به گزارش خبرگزاری مهر، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اعلام کرد : نشست ادبی – فرهنگی "بررسی جایگاه حافظ شیرازی در ادبیات عرب" ویژه دانشجویان گروههای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه های سوریه از سوی رایزنی فرهنگی ایران در مرکز مطالعات ایران شناسی در دمشق برگزار شد.
در این نشست ادبی که روز 29 مهرماه با حضور دهها نفر از استادان و دانشجویان گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دمشق برگزار شد دکتر حسن حسن زاده نیری استاد اعزامی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان و استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاههای دمشق و البعث وهمچنین دکتر فخری بوش مدیر سابق گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دمشق و استاد گروه زبان و ادبیات عرب پیرامون موضوع نشست سخنرانی کردند.
در این نشست حسن زاده نیری با اشاره به آثار شاعرانی که در داخل و خارج از مرزهای ادب و زبان و فرهنگ آنان گسترش می یابد گفت: آثار برخی از شاعران و نویسندگان در داخل مرزهای زبانی و فرهنگی آنان رواج می یابد اما شاعران و هنرمندانی هم هستند که آثار آنها از مرز ادب، زبان و فرهنگ آنان فراتر می رود و به زبانها و فرهنگهای دیگر راه می یابد و آثار آنان نزد هنرمندان و ادب دانان فرهنگهای دیگر نیز ارج و قرب می یابد.
وی افزود: این آثار از میان یک ملت بر می خیزد اما در میان آنها باقی نمی ماند و شاخ و برگ آن به حوزه ملتهای دیگر نیز سر می کشد. این هنرمندان جهانی هستند که در حوزه فرهنگ و ادب فارسی می توان از خیام، سعدی و مولانا نام ببریم که به چنین تعالی دست یافته اند اما برتر از همة آنها حافظ شیرازی است که در میان ملتهای گوناگون خواننده دارد.
این استاد دانشگاههای سوریه در بخش دیگری از سخنان خود با قرائت نمونه هایی از اشعار حافظ که از بار فرامرزی برخوردار می باشند سخنان خود را با طرح این سئوال که "چرا حافظ به چنین مقام والایی دست یافته است و چه عناصری در شعر وی وجود دارد که او را این چنین محبوب و مقبول گردانده است؟" پی گرفت و گفت : معنای شعر حافظ به گونه ای است که به انسان به معنای انسان مربوط است نه فقط به انسان ایرانی. او از معانی ای سخن گفته است که هر اهل فکر و فرهنگی حتماً به آن معانی می اندیشد که یکی از آن معانی بلند، عشق و شیفتگی است. این مفهوم در شعر حافظ از بن مایه های شعر بلند اوست.
به گفته وی دیگر معنایی که در شعر حافظ جلوه گر شده است همانا امیدواری و امیدبخشی است که این شاعر را نزد بسیاری انسانها ارجمند ساخته است. حافظ هم مانند دیگر شاعران از تلخیها و سختیها سخن گفته است اما همواره روزنه امید درهایی را بازنگه داشته و آدمیان را به رهایی و نجات مژده داده است.
وی در خاتمه سخنان خود با اشاره به ایهامها وصنعتهای مهم دیگر در اشعار حافظ شیرازی گفت: یکی دیگر از عوامل موجود در اشعار حافظ که به جاودانگی شعر او کمک کرده است چگونگی بیان آن معانی فراگیر و انسانی است. او آن معانی را به گونه ای بیان کرده است که هر کسی آن را مطابق با تجربه های درونی خود می یابد. او برای ایجاد چنین قابلیتی در شعر خود از ابزارهای فراوانی بهره برده است که مهمترین آنها ایهام و صنعتهای همخانواده ایهام است.
در ادامه این نشست سه نفر از دانشجویان گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دمشق ، لینا الحورانی و مروة الاسعد و علاء حسن اشعاری از حافظ را به زبان فارسی قرائت کردند که مورد توجه حاضران در نشست قرار گرفت.
سپس دکتر "فخری بوش" مدیر سابق گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دمشق گفت: به جرأت باید اظهار داشت که کشور مصر در ترجمه و چاپ آثار بزرگان علم و ادب فارسی در میان کشورهای عربی پیشگام بوده است، به گونه ای که دیوان حافظ از جمله نخستین آثاری به شمار می رود که در چاپخانه پادشاهی در سال 1834 میلادی در قاهره به چاپ رسید. این نخستین چاپ از دیوان حافظ شیرازی است که با شرح کامل غزلیات همراه بود که بعدها و تا کنون از جمله مراجع مهم حافظ شناسان عرب به شمار می رود.
وی افزود: دکتر عبدالوهاب عزام نخستین استاد مطالعات شرقی در دانشگاه قاهره را می توانیم از جمله پیشگامان مطالعات حافظ شناسی در جهان عرب بدانیم که به ترجمه و شرح برخی از غزلیات حافظ همت گمارد. پس از آن دکتر ابراهیم امین الشواری تمامی علم، همت و زندگی خود را در راه حافظ شناسی نهاد و به کشف عمق تفکرات و فلسفه اشعار حافظ شیرازی پرداخت به گونه ای که در سال 1944 میلادی پژوهشی گرانبها با عنوان "حافظ شیرازی شاعر ترانه و غزل در ایران" (حافظ شیرازی: شاعر الغناء و الغزل فی ایران) را منتشر کرد و پس از آن دیوان حافظ را در دو مجلد با همین عنوان به چاپ رسانید که باعث شد از دانشگاه فؤاد اول (قاهره کنونی) به اخذ درجه دکترا نایل شد.
دکتر فخری بوش در بخش دیگری از سخنان خود به چاپ های گوناگون دیوان حافظ شیرازی در ترکیه، بروکسل، نروژ، کلکته و .... و ذکر ویژگیهای برخی از آن ترجمه ها و شرح دیوان اشاره کرد و در خاتمه به بخشهایی از معانی و مفاهیم موجود در غزلیات حافظ شیرازی پرداخت و اشعاری از ترجمه های موجود را برای حاضران قرائت کرد.
نظر شما