جايگاه هسته اي ايران موتور محركه ديپلماسي كشورشد // مانور هاي ديپلماتيك ايران در پرونده هسته اي خوب بود // پذيرش زياده خواهي اروپا در پروتكل الحاقي پذيرش كاپيتولاسيون است// بايدبه سرعت مذاكرات را از كانال سياسي به كانال حقوقي بازگردانيم

دكترعلي خرم داراي مدرك دكتراي فيزيك هسته اي كه سال ها نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در كميسيون هاي خلع سلاح و حقوق بشر سازمان ملل را برعهده داشته است ، در گفتگو با خبرنگار سياسي "مهر" گفت:تا 6ماه پيش پيشرفت هاي علمي جمهوري اسلامي ايران و جايگاه آن براي بسياري از دست اندركاران مشخص نبود واين وضع بر مذاكرت نيز سايه انداخته بود اما وقتي گزارشات البرادعي جايگاه علمي و صنعتي ايران در زمينه چرخه سوخت ، ساخت دستگاه هاي سانتريفيوژ و آشكار در عرصه بين الملل آشكار ساخت ، اين جايگاه موتور محركه ديپلماسي كشورشد .

وي افزود:اعلام اين پيشرفت باعث شد كه كشور هاي اروپايي و آمريكا كه در مقاطعي خواستار دست برداشتن ايران از چرخه سوخت شده بودند فهميدند كه اگر بخواهند از موضع بالا به پايين سخن بگويند موفقيتي بدست نخواهند آورد دربعد ديگر همچنين آشكار شد كه تهديدات نظامي و حمله به تاسيسات هسته اي ايران كارسازنيست چرا كه اين تكنولوژي در ايران ريشه دوانيده است . 

دكتر خرم جو اشتياق براي خروج از ان پي تي را به عنوان عامل ديگر پيشبرد مذاكرات برشمرد وياد آور شد:حق خروج از ان پي تي به عنوان حق مسلم كشورها در اين معاهده گنجانده شده است و كشوري كه از ان پي تي خارج شود به هيچ عنوان بر خلاف اصول جهاني عمل نكرده است .

وي همچنين توضيح داد:درصورت تجديد نظر در ان پي تي در مي 2005  اين معاهده تبديل به معاهده اي جديد مي شود كه بار ديگرلازم است دركشورهاي عضو به تصويب برسد، درشرايط جديد ممكن است برخي كشورها از پذيرش آن سر باز زنند واين موضوعي است كه آمريكا واروپا را نگران كرده است . 

اين تحليلگرمسائل بين الملل با تاكيد بر اينكه آنچه تاكنون در مذاكرات بدست آمده است مرهون پيشرفتهاي علمي و صنعتي ماست گفت : اگر در اين سطح از تكنولوژي نبوديم  خيلي پيشتر بايد همه دستاوردها را تحويل مي داديم .

وي در عين حال تاكيد كرد پيشرفت هاي علمي و صنعتي شرط لازم بود و شرط كافي بايد در مانور هاي ديپلماتيك بدست آيد .

دكتر خرم  افزود : تا اين زمان مانورها خوب انتخاب و به اجرا گذاشته شد ومهمترين دستاورد نظام در ماه هاي گذشته خروج از حالت بحراني و رسيدن به مذاكرات ديپلماتيك بود .

وي با اشاره به اينكه هنوز براي برشمردن دستاوردها بسيار زود است افزود:اروپايي ها به زعم خود به دنبال توقف كامل فعاليت هاي هسته اي بوده و هستند و و براي رسيدن به اين هدف تاجايي كه زورشان برسد پيش مي روند ، از سوي ديگر آمريكايي ها قاطعانه تر خواهان توقف فعاليت هاي هسته اي ايرانند و اين هدف را حتي با تهديدات اقتصادي و نظامي دنبال مي كنند .

اين استاد دانشگاه وظيفه ديپلماتهاي ايراني را در كارگروه ها حساس خواند و گفت : انتخابهاي خوب ايران صف اتحاد در برابر فعاليتهاي هسته اي را شكست و اگر بتوانيم در سه كميته به نتيجه مطلوب برسيم قطعا تحولي در روابط ايران و اروپا بوجود خواهد آمد و جايگاه و وزن منطقه اي ايران ارتقا خواد يافت .

وي دوعامل را به عنوان دلايل تهديدات دوباره آمريكا در روزهاي اخير و همزمان با مذاكرات ايران و اروپا در ژنو برشمرد و گفت : آمريكا اولا با اين تهديدات خواست به اروپا و جهان ازموضع اقتدار اعلام كرد كه اگرمذاكرات به نتيجه نرسد ما را ه خود را مي رويم و در ثاني مي خواهد سياست چماغ و هويج را با همراهي اروپا بار ديگر به اجرا بگذارد. 
 
دكتر خرم درباره اعلام امادگي اروپا براي همكاري در زمينه راكتور آب سبك با ايران به عنوان دستاورد مذاكرات هسته اي بعد از سالها تحريم گفت : اينكه اروپايي ها حاضر شده اند راكتور آب سبك به ايران بدهند درنتيجه پيشرفتهاي علمي و صنعتي است ايان است و نه مذاكرات سياسي . 

وي درعين حال تصريح كرد: درشرايطي كه ايران خود به راكتور آب سنگين به عنوان نوع پيشرفته تكنولوژي راكتور دست يافته است خريد راكتور آب سبك به هيچ عنوان براي كشورمان معناي پيشرفت علمي و صنعتي ندارد و معاوضه آن با هيچ دستاورد ديگري در ايران منطقي نيست . 

اين تحليلگر مسائل بين الملل با بيان اينكه درحال حاضر ما و اروپا در مرحله اعتماد سازي براي دهه هاي آينده هستيم ، درباره نتيجه مورد خواست ايران و اروپا ازمذاكرات جاري گفت:درحال حاضرجلب رضايت ايران براي توقف دائمي فعاليت چرخه سوخت خواست اروپا و برقراري رابطه اي شفاف و بين ايران و آژانس ضمن حفظ توان علمي و صنعتي خواست ايران است .

وي با اشاره به اينكه اروپا ازايران ضمانت عيني براي عدم انحراف از مسير صلح آميز مي خواهد و ايران از اروپا ضمانت اثباتي و مستحكم براي ادامه فعاليت هاي هسته اي، گفت:آژانس بين المللي انرژي اتمي از ايران بيش از 8000 ساعت نفر بازديد داشته كه در تاريخ اين نهاد بين المللي بي سابقه بوده است .

دكتر خرم افزود:براي دادن ضمانت عيني به اروپا و گرفتن ضمانت اثباتي از آنها با توجه به ملاحظات سياسي و تكنولوژيكي، بيش ازچند ماه نمي توانيم وقت بگذاريم ، اگر اروپايي ها دراين فكر باشند كه مذاكرات را فرسايشي كنند مطمئنا در اشتباهند و در اين صورت اثبات خواهد شد كه منتظر خوراك رساندن  جاسوسان آمريكايي به آژانس هستند .

وي درباره تشكيل كارگروه هاي سياسي و امنيتي و اقتصادي گفت: اروپايي ها از تشكيل كارگروه سياسي و امنيتي براي اطمينان ازنيات ايران درعرصه بين الملل وازكارگروه اقتصادي با هدف استفاده از اهرم هاي اقتصادي براي تهديد و تطميع ايران استقبال كرده اند . 

دكتر خرم دربخش ديگري ازاين گفتگو درباره طرح موضوع حقوق بشر درايران همزمان با مذاكرات هسته اي در ژنو گفت : حقوق بشر همواره از دو وجه سياسي و يا صرفا حقوق بشري در جهان مورد توجه قرار مي گيرد و تفكيك اين دو وجه مورد توجه همه كشورهاست .

وي با اشاره به برخي بي توجهي ها و كاستي هاي در25 سال گذشته در ايران افزود:بخش اعظم جنجال عليه حقوق بشر ايران
سياسي است و در صورت رفع نقايص جزئي بهانه اي عليه ما وجود نخواهد داشت و برخورد هاي صرفا سياسي مورد توجه ساير كشور ها قرار نخواهد گرفت .  

نماينده سابق ايران در كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد افزود: مذاكرات حقوق بشري يكي از نگراني هاي جدي ماست اما اگر در ايران به اين مساله پرداخته شود ادامه نخواهد يافت .

وي درخصوص نكات كليدي مذاكرات ايران واروپا تاكيد كرد:درمذاكرات پيش رو با اروپا ، آمريكا به عنوان يك طرف مذاكره به طور غير مستقيم حضور خواهد داشت و اين مساله بايد بطور جدي مد نظر قرار گيرد، براين اساس بايد جاي بازيگري آمريكا را ملحوظ كنيم  تا اگر روزي وارد مذاكرات شد شرط جديدي درمباحث بوجود نيايد . 

دكتر خرم ، همچنين برضرورت محدود نشدن مذاكرات چند جانبه آغاز شده بااروپا به مذاكرات هسته اي تاكيد كرد و افزود : اين تجربه را مغتنم بشماريم و از آن براي ورود به عرصه اقتصاد جهاني بهره جوييم . 

وي با اشاره به جنبه حقوقي موضوع اجراي پروتكل الحاقي در ايران گفت:بايد بر اساس مصوبات حركت كنيم و بازرسي هارا به آنچه پذيرفه ايم محدود كنيم اگر در مورد چيزي كه رسما پذيرفته نشده تعهد دهيم انتظار جامعه جهاني از ما همواره چنين عملكرد غير قانوني خواهد بود . 

وي  افزود:پروتكل الحاقي هنوز درمجلس ايران به تصويب نرسيده و نظام پذيرفته است كه به طور موقت آن را اجراكند ، اما 
بايد توجه داشته باشيم كه اين امر موقتي است و هرگونه پذيرش زياده خواهي پذيرش كاپيتولاسيون محسوب مي شود .

دكتر خرم درخصوص چرخش مذاكرات از بعد حقوقي به بعد سياسي نيزگفت : شايد درمذاكراتي كه ابتداي بحران هسته اي داشتيم چاره اي جز مذاكرات سياسي نداشتيم اما لازم بود مباحث در محدوده فني و حقوقي باقي مي ماند .

وي با تاكيد براينكه مذاكرات سياسي ابتدا وانتها ندارد و اروپا در مذاكرات سياسي نسبت به ايران از قدرت بيشتري برخوردار است افزود : ما در اولين فرصت بايد بتوانيم مذاكرات را از كانال سياسي به كانال فني و حقوقي بازگردانيم و محدود به روابط ايران و آژانس بين المللي انرژي اتمي نماييم .

وي رها كردن مذاكرات هسته اي را درچارچوب سياسي اشتباهي بزرگ خواند وگفت : بازگرداندن مذاكرات به چارچوب حقوقي به ايران فرصت مي دهد گفتگوها را در سطحي برابر برگزار و اروپا را ملزم به رعايت قانون بازي كند . 

دكتر خرم در خصوص انطباق نقش اجرايي شوراي عالي امنيت ملي در پرونده هسته اي بر نقش قانوني نظارتي اين شورا گفت : بهتر بود شوراي عالي امنيت ملي نقش اجرايي را به دولت مي سپرد و خود نقش سياست گذاري و نظارت را برعهده مي گرفت تا كار مذاكرات با نظارت ، پختگي و نتيجه گيري بهتري دنبال مي شد .

اين تحليل گر مسائل بين الملل دربخش پاياني گفتگو با خبرنگار سياسي مهر به ارتباط  انتخابات رياست جمهوري ايران و پرونده هسته اي اشاره كرد و گفت : در اروپا روي انتخابات رياست جمهوري ايران حساب باز كرده اند چرا كه به اشتباه معتقدند رييس جمهور آينده سرنوشت هسته اي جمهوري اسلامي ايران را رقم خواهد زد . 
 
دكتر خرم با اشاره به اينكه صحنه رياست جمهوري آينده مي تواند صحنه ابتكار در مذاكره با جامعه جهاني باشد ويا بي اعتنايي به آن ، گفت : دراين شرايط كانديدا هاي رياست جمهوري بايد توجه داشته باشند كه در مبارزات و تبليغات انتخاباتي فاصله گرفتن از تصميم كلي نظام و خواست مردم مبني بر حفظ دستاوردهاي علمي و گسترش روابط خارجي بر روند مذاكرات تاثير منفي نگذارد .