به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از چهلمین چاپ رمان «دالان بهشت» نوشته نازی صفوی روز دوشنبه (3 مرداد) با حضور تعدادی از نویسندگان، مترجمان و اهالی ادبیات از جمله ارسلان فصیحی، علیرضا سیف‌الدینی، اسدالله امرایی، ماه‌منیر کهباسی، بلقیس سلیمانی، یوسف علیخانی، محمدعلی علومی و کاوه گوهرین در تالار گفتگوی انتشارات ققنوس (ناشر این کتاب) برگزار شد.
امرایی: ققنوس نشر را حرفه‌ای شروع کرد و حرفه‌ای هم ادامه داد
در این مراسم اسدالله امرایی مترجم و منتقد ادبی با تقدیر از امیر حسین‌زادگان (مدیر انتشارات ققنوس) به جهت پشتکارش در کار نشر به مزاح گفت: زمانی که گوگل هنوز پلاس نشده بود، من در بازار کتاب پلاس بودم! آن زمان بازار کتاب مثل سازمان ملل بود و حسین‌زادگان هم که معروف بود به امیرققنوس، چهره‌ای شناخته در کار نشر بود.
وی ادامه داد: او (حسین‌زادگان) از همان اول کار نشر حرفه‌ای را شروع کرد و آن را هم حرفه‌ای ادامه داد و در نتیجه در پیشخوان ققنوس برای انواع سلیقه‌ها کتاب هست. واقعیت این است که صنعت نشر باید سر پا بماند و هر کسی بتواند متاع خود را از آن تهیه کند.
امرایی مخالفت خود را با واژه «مخاطب عوام» اعلام کرد و افزود: معتقدم کسی که پول می‌دهد برای کتاب، نمی‌توان اسم «عوام» روی او گذاشت؛ عوام کسی است که کتاب نمی‌خواند.
ماجرای اولین چاپ «دالان بهشت» از زبان ارسلان فصیحی
در این مراسم همچنین ارسلان فصیحی مترجم، فروش 200 هزار نسخه‌ای «دالان بهشت» را به نازی صفوی تبریک گفت و تاکید کرد: همین که کتابی توانسته باشد نه 200 هزار نفر بلکه 5000 نفر را به جامعه کتابخوان ما اضافه کند، خودش موفقیتی بزرگ است.
وی که در سال 78 دست‌اندرکار چاپ این کتاب در انتشارات ققنوس بوده است، با بیان اینکه «فکر می‌کنم خانم صفوی این کتاب را برای چاپ شدن ننوشته بود» به ماجرای نخستین چاپ آن پرداخت و افزود: یادم می‌آید دو دختر خانم جوان یک بار آمدند ققنوس و گفتند این کتاب (دالان بهشت) مال ما نیست، ولی می‌خواهیم چاپ شود. من چرایی آن را پرسیدم و گفتند که نویسنده‌اش خودش دوست ندارد این به صورت کتاب چاپ شود، ولی آنقدر خوشخوان و زیباست که ما دوست داریم همه آن را بخوانند.
فصیحی ادامه داد: ما این اثر را از آنها گرفتیم و تصمیم گرفتیم در گروه‌های مختلف اعم از خانم‌های خانه‌دار و شاغل و غیره خوانده شود. به هر حال این کتاب پذیرفته شد و بعد از چاپ هم موفقیتی بزرگ کسب کرد.
علومی: تقسیم ادبیات به عامه‌پسند و نخبه‌گرا، جدید است
در این برنامه همچنین محمدعلی علومی نویسنده و طنزپرداز خطاب به نویسنده «دالان بهشت» گفت: شما به تیراژی رسیده‌اید که آرزوی هر داستان‌نویسی است. من این اتفاق را به شما تبریک می‌گویم.
وی در ادامه با بیان اینکه تقسیم‌بندی ادبیات عامه‌پسند و نخبه‌گرا، چیز جدیدی است و در ادبیات داستانی ایران سابقه‌ای برای آن نمی‌توان یافت، در عین حال تاکید کرد: صادق هدایت و محمدعلی جمالزاده از ابتدای ادبیات جدید در ایران، نمایندگان دو نوع نگاه به ادبیات بوده‌اند، ولی بعدها تقسیم‌بندی‌هایی شکل گرفت که ربطی به آن گونه‌های نوشتاری نداشت.
علومی در ادامه گفت: معتقدم هر کسی دنبال این باشد که این نوع ادبیات را به درستی معرفی کند، کار ارجمندی انجام می‌دهد.
سیف‌الدینی: هنر ساختن تفاوت‌هاست؛ نه شباهت‌ها
در این مراسم اما علیرضا سیف‌الدینی مترجم در مقام منتقد ادبیات عامه‌پسند با اشاره به تمجید سخنرانان این مراسم از رمان «دالان بهشت» نازی صفوی و بیان اینکه «به نظرم این صحبت‌ها مقداری تعارف بود» گفت: من طرفدار ادبیات عامه‌پسند نیستم و به نظرم این نوع ادبیات، از ادبیات جدی جداست و این مخالفت من هم، به معنی دشمنی نیست.
وی افزود: من سئوالی را از نویسندگان رمان‌های عامه‌پسند مطرح می‌کنم و به نظرم اگر پاسخی برای این سئوال وجود داشته باشد، من نیز قانع خواهم شد؛ تعریفشان از ارتقای کارشان در رمان‌نویسی چیست؟ چه کار باید کرد که خواننده رمان عامه‌پسند غیر از سرگرم شدنش، چیزی هم به فکر او اضافه کند و موجب رشد فکری او شود؟
سیف‌الدینی تاکید کرد: من جز حادثه و تصویر در رمان عامه‌پسند، چیز دیگری نمی‌بینم.
این مترجم با تاکید بر ویژگی‌های رمان نخبه‌گرا در مقابل رمان‌های عامه‌پسند گفت: هر کسی که این کتاب‌ها (عامه‌پسندها) را می‌خواند، در مقابل ماجرای داستان این جمله را تکرار می‌کند که «آره. من هم این تجربه‌ها را داشته‌ام!» شباهت تجربه‌ها مهم نیست مهم این است که بتوانی تفاوت بیافرینی و تفاوت‌هاست که هنر می‌آفریند.
انتقاد نعیمی از شیوه اجرای علیخانی
زری نعیمی نویسنده هم با انتقاد از شیوه یوسف علیخانی در اجرای این مراسم گفت: نمی‌دانم چه اصراری است که جریان عامه‌پسند را به دلیل پرفروش شدن کتاب‌های نویسندگان این جریان، بر سر جریان نویسندگان نخبه‌گرا بکوبیم. ما باید تلاش کنیم این دو را با هم آشتی دهیم. صحیح نیست ادبیات روشنفکری را به دلیل اینکه ادبیات عامه‌پسند پرفروش است، بکوبیم.
وی افزود: ادبیاتی که یک نفر خواننده دارد، جایگاه خودش و ادبیاتی هم که یک میلیون خواننده دارد، جایگاه خودش را دارد.
چاپ نخست کتاب «دالان بهشت» سال 78 منتشر شده بود و اخیراً هم چاپ چهلم آن در شمارگان 11000 نسخه و با قیمت 8000 تومان منتشر شده است. تاکنون بیش از 200 هزار نسخه از کتاب «دالان بهشت» فروش رفته است.
نظر شما