کنار استنتاج شخصی خود ثبت می کنم.
مولف "تاریخ نقد ادبی در ایران" با اشاره به اینکه کتاب مرتبط با زرین کوب به دلیل تقدم زمانی حضور وی در تاریخ ادبیات ایران متقدم تر از کتاب مربوط به کدکنی است بیان کرد: این دو کتاب به صورت مونوگرافی و مجزا از یکدیگر توسط انتشارات سخن گستر منتشر خواهد شد.
پارسی نژاد افزود: مجموعه "تاریخ نقد ادبی در ایران" مشتمل بر تحلیلی از آرای روشنفکران ایران به ویژه منتقدان ادبی از میرزا فتحعلی آخوندزاده پایه گذار نقد ادبی در مفهوم علمی آن در ایران تا دوران معاصر است.
وی درباره سوابق تدوین این مجموعه از جلد نخست تا جلدهای در دست نگارش عنوان کرد: در جلد نخست این مجموعه با عنوان "روشنفکران ایرانی و نقد ادبی" آرای انتقادی چهرههایی مانند میرزا فتحعلی آخوندزاده، میرزا آقاخان کرمانی، میرزا ملکم خان، عبدالرحیم طالبوف، میرزا زینالعابدین مراغهای، احمد کسروی و صادق هدایت را درباره ادبیات به صورت دقیق و علمی بررسی کرده بودم اما در مجلدات بعدی این پروژه به صورت مونوگرافی درآمد و تاکنون کتابهای "علی دشتی و نقد ادبی"، "پرویز ناتل خانلری و نقد ادبی"، احسان طبری و نقد ادبی" و "نیما یوشیج و نقد ادبی" چاپ شده است.
این پژوهشگر اضافه کرد: "ملکالشعرا بهار و نقد ادبی" و "فاطمه سیاح و نقد ادبی" دو جلد دیگر از این مجموعه در حال غلط گیری است و به زودی توسط انتشارات سخن گستر منتشر خواهد شد همچنین دو مجلد پایانی مربوط به زرینکوب و کدکنی تا دو سال دیگر نهایی و این دفتر با این دو چره ادبی بسته خواهد شد.
پارسی نژاد با اشاره به اینکه در این مجموعه سعی شده است تاثیرگذارترین چهره های نقد ادبی در تاریخ ادبیات معاصر مورد توحه قرار گیرند توضیح داد: این مجموعه پرداختی است به تاثیرگذارترین افراد در تاریخ معاصر نقد ادبی در ایران و پس از آن می توان به سراغ نقد ژورنالیستی و تاریخ و چهره های شاخص آن در ایران رفت.
مولف "تاریخ نقد ادبی در ایران" افزود: ما در ادبیات منتقدانی داریم که در دوره هایی در مطبوعات نقد نوشته و آثارشان چالشهایی ایجاد کرده ولی گذرا بوده است که این چهره ها در قالب یک مجلد مجزا مورد نظر نبوده اند ولی ممکن است پس از پایان جلد مربوط به شفیعی کدکنی تصمیم بگیرم در یک مجلد از همین مجموعه "تاریخ نقد ادبی در ایران" به این شخصیتها نیز بپردازم.
وی درباره موانع و سختیهای گردآوری منابع در مسیر تدوین این مجموعه توضیح داد: درباره شخصیتهایی که متقدم تر هستند منابع مکتوب کمتری در اختیار بود و منابع موجود نیز خیلی پراکنده بودند. به طور نمونه زنده یاد آخوندزاده در گنجه، تفلیس، آذربایجان و قفقاز زندگی می کرده و زمانی که من تز دکترایم را در دانشگاه آکسفورد درباره آخوندزاده و منابع فکریش در دست تدوین داشتم ناگزیر چندین سفر به شوروی سابق داشتم تا منابع آرشیوی و کتابخانه ای و یادداشتهای او را به دست آورم و با متخصصان شوروی که در این باره پژوهش کرده اند از نزدیک صحبت کنم. این روند سالها وقت برد ولی به تدریج و با در دسترس تر شدن منابع و اطلاعات کار پژوهش درباره چهره های معاصرتر آسان شده است.
پارسی نژاد با اشاره به اینکه هر چه جلدهای کتاب به چهره های متاخر نزدیک می شود منابع در دسترس بیشتر می شوند بیان کرد: البته تنوع منابع مشکل دیگری برای پژوهشگر ایجاد می کند که ناگزیر است از بین اطلاعات و حرف و نوشته های مختلف، آنها که اصیل تر و پرمغزترند برگزیند و همین تشخیص سره از ناسره وقت زیادی را به خود اختصاص می دهد.
این منتقد ادبی در پایان با تاکید بر اینکه علاقمند است این مجموعه به دست متخصصان و چهره های دانشگاهی برسد عنوان کرد: این مجموعه می تواند دانشجویان و استادهای جوان را با معیارهای نقد ادبی آشنا کند گرچه متاسفانه در فضای دانشگاهی تعداد استادهای پرمایه و آگاه به چند زبان زنده دنیا که به منابع نقد اروپایی آشنا باشند و حوزه پژوهش وسیع داشته باشند کم است. دانشجویان هم بعضا به دنبال این هستند که درسهایی بگیرند که زیاد وقتشان را نگیرد و نیاز به تحقیق نداشته باشد و همین امر باعث شتابزدگی و سطحی نگری در کارها شده است.
نظر شما