به گزارش خبرنگار مهر، با قدم زدن در کوچه و پس کوچه‌های قدیمی، حسی نوستالژیک را درک می کنی که گویا خودت همواره با قدمت چندین ساله آنها عجین بوده‌ای. با خاطره ندیده مردمی که در آنها به دنیا آمده و چشم از روزگار بسته‌اند همنشین می شوی و نا خواسته خودت را جزئی از آنها می دانی.
اما این کوچه‌ها و محله‌های قدیمی هنوز هم در حال نفس کشیدن هستند و از بوی زندگی مردمی که در آن ها زندگی می‌کنند، زنده‌اند. چه بسیار سنت‌ها و رسوم کهن قم که به دلیل جاری شدن در زندگی مردم این محله‌ها هنوز مورد استفاده‌اند و تاریخ این شهر را پیش برده‌اند.
همه این‌ها دلیلی است تا بستر اصلی تاریخی قم زنده نگه داشته شود و هرچه بیشتر مورد توجه مسئولان برای مرمت و بازسازی قرار گیرد.
می‌توان با کمی همت و تلاش، و البته هزینه‌ای که قطعا بسیار کمتر از آن چیزی است که در صورت بروز هرگونه بلای طبیعی باید صرف شود، این خاطره‌ها و سنت‌ها را حفظ کرد.
می‌توان در همان مسیرها و مناطق، کوچه‌های خسته از تحمل باری فرسوده را تبدیل به گذرگاه‌هایی با استقامت بالا کرد.
مگر دلیلی جز غفلت می‌تواند توجیه کند این بار سنگین را بر دوش محله‌های قدیمی شهر. آیا روا است که تمام صحبت‌ها، وعده‌ها و تصمیمات برای بازسازی و توجه به بافت‌های فرسوده نیازمند ترمیم، تنها و تنها پس از وقوع زلزله‌ای با تلفات بالا در سایر مناطق کشور رونق یابد.... و .... البته پس از مدتی مانند همیشه، به خاطرات همین محله‌های قدیمی شهر سپرده شود؟
شاید در قم ارگی عظیم آنچه در بم بود، به عنوان مهمترین بنای تاریخی وجود نداشته باشد تا با آسیب رسیدن به آن دل بسیاری از ایرانیان به درد آید، اما بسیاری از ابنیه‌های تاریخی دیگر، بازارچه‌ها، امامزادگان و خانه‌های تاریخی بزرگان این شهر همچنان با وجود خستگی تحمل سال‌های دراز، پابرجا هستند و خدا نکند روزی که آسیبی از زمین لرزه به آنها وارد شود.
محله‌های چهارمردان، باجک، صفائیه و ...... همه و همه از بافت‌های قدیمی شهر قم اند که در حال حاضر نیز در برگیرنده تعداد بسیار زیادی از مردم این شهر هستند.
به گفته معاون معماری و شهرسازی شهرداری قم در حال حاضر بیش از 200 هزار نفر از جمعیت قم در این مناطق ساکن اند و بیش از هزار و 800 هکتار بافت فرسوده شهری در این شهر وجود دارد.
مهدی متقیان، مدیر کل امور شهری و شوراهای استانداری قم با اشاره به وجود 120 محله در مناطق مختلف قم اظهار داشت: بیش از 50 درصد جمعیت قم در بافت‌های فرسوده ساکن هستند و این امر تازگی این بافت‌ها را حفظ کرده است.
می‌توان تصور کرد که با یک زمین لرزه بالای 6 ریشتر و یا حتی کمتر از آن، آسیبی جدی به این بافت ها وارد شده و خسارات جبران ناشدنی به مردم ساکن در آنها تحمیل شود.
همچنین محسن منتظران، مدیرعامل شرکت عمران معصومیه(س) در گفتگو با خبرنگار مهر، با بررسی‌های انجام شده حدود پنج هزار و 530 واحد مسکونی (حدود 32 درصد کل واحدهای مسکونی قم) و 200 واحد دولتی و اداری (حدود 50 درصد واحدهای اقامتی و اداری) در محدوده بافت فرسوده شهر قرار دارند.
وی با اشاره به اینکه مناطقی مانند خیابان‌های دورشهر، صفائیه، چهارمردان، آذر، امامزاده ابراهیم، امام، 30 متری کیوانفر، نیروگاه، عمار یاسر، 19 دی، خاکفرج و... از جمله این مناطق فرسوده هستند، گفت: عمده‌ترین چالش‌های پیش روی این شرکت در نوسازی بافت فرسوده را بی‌اطلاعی مردم از بسته‌های حمایتی و ناآشنا بودن مدیران شهری در راستای نوسازی بافت‌های فرسوده استان است.
عدم پیشگیری‌های لازم در این زمینه اشتباهی نابخشودنی است که از چشم نسل‌های آینده این شهر به دور نمی‌ماند.
بازسازی مناطق فرسوده یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از حوادثی ناگوار و البته در کنار آن حفظ بسترهای تمدنی یک شهر است.
اگرچه می توان با سرمایه گذاری و اجرای قوانین رعایت ایمنی در ساخت و سازهای جدید شهری، از ایجاد خسارات زیاد و صرف هزینه چند باره درصورت بروز زمین لرزه ای عظیم جلوگیری کرد اما اقدام فوری باید در زمینه توجه به بافت‌های فرسوده باشد.
مدیرعامل شرکت عمران معصومیه(س) تصریح کرد: بدون کمک سایر دستگاه‌ها نمی‌توان به نوسازی امید چندانی داشت، چرا که برخی دستگاه‌ها از جمله شرکت‌های آب و فاضلاب، برق و گاز نیازهای حیاتی مردم را تأمین می‌کنند، از این رو نوسازی در بافت فرسوده بدون همکاری این دستگاه‌ها غیر ممکن خواهد بود.
به گفته منتظران، بی‌‌شک نوسازی بافت فرسوده یکی از مقوله‌های اصلی زیبا سازی شهری محسوب می‌شود و اجرای آن شهری زیبا و ایمن به همراه پیشرفت و توسعه را به ارمغان خواهد آورد.
شهر قم همواره به عنوان یکی از قدیمی ترین شهرها و مناطق ایران محسوب می‌شود و در عین حال به دلیل جاذبه‌های دینی و تاریخی، مقصد بسیاری از مسافران و زائران است.
بروز هرگونه زمین لرزه بالای پنج ریشتر در این شهر می تواند به راحتی نه تنها برای ساکنان آن، که برای بسیاری از مسافران و مهمانان این شهر نیز خطرآفرین باشد.
اگرچه در حال حاضر و البته در طول سال گذشته مسئولان استان بارها و بارها از لزوم رسیدگی به بافت‌های فرسوده سخن گفته‌‌اند اما این موضوع بسیار جدی تر و البته فوری تر از صحبت و بیان تکرار مکررات است.
محدثه نجف زاده
نظر شما