ابعاد بخشنامه جدید گمرک/ آمارگیری دقیق یا خطر کاهش صادرات

به گزارش خبرنگار مهر، سکینه سیاحی مدیر کل گمرکات فارس که به منظور شفاف سازی پیرامون بخشنامه جدید گمرک ایران در جمع صادرکنندگان و فعالان اقتصادی فارس در اتاق بازرگانی شیراز حضور یافته بود، توضیح داد: طی بخشنامه ای که توسط گمرک ایران به گمرکات کل استان ها ابلاغ شده است از اول بهمن ماه امسال گمرکات مرزی صرفا به پذیرش اظهارنامه های صادراتی اقدام خواهند کرد و صادرکنندگان باید پس از دریافت پروانه صادراتی تنها برای خروج کالا از کشور، آن را به گمرکات مرزی بفرستند.

وی ادامه داد: با توجه به این بخشنامه، از این پس صادرکنندگان باید تشریفات گمرکی صادرات کالاهای صادراتی تولید هر استان را در گمرکات همان استان انجام دهند.

مدیر کل گمرکات فارس اظهار داشت: گمرک ایران هدف خود را از صدور این بخشنامه امکان استخراج آمار دقیق مبدا تولید کالاهای صادراتی، جلوگیری از ازدحام کالاهای صادراتی در مرزهای خروجی به ویژه مرز مشترک با کشورهای عراق و افغانستان و تسریع در خروج کالاهای صادراتی از کشور که کاهش هزینه تمام شده کالاهای صادراتی را در پی خواهد داشت، عنوان کرده است.

سیاحی اضافه کرد: گمرکات استان فارس برای ارزیابی و صدور پروانه صادراتی آماده همکاری با صادرکنندگان فارس است و ارزیابی را در هر مکانی که صادرکننده تقاضا داشته باشد، انجام می دهد.

وی همچنین در پاسخ به گلایه برخی صادرکنندگان درباره صدور بخشنامه های خلق الساعه گفت: گمرک تنها مجری مقررات است و بخشنامه هایی که شما از آن رنج می برید ما هم رنج می بریم زیرا شاهدیم صدور برخی بخشنامه ها سبب رکود صادرات می شود.

مدیر کل گمرکات فارس تصریح کرد: بارها از مسئولان خواسته ایم برای صدور بخشنامه ها به جای استفاده از کارشناسان دانشگاهی که به صورت عملی و تجربی با مسائل صادرات آشنا نیستند از کارشناسانی که مستقیما با مسئله صادرات درگیرند و دراین زمینه فعالیت می کنند، بهره ببرند.

سیاحی تاکید کرد: ما نیز معتقدیم باید جلوی صدور بخشنامه ها مختلف و متناقض گرفته شود و توجه بیشتری به مشکلات صادرکنندگان شود.

چابک شدن روند صدور مجوزها لازمه اجرای بخشنامه جدید گمرک ایران

رئیس کیمسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی شیراز نیز گفت: شرط صادرات همه کالاهای فارس از گمرکات این استان، چابک شدن ادارات مربوط به صدور مجوزهای صادراتی استان است.

محمد صادق حمیدیان اظهار داشت: برای صادرات محصولات و کالاهای کشاورزی علاوه بر گمرک باید اداره استاندارد، دامپزشکی، اداره کل نظارت بر مواد غذایی و دارویی، مدیریت حفظ نباتات استان و دیگر ارگان های درگیر صدور مجوز صادراتی و به ویژه سیستم های مدیریت حمل و نقل چابک تر عمل کنند و به روند صدور مجوزها سرعت بخشند.

به گفته وی در گمرک شهید رجایی همه ادارات یاد شده دفتر دارند و ظرف یک تا دو ساعت همه مجوزهای لازم را صادر و به صادرکنندگان تحویل می دهند.

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی شیراز تصریح کرد: این بخش نامه با توجه به جنس و کیفیت مقوله صادرات تولیدات استان ملاحظاتی دارد که به نظر می رسد در این بخشنامه باید بیشتر مورد مطالعه قرار می گرفت و به آن دقت می شد از جمله می توان به سوآپ محصولات پتروشیمی یا کالاهای فساد پذیر اشاره نمود مثلا در خصوص کالاهای فساد پذیر صادرکننده فارس نمی تواند کالای خود را به گمرکات مرزی بفرستد و به دلیل دیر صادر شدن یکی از این مجوزها معطل بماند.

حمیدیان همچنین بر تعامل گمرکات فارس با گمرکات استان های مرزی تاکید کرد و گفت: با توجه به اینکه عمده صادرات فارس از سه گمرک بندر لنگه، بندرعباس و شلمچه انجام می شود بنابراین لازم است با هماهنگی با این گمرکات در روند صادرات کالاهای فارس تسهیل صورت گیرد.

رئیس انجمن مدیران صنایع فارس لزوم این تعامل را جلوگیری از تقابل های سلیقه ای در گمرکات مرزی ذکر کرد.

حمیدیان همچنین تصریح کرد: اتاق بازرگانی و صنایع و معادن شیراز خواستار تشکیل هر چه سریعتر کارگروه توسعه صادرات استان برای بررسی و رسیدگی به بخشنامه جدید گمرک ایران است و امیدواریم مسئولان استان هر چه سریعتر به تشکیل این کارگروه قبل از بهمن ماه امسال اقدام کنند.

اهدافی که در فارس محقق نمی شود

اما کارشناس توسعه صادرات سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس معتقد است: گرچه هدف از صدور این بخشنامه کاهش هزینه های صادراتی و دستیابی به آمار دقیق مبدا تولید کالاهای صادراتی است، اما این دو هدف در استان فارس محقق نمی شود و حتی مشکلات بسیاری را برای استان و فعالان این بخش به وجود می آورد.

سید رضا ساداتی با بیان اینکه نزدیک به 30 درصد از سبد صادرات استان فارس به بخش کشاورزی شامل انواع میوه،تره بار و خشکبار و ... اختصاص دارد، گفت: صادرکنندگان این محصولات، محصول را از اقصی نقاط استان مستقیما به بندر لنگه انتقال و پس از انجام تشریفات گمرکی از طریق لنج به مقصد کشور هدف (عمدتا امارت متحده عربی) صادر می کنند در صورتی که این بخشنامه صادرکنندگان را مجبور به دپو محصول در یک نقطه کرده که این امر ضایعات بیشتر محصول تره بار و افزایش هزینه حمل و نقل ،تخلیه و بارگیری و...را به دنبال خواهد داشت و یا سبب می شود صادرکنندگان برای دور زدن بخشنامه به ارائه اطلاعات غلط به گمرکات در خصوص منشا تولیدات کشاورزی بپردازند.

کارشناس توسعه صادرات سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس همچنین به صادرات فرش دستباف فارس اشاره کرد و گفت: درمورد صادرکنندگان فرش دستباف نیز با توجه به اینکه 90 درصد فرش دستباف این استان برای شستشو و پرداخت نهائی به تهران منتقل و پس از انجام تشریفات گمرکی در گمرکات استان تهران به خارج از کشور صادر می شود چنانچه این بخشنامه اجرا شود عملا صادرکنندگان را مجبور به دادن اطلاعات غلط از منشا تولید صادراتی می کنیم و آنها برای جلوگیری از پرداخت هزینه های چند باره ممکن است استان تولید فرش را به طور مثال قم معرفی کنند.

ساداتی همچنین به ارائه آمار صادرات محصولات فله ای از استان پرداخت و گفت: بر پایه آمار موجود بیش از 300 میلیون دلار محصولات صادراتی فارس به صورت فله ای صادر می شود که از جمله آنها می توان به صادرات کود اوره، قیر و سنگ ساختمانی اشاره کرد.

وی اظهار داشت: از 300 میلیون دلار یاد شده 60 میلیون دلار به صادرات سنگ ساختمانی کارنشده و حدود 100میلیون دلار صادرات کودشیمیایی اوره به صورت فله میباشد که اکنون صادرکنندگان، این محصولات را در بنادر صادراتی دپو و از طریق کشتی پس از انجام تشریفات گمرکی در بنادر به بازارهدف ارسال می کنند. به طور حتم الزام صادرکنندگان این محصولات به انجام تشریفات گمرکی در استان آنها را با مشکل مواجه می کند.

کارشناس توسعه صادرات سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس تصریح کرد: بر پایه بررسی بعمل آمده در استان فارس تشریفات گمرکی 30درصد محصولات صادراتی از طریق گمرکات استان فارس و حدود 70 درصد این محصولات از طریق گمرکات مرزهای خروجی صورت می پذیرد.

ساداتی از جمله دلایل این امر را عدم وجود زیرساخت صادراتی نظیر نبود پایانه صادراتی،پایانه کانتینری،ضعف شبکه حمل و نقل ،گستردگی استان و بعضا قابل دسترس بودن بنادر صادراتی به نسبت مرکزیت استان ذکر کرد.

وی به ذکر مثالی برای روشن تر شدن موضوع پرداخت و گفت: به عنوان مثال چنانچه صادرکنندگان انجیر در شهرستان استهبان و یا صادرکنندگان خرما در شهرستان جهرم خواستار انجام تشریفات گمرکی در استان باشند باید کانتینرخالی از بندرعباس و یا بوشهر به شهرستان آورده و کالا را برای انجام تشریفات گمرکی در استان به شیراز منتقل و سپس به بنادر ارسال کنند که این مهم سبب افزایش هزینه حمل (پرداخت دوبارکرایه حمل)و سایر هزینه های جانبی خواهد شد.

ساداتی با تاکید بر اینکه مسئولان استان باید برای جلوگیری از عواقب احتمالی رایزنی های لازم را به منظور ابطال یا اصلاح بخشنامه انجام دهند، گفت: در نظر گرفتن تسهیلات و مزایای ویژه برای صادرکنندگان استان که از گمرکات فارس به انجام تشریفات گمرکی خود بپردازند می تواند در اجرای این بخشنامه موثر واقع شود.