فلسفه برخلاف نظر عده‌ای از ایران آغاز شد

به گزارش خبرنگار مهر، در نخستین روز از همایش "روز جهانی فلسفه" یکشنبه 30 آبان دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، در مورد " فلسفه ؛ بهترین راه برای گفتگو" صحبت کرد و با اشاره به اهمیت زبان در حوزه اندیشه گفت: زبان با همه اهمیتی که دارد گاهی نامحرم است و رازها را می پوشاند.

وی دلیل نامحرمی زبان را اختلاف میان بشر در عالم عنوان کرد و افزود: زبان به همان اندازه که هدایت کننده است گمراه کننده نیز است و اگر نامحرمی های زبان نبود شاید جنگ و خونریزی بوجود نمی آمد.

دینانی با طرح این پرسش که چه باید کرد که مردم با هم گفتگو کنند؟ بهترین راه گفتگو چیست؟ و آیا ادیان با هم می توانند گفتگو کنند، تأکید کرد: ادیان به این دلیل که پیش داوری دارند گفتگوهایشان به جایی نمی رسد و به جدال می کشد حتی فرقه های یک دین هم با هم کنار نمی آیند.

جهانی بودن و پرسش دو خصلت ذاتی فلسفه است

وی از فلسفه بعنوان بهترین راه گفتگو یاد کرد و افزود: فیلسوفان به این جهت که نباید پیش داوری داشته باشند بهترین گزینه برای گفتگو هستند البته یک فیلسوف می تواند معتقد باشد اما باید معتقدات خود را در کناری گذاشته و بعد وارد بحث شود چرا که با پیش داوری نمی توان فیلسوف بود.

وی پرسش و جهانی بودن را دو ویژگی برجسته فلسفه خواند و گفت: از بهترین خصلت های ذاتی فلسفه پرسش است. کسی که پرسش ندارد فیلسوف نیست اگرچه تمام کتابهای فلسفی را نیز خوانده باشد.

وی با بیان اینکه آنجا که پرسش نیست، فلسفه نیست تأکید کرد: البته نه هر پرسشی بلکه باید پرسش، پرسش جدی درباره بنیادی ترین مسائل هستی باشد. انسان با پرسش واقعی وارد گفتگو می شود و فرد با دیگران و یا با خود می تواند گفتگو داشته باشد چرا که مونولوگ نیز نوعی دیالوگ است.

فلسفه از ایران آغاز شد

این استاد برجسته فلسفه با تأکید بر اینکه گفتگو با پرسش آغاز می شود افزود: کسانی که پرسش بنیادی ندارند فیلسوف نیستند و باید تأکید کنم که در فلسفه پرسش بنیادی صرف نظر از منافع زودگذر مطرح است.

دکتر دینانی جهانی بودن را دومین خصلت فلسفه عنوان کرد و گفت: فلسفه جهانی است. ممکن است یک سرزمینی در این حوزه بیشتر کار کرده باشد اما فلسفه جغرافیا ندارد و به قوم و سرزمینی خاص محدود نمی شود برخی می گویند که فلسفه از یونان آغاز شد اما من با دلایل قطعی ثابت می کنم که فلسفه از ایران آغاز شد چرا که افلاطون تحت تاثیر حکمت ایران بوده است.

وی افزود: ایران و یونان دو تمدن بزرگ بودند که در 2500 سال پیش با اینکه بین آنها سه جنگ خونین به راه افتاد اما روابط فکری و فلسفی بین این دو همواره برقرار بود.

دکتر دینانی با بیان اینکه اسلام، تفکر را تقویت کرد از قرآن بعنوان برجسته ترین کتاب آسمانی که انسان را به تفکر و تدبر خوانده یاد کرد و افزود: ملت ایران در طول تاریخ اهل حکمت بوده و هیچگاه چراغ فلسفه در این سرزمین خاموش نشده است.

حواشی به وجود آمده در مورد روز جهانی فلسفه در ایران آلوده به اغراض سیاسی است

وی حواشی بوجود آمده در مورد برگزاری روز جهانی فلسفه در ایران را آلوده به اغراض سیاسی دانست و تأکید کرد : جای این کنگره در ایران است چرا که ایران مهد حکمت بوده است نه در برخی کشورها که اصلا نمی دانند فلسفه چیست.

دینانی در ادامه تأکید کرد: فلسفه یک عالم دارد چون پرسش از حقیقت است و حقیقت یکسان است. اما بدلیل جلوه های لامتناهی که دارد برداشت های زیادی از آن می شود پس باید از میان آن به یک حقیقت رسید البته فلسفه راه خود را می رود و نه پوزیتیویست ها و نه اهل دین هیچگاه نباید به فلسفه دستور دهند و برای آن تعیین تکلیف کنند.

تغییر جهان مستلزم تغییر انسان است

وی تغییر جهانی را مستلزم تغییرانسان دانست و گفت: انسان قبل از تغییر دادن جهان باید خود را تغییر دهد انسان تغییر نکرده و هرگز نمی تواند عالم را تغییر دهد. فلسفه ارتباط فکری مرکب است یعنی انسان هم با خود و هم با جهان ارتباط دارد.

وی با اشاره به احادیث اسلامی در این مورد یادآور شد: انسان باید هر لحظه خود را تغییر دهد در غیر این صرت مرده متحرک می شود.

دکتر دینانی کل عالم را مسبوق به یک اندیشه دانست و افزود: هیچ چیز بدون اندیشه آفریده نمی شود. راه گفتگوی درست این است که فیلسوفان (نه فیلسوفان مضاف چون این فلسفه جهانی نیست) فلسفه مطلق جهانی باید گفتگو کنند و راه را به دیگران نشان دهند.

به گزارش خبرنگار مهر در همایش روز جهانی فلسفه  که با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی به مدت سه روز در کتابخانه ملی ایران برگزار می شود 16 نشست تخصصی برگزار و بیش از 200 مقاله از اساتید ایرانی و خارجی ارائه می شود. همچنین نمایشگاه "توانمندی های فلسفه ایران و اسلام" با ارائه 2000 عنوان کتاب خارجی و 3000 عنوان کتاب فلسفی که در 5 سال اخیر در کشور به چاپ رسیده در کنار 700 پایان نامه و نشریات فلسفی، همزمان با این همایش در کتابخانه ملی برپا است.

بر اساس این گزارش از سال 2002 دومین پنجشنبه از ماه نوامبر هر سال در تقویم یونسکو به نام "روز جهانی فلسفه" نامگذاری شده است و از آن پس همایش روز جهانی فلسفه در این روز برگزار می شود که سه دوره اول آن در مقر یونسکو در پاریس و سالهای بعد در کشورهای دیگری چون شیلی، مراکش، ترکیه، ایتالیا و روسیه برگزار شد و امسال ایران بعنوان کشور برگزار کننده روز جهانی فلسفه در سال 2010 انتخاب شد.