معماری باید بسترساز تأمین نیازهای مادی و روانی انسان باشد

به گزارش خبرنگار مهر در قم، دکتر عبدالحمید نقره کار ظهر پنج شنبه در نخستین پیش نشست کنگره «قم آرمان شهر شیعی، بایدها و نبایدها» که در تالار اندیشه دانشگاه قم با حضور مسئولین استانی و اساتید حوزه و دانشگاه برگزار شد، به جنبه های تأثیرگذاری معماری بر انسان و زندگی انسان اشاره کرد و اظهار داشت: معماری باید بسترساز تأمین نیازهای مادی و روانی انسان باشد و آن را به تکامل و تعالی برساند.

وی در ادامه به تعریف جامعی از معماری و شهرسازی اشاره کرد و بیان داشت: معماری و شهرسازی به معنی بازآفرینی و ساماندهی حکیمانه و عادلانه فضای زیست انسان‌ها با عناصر طبیعی و مصنوعی متناسب با نیازهای مادی انسان‌ها و بسترساز نیازهای روحی و سعادت انسان‌ها می‌باشد و معماری باید انسان را به تکامل و تعالی برساند.

نقره کار با اشاره به این که تا به حال در خصوص معماری و شهرسازی ایده ها و مسائل راهبردی زیادی مطرح و مکتوب شده است، بیان داشت: اما متاسفانه در عمل مهمترین محورها و اصولی که می‌توان از فرهنگ غنی و تمدن بسیار ارزشمند کشور در خصوص معماری ایرانی و اسلامی بهره برداری کنیم و در آثار گذشتگان نیز به چشم می‌آید، در آثار شهرسازی معاصر لحاظ نشده است.

سرانه و استاندارها در ساخت و ساز باید رعایت شود

رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر رعایت سرانه و استانداردها در ساخت و ساز اظهار داشت: متاسفانه بعد از طراحی شهرها و تدوین طرح‌های جامع شهری که جزء پیچیده‌ترین علوم است و صدها عالم برای تدوین آن جمع می‌شود تا طرح جامع را تدوین نمایند، دیده می‌شود که این سرانه ها به راحتی فروخته می شوند در صورتی که هر مکان شهری به سرانه آموزشی، مسجد، پارکینگ، بیمارستان و ... نیازمند است و ما به آسانی این سرانه را در ازای تراکم می‌فروشیم.

معماری اسلامی می‌تواند با استفاده از فرم‌های روز هم محقق شود

وی در بخش دیگری از سخنان خود به ساخت و ساز با تکیه بر معماری اسلامی اشاره کرد و ابراز داشت: در معماری اسلامی تنها نباید به فکر کاشی و آجر بیافتیم، در هر مفهوم میلیاردها شکل جدید می‌توان پیدا کرد و حقیقت فقط یک شکل ندارد که بخواهیم فقط آن را تکرار کنیم، لذا مواد و مصالح باید بر اساس آخرین دستاوردها باشد و باید از مصالحی که بهتر و اقتصادی‌تر است استفاده کرد و ما می‌توانیم فرم‌های کاملا جدید که می‌توانند همان مفاهیم را القا کنند، ایجاد نماییم.

رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت با اشاره به ایجاد یک آرمان شهر شیعی گفت: اصولا آرمان متعلق به مسائل انسانی، اعتقادی، فکری و اخلاقی می‌شود به مسائل کالبدی و مسائلی که جنبه وسیله دارند.

وی با بیان این که آنچه حکما به عنوان آرمان شهر مطرح می کنند شاید برگرفته از غرب است، تصریح کرد: ما باید از مدینه فاضله به جای آرمان شهر شیعی استفاده کنیم و برای دستیابی به چنین شهری ابتدا باید حکمت نظری را بدانیم تا به حکمت عملی برسیم.

رشد فرهنگی و اقتصادی از شرایط مدینه فاضله است

نقره کار به شرایط یک مدینه فاضله اشاره کرد و اظهار داشت: رشد فرهنگی همراه با مبارزه با رذایل، رشد اقتصادی بر پایه حاکمیت خصوصی و عدالت اجتماعی، شکوفایی صنعت و هنر و رشد حقوقی از شرایط یک مدینه فاضله است که هر کدام برای دستیابی ارکانی دارند.

روابط انسانی در مدینه فاضله باید اسلامی باشد

وی با تاکید بر اینکه مدیران و طراحان مدینه فاضله باید اسلامی باشند و روابط انسان ها در آن نیز باید اسلامی تا مکان و شهری آرمانی و اسلامی داشته باشیم، اذعان داشت: هویت اسلامی شهروندان در مدینه فاضله دارای ارکانی مثل علم محوری و توصیه به علم و دانایی، عالم محوری و ولایتمداری که عالم کسی است که از علم تعریف درستی داشته باشد، متعهد به خودسازی یعنی اهل عمل صالح و سیر و سلوک الی الله بودن و مسئولیت جامعه سازی می‌باشد.

رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت همچنین به محله محوری بر حول مسجد در مدینه فاضله اشاره کرد و گفت: در مدینه فاضله باید دانایی محوری با مرکزیت مسجد، عامل محوری از سوی امام جماعت مطرح باشد و مسجد بهترین عمل برای خودسازی حول یک معنویت، اعتقاد مشترک و هدف مشترک و مناسب‌ترین مکان برای جامعه سازی است.

وی در پایان تصریح کرد: ایده های یک مدینه فاضله باید اولین بار در پایگاهی مثل شهر قم مطرح، کار و تقویت شود و بعد به سایر نقاط صادر شود و این تنها در سایه تعامل دانشگاه با حوزه امکان پذیر خواهد بود تا بحث به صورت جدی مطرح شود و مباحث نظری در حوزه و مباحث عملی در دانشگاه انجام شود تا به یک اجتهاد برسند.