به گزارش خبرنگار مهر، در آستانه فرا رسیدن اربعین حسینی، مؤسسه «البیان للتواصل و التأصیل» و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، نشستی وبیناری با عنوان «جایگاه و تأثیر نهضت امام حسین (ع) در جهان معاصر» با حضور جمعی از علما و اندیشمندان مسلمان و مسیحی چند کشور اسلامی برگزار کرد.
در این نشست که به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینی برگزار شد، احمد راسم النفیس، نویسنده و اندیشمند مصری، پروفسور نورالدین ابولحیه، نویسنده و استاد دانشگاه الجزایر، آیت الله احمد مبلغی، استاد حوزه علمیه قم، محسن الویری، استاد تاریخ دانشگاه باقر العلوم، میشل کعدی، شاعر و فیلسوف مسیحی اهل لبنان، عباس خامه یار، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، و فرح موسی، رئیس دانشکده مطالعات اسلامی دانشگاه لبنان در این نشست سخنرانی کردند.
راز و رمز جهانی شدن نهضت امام حسین (ع) در فداکاری و اصلاح گری آن نهفته است
پروفسور نورالدین ابولحیه، نویسنده و استاد دانشگاه الجزایر گفت: در این مساله تردیدی نیست که باوجود تلاش‌های گسترده دشمنان برای سانسور ابعاد مختلف قیام عاشورا، نام امام حسین علیه السلام و نهضت ایشان همچنان در وجدان ملت‌های مسلمانان وتمام آزادگان جهان زنده است.
ابولحیه در ادامه به راز و رمز جهانی شدن نهضت امام حسین (ع) پرداخت و گفت: ما از طریق تحلیل مسائل متعددی که مردم جهان از مسلمان گرفته تا غیرمسلمان را به امام حسین جذب کرده متوجه دو علت اصلی جذب آنها شده‌ایم؛ مساله نخست درد و رنج و فداکاری‌هایی است که امام حسین در مسیر اجرای رسالت خود متحمل شد. ایشان در مسیر قیام خود همه مصائب انبیا و ائمه هدات علیهم‌السلام را متحمل شد که خداوند باری تعالی در قرآن کریم به تفصیل آنها را روایت کرده است.
ابولحیه افزود: قیام عاشورا پاسخ بسیار محکم به کسانی است که دین اسلام را به منزله (شمشیری) قدرتی سخت که در پی فتوحات، افزایش قلمرو و توسعه طلبی است معرفی می‌کنند. آنها مسلمانان را به صورت جنگجویانی که در میادین جنگی حضور دارند به تصویر کشیده‌اند، نه به کسانی که درد و رنج کشیده و فداکاری می‌کنند.
استاد دانشگاه الجزایر با بیان اینکه قیام حسینی تصویری واقعی از دین اسلام به فطرت و وجدان‌های پاک ارائه می‌دهد گفت: تصویری که نهضت عاشورا ارائه می‌دهد همان تصویری است که اسلام را دینی انسانی با اصول متعالی مطرح می‌کند نه با تصویر تحریف شده‌ای که دین اسلام را به عنوان یک دین قدرت طلب و توسعه طلب مطرح کرده است.
ابولحیه در ادامه به دومین ویژگی که در جهانی شدن نهضت حسینی تأثیرگذار بوده اشاره کرد و گفت: اصلاح گیری و قیام علیه ظلم و ستم نهضت حسین را جهانی کرده است. امام حسین علیه السلام یک انقلابی مصلح در برابر همه کسانی بود که از دین و اصول اساسی آن انحراف پیدا کردند.
ابو لحیه افزود: هیچ مانعی از جمله قّلت یاران و کثرت دشمنان امام حسین را از مسیری که داشت باز نداشت، همین مساله باعث شده که قیام حسین ماندگار و جهانیان را مجذوب خود کند.
استاد دانشگاه الجزایر در تشریح این مساله گفت: واقعیت این است انقلابیِ مظلومی که یارانی ندارد در قلب‌ها بیشتر از شخصیتی انقلابی که از همه جهات به وی کمک می‌شود در وجدان‌های مردم تأثیر گذار است.
ابولحیه در ادامه به دلایل شکست جنبش‌های موسوم به بهار عربی اشاره کرد و گفت: جنبش‌های عربی از همه قدرت‌های هژمون، ظالم و مستکبر کمک گرفتند و همین مساله مردم را از آنها متنفر کرد و حتی باعث شد رهبران این جنبش‌ها، به جای انقلابی، افرادی مزدور نامیده شوند.
ابولحیه سپس به دلایل موفقیت انقلاب اسلامی ایران پرداخت و گفت: انقلاب اسلامی ایران قیام حسین را به عنوان الگوی خود قرار داد و باعث شد که همه ملت ایران و حتی جریان‌های غیر دینی به اصول این انقلاب عشق بورزند. همین مسئله راز موفقیت جمهوری اسلامی ایران و انقلاب آن است. همین موضوع نیز باعث شد که محور مقاومت بر اساس اصولی متعالی شکل بگیرد، محوری که به یاری مستضعفین و قیام علیه مستکبرین می‌پردازد و هرگز علیه محرومان و مستضعفان وارد کارزا نمی‌شود.
استاد دانشگاه الجزایر در پایان سخنان خود گفت: بر همین اساس قاعده یاد شده، ما برای زنده نگه‌داشتن یاد امام حسین و جهانی سازی نهضت ایشان به اهتمام بیش از پیش به اصول و پایه‌های آن نیازمندیم. این رویکردی همان است که ما را در ترویج همه اهداف اصیل دینی و مواجهه با همه تحریفات و باورهای غلط یاری می‌دهد.
گردهمایی بزرگ و باشکوه اربعین حسینی معجزه‌ای ماندگار است
در ادامه احمد راسم النفیس، نویسنده و اندیشمند مصری، سخن از امام حسین (ع) و نهضت ایشان را سخن از سلام راستین و ماهیت حقیقی این دین مبین عنوان نمود و اظهار کرد: زمانیکه از امام حسین (ع) سخن میگوییم نباید تنها به جنبه فکری این موضوع را در نظر بگیریم، و همچنین نباید تنها بر ایده‌های و آثار اندیشمندان مسلمان متمرکز شویم، زیرا که آثارشان اغلب در سطح فهم عموم مردم نیست و هیچ تأثیری بر تبیین ابعاد مختلف نهضت عاشورا ندارند گویی که تنها برای نخبگان نوشته شده است.
راسم النفیس افزود: برای تبیین جنبه‌های مختلف نهضت حسینی باید از راهپیمایی ملیونی اربعین سخن گفت، راهپیمایی که به راستی معجزه‌ای ماندگار است.
النفیس در ادامه به تشریح اهمیت برگزاری مراسم اربعین پرداخت وگفت: گرامیداشت مراسم اربعین در حقیقت تجدید عهد وبیعت با امام حسین است. من این گردهمایی بزرگ را معجزه توصیف می‌کنم به این دلیل که باوجود مخالفت و ممانعت حکام جور از متوکل عباسی تا صدام از برگزاری این مراسم؛ هر سال شاهد پرشکوه‌تر شدن این مراسم و زیارت اربعین هستیم.
نویسنده و اندیشمند مصری افزود: باشکوه شدن مراسم حسینی پس از گذشت چندین قرن از واقعه عاشورا در حقیقت به معنای بسیج شدن امت مسلمان در حمایت از ائمه علیهم السلام و رهبری این بزرگواران است.
النفیس خاطرنشان کرد: در مقابل مکتب حسینی، مکتب وهابیت وجود دارد که معتقد است پس از مرگ هیچ اثری از انسان باقی نخواهد ماند، واین درست بر عکس آنچه که در قرآن آمده است که شهدا زنده‌اند ونزد خداوند، در بهشت از رزق و روزی برخورداند.
نام حسین (ع) در تمامی دوران‌ها جایگاه ویژه ای دارد زیرا که منزلت ایشان از مرزهای زمان و مکان و هستی فراتر رفته است
در ادامه «فرح محمد موسی» رئیس دانشکده مطالعات اسلامی دانشگاه لبنان، با اشاره به عنوان نشست گفت: ماهیت هر پژوهش در بسیاری از موارد ایجاب می‌کند که بین گذشته و دوران معاصر تمایز قائل شویم، اما در رابطه با موضوع این نشست، این پرسش اساسی مطرح می‌شود که آیا می‌توان سرگذشت امام حسین علیه السلام و بطور کلی اهل بیت پیامبر (ص) را به دو دوران گذشته و معاصر تقسیم کنیم و یا تأثیر اقدامات آنان را به دوران خاصی محدود کنیم؟!
فرح موسی افزود: شکی نیست که هر دعوت نبوی از نظر ماهیت خود یک دعوت نو و معاصر است. اهل بیت علیهم السلام و ماهیت اصلی اقدامات آنان چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ، برگرفته از رسالت پبامبر اسلام است، بنابراین ائمه دنباله روی پیامبرند و مامورند تا راه پیامبر اعظم و رسالت ایشان که همانا ابلاغ دستورات الهی و دگرگون کردن اخلاق انسان‌ها است را طی کنند.
وی تاکید کرد: باید این واقعیت را درک کنیم که ما نباید به دنبال جایگاه امام حسین و تأثیر نهضت ایشان در جهان معاصر باشیم بلکه باید به دنبال جایگاه فعلی خودمان در زندگی و سرگذشت حسین (ع) باشیم.
رئیس دانشکده مطالعات اسلامی دانشگاه لبنان خاطرنشان کرد: حسین یک امام است و جایگاه او همانند جایگاه جد خود، پیامبر اسلام است، بنابراین جایگاه و منزلت ایشان از مرزهای زمان و مکان و هستی فراتر رفته است.
فرح موسی در ادامه سخنان خود با تاکید بر اینکه نام و نهضت حسین (ع) جاودانه و در تمامی دوران‌ها جایگاه ویژه ای دارد، اظهار داشت: امام حسین خصوصیّت و ویژگی کسی که خلیفه خدا در زمین باشد را دارا بود، بنابراین پیروی از مکتب امام حسین (ع) شرط تبعیت از حقیقت است. حال این سوال مطرح است که چگونه مردی که خصوصیّات خلیفه خدا در زمین را داراست و تجلی‌گاه اسماً و صفات پروردگار عالم باشد، در دوران معاصر ما هیچ جایگاهی ندارد؟!
استاد مطالعات قرآن در ادامه سخنان خود ضمن تاکید بر ضرورت نهادینه کردن فرهنگ قرآن در جامعه گفت: بدون تردید، اگر بخواهیم موقعیت امام را در جهان معاصر خود بدانیم، قبل از هر چیز باید قرآن را در زندگی خود نهادینه کنیم، زیرا امام و کتاب (قرآن) دو امر متلازمند، یعنی هر کس امام را شناخت کتاب را نیز شناخته است، و هرکس کتاب را نشاخته امام را نیز نشناخته است.
وی توضیح داد: نهادینه کردن فرهنگ قرآن در جامعه امری ضروری و مقدمه تبعیت از راه و روش امام حسین (ع) است زیرا که تمام اقداماتی که امام حسین دیگر امامان اهل بیت انجام دادند با هدف حفظ تعالیم قرآن و بقای اسلام صورت گرفته است.
رئیس دانشکده مطالعات اسلامی دانشگاه لبنان در بخش دیگری از سخنان خود به شیوه درست معاصرسازی و اصلاح شرایط جامعه بر اساس تعالیم الهی اشاره کرد و گفت: در روند اصلاحگری و معاصرسازی ماهیت دین نباید اسیر دگرگونی ها ورخدادهای زمانه شد، بلکه حاکمیت نهایی بر امور باید برای دین و قرآن کریم باشد؛ قرآنی که امام حسین علیه السلام بهترین عمل کننده به آن بود، موضوعی که خود آن حضرت به آن اشاره کرده و فرمودند: «من (که فرزند رسول خدایم) به قیام برای تغییر این اوضاع، از همه کس سزاوارترم.»
فرح موسی در ادامه گفت: حسین علیه السلام وارث خط نبوت است و این موضوع در زیارت وارث بیان شده است. خداوند مقدر نموده که این زیارت امتداد حقیقت در هر زمان و مکان باشد. علاوه بر زیارت مذکور، حقیقت جایگاه والای امام حسین در هر آنچه که در نظام هستی حق است، تجسم یافته است.
وی افزود: معنای حضور امام حسین علیه السلام در زندگی ما این است که ما در جهان خود آزاده باشیم و آزادنه زندگی کنیم همانطور که ایشان فرمودند: «در دنیایتان آزاده باشید». امام حسین نور خدا در هستی و حجت او برای بندگانش است، بنابراین هر کس عاشق و یاور امام حسین باشد پیروز و رستگار خواهد شد. امام خود این حقیقت را تبیین کرده آنجا که می‌فرماید: «کسی که به من ملحق نگردد فتح و پیروزی را نخواهد یافت.»
رئیس دانشکده مطالعات اسلامی دانشگاه لبنان در پایان گفت: حسین علیه السلام کشتی نجات است و ادامه دهنده راه پدربزرگش حضرت محمد (ص) بود. او از ویژگی‌ها و منزلت پدربزرگش نیز برخوردار است، پیامبر نیز به این حقیقت اشاره کرده است آنگاه که فرمودند: «خدا دوست دارد کسی را که حسین دوست بدارد.» بی شک هیچ عشقی بدون پیروی و اطاعت از معشوق کامل نبوده و به سرانجام نمی‌رسد..
حماسه حسینی عالی‌ترین و بزرگترین حماسه جاودانه تاریخ بشری است
در ادامه این نشست میشل کعدی، نویسنده، فلیسوف مسیحی با طرح مقدمه‌ای گفت: مبالغه و اغراق جزئی از دیگر حماسه‌های تاریخ بشریت است، اما حماسه حسینی حماسه‌ای کاملاً واقعی که برای اصلاح اجتماعی و دستیابی به اهدافی مقدس صورت گرفت، بنابراین نام حسین (ع) و نهضت ایشان تنها یک الگو، رسالت و مکتب نیست؛ حماسه حسینی عالی‌ترین و بزرگترین حماسه جاودانه تاریخ بشری است.
کعدی افزود: نام حسین تداعیگر تاریخ و وقایع دردناکی است که برای سالار شهیدان رخ داده است، اما این نام تنها نماد حزن و اندوه نیست بلکه اندوهی است توأم با مسرت و شادی زیرا که شهادت حسین یک پیروزی بود و در حقیقت دستاوردی که با شهادت امام حسین محقق شد، اسلام را زنده نگه داشت.
کعدی با بیان اینکه وقایع دردناکی که در روز عاشورا رخ داد معنای آزادگی و آزادیخواهی، عزت، وفاداری، ایمان و پایداری را به جهانیان آموخت، اظهار داشت: شجاعت حسین و به طور کل آموزه‌های مکتب حسینی ویژگی‌های اخلاقی و انسانی فراوانی دارد. این نهضت منادی دفاع از حقیقت و حقوق و عزت نفس و اخلاص برای خدا و اسلام است.
کعدی در ادامه به جایگاه والای نهضت عاشورا در دنیای معاصر پرداخت و گفت: بسیاری از پیروان دیگر ادیان در جای جای این کره خاکی عاشورای حسینی را گرامی می‌دارند واین نشان دهنده عظمت و بزرگی امام حسین و جاودانگی نهضت ایشان است.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه قیام حسینی تمام معادلات را تغییر داد، از نخبگان و صاحبنظران را به تبلیغ عملی اهداف عاشورا برای جهانی کردن نهضت حسینی دعوت کرد.
کعدی با بیان اینکه بسیاری از اروپایی‌ها تحت تأثیر شخصیت امام حسین به اسلام گرویدند، گفت: در روند معاصرسازی و تبیین رسالت حسینی در دوران معاصر بر ارزشهایی که امام حسین در راه دفاع از آن جان خود را فدا کرد تمرکز و با گفتمانی جدید آن را به جهانیان عرضه کنیم.
کعدی در پایان نقش ایران در ترویج فرهنگ عاشورا و عشق به اهل بیت را ستود و گفت جمهوری اسلامی ایران همواره در احیا کردن و دمیدن روح تازه بر نهضت حسینی در قرن حاضر نقش آفرینی کرده است
وی تاکید کرد که وهابیت این رزق وروزی را به غذا و نوشیدنی تفسیر می‌کنند، در حالی که ما رزق شهدا را در نگه داشتن یاد آنها تفسیر می‌کنیم.
نویسنده و اندیشمند مصری در ادامه سخنان خود زیارت اربعین را یکی از مناسکی خواند که در قرآن به صراحت به اشاره شده است. وی گفت: قرآن از مناسبت اربعین یاد کرده است آنگاه که خداوند متعال می‌فرماید: فما بکت علیهم السماء والأرض وما کانوا مهتدین. مجاهد در تفسیر این آیه می‌گوید زمین وآسمان چهل روز بر عبد صالح گریه می‌کند. بنابراین، اگر زمین وآسمان بر امام حسین (ع) گریه نمی‌کند، بر چه کسی گریه می‌کند؟
کعدی افزود: نکته دیگر این است که راهپیمایی میلیونی مردم عامل مهمی برای مشروعیت بخشیدن به هر پروژه و ایده فکری وعقیدتی به شمار می‌رود. همانطور که میدانیم پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) از عدم همراهی یاران رنج می‌بردند. به همین علت حرکت توده‌ها در زنده نگه‌داشتن یاد ابا عبد الله (ع) به عنوان معجزه‌ای ماندگار سالار شهیدان هر سال تکرار می‌شود.
وی افزود: دشمنان ما این ایراد را مطرح می‌کردند که تعداد یاران امام حسین (ع) در کربلاء اندک بود. اما امروز معادله تغییر کرده و امروز شاهد راهپیمایی‌های میلیونی در کربلاء هستیم، و همین توده‌های مردمی نیرویی تأثیرگذار به نام حشد الشعبی را تشکیل می‌دهند، نیرویی که با الهام از مکتب حسین، به دفاع از میهن شتافته و اشغالگران خارجی و تروریست‌های وهابی را شکست داد.
نویسنده و اندیشمند مصری در پایان گفت: در دوران معاصر، نور حسین (ع) در راهپیمایی میلیونی بسوی کربلا و در بسیج مردم برای آزادسازی سرزمین‌های اشغالی از دست مستبدان وطاغوتیان نمایان گشته است.
نظر شما