به گزارش خبرنگار مهر، با توجه به افزایش هزینه‌های تمام شده آجر از یک طرف و سیاست دولت مبنی بر عدم افزایش قیمت‌ها از طرف دیگر، در حال حاضر صنف آجرپزان با چالشی اساسی مواجه شده که ادامه این روند می‌تواند به تعطیلی بیشتر واحدهای آجرپزی و بیکاری هزاران نفر نیروی کار بینجامد.
با اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها، قیمت نفت کوره که اصلی‌ترین عامل بالارفتن هزینه تولید آجر است از 94 ریال به 2 هزار ریال (21 برابر) افزایش یافت و در حقیقت تاثیر زیادی بر قیمت تمام شده این کالا دارد که این امر حیات صنف کوره‌پزان را که بیش از 200 سال قدمت دارد با خطر رکود مواجه کرده است.
در همین حال تعدادی از صاحبان واحدهای آجر ماشینی هوفمن که در جاده کاشان مستقر هستند در نامه‌ای به مسئولان استان اعلام کردند که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و تاکید دولت در اصلاح الگوی مصرف، کارخانه‌های خود را با هزینه‌ای بالغ بر یک میلیارد تومان از سیستم سنتی به صنعتی تبدیل کردند و اکنون به دلیل آزادسازی قیمت‌ها و تفاوت فاحش سهم هزینه سوخت گاز طبیعی نسبت به نفت کوره و کیفیت مطلوب‌تر آجر و استقبال متقاضیان آجر تولیدی با سوخت گاز، خواستار گازرسانی به واحدهای تولیدی خود هستند و این موضوع طی درخواست‌های مکرر به شرکت گاز استان اعلام شده ولی تاکنون اقدامی در این مورد صورت نگرفته است.
از سویی دیگر تعدادی از واحدهای همجوار این واحدها در سال 90 با شرایط یکسان گازسوز شدند و این موضوع باعث تبعیض بین آنها شده و این افراد از نظر قیمت تمام شده و کیفیت محصول تولیدی قابل رقابت با واحدهای گازسوز نیستند.
این در حالی است که نمایندگان ویژه رئیس جمهور در کارگروه طرح‌های تحول اقتصادی در سال 89 شرکت ملی گاز ایران را موظف کردند که نسبت به تامین گاز واحدهای تولید آجر فاقد شبکه گاز اقدام کنند.
یکی دیگر از مصوبات این کارگروه خطاب به وزارتخانه‌های صنایع و معادن و بازرگانی که اکنون با همدیگر ادغام شدند است که این وزاتخانه‌ها مجازند به واحدهای فعال صنعتی و صنفی دارای سوخت مازوت یا نفت گازی متناسب با تغییرات ساختاری آنها مبلغ 500 میلیون ریال تا یک میلیارد ریال تسهیلات هدفمندی یارانه‌ها پرداخت کنند، اما به گفته صاحبان واحدهای آجرپزی این مصوبه هم در حد وعده مانده است و اجرایی نشد.
بلاتکلیفی آجرپزان
البته استانداران سراسر کشور نیز موظف شدند نسبت به تجمیع واحدهای تولیدی در مکان‌های مناسب در خارج از نواحی شهری با اولویت ایجاد ناحیه تولید مصالح نوین ساختمانی و تغییر کاربردی زمین واحدهای مستقل شده در چارچوب طرح جامع شهری اقدام کنند که این اقدام نه تنها در قم به خوبی انجام نشده است بلکه آجرپزان در سردرگمی گرفتار هستند، به دلیل اینکه بسیاری از واحدهای صنعتی که آلایندگی کمتری دارند میلیون‌ها تومان خشت نپخته دارند که به دلیل گران شدن سوخت توان پخت آن را ندارند و سال‌هاست که در انتظار گازدارشدن واحدهای خود یا تغییر کاربری هستند.
از سویی دیگر از این واحدها تغییر کاربری پیدا کنند و بساط آنها جمع شود، هزاران کارگری که از درآمد این واحدها ارتزاق می‌کنند بیکار می‌شوند.
این در حالی است که استاندار قم در نشستی با حضور جمعی از نمایندگان کوره‌پزان قم با بیان اینکه برای حل مشکل کورههای آجرپزی موجود، چندین روش و راهکار مدنظر قرار گرفته است، گفت: بهترین راهکار تغییر کاربری زمین‌های کورههای فعلی با هدف ایجاد ارزش افزوده و جمع‌آوری کوره‌ها است.
حجت‌الاسلام محمدحسین موسی‌پور افزود: در صورت تمایل صاحبان کوره‌ها، برای راه اندازی واحدهای صنعتی تولید آجر، زمین مورد نیاز در شهرک محمود آباد به متقاضیان واگذار خواهد شد.
خاک شهرک محمودآباد مناسب نیست
با وجود اینکه بسیاری از مسئولان استان انتقال کورههای آجرپزی به شهرک محمودآباد را به عنوان راهکار حل معضل کنونی پیشنهاد کردند، صاحبان این واحدها این پیشنهاد را فاقد توجیه اقتصادی می‌دانند.
غلامرضا کرمانی مقدم که صاحب یکی از بزرگترین کورههای آجرپزی است در این زمینه گفت: انتقال کورههای آجرپزی به شهرک صنعتی محمودآباد کارساز نیست، به خاطر اینکه خاک این شهرک شور است و به درد آجرپزی نمی‌خورد.
وی ادامه داد: در حال حاضر تعدادی از واحدهای آجرپزی که به این شهرک منتقل شدند خاک مورد نیاز این واحدها را از مکان‌های دیگری به شهرک منتقل می‌کنند و این مسئله باعث ورشکستگی تعدادی از این واحدها شده است.
به گفته کرمانی اگر انتقال واحدهای آجرپزی به این شهرک با موفقیت انجام می‌شد مابقی واحدها هم از این طرح استقبال می‌کردند ولی چنین توفیقی حاصل نشد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایل عدم پیشرفت واحدهای استقراریافته در شهرک محمودآباد این است که صاحبان این واحدها با دریافت تسهیلات مشغول به فعالیت شدند و بازپرداخت این تسهیلات برای آنها بسیار دشوار است.
تناقض در اظهارات مسئولان
در حالی که مسئولان استان قم واحدهای آجرپزی را به استقرار در شهرک صنعتی محمودآباد تشویق می‌کنند، جعفر فرشچی مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم از اتمام ظرفیت فاز اول این شهرک خبر داد.
فرشچی در پاسخ به نامه اتحادیه صنف کوره‌پزان استان در خصوص استقرار یکی از واحدهای آجرپزی در شهرک محمودآباد، اعلام کرد که با توجه به اتمام زمین‌های فاز کانی غیرفلزی شهرک صنعتی محمودآباد، در حال حاضر امکان واگذاری زمین برای احداث کارخانه تولید آجر وجود ندارد.
البته این مقام مسئول در مرحله اول گفتگو با خبرنگار مهر از اتمام ظرفیت فاز اول شهرک محمودآباد خبر داد اما در تماس‌های بعدی اعلام کرد که زمین کافی برای استقرار واحدهای صنعتی آجرپزی در این شهرک وجود دارد.
وی تعداد واحدهای غیرفلزی شامل آجرپزی و سنگ بری در این شهرک را 40 واحد اعلام کرد و در مورد مناسب نبودن خاک این شهرک برای فعالیت واحدهای آجرپزی گفت: قبل از واگذاری زمین به واحدهای متقاضی، مطالعات خاک توسط سازمان صنایع و معادن انجام شد و کارشناسان زمین مورد نظر را برای واگذاری این واحدها تائید کردند.
در همین حال محمدعلی بختیاری‌زاده نماینده کورههای آجرپزی هوفمن تعداد واحدهای آجرپزی استقراریافته در این شهرک را 20 واحد اعلام کرد و افزود: در حال حاضر تعدادی از این واحدها ورشکست شدند و فعالیتی انجام نمی‌دهند.
فرصت دو ماهه برای ارائه طرح
وی از برگزاری جلسه بررسی مشکلات صنف کوره‌پزان با مسئولان استان خبر داد و گفت: با بررسی‌ها و پیگیری‌های فراوانی که انجام دادیم سرانجام مقرر شد وضعیت معیشتی صاحبان این کوره‌ها برطرف شود و کسانی که توانایی تبدیل خشت‌های خام به آجر را دارند در قالب اعطای تسهیلات بانکی از 15 تا 30 میلیون تومان این کار را انجام دهند.
بختیاری‌زاده تاکید کرد: همچنین مقرر شد تا دو ماه آینده طرح راهکارهای بررسی مشکلات این صنوف آماده و دولت یا برای تغییر کاربری این واحدها اقدام کند و یا برای ادامه فعالیت این واحدها، عملیات گازرسانی به واحدهای آجرپزی صورت گیرد.
وی در مورد تعداد واحدهای آجرپزی در قم گفت: در حال حاضر 421 واحد آجرپزی در جاده کاشان و 50 واحد در اطراف روستای مبارک‌آباد وجود دارد.
در حال حاضر چند هزار خانوار به طورمستقیم درآمد خود را از طریق تولید آجر در کورههای آجرپزی قم تأمین می‌کنند که با توجه به مشکلاتی که برای این صنف به وجود آمده سرنوشت این خانواده‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
بنابراین صدور مجوز تغییر کاربری اراضی کوره‌ها و حل مشکل خاک شهرک صنعتی محمودآباد به عنوان دو راهکار اساسی از سوی مسئولان و کارشناسان امر پیشنهاد می‌شود که در صورت حل این دو مشکل هیچ‌گونه محدودیتی برای انتقال صنف آجرپزان به شهرک صنعتی محمودآباد وجود نخواهد داشت، اما این سئوال مطرح می‌شود که در صورت تغییر کاربری این واحدها چه کسی پاسخگوی بیکارشدن هزاران نفر از کارگران این صنف است؟
...........................................
روح‌الله کریمی
نظر شما