ایران یک ابر قدرت پهپادی است

خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: اوایل ماه جولای، کاخ سفید مدعی شد که روسیه برای تهیه صدها پهپاد از جمله پهپادهای تسلیحاتی، رو به سوی ایران کرده است. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفت «مشخص نیست» که ایران این پهپادها را تحویل داده است یا خیر اما تهران در حال آماده شدن برای آموزش نیروهای روسی برای استفاده از آن‌هاست. روسیه در پی حمله به اوکراین و طولانی شدن این جنگ، با کمبود پهپاد مواجه شده و ایران نیز چند دهه است که به رغم تحریم‌های بین‌المللی، یکی از تولید کنندگان مهم پهپاد بوده است؛ پهپادهای ایران، یکی از منابع قدرت نظامی کشور و نیز عنصری حیاتی برای تقویت جایگاه آن در میان متحدان منطقه‌ای است.

پایگاه «العربی الجدید» در مطلبی تحت عنوان «چرا روسیه می‌تواند برای تهیه پهپاد، رو به سوی ایران کند؟» به قلم استاسا سالاکانین، روزنامه‌نگار مستقل، ایران را یک ابر قدرت پهپادی معرفی کرده است:

بنا بر گزارش‌ها، نیروهای روس در جریان تهاجم به اوکراین، تعداد زیادی از پهپادهای خود را از دست داده‌اند و به همین دلیل روسیه در حال روی آوردن به شرکای خارجی و منطقه‌ای است تا بتواند این کمبود را جبران کند. اکنون که جنگ اوکراین به یک دوئل توپخانه‌ای تبدیل شده است، پهپادها به منظور رصد و شناسایی و حملات مستقیم، اهمیت بیشتری یافته‌اند. به طور خاص، مسکو فاقد پهپادهای مسلح نظیر Bayraktar TB۲ ترکیه است که ارتش اوکراین به طرز موفقیت‌آمیزی آن را به کار گرفته است. به علاوه، تولید داخلی روسیه نمی‌تواند پاسخگوی این تقاضای رو به رشد باشد؛ به ویژه اینکه ظرفیت روسیه برای تولید پهپادهای مسلح، محدود است. به طور کلی، پهپاد روسی، به دلایلی که مربوط به نگرش منفی نیروی هوایی این کشور نسبت به هواپیماهای بدون سرنشین می‌شود و تا ربع قرن پیش در بسیاری از ارتش‌های غربی نیز حاکم بود، از سایر نقاط جهان عقب‌تر است.

نزدیک شدن روسیه به ایران در شرایطی که نیازمند واکنش سریع به پویاییِ در حال تغییر در خط مقدم اوکراین دارد، شگفت‌آور نیست. این مسئله از یک سو به خاطر تحریم‌های اعمال شده بر روسیه است اما از سوی دیگر، جایگاه ایران در مقام یک ابر قدرت پهپادی را تأیید می‌کند؛ تکنولوژی پهپادی تهران، در عراق، سوریه، نوار غزه و یمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. ایران همچنین به ونزوئلا، اکوادور و چندین کشور آفریقایی، پهپاد با مقاصد تجاری صادر کرده است. با وجود اینکه تحریم‌های بین‌المللی، پتانسیل تهران برای خرید تسلیحات یا توسعه‌ یک نیروی هوایی گران و پرهزینه (نظیر کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی) را مختل کرده است، ایران بر ساخت و توسعه‌ی پهپادهای رزمی بومی تمرکز کرده است.

بنا بر اذعان برخی کارشناسان، پهپادهای ایران می‌توانند در بازار جهانی، رقابت کنند. این پهپادها به اندازه محصولات چینی یا غربی، پیشرفته‌اند. به علاوه، برنامه پهپادی ایران از اواخر دهه ۱۹۸۰ کلید خورد و از نظر استفاده نیز، توسط طیف متنوعی از بازیگران در سرتاسر خاورمیانه به کار گرفته می‌شود. ایران همچنین از سیستم‌های پهپادی نسبتاً ارزان قیمت استفاده می‌کند و یکی از معدود کشورهایی است که صنعت فعالی از این نوع دارد. بنابراین، پهپادهای ایرانی، سیستم‌های آزمون پس داده در میدان نبرد هستند و این بدان معناست که تهران هم تجربه و هم دانش لازم برای کمک به روسیه در جنگ اوکراین را داراست.

بنا بر گزارش رسانه‌های غربی، پهپادهای مهاجر۶ و شاهد۱۲۹ قابل انتقال به روسیه هستند. پهپاد مهاجر۶ که در ماه فوریه سال ۲۰۱۸ وارد خط تولید شد، قادر به حمل یک محموله‌ی رصد چند طیفی و یا چهار مهمات هدایت شونده‌ دقیق است. علاوه بر این، گفته می‌شود پهپاد مدل ابابیل (به ویژه ابابیل۳) محتمل‌ترین گزینه برای صادرات به روسیه است زیرا یک نقش تاکتیکی شبیه به پهپاد روسی Orlan ۱۰ دارد. Orlan ۱۰ یک پهپاد چند منظوره با برد متوسط (بین ۱۲۰ تا ۶۰۰ کیلومتر از ایستگاه پرتاب) با مدت پرواز ۱۸ ساعته است.

از منظر روابط دوجانبه، صادرات احتمالی پهپاد ایران به روسیه می‌تواند فصل جدیدی را در روابط بین دو کشور بگشاید. با وجود اینکه تهران و مسکو، پیش از این نیز روابطی نزدیک داشتند، این ارتباط جدید می‌تواند آن‌ها را حتی به هم نزدیک‌تر سازد. با این حال، توافقات مشابه، دست‌کم در زمینه نظامی، در حال حاضر بعید به نظر می‌رسد زیرا روسیه جز در زمینه پهپادها، در سایر ابعاد نظامی نسبتاً مجهز است.