به گزارش خبرنگار مهر، علی جنتی ظهر دوشنبه در مراسم روز ملی خیام در محل فرهنگسرای سیمرغ نیشابور اظهار کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سهم خود تلاش ها را به کار خواهد گرفت تا در این خطه فرهنگ پرور بزرگداشت شخصیت هایی همچون خیام و عطار و سایر شخصیت ها برجسته معاصر جزو مفاخر این شهر هستند به خوبی به جامعه فرهنگی کشور معرفی شوند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با استقبال از پیشنهاد فرماندار نیشابور مبنی بر تاسیس بنیاد علمی فرهنگی خیام گفت: تاسیس بنیادی به نام خیام و عطار نیشابوری پیشنهادی مناسب و ضروری است و در این بنیاد باید همه اسناد و مدارک و مطالعات و تحقیقات در زمینه این شخصت های بزرگ که تاکنون انجام شده است جمع آوری شده و بنده از جایگاه ریاست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قول می دهم که در این زمینه کمک و حمایت داشته باشم.
وی ادامه داد: در مرحله اول برای تشکیل این بنیاد علمی فرهنگی اساسنامه جامع برای این بنیاد همچون اساسنامه ای که برای بنیاد ابن سینا و اساسنامه ای که اخیرا برای بنیاد فرهنگی آذربایجان نوشته شده است، تهیه و تنظیم شود.
جنتی نیشابور را ظرفیتی مناسب برای دریافت عنوان پایتخت کتاب کشور دانست و تصریح کرد: براساس شاخص های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال های آینده نیشابور به عنوان پایتخت کتاب کشور انتخاب خواهد شد در صورتی که نهضت کتابخوانی در این شهر توسط مسئولان آن تقویت شود.
امروز در کشور شاهد گسترش امر کتابخوانی هستیم
وی بیان کرد: خوشبختانه امروز در کشور شاهد گسترش امر کتابخوانی هستیم که این مدعا از انتشار ۷۲ هزار عنوان کتاب در سال جاری و افزایش آن نسبت به سال گذشته و رشد کمی و کیفی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در سال جاری به اثبات رسیده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار ساخت کتابخانه ای در خور توجه در نیشابور شده و خاطرنشان کرد: در حال حاضر دولت با توجه به شرایط محدودی که دارد فعالیت عمرانی خود را کاهش داده اما این قبیل اقدامات فرهنگی در حوزه فرهنگ حتما انجام خواهد شد و نهاد کتابخانه های عمومی که مکلف ساخت کتابخانه است در این راستا کمک خواهد داشت و کمک ها و حمایت های خیرین نیز در این راستا نیازمند است.
نیشابور سرزمین فرهنگ و تمدن ایران زمین
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نیشابور سرزمین فرهنگ و هنر و تمدن و خاستگاه عالمان و فقیهان و اندیشمندان و سرزمین سلسله الذهب است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود:در ایران کمتر شهری را می توان یافت که چنین فراوان از وجود دانشمندان، ادیبان، فقیهان نامدار را در دامان خود جای داده باشد.
وی ادامه داد:از نیشابور دبیران و ادیبان مشهوری برخاستند، چندان که علمای این دیار را شمار نتوان کرد و ما شاهد ستارگان درخشانی از این خطه در آسمان علم و ادب و هنر هستیم.
جنتی با اشاره به سخنی از یاقوت حموی مبنی بر اینکه نیشابور مرکز تربیت پیشوایان علم و دین بوده است، ابراز کرد: شفیعی کدکنی نیز در رابطه با نیشابور می گوید "نیشابور در نگاه من فشرده است از ایران بزرگ".
وی با اشاره به حکیم عمر خیام به عنوان یکی از برجستگان تاریخ ایران اسلامی تصریح کرد: در روزی که به نام این حکیم بزرگ نامگذاری شده است شاید بتوان گفت که شعر آخرین و تفننی ترین تخصص او بوده که از این طریق مشهور جهانیان نیز شده است و خیام پیش از آن فیلسوفی ژرف اندیش، ستاره شناسی متبحر و ریاضی دانی بزرگ بوده است و در موسیقی و طب نیز دستی داشته و به تاریخ و علوم دینی هم احاطه داشته است.
خیام جایگاهی جهانی دارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پایگاه علمی خیام را برتر از جایگاه ادبی او دانست و خاطرنشان کرد: با همه اینها رباعیات خیام جایگاه جهانی دارد و به اغلب زبان های زنده دنیا ترجمه شده است.
وی با اشاره به اینکه ادوارد فیتز جرالد نخستین کسی بود که رباعیات خیام را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است، گفت: این اقدام بود که باعث مشهور شدن حکیم خیام در مغرب زمین شد.
جنتی تاکید کرد: چند نکته باعث مشهور شدن حکیم عمر خیام در دنیا شد که نخستین دلیل آن شعر خیام بود که در اشعارش سرنوشت انسان را به گونه ای مطرح می کند که کنکجاوی همگان را در این خصوص برمی انگیزاند.
وی گفت: ادوارد فیتز جرالد در دورانی رباعیات خیام را ترجمه در اختیار جامعه غربی قرار داد که اروپا با بحران فکری که از برخورد صنعت و سنت به وجود آمده بود، مواجه شده بود و در این زمینه احساس خلأ می کرد و در شعرهای خیام به دنبال پاسخ سوالاتش بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: خیام شاعری ژرف اندیش و روشن بین است که در شعرش سرنوشت بشر را می سراید و مسایل بزرگی که گریبانگیر بشر شده، اینکه از کجاست و دلیل وجودش چیست و چه هست و می خواهد بار زندگی انسان را با شعرش سبک کند و از این رو مخاطبش را به سرخوشی فرامی خواند و البته این سرخوشی را با کنایه و نماد بیان می کند.
وی با اشاره به اینکه خیام شخصیتی ویژه و عمیق و قابل بحث دارد که کشفش کنکاشی دقیق می طلبد، ادامه داد: اندیشه خیام درخشان و مختص به خود اوست و در سه وجه خلاصه می شود نخست آنکه اغتنام وقت و بهره بردن از لحظه لحظه عمر را تاکید می کند که این اندیشه را در بسیاری از اشعار او مشاهده می کنیم «تا کی غم آن خورم که دارم یا نه/ وین عمر به خوشدلی گذارم یا نه، پرکن قدح باده که معلومم نیست/کاین دم که فرو برم برآرم یا نه».
جنتی در ادامه اشاره ای به دومین نکته از نگاه ویژه خیام به زندگی داشت و گفت: خیام بارها متدکر می شود که هر روزی که از عمر می گذرد بازگشتی در کار نیست و تاسف و حسرت بر گذشته دردی را درمان نخواهد کرد و اینگونه در شعرش می آورد که «افسوس که نامه جوانی طی شد/ وان تازه بهار زندگانی طی شد».
وی افزود: سومین نکته از نگاه خیام به زندگی عبرت از روزگار است، خیام بارها از گذشت روزگار و عبرت گرفتن از گذشتگان را بیان می کند و تاکید می کند که قدر وقت و عمر خود را بدانید و برای این تاکید خویش شاهد مثال می آورد «چون مرده شوم خاک مرا گل سازید/ احوال مرا عبرت مردم سازید».
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت حکیم عمر خیام در مقام ستاره شناسی که تالیفات مهمی را از خود برجای گذاشته است، گفت: رساله خیام در علم جبر معرف فکر منظم اوست و این رساله از بزرگترین آثار در این حوزه است.
وی ادامه داد: حکیم خیام نیشابوری به تحلیل ریاضی موسیقی پرداخته و تالیفات ارزشمندی دارد و در حقیقت می توان گفت که خیام بالاترین مرتبه از دانایی را دارد چرا که از مجموعه دانش های روزگار خود به نسبت های مختلف آگاه است.
جنتی تصریح کرد: به شاعران بزرگ که جامع دانش های روزگار بودند لقب حکیم می دادند خیام نیز که در چند حوزه سرآمد دانش های بزرگ است این لقب را دریافت می کند چرا که دانش را برای ارضای ذهن کنجکاو خویش فرا می گیرد و با دشواری و کمبود منابع علمی در چند رشته به بالاترین درجات صعود می کند.
وی ادامه داد: اکنون با وجود تمامی منابع علمی که به وفور در اطراف ما یافت می شود و در فضای مجازی می توان به آخرین دستاوردهای علمی دست یافت گاهی این دانش ها به قدری سطحی می شود که برخی دانش ها را برای ارتقاء شغلی و فخر فروشی فرامی گیرند و به بورسیه های غیر قانونی و مراکز علمی غیر معتبر روی می آورند و متوسل به خریداری عناوین جعلی از روش های غیرمتعارف می شوند که جای تاسف دارد.
نظر شما