دریافت "مهر اصالت" در صنایع دستی گامی در مسیر جهانی شدن هنر ایرانی

به گزارش خبرنگار مهر، دومین دوره مسابقات نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی با بررسی شاخص های250 اثر از هشت استان کشور در قزوین آغاز شد. برگزاری این رقابت هنری گامی در مسیر معرفی صنایع دستی شاخص کشور در بازارهای جهانی و بین المللی و تامین منافع اقتصادی هنرمندان این عرصه است.

این میزبانی بهانه ای شد تا موضوع دریافت نشان های ملی و بین الملی را در گزارشی با حضور کارشناسان بررسی کنیم.

يونسكو، سازمان تربيتي، علمي و فرهنگي سازمان ملل متحد(UNESCO) يكی از سازمان های تخصصی وابسته به ملل متحد است كه در 1945 تشكيل شد. هدف اين سازمان كمك به صلح و امنيت در جهان از راه همكاری بين المللی در زمينه آموزشی و علمی و فرهنگی به منظور افزايش احترام به عدالت و قانون مداری و حقوق بشر، بر پايه منشور سازمان ملل متحد است که در حال حاضر 191 كشور عضو يونسكو هستند و مقر آن در پاريس پايتخت فرانسه است و دفترهايی در كشور های مختلف دارد.

نشان مرغوبيت صنايع دستی در سال 2000 به طور مشترك توسط سازمان يونسكو و انجمن توسعه و ترويج صنايع دستیASEN پايه گذاری شد و به دنبال موفقيت های كسب شده، اين طرح در سراسر دنيا گسترش يافت.

"مهر اصالت" با هدف حمايت از صنايع دستي و اشتغال زايی بيشتر، در سال 2001 ميلادی، به صورت آزمايشی در منطقه جنوب شرقی آسيا اجرا شد و پس از آن در سال 2004 در آسيای مركزی و غربی و جنوبی ادامه يافت و در سال 2006 با گسترش آن به آسيای شرقی و جزاير كارائيب، به مهمترين پروژه يونسكو در حوزه صنايع دستی تبديل شد.

اين نشان در آسيا با همكاری سازمان های منطقه ای از جمله در جنوب شرقی آسيا: برونه ای، دارالسلام، اندونزی، كامبوج، لائوس، مالزی، ميانمار، فليپين، سنگاپور، تايلند، تيمور و ويتنام، همكار منطقه ای: انجمن توسعه و ترويج صنايع دستي(AHPADA )، آسيای مركزی: افغانستان، ايران، قزاقستان، تاجيكستان، تركمنستان و ازبكستان، همكار منطقه ای: انجمن حمايت از صنايع دستی در آسيای ميانه (CACSA) جنوب آسيا: بنگلادش، بوتان، هند، نپال، مالديو، پاكستان و سريلانكا، همكار منطقه ای: شوراي صنايع دستی هند(CCI)، شرق آسيا: جمهوری خلق چين، جمهوری دموكراتيك خلق كره، ژاپن، مغولستان، جمهوری كره پس از ارزيابی كارشناسی اعطا می شود.

مهر اصالت برند کالاست

نشان مرغوبيت صنايع دستی(مهر اصالت) در واقع مانند "برند" می تواند زمینه معرفی هنرمند، اثر و کشور را در همه نقاط جهان فراهم کند و به بازاریابی و فروش محصول هم کمک موثری کند.

در این راستا همه ساله صنایع دستی شاخصی که با داشتن ویژگی های تعیین شده می توانند این نشان را برای معرفی به یونسکو برای دریافت مهر اصالت کسب کنند توسط کارشناسان خبره میراث فرهنگی مورد قضاوت و داوری قرار گرفته و برای ورود به مرحله ای حرفه ای در عرصه، آموزش و صادرات مهیا می شوند.

روز سه شنبه استان قزوین میزبان دومین مراسم داوری نشان ملی مرغوبیت کالاست تا کارشناسان حدود 250 اثر شاخص صنایع دستی استانهای تهران، زنجان، گیلان، گلستان، مازندران، سمنان، البرز و قزوین ر ا بررسی و نشان را به کالاهای فاخر اعطاء کنند.

در این مراسم که از ساعاتی پیش در سالن باغستان جهاد کشاورزی قزوین برگزار شده هفت کارشناس خبره بررسی آثار را آغاز کرده اند.

بررسی 45 اثر از صنایع دستی قزوین برای دریافت نشان مرغوبیت

حمیدرضا قاسمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: به طور میانگین اگر 10 درصد آثار ارائه شده در مسابقه بتوانند نشان ملی مرغوبیت را دریافت کنند بیانگر ظرفیت و قابلیت های خوب هر منطقه تلقی می شود که امیدواریم در این دوره بتوانیم آثار خوبی را برای کسب این نشان معرفی کنیم.

قاسمی بیان کرد: در سال گذشته 30 اثر از صنایع دستی استان برای دریافت نشان ملی مرغوبیت معرفی شد که هفت اثر توانست این نشان را دریافت کند و امسال امیدواریم تعداد بیشتری امتیاز لازم را کسب کند.

وی تصریح کرد: دریافت نشان مرغوبیت کالا می تواند به احیاء صنایع دستی، معرفی در بازارهای داخلی و جهانی، فروش بیشتر و تامین حقوق هنرمندان کمک موثری کند.

ترکمانیان: تسهیلات مناسب برای دارندگان نشان ملی مرغوبیت

مرضیه ترکمانیان رئیس گروه توسعه صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی که به عنوان یکی از کارشناسان، داوری دومین دوره مسابقات ارزیابی صنایع دستی منطقه شمال کشور را در قزوین بر عهده دارد به خبرنگار مهر گفت: این مسیر کمک موثری در سیاست گذاری مسئولان امر است که مزایای خوبی برای هنرمندان این عرصه هم خواهد داشت.

وی افزود: برخورداری از مزایای شرکت در دوره های آموزشی، اولویت برای شرکت در نمایشگاههای داخلی و بین المللی صنایع دستی، قرار گرفتن در سایت های بازاریابی میراث فرهنگی کشور، ارائه بیوگرافی هنرمند و اثر در سایت، کمک به بازاریابی محصول و پرداخت تسهیلات حمایتی از دیگر فوایدی است که دریافت نشان ملی مرغوبیت خواهد داشت.

فاطمه افشاری کارشناس مسئول حفظ و احیاء صنایع دستی استان قزوین هم در این باره اظهارداشت: نشان ملی مرغوبیت در واقع پیش زمینه ای برای دریافت "مهر اصالت" است که از سوی سازمان یونسکو داده می شود و می تواند یک هنر را جهانی کند.

وی افزود: اگر صنایع دستی استان ما بتواند نشان ملی مرغوبیت و "مهر اصالت" بین الملی را دریافت کند به راحتی مورد توجه مشتریان داخلی و خارجی قرار می گیرد زیرا دارای برندی می شود که مصرف کننده به آن اعتماد کامل می کند و برای خرید آن رغبت بیشتری با پرداخت حتی هزینه بیشتر خواهد داشت که این کار به رونق اقتصادی تولید محصول هم کمک می کند.

این کارشناس صنایع دستی تصریح کرد: 45 اثر استان قزوین در این دوره شامل صنایع چوبی مانند منبت، خراطی، احجام چوبی، زیورآلات، چرم، دباغی سنتی، تزئینات وابسته به معماری عرضه شده که مورد قضاوت و داوری کارشناسان قرار می گیرد.

وی بیان کرد: داوری این دوره توسط فریدون میرزالو، مرضیه ترکمانیان، طاهره ورزنی خشت مسجد، بهشته نصیری راد، امیر صالحی، اردشیر میرمنگره که همگی از کارشناسان برجسته کشوری با تخصص های مختلف صنایع دستی هستند در مدت دو روز انجام می شود.

افشاری یادآورشد: اعطای نشان اصالت هر دو سال یکبار برگزار می شود که سال قبل این کار در ایران انجام شد و در سالهای 90 و 91 دو دوره هم برگزار شد که از استان قزوین 12 اثر موفق به دریافت این نشان شد.

کارشناس مسئول حفظ و احیاء صنایع دستی استان قزوین اظهارداشت: در سال گذشته دو اثر از هنرمند قزوینی محسن حسنی ها شامل یک گردنبند با حکاکی روی استخوان و یک گلدان با منبت شیشه ای که اختراع بود توانست مهر اصالت دریافت کند.

فلاح: توقف ارزیابی مهر اصالت از 2104 در یونسکو

فرهاد فلاح از دیگر کارشناسان داوری هم در این زمینه اظهارداشت: به احتمال زیاد سال 2014 آخرین برنامه داوری در خصوص اعطاء "مهر اصالت" در یونسکو خواهد بود و مدتی برای به روز رسانی و تغییر شاخص ها این موضوع به نعویق خواهد افتاد اما کار ما در داخل کشور متوقف نخواهد شد.

وی در خصوص برخی ملاک ها و شاخصه های ارزیابی آثار صنایع دستی برای دریافت نشان ملی مرغوبیت گفت: استفاده از مواد اولیه طبیعی و مرغوب، قابلیت بازیافت مواد، داشتن هویت و اصالت اثر مطابق با معیارهای کشور و منطقه، قابلیت آموزشی بودن، قابل تولید بودن از مهمترین ویژگی های ارزیابی است و داوران فقط به آثار موزه ای امتیاز نخواهند داد.

بررسی مرغوبیت صنایع دستی نظام مند می شود

فلاح تصریح کرد: طرح جدیدی را آغاز کرده ایم که بر اساس آن با استفاده از کارشناسان همه استانها اعطاء این نشانها در سه مرحله استانی، منطقه ای و کشوری صورت می گیرد که ساماندهی این کار ارتقاء خواهد یافت که در این راستا کارگروهی راه اندازی خواهد شد که نتایج کار در سیاست گذاری و تصمیم گیری مسئولان میراث فرهنگی کشور موثر خواهد بود.

میرمنگره: چهار معیار و دو پیش شرط در ارزیابی صنایع دستی

اردشیر میر منگره از دیگر کارشناسان داوری این مسابقات هم در خصوص ملاک ارزیابی آثار گفت: چهار معیار و دو پیش شرط در نظر گرفته شده که در مرحله پیش شرط احترام به محیط زیست، قابل بازیافت بودن، نوآوری، قابلیت بازاریابی و تولید انبوه و نیمه انبوه، احترام به قوانین کار مورد توجه و امتیاز دهی قرار می گیرد.

طاهره ورزنی خشت مسجد هم در این باره تصریح کرد: بکارگیری مواد رنگی طبیعی، تامین پایدار مواد طبیعی، مرغوبیت و کیفیت، طراحی مناسب، قابلیت عرضه در بازارهای بین المللی، هماهنگی قیمت و کیفیت، عملکرد محصول، رقابت پذیری، بسته بندی مناسب، ایجاد اشتغال پایدار، ابتکار در طراحی و تولید، ترکیب رنگ مناسب، بیان هویت فرهنگی، زیبایی شناختی و الهام پذیری در ارزیابی و قضاوت کارشناسان مورد توجه و امتیاز دهی قرار می گیرد.

صنايع دستی با توجه به ويژگيها و شاخصه‌های آن می تواند بعنوان يك پيام ‌رسان جدی از فرهنگ و تمدن ايرانی و اسلامی كشورمان در سطح جهانی بخوبی نقش ايفاء کند.

اگر امروز ما به اتكاء درآمدهای ناشی از نفت و ساير فرآورده‌های آن نمیتوانيم از قابليت‌ها و ظرفيت‌های غيرنفتی استفاده مطلوب كنيم به هيچ‌وجه نشان‌دهنده نبود يا كم ارزش بودن اين قابليت ها در كشور نيست و روزی كه كشور از ذخايرنفتی تهی شود تنها چيزی كه می تواند از كشور و اين تمدن بزرگ صيانت و حمايت كند صنايع دستی است كه ريشه در فرهنگ و تمدن اين ملت دارد.

ارزش بالقوه صنايع دستی ايران به گونه‌ای است كه اگر ساماندهی و تقويت شوند و سرمايه ‌گذاری لازم در مورد توليد آنها صورت گيرد با صادرات آنها به كشورهای ديگر میتوان از صادرات نفت بی نياز شد.

در شرايط فعلی كه مسئله بيكاری و ايجاد اشتغال مولد همراه با افزايش توليد داخلی و توسعه صادرات غيرنفتی و فراهم کردن زمينه مشاركت آن در فعاليت‌های اقتصادی و اجتماعی مهمترين دغدغه مسئولان و رئوس برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی كشور را تشكيل میدهد توجه به صنايع دستی و اهميت آن بدليل ويژگيهای منحصر به فرد آن بيش از بيش احساس می شود زيرا صنايع دستی علاوه بر جاذبه‌های هنری و فرهنگی و سهولت آموزش و فراگيری آن از كمترين هزينه سرانه آموزش و ايجاد فرصت شغلی در ميان فعاليتهای صنعتی برخوردار است.

توجه به نشان های ملی و بین المللی گام ارزشمندی در مسیر کیفی بخشی تولیدات صنایع دستی، معرفی در گستره داخلی و جهانی، ایجاد درآمد و افزایش تولید و کمک به درآمدزایی و اشتغال پایدار است. باشد تا با حمایت مسئولان و تلاش مضاعف هنرمندان از ظرفیت ارزشمند صنایع دستی برای شکوفایی اقتصاد و هنر این مرز و بوم استفاده بهینه کرد.

............................................

گزارش: محمدرضا جباری