بی تفاوتی سازمان جنگلها و محیط زیست نسبت به تخریب ارسباران

عبدالله اشتری در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: انجمن حفظ محیط زیست کوهستان در این نامه خطاب به روسا و معاونان این سازمانها اعلام کرده است متعاقب خبرهای واصله به انجمن حفظ محیط کوهستان در روزهای گذشته مبنی بر تشدید تخریب در منطقه ارسباران، اعضای این انجمن به این منطقه عزیمت کرده و از نزدیک این مسئله را بررسی کردند.

وی در ادامه گفت: در بازدید به عمل آمده مشخص شد که عوامل و مجریان مس سونگون، از محدوده تعیین‌شده معدن به دفعات تجاوز کرده و با هدف کشف معدن جدید، بدون توجه به کمترین ضوابط حفظ محیط طبیعی، منطقه را تبدیل به ویرانه کرده‌اند.

به ‌گفته اشتری، در چند منطقه از جمله "بول مرک" و هفت‌چشمه (خوینه‌رود) این تخریبها از شدت بیشتری برخوردار بوده به طوری که ترانشه‌های متعددی در عرصه مراتع درجه یک ایجاد شده است. همچنین منطقه جنگل "قرنیخ" توسط مجموعه‌ای از راه‌های متعدد احاطه شده و احتمال می‌رود تخریب پوشش گیاهی و جابجایی خاک، خسارات شدیدی به بافت جنگلی منطقه وارد کند.

وی اظهار داشت: در مذاکراتی که با کارشناسان و مسئولان محیط زیست آذربایجان شرقی داشتیم آنها نیز از تخریب های صورت گرفته در چنین منطقه با ارزشی اظهار بی اطلاعی کردند که بسیار تعجب آور است.

اشتری در پاسخ به اینکه آیا معدن کاوان ارزیابی زیست محیطی لازم برای فعالیت در این منطقه را دارد گفت: ارزیابی زیست محیطی در این منطقه توسط تعدادی از کارشناسان که احتمالاً تخصص کافی نداشته اند انجام شده است.

به اعتقاد وی، بر اساس ارزیابی اصولی می بایست هرگونه فعالیت در این منطقه با ارزش زیست محیطی غیر ممکن می شد و لی در حال حاضر به دلیل اینکه ناظری برای کنترل حریمی که محیط زیست مشخص کرده وجود ندارد مجریان معدن مس سونگون از آن محدوه هم تجاوز کرده و ابعاد تخریب بسیار گسترده است.

وی افزود: دست‌اندازی عوامل معدن مس سنگون خارج از محدوده تعیین‌شده، طی بازدیدی که در سال 1387 توسط اعضای انجمن حفظ محیط کوهستان از مناطق مختلف ارسباران صورت گرفت، محرز شد و در آن زمان نیز هشدارهای لازم از سوی دست‌اندرکاران این انجمن به سازمان‌هان ذیصلاح داده شد.

به گفته اشتری، در حال حاضر ماشین‌آلات ویژه حفاری در منطقه چهل‌چشمه مستقر هستند اما به دلایلی که برای بازدیدکنندگان مشخص نشد دست از کار کشیده‌اند و ممکن است هر لحظه مجدداً کار خود را از سر گیرند. این در حالی است که در منطقه بول مرک، تعداد زیادی از ماشین‌آلات سنگین در حال کار و تردد هستند و به‌رغم اینکه بسیاری از اقدامات انجام‌شده در منطقه غیرقانونی است متاسفانه تاکنون هیچ پرونده تخلفی برای مجریان طرح معدن مس سنگون درمراجع ذیربط قانونی به‌ثبت‌نرسیده که این مسئله جای سؤال دارد.

جنگلهای ارسباران واقع در شمال غرب کشور، از پدیده‌های نادر و منحصر به ‌فرد طبیعی کشور است. پیدایش این جنگلها به دوران سوم زمین‌شناسی بازمی‌گردد که در محدوده چهار شهرستان کلیبر، ورزقان، جلفا و اهر پراکنش یافته و با وجودی که به صورت یک لکه واحد ظاهر شده اما نمونه‌هایی از اکثر مناطق پوششی ایران را در خود جای داده است. ارسباران در سازمان یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه بیوسفر به ثبت رسیده و به دلیل برخورداری از ارزش‌های زیستی می‌تواند به سطح و جایگاه میراث طبیعی جهانی ارتقا یابد.

معدن مس سونگون یکی از پروژه های بزرگ ملی کشور محسوب می شود که به بهانه ملی بودن بدون مطالعات ارزیابی زیست محیطی فعالیت خود را آغازکرد و با اینکه سازمان محیط زیست در سال 1382 یکبار از مجریان این طرح به دادگاه شکایت کرده و فعالیت شان را متوقف کرده است ولی باز هم به دلایل پیدا و پنهان ، این معدن به کار خود ادامه داد.