بحران مالی اروپا و تاثیر آن بر اهداف رویایی پیمان لیسبون

رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا پس از تصویب و اجرایی شدن این پیمان اظهار داشته بود که پیمان لیسبون اروپای گسترش یافته از دریای مدیترانه تا دریای بالتیک و اقیانوس اطلس تا دریای سیاه را به هم پیوند خواهد زد.
 

اما حالا یک سال و چند ماه بعد از اجرایی شدن این پیمان که جایگزینی برای قانون اساسی واحد اروپایی بوده و در اصل توافق نامه ای برای ایجاد یک کشور واحد اروپایی بوده است این سوال مطرح است که اجرایی شدن آن تا چه حد توانسته است اتحادیه اروپا را در حرکت در مسیر توافقات بیشتر و حل بحرانهای موجود کمک کند؟
 

همزمان با اجرایی شدن پیمان لیسبون "هرمن وان رومپوی" نخست وزیر سابق بلژیک به عنوان اولین رئیس اتحادیه اروپا و کاترین اشتون نیز به عنوان فرد شماره یک سیاست خارجی اروپا که عنوان وزیر خارجه اروپا نیز به وی اتلاق می شود برگزیده شد.
 

اما در این میان بحران اقتصادی اروپا ، بزرگترین نظام اقتصادی جهانی که از سال 2007 شروع شد روز به روز شدت گرفته و توان اقتصادی این اتحادیه را دچار چالشی بزرگ کرده و گزارشها حاکی از آن است که اوضاع اقتصادی اروپا به حدی وخیم است که گفته می شود این اتحادیه وارد بدترین دوران اقتصادی خود پس از جنگ جهانی دوم شده است.
 

به این ترتیب در حالی که پیمان لیسبون آینده ای با تفاهمات و توافقات بیشتر را برای اعضای این اتحادیه رقم زده بود با اجرایی شدن این پیمان اتحادیه اروپا در معرض تهدید اتهاماتی از قبیل کم رنگ شدن نقش این اتحادیه در مسائل بین المللی و بی لیاقتی و ناکارآمدی مسئولین این اتحادیه در حل بحرانهای داخلی و بین المللی قرار گرفت به گونه ای که برخی تحلیلگران از بی لیاقتی وزیر امور خارجه جدید و کم رنگ بودن نقش رئیس دائمی این اتحادیه سخن می گویند.
 

روزنامه سوئیسی تاگس انسایگر نیز چندی پیش در مقاله ای نوشته بود که بحران مالی و اقتصادی یکی دو سال اخیر در اتحادیه اروپا بار دیگر مسئله بحران موجودیت را در اروپا زنده کرد به گونه ای که ابزارهای سازماندهی و هماهنگی های اتحادیه اروپا همه بر اساس این مسئله جهت دهی می شود؛ به این ترتیب  حدودا یک سال بعد از اجرایی شدن پیمان لیسبون بار دیگر یک دلسردی و سرخوردگی شدید اتحادیه اروپا را فرا گرفته است.
 

 به نوشته این روزنامه سوئیسی این سه سازمان بزرگ اروپایی یعنی کمیسیون، پارلمان و شورای اروپا به واسطه بحران یورو در مسیر غلطی قرار گرفته اند و به علایق شخصی خود و مناقشه و جدال برای کسب نفوذ و قدرت بیشتر مشغول شده اند. به این ترتیب به گفته بسیاری تحلیلگران، اتحادیه اروپا نه تنها نتوانسته است نفوذ خود در دنیا را افزایش دهد بلکه جایگاه خود را هم از دست داده و دعوا و مجادلات سازمانهای اروپایی بر سر قدرت کاملا نیروی این اتحادیه را جذب کرده است.
 

روزنامه زوددویچه نیز در تحلیلی تداوم بحران یورو را به عنوان عاملی برای تشدید اختلافات بین سران اروپا و فاصله گرفتن آنها از هم دانسته و به سردی روابط بین صدر اعظم آلمان و خوزه مانوئل باروسو رئیس کمیسیون این اتحادیه اشاره کرده بود.

بر اساس نظر سنجی موسسه "یورو بارومتر" که چندی پیش در روزنامه دی پرسه منتشر شد شمار افرادی که در اروپا احساس خوشبختی دارند از 65 درصد به 61 درصد کاهش پیدا کرده که بخصوص این بحران بیشتر مردم اسپانیا و یونان را تحت فشار قرار داده است.
 

بر اساس این نظرسنجی با توجه به شرایط اقتصادی شمار افرادی که احساس خستگی و درماندگی دارند در اتحادیه اروپا بالا رفته است و شمار زیادی از شهروندان در این اتحادیه این احساس را دارند که انرژی کمی برای کار کردن داشته و خسته اند.

به این ترتیب بحران اقتصادی و فشار ناشی از آن اهداف رویایی پیمان لیسبون را شدیدا تحت تاثیر قرار داده و به گفته بسیاری تحلیلگران ملی گرایی و ترجیح علایق ملی بر نیازهای اتحادیه اروپا را در بین اعضاء شدت داده است.
 

هانس دیتریش گشنر وزیر امور خارجه اسبق آلمان نیز در گفتگو با زوددویچه سایتونگ اظهار داشته بود که من با نگرانی به رواج ملی گرایی در بین دولتهای عضو اتحادیه اروپا نگاه می کنم . این مهم است که درباره هسته و مرکز ایده های اروپایی کمی تامل کنیم.
 

نشریه دی سایت نیز چندی پیش در مطلبی نوشت:در 27 عضو اتحادیه اروپا مدتی است که هیچ طرح واحد و مشترکی درباره سیاست خارجی ارائه نشده است."اشتون"، وزیر امور خارجه این اتحادیه نیز بسیار ضعیف است. تصویر اتحادیه اروپا کاملا از هم گسیخته است. امید دراین باره که در بین گروههای عضو این اتحادیه یک سیاست هدفمند و هماهنگ خارجی به وجود آید و کسب اعتبار مجددی را برای این اتحادیه به همراه داشته باشد از بین رفته است.