اینجا فیلم کوتاه را جدی می‌گیرند/ شما هم روزی مشهور می‌شوید

خبرگزاری مهر-گروه هنر-اشکان مزیدی: همانطور که در قسمت قبل گفته شد جشنواره فیلم کوتاه کلرمون- فران از پس نگرانی گروه کوچکی از عاشقان سینما در دانشگاه این شهر متولد شد. آنها که در پی توسعه تجاری سالن های سینما و گرایش آنان به پخش فیلم های بلند از سرنوشت آینده فیلم کوتاه بیمناک بودند رویدادی با عنوان «هفته فیلم کوتاه» در انجمن سینمای دانشگاه کلرمون ترتیب داده و با ثبت مانیفست خود به نام «اگه می تونی، فیلم کوتاه رو نجات بده!» به یاری سینمای کوتاه برخاستند. این رویداد کوچک به سرعت و در عرض چند سال از «هفته فیلم کوتاه» داخلی دانشگاه به فستیوالی رقابتی و جهانی تبدیل شد و اکنون بعد از فستیوال کن، بزرگترین جشنواره سینمایی فرانسه و مهمترین رویداد سینمای فیلم کوتاه جهان است و هر سال صدها هزار علاقه‌مند را به رایگان به تماشای فیلم های خود فرامی خواند.

دروازه بهشت

جشنواره کلرمون را «دروازه عبور» نیز می نامند چراکه فیلم هایی که در این رویداد موفق می شوند به مرحله نمایش برسند معمولا توفیق حضور در دیگر جشنواره های بزرگ جهان را نیز می یابند و عاقبت فیلمسازان این آثار برگزیده به ساخت فیلم های بلندی که در جشنواره هایی چون کن به نمایش در می آیند منتهی می شود.

در محافل سینمایی و در پچ پچ میان فیلمسازان فیلم کوتاه نقل است که مدیران این جشنواره انگاری به کرامتی به نام «بمیر یا زندگی کن» مجهزند! چراکه اگر فیلمی در بخش رقابتی کلرمون به نمایش درآید راه خود را به سوی نمایش در حداقل بیست فستیوال بزرگ دیگر، شامل بزرگانی چون ساندنس آمریکا و مونترال کانادا نیز هموار کرده است و بالعکس اگر فیلمی از این فیلتر رد نشود بعید است که برای بقا شانس دیگری داشته باشد.

هم اکنون این فستیوال مقری دایمی به نام La Jetée در خانه خود، کلرمون دارد که عنوان خود را از فیلم کوتاهِ علمی-تخیلی فرانسوی‌ای به همین نام - به معنای اسکله - وام گرفته است؛ فیلمی تحسین شده با محتوایی پسا-رستاخیزی با موضوع سفر در زمان که گویی رسالت کلرمون- فران را نانوشته بیان می کند.

این مقر همچنین مرکزی برای آرشیو آثار کوتاه است و هم اکنوی مخزن آن با غنای بیش از ۱۰۰ هزار عنوان فیلم کوتاه روی عموم باز است.

یکی از سیاست های تحسین شده این مرکز، خرید حق پخش بسیاری از این آثار و نمایش آن در نقاط دور افتاده و مکان های عمومی کشور است. زندان ها، شهر و روستاهای کوچک، مدارس و میادین محلی مراکزی هستند که تیم فستیوال کلرمون با همکاری متخصصان مجرب پروژکشن و صدا، پرده های نمایش خود را برپا می کنند تا پیر و جوان، والد و فرزند شانس بودن در معرض فعالیت های فرهنگی وارتقای سطح سلیقه بصری را داشته باشند؛ مشی و مرامی که می تواند سرمشق مدیران فرهنگی کشور پهناورمان ایران باشد که هنوز بعضی از استان های آن فاقد حتی یک سالن نمایش است!

کوتاه؛ سریع و موثر

اهتمام کلرمون در وقف خود به دنیای فیلم کوتاه، از عقیده زیر بنایی و راسخ آنها به این فرم هنری نشات می گیرد. در این سبک، فیلمساز ریسک بسیار کمتری را در قیاس با آثار بلند متحمل می شود و به ضرورت کوتاهی زمان، می باید به سرعت در هر دو بعد فنی و هنری وارد اجزای قصه گویی شود. همچنین فیلمسازان جوان در پروسه ساخت فیلم کوتاه ابزارهای دیجیتالی بیشتری برای رسیدن به ایده آل تصویری خود در اختیار دارند.

بخش رقابتی جشنواره کلرمون- فران هم اکنون در سه رشته اصلی ملی، بخش بین الملل و آزمون‌گاه (مختص فیلم های تجربی) برگزار می شود که در هر سه بخش جوایز: جایزه بزرگ جشنواره، جایزه ویژه هیات داوران و جایزه بهترین فیلم از نگاه مردم در کنار دیگر جوایز فرعی به آثار برتر زیر ۴۰ دقیقه اهدا می شود.

سینماگران ایرانی به فستیوال کلرمون تعلق خاطر خاصی دارند و طبق آمار موجود، نزدیک به ۲ هزار فیلم در ادوار مختلف از ایران به این جشنواره ارسال شده است که از این تعداد تنها حدود ۱۸۰ فیلم در این سال ها در بخش های مختلف پذیرفته شده اند.

در این میان تنها ۵ فیلم، «نامو» به کارگردانی صلاح صالحی در سال ۲۰۱۳، «خسرو» به کارگردانی امید عبدالهی در سال ۲۰۱۲، «در کوچه باد می‌آید» اثر صبا ریاضی در سال ۲۰۱۰، «هاوار» اثر رحیم ذبیحی در سال ۲۰۰۴ و «گالش منزل» به کارگردانی فرشاد فداییان در سال ۱۹۹۶ مورد تقدیر داوران - Mention du Jury -  قرار گرفته اند. همچنین فیلم های «باغ بی برگی» اثر غزاله سلطانی در سال ۲۰۱۵ به دریافت جایزه فیلم برگزیده دانشجویان دانشگاه کلرمون و «زندگی در مه» اثر بهمن قبادی در سال ۱۹۹۸ به دریافت جایزه ویژه هیات داوران مفتخر شده اند.

در فوریه ۲۰۱۸  میلادی - بهمن امسال - جشنواره فیلم کوتاه کلرمون در چهلمین دوره خود دیگر رویدادی متین و پخته به حساب می آید. فستیوالی مودب که یکی از اصیلترین آمدگاه های هنری محسوب می شود.

در کلرمون- فران به قول بنیانگذارانش، هیچ معیار و ژانر مشخصی برای انتخاب فیلم وجود ندارد و قاعده بر انتخاب فیلم هایی است که هوشمند، دارای هویت بصری تاثیرگذار، با کیفیت بازی و موسیقی بالا و در یک کلام خیره کننده باشند؛ استاندارد، پایمردی و اراده ای که می تواند چراغ راه فستیوال هایی چون جشنواره فیلم کوتاه تهران و یا جشنواره سینماحقیقت در کشورمان باشد تا نمونه های وطنی بتوانند قدم در جای پای بزرگی بگذارند که عمر خود را وقف «کوتاه» کرد و اینک کدخدای این سرزمین محسوب می شود.

در کلرمون- فران باید مراقب افراد کنار دست خود باشید چرا که ممکن است دیرگاهی طول نکشد که نامشان در باشکوه ترین سن ها خوانده شود.

Ashkan.mazidi@gmail.com