امروز دوشنبه 14 دسامبر سالروز تاسیس جنبش مقاومت اسلامی فلسطین "حماس" است. حماس از زمان تشکیل در سال 1987 تاکنون همواره به دفاع از حقوق ملت فلسطین و اصول خود می پردازد و به مبارزاتش برای آزادسازی اراضی اشغالی فلسطین ادامه می دهد.
تاریخچه تاسیس جنبش حماس
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین "حماس" در سال 1978 توسط شیخ احمد یاسین رمضان تاسیس شد. ایدئولوژی حماس ریشه در اخوان المسلمین مصر دارد. یاسین رمضان در سال 1973 ابتدا "الجماعه الاسلامی" را برای همکاری با فعالیت های سیاسی اخوان المسلمین در غزه پی ریزی کرد.
وی سپس به دنبال آغاز انتفاضه اول در سرزمین های اشغالی، جنبش حماس را به عنوان بازوی سیاسی و منطقه ای اخوان المسلمین در دسامبر 1987 بنیان نهاد.
جنبش حماس در ابتدای تاسیس خود همچون اخوان المسلمین فعالیت می کرد به این معنا که به عنوان یک نهاد رفاه اجتماعی عمل می کرد اما با وارد شدن به فاز مسلحانه بیشتر فعالیت خود را در حوزه مبارزه با رژیم صهیونیستی متمرکز کرد.
حماس مناقشه اعراب و رژیم صهیونیستی را به مثابه ستیز اسلام و صهیونیسم می داند و معتقد است تنها با نابودی رژیم اسرائیل می توان این مسئله را حل و فصل کرد.
نگرش ها و ایدئولوژی حماس
برخی بر این باورند که جنبش حماس دو نگرش ناسیونالیسم فلسطینی و اسلامگرایی را در هم آمیخته است. این جنبش فلسطین را سرزمینی اسلامی می داند که از سوی غیر مسلمانان به اشغال درآمده است. حماس همچنین خود را متعهد به نابودی رژیم صهیونیستی، هویت صهیونیستی و جایگزینی حکومت فلسطینی با یک دولت اسلامی می داند.
حماس، جهاد اسلامی فلسطین را تنها راه حل مسئله فلسطین و آن را وظیفه مذهبی همه مسلمین می داند. این جنبش بر خلاف سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) که در سال 1988 رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت، نه تنها مخالف مشروعیت این رژیم است بلکه خواهان نابودی آن است.
جنبش حماس همچنین معتقد به تشکیل دولت اسلامی و اجرای ابعاد اسلامی در تمامی ابعاد زندگی است.
گردانهای عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش حماس
جنبش حماس در راستای مبارزه با اشغالگری و مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی در سال 1991، شاخه نظامی خود را موسوم به گردانهای عزالدین قسام به فرماندهی افرادی همچون "صلاح الشحاده"، "ابوابراهیم"(یحی السنوار)، "یاسر النمروطی"، "عماد عقل" و "جمیل وادی" و... تاسیس کرد.
مهمترین فعالیتهای نظامی این گردان مبتنی بر عملیات استشهادی، پرتاب موشک، به اسارت گرفتن نظامیان صهیونیست و تبادل آنها با اسرای فلسطینی است.
این گردان مسئولیت انجام بیشترین عملیاتهای نظامی بر ضد رژیم اشغالگر قدس را بر عهده گرفته است به گونه ای که 47.2 درصد کل عملیات مسلحانه انجام شده توسط مبارزان فلسطینی در 5 سال نخست انتفاضه را گردانهای عز الدین قسام انجام داده اند.
علاوه براین 54.2 درصد از مجموع صهیونیستهای به هلاکت رسیده توسط مبارزان این گردان صورت گرفته است.
گردانهای عزالدین قسام در حملات موشکی خود اغلب از موشکهای یاسین، هاون، آرپی جی، بتار و قسام استفاده کرده اند.
نکته ای که در پایان باید آن اشاره کرد این است که هر چند احزاب و گروه های فلسطینی برای هدفی مشترک یعنی آزادسازی اراضی اشغالی فلسطین مبارزه می کنند اما بدون اتحاد و دستیابی به آشتی ملی نمی توانند هدف مشترک خود را محقق کنند.
ورود به عرصه سیاسی فلسطین
جنبش حماس سال 2006 تصمیم گرفت برای نخستین بار علاوه بر پایبندی به مقاومت وارد عرصه سیاسی فلسطین نیز شود لذا در انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین در ژانویه 2006 شرکت کرد و با کسب اکثریت آرا در انتخابات پیروز شد. برخی ورود حماس به عرصه سیاسی فلسطین را یک اشتباه استراتژیک می دانند و بر این باورند که این امر به معنای فرسایش توان مقاومت است.
این در حالی است که مقاومت حماس در جنگ 22 روزه غزه که نوعی جنگ فرسایشی به شمار می رود ادعای این افراد را رد کرد. ایستادگی حماس در جنگ 22 روزه غزه نشان داد نه تنها مقاومت از سال 2006 تاکنون دچار فرسایش نشد بلکه قدرت شلیک موشک های خود را افزایش داد و توانست عمق استراتژیک رژیم صهیونیستی را هدف قرار دهد و برد موشک های حماس به نزدیکی تل آویو و نیروگاه اتمی دیمونا برسد.
همچنین شکست ارتش رژیم صهیونیستی در نبرد زمینی نیز یک دستاورد بزرگ نظامی برای این جنبش به شمار می رود.
مقاومت در جنگ 22 روزه غزه
رژیم صهیونیستی تا بن دندان مسلح که از پایداری جنبش حماس در غزه در مواجهه با محاصره این منطقه و نیز حملات موشکی مبارزان حماس به تنگ آمده بود اواخر دسامبر سال گذشته میلادی نوارغزه را آماج حملات وحشیانه هوایی و زمینی خود قرار داد. رژیم صهیونیستی در طول 22 روز جنگ غزه علی رغم تخریب گسترده در این منطقه و به شهادت رساندن 1400 فلسطینی و زخمی کردن حدود 1500 تن دیگر نتوانست به اهداف خود به ویژه نابودی مقاومت حماس دست یابد.
نکته ای که در پایان باید به آن اشاره کرد این است که هر چند جنبش حماس و دیگر گروه های فلسطینی برای هدفی مشترک یعنی آزادسازی اراضی اشغالی فلسطین مبارزه می کنند اما بدون اتحاد داخلی و دستیابی به آشتی ملی نمی توانند هدف مشترک خود را محقق کنند.
------------------------------
گزارش: سمیه خمارباقی
نظر شما