بيدمشك فرا رسيدن بهار را فرياد می زند

به گزارش خبرنگار مهر، شكوفه دادن درختهاي بيدمشك در آذربايجان غربي نويد فرا رسيدن فصلي نو را مي دهند، شكوفه هاي زرد رنگي كه خواص بيشماري داشته و حال و هواي روزهاي زمستاني مردم را بهاري مي كنند.

 مردم استان شکوفه های بیدمشک را به عنوان پیام آوران شادابی و آرامش دانسته و فصل چیدن شکوفه های بیدمشک را سرآغاز شکوفایی و سرسبزی طبیعت دل انگیز قلمداد می کنند، هم اكنون نيز اغلب زنان استان در تب و تاب عرق گيري از اين شكوفه هاي بهاري هستند.

زنان در مناطق مختلف آذربایجان غربی با استفاده از وسایل و ابزار آلات سنتی که به نی قازان در زبان ترکی معروف است، اقدام به عرق گیری از این گیاه با ارزش كرده و از عرق بیدمشک به عنوان شربتي گوارا برای پذیرایی از میهمانان نوروزی استفاده مي كنند.

همچنين نقل به عنوان مهمترين و معروفترين سوغاتي اروميه از عرق بيدمشك تهيه مي شود كه عرق بیدمشک در رفع کم خونی، ناراحتی های قلبی و عروقی، تسکین اعصاب و دردهای رماتیسمی مورد استفاده قرار مي گيرد.

بیدمشک را می توان به صورت درختچه هایی که درکنار نهرها یا در حاشیه باغ های شهرهای آذربایجان غربی بخصوص در شهرهای ارومیه، سلماس و خوی کاشته می شود دید.

بید مشک که نام محلی آن"پیش پیشا" است با نام آذربایجان غربی بخصوص ارومیه عجین است به طوری که نقل بید مشک بویژه نوع ابریشمی آن و انواع عرق حاصل از بید مشک با مصارف درمانی و دارویی شهرت خاصی در کشور و منطقه دارد.

استفاده از عرق بیدمشک در مصارف گوناگون

با برداشت این محصول کار عرق گیری نیز آغاز می شود که در گذشته تمام محصول در خانه ها تبدیل به عرق و اسانس می‌شد،در زمان حاضر تعداد زیادی از واحد های تبدیلی نیز این محصول را خریداری و تبدیل می کنند.

سطح زیر کشت این محصول در این استان به درستی مشخص نیست، اکثرا این درخت در اطراف زمین های زراعی، کنار جوی های آب و زهکش ها کشت می شود، ولی بر اساس بر آوردهای انجام شده سالانه نزدیک به 900 تن بیدمشک در ارومیه برداشت می شود که 300 تن آن توسط واحد های تبدیلی و بقیه نیز در خانه ها به عرق تبدیل می شود.

بیدمشک علاوه بر رایحه مطبوع، دارای خواص درمانی زیادی است که اهالی شهرستان ارومیه برای استفاده از خواص درمانی و پذیرایی از مهمانان، عرق آن را در خانه ها نگهداری کرده و عرق و نقل بیدمشک به دلیل کیفیت و عطر و طعم مطبوع از قدیم الایام مورد توجه مسافران و گردشگران بوده و در زمان حاضر نیز از جمله اقلامی است که مشتریان زیادی دارد.

در کنار استفاده بانوان آذربایجان غربی از عرق بیدمشک به عنوان شربت گوارا در جهت پذیرایی از میهمانان نوروزی، عرق بیدمشک، در رفع کم خونی، ناراحتی های قلبی و عروقی، تسکین اعصاب و دردهای رماتیسمی مورد استفاده قرار می گیرد.

غیر از خواص درمانی شکوفه های بیدمشک، پوست درخت و برگ های آن نیز خاصیت ضد انگلی داشته و جوشانده آن انگل ها و کرم های معده و روده را از بین می برد.

نحوه عرق گیری از شکوفه های بیدمشک

وسایل تعریق در ارومیه که به زبان محلی  نی قازان گفته می شود شامل یک دیگ و یک کلاهک است که کلاهک آن به شکل مخروط ساخته شده و دارای یک محفظه آب سرد است که به محض گرم شدن عوض می شود.

زنان خانه دار ارومیه اهمیت زیادی به پاکیزگی وسایل تعریق می دهند، درختان بیدمشک علاوه بر ارومیه در شهرستان های خوی و سلماس نیز وجود داردو به صورت اسانس و یا شکوفه به بازار عرضه می شود.

به گفته مسئولان بیش از یک میلیون لیتر انواع عرقیات گیاهی در آذربایجان غربی تولید می شود که عرق بید مشک بخش مهمی از آن را شامل می شود،  تهیه عرق از این گیاه به صورت سنتی و همچنین در کارگاهها بصورت صنعتی صورت می گیرد بطوریکه در شهرستان ارومیه از رونق بسزایی برخوردار است.

بر اساس اعلام کارشناسان جهاد کشاورزی ، یک هزار تا 1200 گونه گیاه در این استان وجود دارد که این میزان گونه گیاهی حدود 10 درصد از مجموع گونه های گیاهی کشور را شامل می شود.

توليد 600 هزار ليتر عرق بيدمشك در آذربايجان غربي

 معاون امور بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر، از توليد 600 هزار ليتر عرق بيدمشك در سطح استان طي سالجاري خبر داد و گفت:  از 20 هكتار سطح زير كشت اين محصول امسال 200 تن شكوفه بيدمشك برداشت شده است.

مقصود قرباني با اشاره به عرق گيري 600 هزار ليتر از شكوفه هاي بيدمشك برداشت شده در سطح آذربايجان غربي، اظهار داشت: هم اكنون قيمت هر كيلو گرم بيدمشك در بازارهاي اروميه 4 تا 5 هزار تومان بوده كه به طور متوسط از هر يك كيلو بيدمشك دو تا سه و نيم ليتر عرق برداشت مي شود.

وي تعداد کارگاههای صنعتی فعال استان در عرصه فرآوری بیدمشک را 12 کارگاه عنوان و اعلام کرد: صادرات بیدمشک استان اغلب به استان‌های کشورمان صورت می‌گیرد که در کنار این امر به صورت تجارت چمدانی همچون استفاده در "نقل و حلوا"و غیره به سایر کشورها نیز صادر می‌شود.

وی با اشاره به این که بیدمشک درختچه‌ای کم هزینه و بی‌توقعی است و هزینه نگهداری آن نیز بسیار کم است، کاشت این درختچه را از جمله درختچه‌های مقرون به صرفه دانست و عنوان كرد: در این راستا آذربایجان غربی به دلیل داشتن اقلیم مناسب با این گیاه از نظر کمیت و کیفیت از جمله استانهای برتر کشور است.