می توانیم در ٤ دقیقه به غنی سازی ٢٠ درصد برسیم

به گزارش خبرنگار مهر، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار داشت: امروز مصادف با ۱۳ آبان، روز سرنوشت ساز و افتخارآفرینی برای ما است؛ به خصوص آنکه در روز ۱۳ آبان سال ۵۷ تعدادی از دانش آموزان عزیز ما توسط رژیم منفور گذشته به شهادت رسیدند.

وی ادامه داد: این تصادف و تقارن را به فال نیک می گیریم و عهد و پیمان با روح بلند شهدای بزرگوارمان در ۱۳ آبان و همچنین شهدای هسته ای می بندیم که جمع پرسنل سازمان انرژی اتمی همچنان در پیشبرد اهداف ملی و منویات رهبری با قوت و قدرت به پیش می روند. امروز شاهد یکی از دستاوردهای  این عهد و پیمان فرزندان غیور شجاع و مجاهد راه علمی شما در سازمان انرژی اتمی هستیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی بیان کرد: برجام نتیجه تفاهم جمهوری اسلامی ایران با شش کشور چین، روسیه، فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا بود و مبنای مذاکره برجام از نظر ما به خصوص در بعد فنی به این صورت بود که ما بنا به توصیه مسئولان ارشد نظام بخصوص توصیه موکد مقام معظم رهبری به این دلیل مذاکره می کنیم که حقوق کامل هسته ای ایران پابرجا بماند و هیچ یک از حقوق هسته ای ایران واگذار نشود.

صالحی افزود: البته از منظر طرف مقابل مبنای مذاکره این بود که برجام تفاهمی باشد که زمینه عدم انحراف جمهوری اسلامی ایران را به فعالیت های غیرصلح آمیز مسدود کند و بدنبال این هدف بودند که این دو نگاه، جمع دو نقیضین است؛ چرا که ما می خواستیم حقوق خود را به صورت کامل حفظ کنیم و طرف مقابل هم ضمانتی می خواست که به طرف فعالیت های غیرصلح آمیز نرویم و سئوال این است که چگونه می توان اینها را با هم جمع کرد؟

رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: لاجرم آنها محدودیت هایی را در نظر داشتند و پیشنهاد دادند و بحث در همین نوع محدودیت ها بود. اگر بنده بخواهم به صورت خلاصه این محدودیت ها را عنوان کنم، شامل دو بخش عمده محدودیت های زمانی برخی از فعالیت های هسته ای و محدودیت تعداد برخی از تجهیزات مورد استفاده در صنعت هسته ای بود.

وی اظهار داشت: برای مثال IR۶ که یک ماشین سانتریفیوژ پیشرفته است، سال ۸۸ کلید خورد و اولین نمونه این ماشین در فروردین ماه سال ۸۹ رونمایی شد. به این معنا که تقریبا ۱۰ سال است که از زمان رونمایی از اولین نمونه IR۶ می گذرد.

صالحی ادامه داد: بر این اساس حدود ۵ سال از فعالیت ما روی ماشین IR۶ به قبل از دوران برجام باز می گردد.

وی افزود: ما ۵ سال روی IR۶ کار کردیم و اگر می خواستیم طبق معیار غربی ها پیش برویم می بایست ۳ الی ۴ سال دیگر روی IR۶ کار می کردیم اما ما تجربه آنها را نداشتیم. پس قطعا مینیموم ۸ سال آینده برای ما ۸ سال نیست. IR۶  الان در چه وضعیتی است؟ IR۶ یکی از مواردی بود که بر اساس محدودیت های مذاکره، آنها گفتند شما یک زنجیره میانی ۲۰ تایی در یک فاصله چند ساله داشته باشید که ما از ۲۰ فروردین امسال آن زنجیره چند تایی را شروع کردیم و روی یک زنجیره ۱۰تایی در حال کار بودیم.  

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: زمانی که شما روی یک ماشین سانتریفیوژ کار می کنید و می خواهید خلق ایده کنید در ابتدا یک نمونه تولید می کنید. این نمونه را تست و تثبیت مکانیکی می کنید. یک سانتریفیوژ از ۱۰۰ قطعه تشکیل شده زمانی که شما یک ماشین را تست می کنید به ایرادها و اشکال های آن پی می برید. پس می بایست آنقدر با این سانتریفیوژ کار کنید تا اینکه مطمئن شویم این سانتریفیوژ بلاعیب است و تاب آوری لازم را دارد و طبق استانداردهای بین المللی کمتر از درصد معینی خرابی خواهد داشت. به همین دلیل زمان می برد. من این را گفتم که شما با فرایند آشنا شوید.

وی تصریح کرد: زمانی که ما در مذاکرات هسته ای با طرف مقابل صحبت کردیم، گفتیم باشد. ما که در حال حاضر روی یک زنجیره ۱۰ تایی در حال کار هستیم و پیش از آن نیز روی یک تک ماشین آن کار کرده بودیم. حال که داده ها را برداشت کردیم روی یک زنجیره ۲۰ تایی فعالیت خواهیم کرد. و بعد از برداشت داده ها بر روی یک زنجیره ۳۰ تایی و بعد از آن روی یک زنجیره ۱۳۲ تایی کار خواهیم کرد. این فرایند چه زمانی می برد؟ این فرایند دقیقا به میزانی زمان می برد که دوره برجام را تعریف کرده بودند. حالا این دوره برجام، یک مدت ۸ ساله یا ۱۰ ساله است که ما می گوییم ۱۰ سال.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: امروز ۴ سال از انعقاد تفاهم نامه برجام گذشته است که ما در این مدت بر روی یک زنجیره ۲۰ تایی فعالیت می کردیم که تازه از ۲۰ فروردین آغاز شده بود و هنوز به زنجیره ۳۰ تایی نرسیده بودیم و ۴ سال دیگر می بایست به زنجیره ۳۰ تایی می رسیدیم اما با این اتفاقی که افتاد ما لاجرم برای نشان دادن اقتدار ملی مان از ظرفیت صنعتی مان در سازمان انرژی اتمی استفاده کرده و بنا بر دستورات مقامات ارشد نظام این کار را جلو انداختیم و زنجیره ۲۰ تایی را راه اندازی کردیم. پس ببیند محدوده زمانی که آنها در برجام برای راه اندازی IR۶ ایجاد کرده بودند و اگر ما می خواستیم به صورت طبیعی این مسیر را طی کنیم همین مدت زمان را نیاز داشتیم. پس طرف مقابل از منظر خودش که فکر کند ما به سمت فعالیت های غیرصلح آمیز نمی رویم دو محدودیت عمده زمانی و تعدادی و عددی برای ما گذاشته بودند. ما به این شکل این نقیضه را جمع کردیم یعنی مشکل طرف را حل کردیم و هم از حق خودمان عدول نکردیم و همچنین زمان دوره برجام را با زمان مورد نیاز برای تحقیق و توسعه سازگار کردیم و توانستیم مسئله را پیش ببریم.

بتن ریزی نیروگاه بوشهر ۲ و ۳ هفته دیگر آغاز می شود

صالحی با اشاره به حقوق هسته ای کشورمان گفت: حفظ چرخه کامل سوخت از اکتشاف و استخراج گرفته تا تبدیل اورانیوم، ساخت سوخت و پسماند داریم. این حق ما بود و ما امروز همه این چرخه را در اختیار داریم و با قدرت پیش می رویم. ما استخراج اورانیوم را داریم و تبدیل اورانیوم در حال انجام است و UCF ما که حدود ۹ یا ۱۰ سال خوابیده و فعالیتی نداشت الان حدود یکی، دو سال است که راه افتاده و دارد بهسازی و نوسازی می‌شود و بقیه چرخه سوخت نیز به همین شکل است. در انارک، یک پسماندگاه مفصلی را سال پیش افتتاح کردیم. دومین حقوق ما ساخت نیروگاههای قدرت بود که ما در حال حاضر در حال ساخت دو نیروگاه جدید یعنی نیروگاه بوشهر ۲ و ۳ هستیم و هفته دیگر بتن ریزی آن را آغاز خواهیم کرد.

رئیس سازمان انرژی اتمی حق دیگر ایران در عرصه هسته ای را تحقیق و توسعه دانست و گفت: دامنه تحقیق و توسعه در کشور ما وسیع است و به بهترین شکل در حال انجام است. من حقوق هسته ای کشورمان را در این سه مورد خلاصه کردم اما هر کدام از این حوزه ها بسیار مفصل هستند که ما در هیچ کدام از آن ها حقوق خودمان را واگذار نکردیم. پس محدودیت ما تنها در عرصه زمانی و تعدادی روی برخی از فعالیت ها بود که  نمونه آن را درباره IR۶ برایتان توضیح دادم.

وی گفت: امروز شما اصحاب رسانه از سالن تحقیق و توسعه تحت عنوان سالن  S۸ سایت نطنز بازدید کردید و مشاهده کردیم که جا برای راه رفتن نیز در این سالن وجود ندارد و این سالن پر از سانتریفیوژ  نسل جدید است و مشاهده کردید که ۱۵ نوع ماشین سانتریفیوژ جدید بعلاوه یک نوع ماشین دیگر که یک مقدار خصوصیاتش فرق می کند با عنوان ماشین «مادیولار» در مجموع ۱۶ ماشین در این سالن در حال فعالیت است.

سانتریفیوژ IR۹ در دو ماه اخیر برای اولین بار ساخته شده است

صالحی تاکید کرد: تعدادی از ماشین های جدید سانتریفیوژ در این دو ماه اخیر برای اولین بار ساخته شده است مثل ماشین IR۹ با توان ۵۰ سو، و ماشین‌های IR-S، IR--۷ و IR مادیولار. این ماشین‌ها علاوه بر سانتریفیوژهای IR۶، IR۴، IR۲M، IR۵، IR۶S هستند.

وی افزود: قبل از برجام «سوی عملیاتی» [واحد غنی سازی اورانیوم] ما حدود ۱۱ هزار سو بود. بعد از گام سوم «سوی» ما به ۸۶۰۰ سو رسیده است؛ یعنی در عرض دوماه به مقدار «سوی» قبل از برجام رسیده‌ایم.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: بچه های ما در سازمان انرژی اتمی در دو ماه محرم و صفر تلاش زیادی کردند و توانستند یک گام عاشورایی در حوزه علمی بردارند. عزیزان ما در سازمان انرژی اتمی وقتی فهمیدند دچار یک چالشی با جمهوری اسلامی شده‌اند شبانه روز تلاش کردند. چالش علمی بسیار چالش سخت‌تری است ولی دانشمندان ما توانستند در عرض دو ماه با نصب ماشین های سانتریفیوژ جدید که در سالن سانتریفیوژ مدرنی که چند ماه پیش به دستور مقام معظم رهبری افتتاح شد، ۲۶۶۰ سو تولید انرژی داشته باشند.

صالحی گفت: تعداد کل ماشین های جدیدی که در سالن S۸ داریم حدود ۴۹۰ دستگاه سانتریفیوژ جدید است که بالغ بر دو هزار و ۶۶۰ تولید انرژی می کنند. تنوع ماشین ها قبل از برجام ۵ نوع بود اما پس از گام سوم کاهش تعهدات برجام این تعداد به ۱۵ نوع رسیده است. این نشان می‌دهد که صنعت هسته‌ای ما در این چهار سال بعد از برجام با قوت و قدرت حرکت کرده است. مگر می‌شد سانتریفیوژ IR۹ را ساخت. برای ساخت آی آر ۹ برنامه ای ۲۰۰ هزار خطی نوشته اند که یک سرمایه ملی است. ما از آستانه‌ها گذشته ایم و دیگر محدودیتی برای ما وجود ندارد. دیگر مهندسی معکوس انجام نمی‌دهیم و از مرحله ایده تا تولید انبوه کاملا بومی و به دست توانمند بچه های ایرانی انجام می گیرد.

وی افزود: سقف غنی سازی برداشته شده ولی به تشخیص خود، نیازها و مسولان است که به بالاتر از آن نیز دست پیدا کنیم.

معاون رییس جمهور اظهار داشت: امروز به عنوان یک ایرانی می بالم که در بستر انقلاب، این کشور و ملت زندگی می کنم که کارهایی آنجا می شود که طرف غربی متحیر شده است. یکی از اقدامات خوبی که دوستان انجام دادند، سانتریفیوژهایی که طبق برجام جمع آوری شده بود را همه در مدت یک ماه نصب کردند و تنها دو الی سه دستگاه آن دچار مشکل شد.

صالحی اضافه کرد: طرف مقابل در برجام فکر می کرد که بازگرداندن این سانتریفیوژها باعث از بین رفتن ۱۰ درصد آنها می شود ولی بچه های ما در سازمان، کاری کردند که پرتی حتی به یک درصد نرسید.

وی خاطرنشان کرد: امیدواریم دولت عنایت لازم را به سازمان داشته باشد تا همچنان به پیش برویم.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در همین دو ماه به جز ساخت و نصب سانتریفیوژ جدید، بهینه سازی های خوبی در موضوع پایپینگ ها و برق رسانی به زیر سیستم ها انجام شده که در زمان مقتضی اعلام می شود.

صالحی  در مورد هدف ساخت آی آر ۹ اضافه کرد: این موضوع بحث علمی است. هر سانتریفیوژی خصوصیات خود را دارد. ورود ما به این حوزه با همت بچه های ایرانی بود. به غیر از دستگاه اولی که پی ۱ از بازار سیاه خریداری شد، ۱۷ سال طول کشید تا با مهندسی معکوس در ساخت ماشین های جدید را طراحی کرده و بسازیم. از سال۸۵ وارد بومی سازی ساخت ماشین های جدید شدیم. در سال ۸۸ کار را به صورت مستند سازی علمی به پیش بردیم و با سندنگاری برای هر سانتریفیوژ چیزی حدود ۲۵۰۰ سند داریم.

وی خاطرنشان کرد: ما دو نوع سانتریفیوژ داریم که تحت بحران و بالای بحران است. برای ساخت سانتریفیوژهای جدید کار زیادی باید صورت بگیرد و ما با کار روی دستگاه های جدید در حال انتخاب بهترین ماشین با نیازهای کشور هستیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی در مورد مکانیسم برداشته شدن گام های کاهش تعهدات گفت: برای تصمیم گیری برای گام ها، سازمان انرژی اتمی فقط پیشنهادات را ارایه می دهد. هیئت نظارت برجام که با حضور مسولان نظام شکل گرفته پیشنهادات را دریافت کرده و با رصد مسایل بین المللی به تناسبی میان تحولات و پیشنهادات می رسد و در نهایت تصمیم را رییس جمهوری اعلام می کند. سازمان پیشنهاد فنی می کند، هیئت نظارت بر برجام ارزیابی و رصد می کند و در نهایت رییس جمهور دستور می دهد. سازمان نیز این دستور را اجرا می کند.

صالحی افزود: برخی می گویند که صنعت  اتمی ایران نابود شده ولی شما ببینید که چقدر توانمند شده این و چه پیشرفت های خوبی کرده ایم. انتقاد باید سازنده باشد و مسایلی مانند اینکه با لگد سانتریفیوژ ها را جمع کرده اند دروغ بوده است. انتقادات باید علمی باشد و نباید با حرف های اشتباه افکار عمومی را مشوش کنیم.

وی گفت: صنعت هسته ای کشور ۱۵ هزار نیرو دارد و این تعداد نشان می دهد که سازمان پویا بوده‌ و کارش تعطیل نشده است. ساخت دو رآکتور جدید نیز نشان دهنده همین موضوع است. فرمان ۹ ماده ای رهبری در ۴ بند به سازمان مربوط بوده که هر چهار مورد رعایت شده‌است.

رآکتور تهران با سوخت ایرانی کار می کند

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره فردو و سطح بازرسی ها تصریح کرد: هییت نظارت بر برجام از طریق وزارت خارجه مسایل را رصد می کند و پیشنهاداتی که ما به آنها داده ایم را ارزیابی می کند و در نهایت با بررسی آن یکی از پیشنهادات را روحانی دستور می دهد.

صالحی افزود: ما اعلام کرده ایم که خودمان را مقید به محدودیت ظرفیت غنی سازی نمی دانیم و به هر مقدار سویی که بخواهیم غنی می کنیم.

وی تصریح کرد: ما پیش از این اورانیوم را از سال ۸۵ تا پیش از برجام ۱۰ تن غنی کردیم. ما در برجام توافق کردیم تا این میزان را بفروشم تا اورانیوم مورد نیاز غنی سازی را بخریم. ما غنی سازی می کنیم تا سوخت نیروگاه بسازیم. ما در سال ۸۸ غنی سازی ۲۰ درصد را اجرا کردیم و در ظرف دو سال صفحه سوخت ساختیم و امروز رآکتور تهران با سوخت ایرانی کار می کند.

صالحی ادامه داد: ما در حال حاضر سوخت راکتور قدرت را نمی سازیم و برای این کار باید تلاش زیادی بکنیم. ما برای ساخت نیروگاه بوشهر، باید کار بیشتری انجام دهیم که بسیاری از این مسیر طی پنج سال گذشته انجام گرفته است. امیدواریم غنی سازی هایی که امروز انجام می دهیم به ساخت مجتمع سوخت برای بوشهر بیانجامد. الان حدود ۵۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده داریم و هر روز حدود ۵ گرم غنی می کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره فرایند نظارت آژانس بر برنامه های جدید سازمان و واکنش طرف های باقی مانده در برجام، ادامه داد: ما به تعهدات هسته ای خود دست نزده ایم. توافق پادمانی، پروتکل الحاقی و بازرسی ها را دست نزده ایم. ما بر اساس پادمان و پروتکل الحاقی و به خصوص بند سه ممیز یک باید اظهارنامه بدهیم و آژانس نیز آن را بررسی می کند که تاکنون ما اطلاع داده و آنها نیز بررسی کرده اند. اروپایی ها و آمریکایی ها از گام های ایران بسیار ناراحت هستند. بازتاب اندیشکده های آنها روشن می کند که چقدر ناراحت هستند به طوری که وندی شرمن می گوید چرا ترامپ کاری کرد که ایران را به این سو هل داد.

صالحی با اشاره به موضوع ساخت پیشرانه هسته ای گفت: پیشرفت هسته ای در عمل یک راکتور کوچک است و باید طوری باشد که در شناور قرار بگیرد. فرق آن با رآکتور تولید برق این است که ثابت بوده و میله ها تکان نمی خورد ولی در شناور اینگونه نبوده و دایما حرکت می کند که این احتیاج به تکنولوژی بالا دارد. در طراحی رآکتور اراک از ۱۹ سال پیش روی رآکتور ثابت کار می کنیم و هنوز به نتیجه نرسیده ایم. ساخت راکتور شناور سخت و پیچیده است و احتیاج به زمان دارد و ما باید روی آن سالها کار کنیم.

وی افزود: برای هند ۲۵ سال طول کشید تا یک راکتور کوچک برای شناور های خود بسازد. آنها ابتدا یک شناور روسی اجاره کردند و با کمک روس ها در زمان نزدیک به ۲۵ سال و خرج حدود دو و نیم میلیارد دلاری آن را ساختند. ما به طور ناباورانه ای در این موضوع پیش رفته ایم و اگر امکانات مالی و تسهیلات مقرراتی فراهم شود حداقل ۱۵ سال طول می کشد. امیدوارم تا انتهای سال دیگر خبر مقدماتی خوبی در این زمینه بدهیم. برای یک فاز آن هشت هزار زیر پروژه تعریف شده که کار سختی است ولی کار را به پیش می بریم.

در ٤ دقیقه میتوانیم به غنی سازی ٢٠ درصد برسیم

صالحی در ادامه در پاسخ به خبرنگار مهر درباره غنی سازی ۲۰ درصد که همیشه به عنوان تهدیدی علیه اروپایی ها بوده است، چه مدتی برای رسیدن به آن زمان احتیاج است، گفت: امیدواریم که به این مرحله نرسیم ولی هرگاه مقام‌های ارشد دستور چنین کاری را دهند، ما در چهار دقیقه به آن دست پیدا می‌کنیم.