به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نبرد سیم‌ها: رسانه‌های جدید و قدرت در عصر قاجار و پهلوی» نوشته یاسر خوشنویس به زودی توسط انتشارات کرگدن منتشر می‌شود. این کتاب یکی از مجلدات مجموعه «مطالعات علم و فناوری» این انتشارات است که به دبیری حسین شیخ‌رضایی منتشر می‌شود.
نبرد سیم‌ها به بررسی فرایند بازآفرینی دو سیستم ارتباطی در ایران اختصاص دارد که عبارتند از تلگراف در عصر قاجار و رادیو-تلویزیون در عصر پهلوی. این فناوری‌های اطلاعاتی نمونه‌هایی از سیستم‌های اجتماعی-فنی هستند که همزمان هم از تحولات اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و هم بر آنها تأثیر می‌گذارند. برای درک زمینه‌های بازآفرینیِ این سیستم‌های ارتباطی در ایران و پیامدهای آنها، خوشنویس مجموعه‌ای از متون تاریخیِ اولیه و ثانویه را بررسی کرده است؛ هم متونی که مستقیماً به فناوری‌های نوین در ایران می‌پردازند و هم متونی که موضوع آنها بررسی وضعیت سیاسی-اجتماعی ایران در دوره قاجار و پهلوی است.
همچنین، یکی از مباحث محوری کتاب این موضوع است که چگونه بسط این سیستم‌های ارتباطی بر روابط قدرت در ایران تأثیر گذاشته است. برای این منظور، به موضوعاتی مانند چیستی قدرت، منابع قدرت، شیوه‌های اعمال قدرت، روابط قدرت و نقش فناوری‌ها در تغییر روابط قدرت توجه شده است. برای نمونه، خوشنویس در کتاب نشان می‌دهد که چگونه در عصر قاجار تلگراف ابتدا به بسط قدرت مرکزی کمک کرد و در ادامه نیروهای گریز از مرکز از آن علیه حاکمیت مرکزی بهره گرفتند. مطالب این کتاب فرصتی است برای تأمل بیشتر درباره فناوری‌های ارتباطی و نقش آنها در تغییرات نسبی قدرتِ گروه‌های اجتماعی.
نظر شما