گذار از فیزیکالیسم به سوی بینش جامعه شناختی/ گفتاری از قانعی راد

به گزارش خبرنگار مهر محمد امین قانعی راد در نشست امکان یا امتناع تفکر جامعه شناختی در ایران که دیروز عصر به همت انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد ابتدا با اشاره به اینکه سوال آیا امتناع یاامکان تفکر جامعه شناسی در ایران؛ علیرغم اینکه یک سئوال مهمی است گفت: اما این سوال ابهام دارد و شاید خود این ابهام کمک بکند که از زوایای مختلف بتوان این مسئله را دید و مورد ارزیابی قرار داد. وقتی ما صحبت از این می کنیم که تفکر جامعه شناسی در ایران ممتنع یا ممکن است منظورمان در کجاست؟ آیا بحث در تفکر جامعه است یا بحث در تفکر جامعه شناسی در دانشگاه است. گاهی اوقات ممکن است که بگویید که ما در دانشگاه هم فاقد تفکر جامعه شناختی هستیم. ممکن است که بگویید آنچه به عنوان سبک دانش جامعه شناسی  در جهان وجود دارد در اینجا وجود ندارد، یعنی آن چیزی که الان در دانشگاه به عنوان جامعه شناسی تدریس می‌شود تفکر جامعه شناختی نیست. برخی ها شاید از این بُعد به قضیه نگاه کنند و بگویند که تفکر جامعه شناسی در ایران اصلا مطرح نشده است، هرچند ممکن است مطالعاتی، پژوهش ها و کتاب هایی هم نوشته شده باشد. اما اینها مبتنی بر تفکر جامعه شناسی نیست.

وی گفت: شاید شما بگوییم تحلیل هایی که مسئولین جمهوری اسلامی و رهبران مشروطه می کنند ویژگی جامعه شناسی ندارد. اما بحث جامعه شناختی یک فرایند است شکل گیری تفکر جامعه شناسی یک فرایند است که در جامعه ما نشانه های ابتدایی اش پیدا شده است. اگر این تفکر در جامعه شکل پیدا کند و خودش را اصلا ح کند، ما شاهد این خواهیم بود که در آکادمی هم اتفاق هایی بیافتد. به خاطر اینکه بنده ای که امروز دانشجوی جامعه شناسی شده ام همان ذهنیت عمومی جامعه را دارم در ذهن خودم حمل می کنم و الان بر مبنای آن حرف می زنم.

وی در پایان گفت: یعنی به این صورت نیست که من تک تک حرفهایم را از لابه لای کتابهای جامعه شناسی بیرون کشیده باشم. بلکه  فرهنگ عمومی تفکر اجتماعی بر روی ذهن همه ما سنگینی می کند و به میزانی که این تفکر جامعه شناختی در جامعه بتواند پایگاهش را پیدا کند، ما می توانیم شاهد تقویت تفکر جامعه شناختی در آکادمی هم باشیم.

فایل صوتی این سخنرانی را دربالا می توانید بشنوید.