به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر به نقل از سایپا، در صنعت خودرو وقتی صحبت از کیفیت محصول می‌شود، در واقع سخن از یک مقوله کلی اما با دو حوزه متفاوت است. زیرا هر چند محصول نهایی که به دست مشتری می‌رسد یک پکیج کلی از کیفیت را نمایان می‌کند، اما واقعیت اینجاست که هر قطعه از خودرو دارای کیفیت و استاندارد مختص به خود است و در نهایت عملکرد چند هزار قطعه یک خودرو است که نشان می‌دهد، سازنده چقدر به مقوله کیفیت اهمیت می‌دهد.
به طور کلی باید کیفیت را به دو دسته مختلف تقسیم کرد. بخش اول مربوط به زنجیره تأمین است. جایی که منابع تولید کننده قطعات وظیفه دارند، کیفیت قطعه یا مجموعه‌های تولیدی خود را به استانداردهای مورد نظر خود و خودروساز برسانند. در این بخش خودروسازان استانداردهای کلی دارند که قطعه سازان بعد از ارائه قطعات خود موظف به رعایت آنها هستند. اما فراموش نکنیم گاهی بعضی از خودروها در سگمنتی خاص قرار می‌گیرند که این موضوع باعث می‌شود، حساسیت خودروسازان نسبت به قطعات به کار رفته در یک محصول خاص دوچندان شود.
به طور مثال ازنظر کیفی قطعاتی که درخودروهایی چون سدان های نیمه لوکس به کارگیری می‌شود، از نظر عملکرد، طول عمر و متریال نسبت به قطعاتی که برای یک هاچ بک نسبتاً اقتصادی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند، تفاوت‌های بسیاری دارد. ضمن این که قیمت تمام شده این قطعات نیز متفاوت است و بدون شک قطعه باکیفیت تر هزینه ساخت بالاتری دارد. به کارگیری این قطعات باکیفیت دریک محصول درانتها قیمت تمام شده آن خودرو را بالا می‌برد و البته کیفیت بهتری در اختیار مشتری قرار می‌دهد که موجب رضایت مندی خواهد شد. در نتیجه نقش زنجیره تأمین در کیفیت یک خودرو نقشی اساسی و پایه به حساب می‌آید.
در حوزه قطعه سازی در ایران، در سال‌های گذشته در ارتباط با همکاران خارجی تجاربی کسب شده است که به کارگیری آنها در دوران تحریم باعث شده بسیاری از قطعات وارداتی در لیست داخلی سازی خودروها قرار بگیرند و به همین دلیل قطعه سازان کشور در دوران تحریم توانستند دانش فنی جدید کسب کنند. به طورمثال خودروی شاهین سدان سایپایی‌ها که این روزها طرفداران خاصی نیز دارد، از جمله خودروهایی است که در اثر همت زنجیره تأمین و البته نارنجی پوشان جاده مخصوص به تولید رسیده است.
این خودرو به خصوص در بخش قطعات الکترونیکی یکی از اولین دستاوردهای صنعت خودروسازی کشور در حوزه داخلی سازی است. زیرا این پروژه که در ابتدا تأمین کنندگانی خارجی داشت، با برخورد به سد تحریم‌ها تا اندازه‌ای از برنامه‌های خود عقب ماند اما همت و دانش متخصصان داخلی سدهای تحریم را شکست و امروز این خودرو با کیفیت مناسب در سبد فروش سازنده قرار گرفته است. گارانتی ۶۰ هزار کیلومتری یا ۳ ساله این خودرو که برای اولین بار روی یک محصول داخلی اعمال شده است، شاید بهترین مهر تأیید بر کیفیت این خودرو باشد.
اما بخش دوم کیفیت در یک خودرو به فرآیند تولید باز می‌گردد. در این بخش خطوط تولید و ابزارهای یک خط مونتاژ مدرن در نهایت محصولی بسیار باکیفیت تر پدید می‌آورد. به طور مثال کافی است، گان های جوش قطعات بدنه در عمق نقطه جوش‌های خود کیفیت لازم را نداشته باشند. در این صورت قطعاً خودرویی از خط تولید خارج می‌شود که علاوه بر عدم ایمنی کافی، بعد از مدتی صداهای مزاحم در آن به گوش می‌رسد. در واقع اتوماسیون تولید بی کیفیت می‌تواند همه زحمات زنجیره تأمین در این حوزه را بر باد بدهد و یا با پوشش تکمیلی کیفیت در تولید، محصولی راهی بازار کند که باعث جلب رضایت و وفای مشتریان به برند شود.
خودرویی چون شاهین را باید دستاوردی ازخودباوری در صنعت خودرو ایران به حساب آورد که نشانه‌های بلندی از کیفیت را نشان می‌دهد. حاصل این خودباوری قبولی در تست تصادف ECE R۹۵ اروپا/ تأییدیه ECE R۹۵ توسط خودروی شاهین است که یکی از آزمون‌های مربوط به دریافت مجوز فروش محصول در اتحادیه اروپا به شمار می‌شود.
تست ECE R۹۵ که در آن یک جسم ۹۵۰ کیلوگرمی با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت با خودرو ثابت برخورد می‌کند، سلامت سرنشینان در برخورد از کنار را مورد بررسی قرار می‌دهد. این تست که یکی از سخت‌ترین ها در بخش سازه کناری یا Side خودرو است، بر روی شاهین نیز در یکی از مراکز تست اروپا انجام شده و این خودرو توانست از این تست سربلند بیرون بیاید.
حفظ تعادل هنگام ضربه، عدم شکست نقاط جوش و اتصال ستون‌ها، ثبات ستون افقی و سازه سقف، حفظ سلامت کامل ستون A و C، مهار صحیح نیروی وارد در نقطه R، امکان باز شدن درها پس از تصادف، سلامت سازه ضربه گیر داخل درها و جلوگیری از وارد شدن نیروی حداکثری به پا و پهلوی سرنشین، عدم شکست ستون افقی پایینی از جمله نکاتی است که در پایان این تست مورد بررسی متخصصین قرار می‌گیرد.
البته این همه دستاورد تلاشگران صنعت خودرو ایران در سخت‌ترین دوران این صنعت نیست. زیرا شاهین به عنوان نماینده این صنعت توانسته در تست سیستم ایربگ نیز استاندارد ECE را در اروپا دریافت کند. این تست که به تازگی ویدئو آن نیز از طرف سایپا منتشر شده است، شاخص‌هایی چون میزان بازشدن، جهت بازشدن، انحراف از مسیر ضربه، محل برخورد با سرنشین و سطح تأثیرگذاری در استانداردهای مختلف را مورد بررسی قرار می‌دهد و معیار اصلی صحه‌گذاری و اعطای مجوزهای مختلف «ای مارک» و ECE است. در واقع آنچه که امروز از موفقیت‌های خودروی شاهین درحوزه کیفیت و ایمنی باید نتیجه گرفت، ساخت یک خودرو مناسب توسط سایپا نیست، بلکه باید این خودرو را نتیجه مدیریت فرآیندهای ساخت و تولید یک پلتفرم و البته شناخت و استفاده صحیح از پتانسیل‌های داخلی به حساب آورد. امروز شاهین نماینده ای برای صنعت خودرو ایران است.
نظر شما