به گزارش خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر"، احمدي دانشجوي محيط زيست دانشگاه تهران كه دانشجوي سال سوم مهندسي عمران مي باشد مي گويد : كتاب هاي دانشگاهي در اول هر ترم رونق فراواني پيدا مي كنند. با شروع ترم، اساتيد دانشگاه با معرفي كتب مرجع، دانشجويان را مجبور به خريد اين كتاب ها مي كنند. دانشجو نيز براي پاس كردن درس مجبور است اين كتاب ها را خريداري كند. معمولا دانشجويان سال اول كه تازه وارد دانشگاه شده اند با شوق و ذوق تمام اين كتاب ها را خريداري مي كنند ولي دانشجويان سال هاي بالاتر ناچارند به دليل بالا بودن قيمت هاي كتب، از خريد كتاب منصرف شده و از دانشجويان سال هاي بالاتر آن كتاب را به عودت بگيرند. البته گاهي مواقع اساتيد دروس مختلف كه خود كتابي را به چاپ رسانده اند و مي خواهند هرچه سريعتر آن را به فروش برسانند، كتاب خود را به دانشجويان معرفي مي كنند و دانشجويان را به خريد كتاب دعوت مي كنند. برخي از اساتيد كتاب را به صورت ارزان در اختيار دانشجويان قرار مي دهند. استاد درس معمولا تا چندين سال (سال هاي سال) همان كتاب را به عنوان مرجع علمي معرفي مي كند در حالي كه ممكن است سال ها از انتشار آن گذشته باشد.

ربيعي دانشجوي مهندسي كشاورزي نيز مي گويد: استادان ما بيشتر كتابي را كه خود انتشار داده اند به صورت ارزاننتر و با تخفيف 10 يا 15 درصدي به دانشجويان مي فروشند (البته از طريق تشكل هاي دانشجويي يا دفتر گروه). البته اين هم به نفع دانشجو است و هم به نفع ناشر و استاد. اما برخي از اساتيد كه كتابي به چاپ نرسانده اند، جزوه هاي خود را ارائه مي كنند. جزوه هايي كه گاه سال هاي سال از انتشار آن گذشته است. در يكي از اين جزوه ها قيمت برداشت هر مترمربع باميه 50 ريال آورده شده است. خودتان قضاوت كنيد چقدر اين جزوه قديمي است و چقدر ما با علم روز دنيا همگام هستيم.
وي مي افزايد : اما در كل كتاب هاي دانشگاهي به علت اينكه مشتري فصلي دارند زياد تجديد چاپ نمي شوند و به همين دليل گاها با كمبود كتاب روبرو هستيم. ضمن اينكه به علت قيمت بالاي كتاب هاي لاتين قدرت خريد آنها در دانشجويان وجود ندارد. اگر اينترنت نبود نمي دانم چگونه آموزش عالي از همگام بودن علم موجود درد انشگاه ها با علم روز دنيا سخن مي گفت.
فروشنده كتابفروشي آگاه كه از انتشاراتي هاي فعال در زمينه كتب دانشگاهي به خصوص كتب علوم انساني است مي گويد: كتاب هاي پر فروش ما اكثرا درسي و دانشگاهي هستند كه دانشجويان مجبور به خريدن آنها هستند. اما در اين ميان كتابهايي كه قيمت مناسبتري دارند بهتر به فروش مي رسند. براي مثال انتشارات آگاه در حوزه كتابهاي فلسفه و علوم اجتماعي سه كتاب در مورد بزرگان فلسفه با عناوين هگل، دموكريتوس، ماركس و آزادي چاپ كرده كه با توجه به قيمت نسبتا مناسب، استقبال خوبي از آنها صورت گرفته است. بعد از آن مي توان از مجموعه كتاب هاي تحقيقي كه انتشارات آگاه با همكاري انجمن جامعه شناسان ايران منتشر كرده است به عنوان كتب پرفروش نام برد. فروش در اين بخش تقريبا متغير است و به جز دو فصل (شروع ترم هاي جديد دانشگاهي در مهر و آبان و بهمن و اسفند) به ميزان ثابتي مي رسد. كتاب هاي موجود در حوزه جامعه شناسي قديمي هستند و كمتر كتاب جديدي در اين زمينه به انتشار مي رسد. كتاب هاي موجود در اين حوزه كتبي هستند كه توسط اساتيد دانشگاه ها تاليف مي شوند و دانشجويان اين اساتيد آنها را خريداري مي كنند و همان كتاب ها تجديد چاپ مي شوند.
وي علت كاهش فروش كتاب هاي دانشگاهي را افت كيفيت كتاب، افت محتوايي كتاب ها، به روز نبودن محتوا و قيمت بالاي كتاب عنوان مي كند. وي تابستان را بدترين فصل كاري خود از لحاظ فروش كتاب مي داند.
وي مي افزايد : انتشارات آگاه در حوزه كتاب هاي دانشگاهي-علمي كتاب هاي جامعه شناسي شهر، تكامل اجتماعي و هگل، دموكريتوس، ماركس و آزادي را وارد بازار كرده است كه با استقبال خوبي مواجه شده اند. كتاب تجديد چاپ شده وارد بازار نكرده ايم، البته كتاب زير چاپ زياد داريم منتها با توجه به وضعيت كاغذ و هزينه هاي بالاي چاپ و نرسيدن كاغذ دولتي نتوانسته ايم آنها را وارد كنيم. چاپخانه ها هم كتاب را با كاغذ نامرغوب يا با مرغوبيت كم چاپ نمي كنند زيرا استهلاك دستگاه هايشان بالا مي رود و اين ها موجب توقف روند چاپ و نشر كتاب هاي جديد مي شود.
مرتضي رضايي دانشجوي رشته مهندسي برق دانشگاه تهران در مورد وضعيت كتابهاي درسي رشته خود مي گويد: براي بعضي از درس ها كتاب وجود ندارد و اگر هست قديمي و با ترجمه هاي نه چندان خوب هست. بعضي از همين كتابهاي قديمي را هم نمي توان در بازار پيدا كرد و بايد سراغ كهنه فروشي ها و دست دوم فروش ها رفت كه آنها هم اگر كتاب را بشناسند و به كمياب بودن آن آگاه باشند آنها را با قيمت گزاف در اختيار دانشجويان مي گذارند. بعضي از استادان جزوه هاي درسي خود را به صوت كتاب درمي آورند كه چندان مفيد نيست. اما در مورد همين دروس كتاب هاي روز كه اكثرا خارجي و به زبان اصلي هستند بسيار نادر يافت مي شوند و اگر پيدا شوند بالاي سي يا چهل هزار تومان قيمت دارند. هزينه كپي آنها هم در اكثر موارد ( اگر كتاب در كتابخانه دانشكده يا نزد استاد وجود داشته باشد) زياد است، البته چند موسسه به تازگي اقدام به افست كردن اين كتابها مي كنند كه گرچه هزينه به مقدار قابل توجهي كاهش مي يابد اما هنوز در حد خوبي نيست. البته كتاب خوب ترجمه شده درباره بعضي دروس مانند مدار در بازار وجود دارد و مي توان آنها را به راحتي پيدا كرد.

شاهرخ نادرپور، فروشنده كتابفروشي ققنوس در اين رابطه مي گويد: كلا وضع كتاب خوب نيست، كتاب خوب در نمي آيد و اگر منتشر شود با تيراژ كم و قيمت زياد اين كار صورت ميگيرد كه قيمت بالاي آنها در حدي است كه خريد آنها براي دانشجويان سخت است. كتاب خوب اگر چاپ هم شود با كيفيت پايين و قيمت بالاست. فروش كتب دانشگاهي نمي تواند معيار براي فروش كتاب باشد چرا كه دانشجويان ملزم به خريد اينگونه كتاب ها هستند و به هر زحمتي شده آنها را خريداري مي كنند، با اين حال كتاب هايي مانند حساب ديفرانسيل و انتگرال و هندسه تحليلي اثر توماس، و يا حساب ديفرانسيل و انتگرال و هندسه تحليلي اثر ريچارد سيلورمن كه توسط انتشارات ققنوس چاپ مي شدند ديگر چاپ نمي شوند، چون هم هزينه چاپ آنها بالا بود هم با توجه به قيمتشان فروش خوبي نداشت. به خصوص كه اين كتابها بعد از استفاده شدن در طول يك يا دو ترم توسط دانشجو به دست دوم فروشي ها فروخته مي شوند و دانشجويان براي متحمل شدن هزينه كمتر به آنها مراجعه مي كنند.
فروشنده نشر ققنوس عنوان مي كند : ما نزديك به 59 كتاب (در حوزه هاي دانشگاهي-علمي و عمومي) آماده انتشار داريم كه همه كارهايشان انجام شده، جلد و فيلم و زينك آنها هم آماده است اما به علت كمبود كاغذ قادر به چاپ آنها آنها نيستيم. ما از نمايشگاه تا حالا 8 كتاب فلسفي تبليغ كرده ايم كه هنوز از كار درنيامده اند. با اينكه ما دو صحافي و سه چاپخانه داريم كه به صورت شبانه روزي فعاليت مي كنند. اما كمبود كاغذ مانع پيشرفت كار شده است. اين يك فرآيند حلقه وار است كه از خريدار تا چاپخانه و ناشر ادامه دارد و تغيير در هر بند حلقه تعادل كل مجموعه را به هم مي زند.


نظر شما