به گزارش خبرگزاری مهر، متن بیانیه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی به شرح زیر است:
«بارندگی های اخیر در سطح استان به بناهای تاریخی استان به ویژه مجموعه‌های بزرگ از جمله مجموعه تاریخی بازار اراک آسیب های اجتناب ناپذیری را وارد نموده که شناسایی آسیب ها، جذب اعتبار و مرمت آن ها ضروری است. در این راستا فهرستی از بناهای تاریخی آسیب دیده تهیه شده و مرمت آن ها در دستور کار قرار گرفته است.
در مجموعه بازار اراک در حال حاضر بیش از ۱۱ نقطه مورد رسیدگی و رفع خطر قرار گرفته و با توجه به اینکه طرح مرمت و احیای مجموعه بازار توسط مشاور این اداره کل در دست تهیه قرار دارد، تیم کارشناسی و فنی مشاور در محل مجموعه بازار حضور دارد و نسبت به بررسی آسیب ها به منظور ارائه طرح مرمت اقدام کرده است.
تخریب دو اثر تاریخی خانه حاج باشی و خانه انصاریان در ایام نوروز ۹۸ در شهر اراک دارای نکات قابل تأمل و مهمی است که بار دیگر موضوع حفاظت از اینگونه آثار را در جامعه مطرح نموده و تضارب آرا در زمینه ضرورت و چگونگی حفاظت و احیای اینگونه آثار را به حداکثر رسانده است. فارغ از آن که حفاظت، مرمت و احیا بناهای تاریخی و خانه‌های با ارزش ضروری است و از وظایف سازمان میراث فرهنگی محسوب می‌شود؛ اما رویدادهای اخیر در بردارنده نکات مهمی است که ضروری است به آن بپردازیم:
ثبت یک اثر تاریخی و حفاظت از آن دارای ملزوماتی است که مهمترین آن هماهنگی و همکاری بین دستگاهی در حفاظت و احیای بناهای تاریخی است. اگر چه خانه تاریخی حاج باشی در فهرست آثار ملی ثبت گردیده بود لکن ضروری بود قبل از ثبت، وضعیت آن در اجرای طرح موسوم به ۵۸ متری مدنظر قرار می‌گرفت و یا حداقل هر گونه طرحی با ضرورت حفاظت از آن اثر تدوین می‌شد. چرا که هدف از ثبت یک اثر تاریخی حفاظت و احیای آن است و ثبت اثری که حفاظت از آن ممکن نباشد منطقی نخواهد بود.
اگرچه بر اثر بارندگی‌های اخیر ضلع شمال شرق بنای تاریخی خانه حاج باشی مورد آسیب قرار گرفته بود لکن رفع خطر آن با تخریب به وسیله وسایل سنگین مکانیکی نه تنها به رفع خطر آن کمکی نکرده بلکه باعث آسیب های بیشتر و تزلزل بنیان آن شده و اقدام به تخریب یک اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی بدون هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی اقدامی غیرکارشناسی و غیر قانونی است که ضروری است از این پس این گونه اقدامات در زمینه آثار تاریخی صورت نپذیرد. ضمن آنکه پیگیری حقوقی موضوع در دستور کار این اداره کل قرار دارد.
تمایل مالکان این خانه به خروج اثر از فهرست آثار ملی خواسته‌ای است که امکان بررسی آن وجود دارد؛ لکن اقدام به تخریب و نیز فراهم نمودن موجبات تخریب یک اثر ثبتی اقدامی غیر قانونی است که این اداره کل نسبت به پیگیری حقوقی آن اقدام می‌کند.
خانه تاریخی انصاری متعلق به دوره پهلوی دوم نیز دارای آسیب های متعدد شده و با توجه به آن که نمونه بارزی از معماری اصیل ایرانی محسوب نمی‌شد و حفاظت، مرمت و احیای آن مستلزم صرف هزینه‌های گزاف بوده که منابع مالی آن نیز مشخص نیست و همچنین مالکین آن سال‌ها اثر را رها نموده و نیز تمایلی به حفاظت و احیای آن نداشتند، ثبت آن نه تنها موجبات حفاظت از آن را فراهم نمی‌کند بلکه باعث به وجود آمدن مشکلات بعدی خواهد شد.»
نظر شما