هشیلان؛ سوء تفاهم طبیعت/ مسئولان کرمانشاه با ثبت تالاب موافق نیستند

به گزارش خبرنگار مهر، منطقه شکار و تیراندازی ممنوع تالاب هشیلان در 31 کیلومتری شمال غرب کرمانشاه در دهستان الهیار خانی و در دامنه کوه های خورین و ویس قرار دارد این تالاب از طریق محور آسفالته کرمانشاه به روانسر(از سمت شرق) و محور آسفالته کرمانشاه به کامیاران (از سمت شمال) و جاده های فرعی انشعابی از محورهای فوق قابل دسترسی است.

منطقه شکار و تیراندازی ممنوع هشیلان با مساحت 2032 هکتار و تالاب هشیلان با مساحت 450 هکتار در داخل این منطقه قرار دارد.این تالاب دارای 110 جزیره با مساحت 100 مترمربع تا یک هکتار و عمق متوسط سه متراست.         

حوزه آبخیز تالاب هشیلان در زون زاگرس قرار گرفته و خاک های کم عمق تا خیلی عمیق در این منطقه وجود دارد به طوری که عمق خاک از 10 تا 90 سانتی متر متغیر است. خاک تالاب دارای مقدار زیادی آهک است و درصد کربنات کلسیم خاک بسیار بالاست.

تالاب هشیلان از نظر مورفولوژی در ایران و کشورهای همسایه یگانه است

تالاب هشیلان از نظر مورفولوژی در ایران و کشورهای همسایه یگانه است و حضور چنین سیستمی در استان کرمانشاه با عرض جغرافیایی متوسط دور از انتظار است چون اقلیم نیمه خشک حاکم بر منطقه شرایط لازم برای تراکم ماده آلی و ایجاد توربزار را فراهم نمی سازد. از آنجا که اینگونه تالاب ها در مناطق سردسیر گزارش شده اند، بررسی نحوه تکوین آن در منطقه ای با عرض جغرافیایی متوسط و آب و هوای نیمه خشک واجد ارزش علمی است و لذا این تالاب از نظر مورفولوژی در ایران و کشورهای همسایه یگانه است.

آب تالاب هشیلان از نوع آب شیرین است و 95 درصد آب این زیست بوم آبی از چشمه شمال تالاب به نام سراب سبزعلی به عنوان مهمترین و پرآب ترین منبع تامین کننده و بقیه آب تالاب از طریق دوچشمه دائمی"من می و شله" تامین می شود که در اصطلاح محلی این چشمه ها را سراب می نامند.

در داخل تالاب هیچ درخت خودرویی وجود ندارد فقط گونه های سالیکس بید به صورت خیلی پراکنده و بسیار اندک در نقاطی چند از تالاب رویش دارد. درختچه در هیچ جای محدوده تالاب رویش ندارد.

گیاهان علفی این تالاب نیز به سه گروه هیدروفیتها (آب رست)، هلوفیتها (مرداب رست) و گیاهان حاشیه تالاب تقسیم می شوند.

بر اساس گویش کردی (محلی)، هشیلان مرکب از دو  سراب (هشی) به معنی مار و (لان) مخفف لانه است. این نام بدین جهت انتخاب شده که تعداد زیادی مار به ویژه مار آبی و مار چلیپر در تالاب وجود دارند. از دیگر خزندگان لاک پشت خزری یا گونه لاک پشت برکه ای و لاک پشت مهمیز دار در این زیستگاه به وفور مشاهده می شوند، از سوسمارها آگاما و مارمولک را نیز می توان یافت.

از گونه های عمده ماهیان تالاب می توان به عروس ماهی، سیاه ماهی، سفید کولی، زردک و سس ماهی اشاره کرد. در داخل و حاشیه تالاب علاوه بر راسته جوندگان از خانواده موش ها، پستاندارانی چون گرگ، روباه، خرگوش، شنگ، شغال، گربه وحشی، کل، بز و تشی در ارتفاعات زندگی می کنند.

عکس تزیینی است

با توجه به شرایط طبیعی تالاب و مشاهدات در سال های اخیر با شروع بارش های پاییزی و سرد شدن هوا پرندگان زیادی از نیمکره شمالی به این زیست بوم می آیند و به علت اعتدال هوا و شرایط محیط بیشتر پرندگان مذکور زمستان را در این تالاب می گذرانند.

در میان پرندگان مورد بحث اردک سرسبز، خوتکا، اردک ارده ای، گیلار، خوتکای پر سفید نوک پهن، کشیم گردن سرخ، کشیم کوچک، غاز خاکستری،چنگر معمولی، چنگر نوک سرخ، کاکایی نوک سبز، فلامینگو، پلیکان و قو به عنوان گروه پرندگان آبزی وبوتیمار، بوتیمار کوچک و یلوه، اگرت های کوچک و بزرگ، گاو چرانک، حواصیل ها، لک لک، خروس کولی، سلیم کوچک، سلیم طلایی، آبچلیک، پا سبز، ماهی خورک کوچک، و ماهی خورک ابلق به عنوان پرندگام کنار آبچر و سایر پرندگان از جمله شکاری ها (عقاب، سارگپه، سنقر، کورکور) جغد کوچک، شاه بوف، سبز قبا، زنبور خوار، هدهد، کبک، بلدرچین، تیهو، چکاوک ها، دمجنبانک، سار، زاغی، کلاغ سیاه، زاغ نوک سرخ و حتی غراب به عنوان پرندگان خشک زی در اطراف تالاب زندگی می کنند.

وجود 110 جزیره با مساحت 100 متر مربع تا یک هکتار در تالاب هشیلان

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه در خصوص این تالاب می گوید: تلاب هشیلان دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی در منطقه خاورمیانه است به طوری که این منطقه بی مانند در کرمانشاه را سوء تفاهم طبیعت می نامند.

فرشاد فتاحی در ادامه از وجود 110 جزیره با مساحت 100 مترمربع تا یک هکتار در تالاب هشیلان خبر داد و افزود: تالاب هشیلان پوشیده از علفزار است و به جز سراب سبزعلی هیچ رودخانه ای این تالاب را تغذیه نمی کند. 

سایت پرنده نگری در تالاب هشیلان احداث می شود

 معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه حفاظت محیط زیست را منوط به همکاری مردم و بومی منطقه دانست، اظهار داشت: تالاب هشیلان با اهمیتی بسیار زیادی که از نظر اکوسیستی دارد و با وجود گیاهان علفی، خزندگان، آبزیان، پستانداران و پرندگان باید ازهرگونه صدمه همچنین از هر اقدامی همچون کشت و حفر چاه  در امان بماند.

فتاحی از مهاجرت بیشترین پرندگان در سال گذشته برای اولین بار در تالاب هشیلان خبر داد و افزود: احداث سایت پرنده نگری با تجهیز امکانات لازم و حضور محققان داخلی و خارجی با هدف احداث محل بسیار مناسبی برای طبیعت گردی از دیگر برنامه های ما است.

مسئولان استان موافق ثبت هشیلان در تالاب های بین المللی نیستند

وی در ادامه از شرکت آب منطقه ای، اداره جهاد کشاورزی و دیگر ادارات خواست با هماهنگی و کنترل محیط زیست استان و در صورت لزوم با هدف جلوگیری از آلودگی جهت انتقال آب به تالاب هشیلان اقدام کنند.

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه ،ارتقا هشیلان و ثبت آن در تالاب های بین المللی را از برنامه های عمده این اداره کل عنوان و از عدم موافقت مسئولان استان برای تحقق این امر خبر داد.

فتاحی با اشاره به عدم موافقت مدیران ارشد استان در جهت ارتقا تالاب هشیلان، تصریح کرد: با توجه به اهمیت و جایگاه هشیلان ارتقا این مکان و ثبت این تالاب در تالاب های بین المللی به همکاری مدیران ارشد استان وابسته است اما ظاهرا این افراد برای تحقق این امر موافق نیستند.