بهنام کامرانی، منتقد هنر در مورد نحوه تشخیص جعلی بودن امضا یا اثر یک هنرمند به خبرنگار مهر گفت:از نظر حقوقی نحوه مقابله با جعل امضا یا کپی اثر یک هنرمند در ایران خیلی جوان است چون حق مولف موضوعی تازه به حساب میآید. اگر از جنبه هنری به این موضوع نگاه کنیم، باید کمیتههایی متشکل از کارشناسان متعدد وجود داشته باشند که برای تشخیص کپی بودن اثر یا جعل امضا تربیت شده باشند.
او توضیح داد:در ایران کمیتههای تخصصی و بنیادهای ویژهای برای این کار وجود ندارد چون بازار هنر در ایران جوان است. وقتی بازار خرید و فروش آثار هنری رونق بگیرد و تداوم داشته باشد، به مرور این کارشناسان و کمیتهها شکل میگیرند.تعداد کارشناسان تخصصی که اطلاعات جامعی در مورد آثار هنرمندان و نحوه تشخیص جعلی بودن اثر و امضا داشته باشند، در کشور ما بسیار اندک هستند. قطعا یکی از همین افراد آیدین آغداشلو است که به واسطه تکنیک اجرایی و توجه به ظرایف میتواند نظرات کارشناسانهای در این زمنیه داشته باشد.
کامرانی در مورد روشهای تشخیص جعلی بودن اثر یا امضای یک هنرمند در خارج از کشور اظهار داشت: در خارج از کشور تنها از یک راه به تشخیص اثر یا امضا اکتفا نمیکنند. علاوهبر افراد متخصصی که برای این کار تربیت شدهاند، روشهایی مانند آزمایشهای شیمیایی، پرتونگاری و فرمولهای ریاضی هم استفاده میشود. البته فرمولهای ریاضی برای آثار آبستره استفاده میشود.به عنوان مثال برای تشخیص چند اثر جکسون پولاک که گمان میشد، جعلی باشد فرمولهای ریاضی بکار گرفته شد.
او همچنین جعل و کپی کردن آثار هنرمندان در ایران را غیرمتبحرانه توصیف کرد: کپیکنندهها در ایران هنوز خیلی متبحر نیستند و برای همین بسیاری از هنرمندان و کارشناسان میتوانند با کمی دقت کپی را تشخیص دهند. با این حال تقریبا کسی نمیتواند آثار بزرگ سهراب سپهری را جعل کند چون نوع بافت بوم و دستخط منحصر به فردی داشت. ممکن است در مورد کارهای کوچکتر و طراحیهای او جعلی بودن اثر یا امضا صادق باشد که تشخیص آن هم به تیزهوشی خریدار برمیگردد.
او افزود: در خارج از کشور خیلی از خریداران برای صحت اینکه تابلو اصل است به آژانسهایی مراجعه میکنند که معمولا متولی آثار به جای مانده از هنرمند هستند و از این راه از جعلی بودن امضا یا اثر مطلع میشوند اما ما در ایران چنین آژانسهایی را که متولی آثار یک هنرمند باشد، نداریم.
پروانه سپهری، خواهر سهراب سپهری در گفت وگو با خبرنگار مهر مدعی شده بود که تعدادی از طرحهای این نقاش بدون رضایت خانوادهاش و با امضای جعلی به فروش رفته و در کتابی چاپ شدهاند.
نظر شما