۲۳ اردیبهشت ۱۳۸۶، ۹:۴۱

چهار صحنه از پیروزی ایران بر آمریکا در نشست اخیر وین/ جزئیات نشست اخیر بازنگری NPT در گفتگوی مهر با یک دیپلمات آگاه /

چهار صحنه از پیروزی ایران بر آمریکا در نشست اخیر وین/ جزئیات نشست اخیر بازنگری NPT در گفتگوی مهر با یک دیپلمات آگاه /

ایستادگی ایران بر مقررات بین المللی و حقوق مربوط به آژانس بین المللی انرژی اتمی ، بویژه پیمان منع تولید و گسترش سلاح های اتمی (ان پی تی ) باعث شد تا کشورهای غیر متعهد و مستقل نیز از موضع ایران دفاع کنند . بطوری که در پایان نشست اولین مرحله از بازنگری ان پی تی ، اجماع کشورهای عضو این پیمان در 4 مرحله به موافقت با موضع ایران و مخالفت با خواست آمریکا انجامید. از این لحاظ می توان ایران را از نظر حقوقی برنده اصلی مذاکرات اخیر وین دانست.

یک دیپلمات آگاه حاضر در نشست اخیر وین در گفتگو با خبرگزاری مهر در تشریح سیر نتایج حاصل شده از این نشست افزود: از آنجا که یکی از مهمترین ارکان پیمان ان پی تی موضوع خلع سلاحهای هسته ای و الزام آن به عدم گسترش است ، آمریکا از روز نخست نشست کمیته بازنگری ان پی تی در پی شکست این نشست بود. این کشور در کنفرانس نیویورک در سال 2005 نیز تلاش داشت تا با شکست دادن مسیر مدافعان کلیت ان پی تی ، زمینه را برای تفسیر های تازه و یکجانبه گرایی در استفاده از انرژی هسته ای هموار کند که با هر دو بار با مقاومت جمهوری اسلامی ایران به نتیجه دست نیافت.

وی با اشاره به اینکه ایران در رقابتی نفس گیر و حقوقی با آمریکا در چهار مرحله پیروز صحنه مذاکرات وین بود ، گفت: در نشست اخیر وین نیز که اولین کمیته کارشناسی مقدماتی برای نشست سال 2010 ان پی تی محسوب می شد ، هیات نمایندگی آمریکا با لابی های پشت پرده و همچنین فشار بر "یوکیو آمانو" رئیس ژاپنی شورای حکام و کمیته بازنگری درصدد بود با افزودن عبارت فریبنده «پایبندی به معاهده NPT» نظرات اعضا را از مواد مربوط به خلع سلاح در ان پی تی منحرف کند که ایستادگی نمایندگان ایران این تلاش را با شکست مواجه کرد.

"ایران بر این موضع تاکید داشت که دستور کار پیش بینی شده در سال 2002 با اجماع اعضای ان پی تی بوده و باید همان در دستور کار باشد و اگر قرار است عبارت جدیدی جایگزین شود ، این عبارت باید دقیقا «پایبندی به همه مواد معاهده NPT» باشد. بدین معنی که هیچ تفاوتی میان ماده 4 که از حقوق یکسان کشورها برای بهره برداری از انرژی هسته ای صلح آمیز دفاع می کند و همچنین ماده 6 که از گسترش سلاحهای هسته ای توسط قدرتهای هسته ای جلوگیری می کند ، با ماده 2 که تعهدات کشورهای غیر هسته ای را برای عدم انحراف از مقاصد صلح آمیز یادآور شده ، وجود ندارد.

این دیپلمات ادامه داد: چون هر گونه تغییری در نشست بازنگری مفاد قانونی مرتبط با آژانس باید با اجماع اعضا صورت گیرد ، بیش از 3 روز ادامه نشست با توجه به مقاومت ایران متوقف شد . در این مدت غربی ها به دروغ در رسانه های خود این طور تبلیغ می کردند که ایران تنها است و می خواهد کنفرانس را به شکست بکشاند ، در حالی که نهایتا مشخص شد که اجماع کشورهای عضو بر پیشنهاد ایران صورت می پذیرد و آمریکا در تحمیل نظر خود به اجلاس تنها ماند.

وی گفت: دومین مقطع مهم از نشست اخیر ان پی تی موضوع گزارش پایانی رئیس کمیته بازنگری بود که آمریکائیها بعد از شکستی که در تغییر دستور کار اجلاس به دلخواه خود داشتند ، تصمیم گرفتند روی گزارش رئیس ژاپنی نشست متمرکز شوند. زیرا در نشستی که به همین منظور سال 1997 برگزار شده بود ، به رئیس نشست اجازه داده شده بود که حتی بدون مشورت با اعضا جمع بندی شخصی خود از نشست را در کنار دستور کار و به عنوان «سند رسمی آژانس» منتشر کند.

"جمهوری اسلامی ایران با پیش بینی این مساله و فشاری که آمریکا بر رئیس نشست وارد می ساخت ، به طور عمومی این موضع را در نشست با صراحت مطرح کرد که اگر جمع بندی رئیس شورا مغایر با روند نشست کمیته بوده و منعکس کننده مجموعه مباحث طرح شده نباشد ، ایران با آن نیز مخالفت خواهد کرد. بعد از آنکه روز جمعه پیش نویس بیانیه رئیس کمیته بازنگری منتشر شد ، ایران متوجه تاکید بیانیه بر لزوم تبعیت ایران از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. گرچه در این بیانیه بر آمادگی کشورمان برای افزودن بر همکاری با آژانس به شرط عدم ورود شورای امنیت به موضوع تاکید شده بود ، اما ایران با رایزنی فشرده و پرحجمی که با اعضای غیر متعهد عضو ان پی تی داشت آنها را نیز با خود همراه کرد."

این مقام آگاه افزود: بدین ترتیب گروه نم نیز یکپارچه و رسما اعلام کرد که با بیانیه رئیس ژاپنی نشست به شکل یاد شده مخالف است و آمریکا در این مقطع نیز موفق به اجماع اعضای آژانس با نظریات خود نشد. ایران و نم صراحتا اعلام کردند از درج گزارش رئیس نشست به عنوان پیوست دستورکار نشست حمایت نخواهند کرد.

وی در باره سومین پیروزی حقوقی ایران در نشست وین گفت: از سوی دیگر ، در کنفرانس بازنگری سال 2000 این اختیار باز به رئیس نشست بازنگری داده شده بود که وی در صورت تشخیص ، گزارشی را تهیه و به نشست بعدی کمیته بازنگری ارسال کند تا در آن نشست مبنای مباحث قرار گیرد. ایران در این زمینه نیز با هوشیاری از خود مقاومت نشان داد و نهایتا این گزارش نیز از سوی "یوکیو آمانو" صادر نشد.

"حتی بعد از این قضیه ، مجددا هیات ایرانی با بررسی مذاکرات سال 2004 دریافت که هیات آمریکایی درصدد است تحت عنوان "جمع بندی رئیس" یا Chairman Summary منتشر کند که ایران در این بخش نیز اعلام کرد که صرفا با انتشار "گزارش کار" یا Working Paper  (که مثل بیانیه کشورها است و سندیت رسمی ندارد) موافقت خواهد کرد."

این مقام دیپلماتیک آگاه در پایان گفتگو با «مهر» افزود: چهارمین اقدام نتیجه بخش ایران نیز این بود که مقرر شده بود سومین نشست بازنگری قبل از اجلاس سال 2010 در نیویورک برگزار شود که ایران با مذاکراتی که با گروه غیر متعهدها داشت به خاطر اینکه رئیس کمیته بازنگری هیچ مشورتی در این زمینه با نم و ایران نکرده بود با این مصوبه مخالفت کردند تا بدین ترتیب این تصور عمومی در میان کشورهای عضو ان پی تی تقویت شود که اقدام خودسرانه و بویژه عدم مشورت با گروه موثری چون نم و نیز جمهوری اسلامی ایران موجب مخالفت با تصمیماتی خواهد شد که به جای مشاوره عمومی حاصل لابی های پنهان سیاسی است.

کد خبر 477412

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha