هنر متولی ندارد/ جای خالی تخصص در آموزشگاههای آذربایجان شرقی

به گزارش خبرنگار مهر، امروزه تبلیغات مراکز هنری که متاسفانه در بیشتر موارد غیر آکادمیک  هستند بیش از مراکز و هنرستان هایی با سابقه است و آنچه امروز با نام هنر از آن یاد می شود، آمیخته با ناخالصی هایی است که  نمود آن بیش از خلوص آن به چشم می خورد.        
         
به اعتقاد کارشناسان، رشد علاقمندان بیشتر در بیراهه های هنری اتفاق می افتد تا در مکان مناسب خودش چراکه این نیاز در بستر واقعی خود پرداخت نمی شود که در نتیجه آن با پدیده خود درمانی سریع پرورش هنرمند مواجه خواهیم بود که باید دانست این پرورش سریع می تواند هر نتیجه ای به دنبال داشته باشد که محتمل ترین آنها، تربیت افراد غیرحرفه ای است.
 
فعالیت 153 آموزشگاه هنری در آذربایجان شرقی  

هم اکنون تعداد 153 آموزشگاه هنری در سطح استان مجوز فعالیت دارند که از این تعداد آموزشگاه های طراحی و نقاشی با 72 عنوان ، بالاترین سهم را در بین رشته های هنری بر عهده دارند.
 
تعداد 31 آموزشگاه موسیقی، 30 آموزشگاه خوشنویسی،9 آموزشگاه گرافیک، شش آموزشگاه مجسمه سازی و دو آموزشگاه نگارگری از دیگر تعداد و عناوین این آموزشگاه ها نام برده می شوند.

رحیم بقال اصغری، مدرس ومدیرآموزشگاهی معتقد است: بحث آموزش دراغلب شهرها به طورسنتی پیگیری شده ودر آذربایجان  شرقی نیز با شکل سنتی و مکتب خانه ای به این بحث اساسی پرداخت می شود که با رویکردهای نوین مباحث هنری ضروری است با نگاهی مدرن به این آموزش ها پرداخت.

به گفته وی، زمانی که مجوزی به اسم آموزشگاه، در گوشه ای از پاساژها صادر می شود و در آنجا فعالیت های هنری دایر می شود به خوبی می توان غیرتخصصی بودن این مبحث را مشاهده کرد.

بقال اصغری این آموزش ها را غیر علمی عنوان کرده و اظهار داشت: با توجه به محدودیت های آموزشی در آموزشگاه ها و کلاس هنری به خوبی شاهد حضور هنرجوهای پنج ساله در کنار افراد میانسال هستیم در حالی که با کثرت هنرجو خیلی راحت می توان این رده سنی را جدا کرده و آموزش ها را ارائه داد.

عدم وجود متولی خاص برای راه اندازی دوره های هنری

همواره کلاس ها و دوره های آموزشی از سوی نهادهای متفاوت مرتبط و نامرتبط با جریانات هنری و فرهنگی در استان برگزار می شود که نمی توان بر مثمرثمر بودن این آموزش ها نظری قطعی و مثبت داد.

بقال اصغری از عدم وجود متولی ثابت هنری در استان سخن گفته و افزود:  سازمان فنی حرفه ای، حوزه هنری،هلال احمر و اداره  ارشاد از جمله نهادهایی هستند که دوره های هنری برگزار می کنند و این پراکندگی و بی ثباتی باعث بروز مشکل می شود.

این کارتونیست تبریزی ادامه می دهد:  نداشتن یک متولی ثابت و سیاست مشخص باعث شده آموزشگاه ها باری به هر جهت حرکت کنند و پرش قابل توجهی در هنر استان شاهد نباشیم.

شهرام خدایی ، سرپرست حوزه هنری آذربایجان شرقی نیز در ارتباط با تعدد نهادهای دخیل در آموزش هنر تصریح کرد: این تعدد نهادها زیاد هم بد نیست و نباید تنها فرد محور بود. نهاد ها اگر در کنار یکدیگر فعالیت کنند، با همفکری یکدیگر اهداف را پیش ببرند، با تشکیل یک شورای هنری با قدرت هماهنگی خوب اداره شوند و کارهایی در یک راستا انجام دهند، می توانند موثر واقع شوند.

وقتی اصول اخلاقی در  محیط های هنری معنا نمی دهد

بقال اصغری با اشاره به وضعیت اخلاقی در محیط هنری این آموزشگاه ها یادآور می شود: همواره در فضاهای هنری این اتفاقات پیش می آید که متاسفانه در نتیجه آن، هنر لکه دار می شود.

به گفته خدایی، یک قانون نانوشته در بین جامعه هنری است که فکر می کنند وقتی وارد هنر می شوند باید یک سری عرف های اخلاقی کنار گذاشته شود. هنرمندانی که وا‍ژه هنرمند را باید به آنها اطلاق کرد فاقد این ویژگی ها هستند. هرچند که قشر هنرمند باید با دیگر اقشار تفاوت داشته باشد و انتظار داریم به رنگ و طراحی لباس خود توجه کنند  ولی این به معنی زیر پا گذاشتن هنجارها و عرف جامعه نیست.

جای خالی افراد متخصص در برگزاری دوره های هنری

سرپرست حوزه هنری آذربایجان شرقی در ارتباط با ضرورت آموزش هنر می گوید: زمانی هنر تجربی پاسخگو بود ولی امروز به شدت نیاز به آموزش آکادمیک احساس می شود و آموزش صحیح در عصر کنونی ضروری است.

 خدایی ادامه می دهد: اگرچه اوضاع آموزش در استان رو به بهبود است ولی هنوز به عنوان منطقه ای که این حجم از قشر علاقمند به هنر را در خود جای داده کافی نیست و باید با سیاست گذاری هایی به‌جا و منطقی به روند رو به بهبود این مبحث مهم کمک کرد.

وی با بیان اینکه عدم اقدامات کارشناسانه آفت مراکز هنری است، می افزاید: استفاده از افراد غیر کارشناس در یک سری از آموزشگاه ها که صرفا با داشتن یک مدرک کارشناسی هنر اقدام به جذب هنرجو می کنند و عملا مسیر اشتباه را به هنرجویان نشان می دهند از جدی ترین مشکلات در این حوزه خوانده می شود.

همچنین ریحانی راد نیز عمده مشکل دوره های آموزشی را عدم وجود استادان برجسته و متخصص عنوان کرده و افزود: ما در آموزشگاه های هنری از افراد دارای تخصص کمتر استفاده می کنیم بنابراین آموزش ها نیز تخصصی نخواهد بود و  آموزش ها فاقد پژوهش است و تنها افرادی که تخصص خاصی ندارند و چون نام و چهره شان دیده شده باعث جذب هنرجویان می شوند.

این کارشناس ارشد هنری در ارتباط با وضعیت آموزشی در استان می گوید: اگر به شکل استاندارد نگاه کنیم با یک سری آسیب ها مواجه می شویم ولی وقتی با سایر نقاط و استان های  کشور مقایسه کنیم می بینیم که وضعیت هنر در آذربایجان شرقی آنچنان شکل بدی ندارد.

ریحانی راد با بیان اینکه هنر ایران در آینده متعلق به اهالی هنر دانشگاهی است و این افراد هنر ایران را در اختیار خواهند گرفت، ادامه می دهد: در تبریز همه یکدیگر را استاد صدا می زنند در حالی که افرادی که به طور تخصصی تدریس می کنند در حد انگشتان یک دست هم نیست.

وی با اشاره به اینکه افراد فعال در تئاتر با مشکلات عدیده علمی و آکادمیک مواجه هستند، یادآور شد: در مورد امکانات آموزشی ما کمبودهای فراوانی داریم که هنرجویان خود سعی می کنند این کمبودها را مرتفع  ساخته و جبران کنند.

دراین بین بقال اصغری  یکی دیگر از محدودیت های آموزشگاه ها را نبود افراد متخصص ذکر کرده و می گوید: بخشنامه ای برای ما صادر شده که طی آن مربیان باید آزمون سطح سنجی بدهند که این دست صاحبان آموزشگاه ها را بسته است و با چنین مسائلی بحث آموزش هنر نه تنها از طرف دولت و ارشاد حمایت نمی شوند بلکه این قبیل مسائل مانع رشد هنر می شود.

امکان آموزش رشته های متعدد هنری در آذربایجان شرقی نیست

به اعتقاد ریحانی، رشته های اندک هنری در دانشگاه های استان تدریس می شوند که همین مسئله باعث تمرکز علاقمندان در پایتخت می شود که باید با فراهم کردن زمینه ایجاد رشته های مختلف هنری دست به تمرکز زدایی زد.

همچنین در این بین خدایی با اشاره بر علل کمبودهای موجود در این زمینه تصریح می کند:اگر از سوی متولیان امور فرهنگی و هنری اطلاعات دقیق و درستی به مسئولان داده شود آنها این کمبودها را جدی گرفته و روی آن کار می کنند.

سرپرست حوزه هنری آذربایجان شرقی با بیان اینکه هم اکنون عطش آموزش از سوی علاقمندان در سطح استان محسوس است گفت: متاسفانه عده ای انحصارگرا بوده و عملا راضی نیستند آموزشگاهی جدید باز شود.

خدایی دسته کثیری از این آموزشگاه ها را با هدف گذاری های سودجویانه معرفی کرده و معتقد است: این مراکز عده ای را جذب می کنند و سپس با دادن یک دیپلم عکاسی یا تصویربرداری کار را تمام شده خوانده و این افراد جذب هنر نمی شوند و از آن مدرک در موارد دیگر استفاده می کنند که این مورد به خود هنرجویان نیز بر بازخورد دارد.

ریحانی راد  نیز می گوید: دردانشگاه های هنر تبریز دانشجویان عموما غیربومی هستند و این باعث می شود هزینه صرف شده برای این شهر بهره و تولیدی نداشته باشد ولی از طرفی حضور دانشجویان باعث تعامل فرهنگی بین افراد بومی و سایر مناطق کشور می شود.

وی از وجود سه آموزشگاه فعال در حوزه هنرهای نمایشی در تبریز یاد کرده و معتقد است: برآیندی که هست ما هنوز در نسل های قبل آموزش را نهادینه نکرده ایم و هنرمندان ما در دوره یادگیری تجربی به سر می برند.

ریحانی همچنین افزود: درجا زدن درتلاش برای دانش اندوزی به وسیله تجربه به دلیل فقدان امکانات تحصیلاتی وبویژه تسهیلاتی  بیش از پیش به پسرفت هنر در سطح استان دامن می زند.